الوقت- بطور معمول متن سخنان مقاماتی که به عنوان نماینده کشورهایشان در مجمع عمومی ایراد میشود، چندان بدون حساب و کتاب نیست. برنامه ریزیها از مدتها قبل صورت میگیرد و مقامات مسئول متنی را ایراد خواهند کرد که توسط مشاورانشان و کارشناسان وزارت امور خارجه مورد بررسی و موشکافی قرار گرفته است. براین اساس کسی انتظار نداشت که ترامپ در سازمان ملل مانند توئیتهای گاه و بی گاه خود، سخنان غیرمنتظره - و آنگونه که هیلاری کلینتون رقیب انتخاباتی وی پس از سخنرانی ترامپ گفته است "غیردیپلماتیک"- را مطرح کند.
اظهارات تند ترامپ با "تهدید به نابودی کرهشمالی" و "شرمساری" برجام برای آمریکاییان همراه بود. وی با تهدید ایران مدعی شد که نمیتواند شاهد ادامه فعالیتهای ایران در منطقه باشد و با توصیف رهبر کره شمالی به عنوان مرد موشکی گفت:آمریکا کشوری با صبر زیاد و توان فراوان است. ما امیدواریم که بحران کره از راه مسالمتآمیز حل شود اما اگر دیگر چارهای باقی نمانده باشد،آن وقت قادریم کرهشمالی را نابود کنیم. همزمان با این سخنان، نماینده کره شمالی که در ردیف اول مهمانان نشسته بود، سالن سخنرانی را ترک کرد.
ترامپ علاوه براین اتهاماتی را نیز متوجه ایران در ارتباط با حمایت از گروههای مقاومت در منطقه از جمله حزب الله لبنان نمود. در مورد برجام نیز رئیس جمهوری آمریکا افزود: توافق هسته ای ایران بدترین توافق یک طرفه بود که امضا شده است و این مایه شرمندگی آمریکا است و مطمئن باشید این توافق فصل آخر نیست.
در این میان نکته قالب توجه در سخنرانی ترامپ واکنش حضار و نمایندگان دیگر کشورها به این سخنان بود، به گونهای که در میانه سخنان ترامپ در مورد برجام و بعد تهدید به نابودی کره شمالی، در سالن مجمع عمومی تنها هیئت نمایندگی آمریکا و اسرائیل ترامپ را تشویق کردند. در واقع سکوت نمایندگان دیگر کشورها در مقابل سخنان تهدیدآمیز ترامپ نشان میدهد که واشنگتن تا چه میزان در همراه کردن سایر دولتهای جهان برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی خود دچار مشکل است.
سخنان رئیس جمهوری آمریکا خیلی زود با واکنشهای داخلی و بین المللی در آمریکا روبرو شد.
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه که او هم برای نخستین بار در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی میکرد با انتقاد از سخنان ترامپ گفت: "برنامه هسته ای کره شمالی به این دلیل به اینجا رسیده که جامعه بینالمللی سازوکاری برای نظارت بر این برنامه و متعهد نگه داشتن پیونگیانگ نداشت."
«مارگوت والستروم»، وزیر امور خارجه سوئد نیز در پاسخ به خبرنگارانی که از وی در مورد سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل سوال کرده بودند گفت: «این یک سخنرانی اشتباه در زمانی اشتباه و برای افرادی اشتباه بود».
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز که به همراه آقای روحانی، رئیس جمهور در نیویورک به سر میبرد، دقایقی بعد از نخستین سخنرانی دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در حضور رهبران جهان گفت: "سخنان وقیحانه و جاهلانه رئیس جمهوری آمریکا و نادیده انگاشتن واقعیات جمهوری اسلامی ایران در سیاست داخلی و خارجی و مبارزه با تروریسم عمق بی اطلاعی و رفتار و گفتار عوام فریبانه وی را نشان می دهد که در کنار واقعیاتی همچون حمایت دولت آمریکا از رژیم جنایتکار صهیونیستی و رژیم های دیکتاتوری منطقه و ایجاد و تقویت گروههای تروریستی، حاصلی جز انزوا و بی اعتباری هر چه بیشتر دولت آمریکا نزد جهانیان نخواهد داشت."
دایان فاینستاین، سناتور دموکرات ایالت کالیفرنیا در واکنشی تند به نخستین سخنرانی دونالد ترامپ در سازمان ملل متحد ابراز داشت: "هدف از تاسیس سازمان ملل متحد پاسداری از صلح و گسترش همکاریهای بینالمللی است... اما امروز، رئیس جمهوری از آن به عنوان تریبونی برای تهدید به جنگ استفاده کرد."
همچنین هیلاری کلینتون نیز سخنرانی روز گذشته ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل را سیاه و خطرناک توصیف کرد و هشدار داد هرگونه اقدامی برای خروج از برجام، صلح جهانی را به خطر خواهد انداخت.»
در همین ارتباط حتی خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره تحولات سیاسی جاری در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد که رهبران غربی روز سه شنبه درباره چگونگی رفتار با اقدامات ایران با یکدیگر وارد تقابل شدند، در حالی که رهبران آمریکا و اسرائیل توافق هسته ای را محکوم کردند برخی از دیگر رهبران غربی به دفاع از این معاهده بینالمللی پرداختند و با مواضع واشنگتن به مخالفت برخاستند.
مجموع این واکنشها نشانگر آن است که سخنان ترامپ به هیچ وجه نتوانست نتایج دلخواه و مورد نظر وی را به همراه داشته باشد. وی که بسیار امیدوار بود تا بتواند از فرصت مجمع عمومی برای همسو کردن جامعه جهانی با اهداف ضدایرانی خود استفاده کند با موجی از واکنشهای انتقادی مقامات در سطح جهان و حتی در داخل آمریکا مواجه گردید و شکست سختی را خورد. واقعیت این است که جهان امروز مانند گذشته پذیرای انحصارگرایی و رویکردهای قلدرمآبانه و متکبرانه قدرتهای بین الملی نیست و باید گفت سردمداران آمریکا همچنان در توهم و در حال و هوای گذشته به سر می برند.