به تازگی گری کورن » (Gary Koren)سفیر اسرائیل در روسیه در مصاحبهای با خبرگزاری ریانوستی مدعی شده که اسرائیل قصد ندارد بلندیهای جولان را به سوریه بازگرداند.
به گزارش الوقت، «گری کورن» (Gary Koren) سفیر رژیم صهیونیستی در روسیه به تازگی در مصاحبهای با خبرگزاری ریانوستی، آشکارا بر تداوم نقض قوانین بینالمللی توسط این رژیم تأکید کرد. سفیر رژیم صهیونیستی در روسیه در این مصاحبه اعلام کرد: اسرائیل قصد ندارد بلندیهای جولان را به سوریه بازگرداند.
«گری کورن» در ادامه این مصاحبه بدون توجه به قوانین بینالمللی که بلندیهای جولان را «اشغالی» اعلام کرده و بر لزوم بازگرداندن آن به دمشق تصریح دارد، گفت: براساس قوانینِ ما، بلندیهای جولان بخشی از اراضی اسرائیل محسوب میشوند. وی افزود: اگر کسی فکر میکند که باید در این خصوص مذاکره کرد، خیلی ساده لوحانه است.
این در حالی است که در مجامع بینالمللی مانند سازمان ملل متحد، بلندیهای جولان بخشی از سوریه به شمار میآورند، اما مقامات صهیونیستی با مواضع اخیر خود در تلاش برای تداوم وضعیت اشغال در این منطقه میباشند.
چرا جولان مهم است؟
جولان، فلات به نسبت مرتفعی در جنوب غرب سوریه و هم مرز با سوریه، اردن، لبنان و مناطق اشغالی فلسطین میباشد. یکی از دلایل اهمیت جولان، اشرافِ آن بر سرزمینهای مجاور است. بخش وسیعی از منطقه جولان، بیش از پانصد متر از سطح آبهای آزاد ارتفاع دارد. در مرکز و جنوب جولان تپههایی با ارتفاع بیش از هزار متر وجود دارد، مانند تپه عَموریه به ارتفاع ۲۲۶، ۱ متر در شمالغربی شهر قنیطره در مرکز جولان، که بلندترین نقطه جولان نیز به شمار میآید. این موقعیت جغرافیایی مرتفع باعث شده تا جولان همچون منطقهای استراتژیک بر دیگر مناطق مجاور اشرافیت داشته باشد.
بلندیهای جولان همچنین از حیث منابع آب سطحی و زیرزمینی بسیار غنی است؛ منطقه جولان سرچشمه منابع آبی مناطق مجاور در کشورهای سوریه، فلسطین، اردن و لبنان است. به علاوه این منطقه آب و هوای خاصی دارد که به آب و هوای جولانی معروف است و بالاترین بارش در سوریه متعلق به این منطقه است.
چرا جولان برای صهیونیستها مهم است؟
بررسیها نشان میدهد که کنترل بلندیهای جولان برای رژیم صهیونیستی، دلایل چندگانه دارد. ارزش استراتژیکی و راهبردی جولان برای این رژیم قابل چشمپوشی نیست و تلاش این رژیم برای تبدیل این منطقه به جزء جداییناپذیر جغرافیای سیاسی مناطق تحت اشغال خود، دارای دلایل راهبردی است.
اولین اهمیت بلندیهای جولان برای رژیم صهیونیستی، اهمیت نظامی است. از لحاظ نظامی این منطقه برای رژیم صهیونیستی بسیار مهم است. بلندیهای جولان بر دره رود اردن، منطقه الجلیل فلسطین اشغالی و مناطق منتهی به دمشق مسلط است. کنترل بر این بلندیها برای رژیم صهیونیستی چندین مزیت مهم نظامی و امنیتی دارد از قبیل اینکه از حملات نظامی غافلگیرانه سوریه جلوگیری میکند تا ثبات را در این مرزها حفظ کند.
دومین جنبه اهمیت بلندیهای جولان برای رژیم صهیونیستی، اهمیت هیدروپلیتیکی آن است. ارتفاعات جولان از اهمیت آبی برخوردار بوده و سومین منبع تأمینکننده آب این رژیم است. از اینرو وجود منابع آب شیرین و زمینهای حاصلخیز، همه مؤید موقعیت ویژه جولان و اهمیت هیدروپلیتیکی آن برای رژیم بوده و آن را یک منبع آبی در درازمدت برای خود میداند. رژیم صیهونیستی با همین رویکرد توانسته است بر بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب از آب بلندیهای جولان مسلط شده و به این ترتیب ۳۰ درصد از نیازهای سالیانه خود به آب را تأمین میکند.
جولان سوریه و اشغال توسط صهیونیستها
هنگام حضور فرانسویها در منطقه، در ۱۳۰۲ (۱۹۲۳ میلادی) مرز سوریه و فلسطین در جولان تعیین شد. د ر ۱۳۲۷ (۱۹۴۸ میلادی)، به دلیل پناه بردن حدود شانزده هزار فلسطینی به جولان، به ویژه بهسبب نگرانی رژیم اشغالگر قدس از اشراف ارتفاعات جولان بر سکونتگاههای اسرائیلی در مناطق پست و کمارتفاع، جولان به منطقهای نظامی بدل شد. در ۱۳۲۸ (۱۹۴۹ میلادی)، با اعلام آتش بس میان سوریه و رژیم صهیونیستی، که در پی اولین برخورد نظامی اعراب و اسرائیل (۱۳۲۷ شمسی) روی داد، مرزهای سوریه با فلسطین اشغالی در جولان، در چهار منطقه خالی از اسلحه (بانیاس، حوله ـ کَعْوَش، عامریه ـ حاصل، و منطقه دریاچه طبریه) تعیین شد، که صهیونیستها بارها به آنها حمله کردند.
در خرداد ۱۳۴۶/ ژوئن ۱۹۶۷، در جنگ شش روزه، اشغالگران صهیونیست با هجوم گسترده به سوریه، جولان را تصرف کردند و بلافاصله به احداث شهرکهای یهودینشین در جولان پرداختند. در ۱۳۴۸ ش/۱۹۶۹ نیز طرح اسکان و توسعه جولان، با هدف اسکان بیشتر یهودیان در منطقه و احداث شهر جولان، و در ۱۳۵۲ (۱۹۷۳) طرح توسعه کشاورزی و احداث شهرکهای زراعی در بخشهای شمالی و مرکزی و جنوبی جولان و طرحهای صنعتی به اجرا در آمد.
در اوایل مهر ۱۳۵۲/ اوایل اکتبر ۱۹۷۳، هم زمان با حمله نیروهای مصری به صحرای سینا، ارتش سوریه نیز به مواضع صهیونیستها در بلندیهای جولان حمله کرد و ضمن آزادسازی قنیطره در نخستین حملات، جولان و اراضی اشغال شده را پس گرفت؛ ولی اندکی بعد قسمت عمده این منطقه بار دیگر اشغال شد و در هر صورت، خط آتش جدیدی ایجاد شد که بر اساس آن قنیطره و آبادیهای مهمی چون حمیدیه، قحطانیه و رفید به سوریه بازگشت.
رژیم صهیونیستی، به منظور جدا کردن جولان از سوریه، سیاستهای خود را بر ساخت شهرکهای یهودی نشین در مناطق مرکزی جولان متمرکز کرد. در ۱۳۶۰ ش/۱۹۸۱، انضمام جولان به رژیم صهیونیستی در مجلس این رژیم تصویب شد. با آنکه جولان محور مذاکرات صلح در برابر زمین (در ۱۳۷۰ ش/۱۹۹۱ در شهر مادرید) بود و در مذاکرات ۱۳۷۲ ش/ ۱۹۹۳، جزو سوریه شناخته شد، اما مسئله جولان و اشغال اراضی هنوز پایان نیافته است.
جولان در جنگ ضدتروریستی سوریه
مناطق جولان در جریان جنگ تروریستی سوریه، از جمله مناطق درگیر جنگ به شمار میرود. مقابله با تحرکات گروههای تروریستی وابسته به شورشیان در این منطقه با توجه به نزدیکی به مرزهای لبنان عمدتا با همکاری بسیار نزدیک دولت سوریه و گروههای مقاومت و حزب الله لبنان صورت میگرفت.
در واقع حضور گروههای تروریستی ضددولتی دمشق در بلندیهای جولان این امیدواری را برای تلآویو ایجاد کرده بود که به دلیل دور شدن نیروهای دولتی سوریه در این منطقه نگرانیهای خود را کاهش داده و اهداف خود را در منطقه جولان دنبال کند. ساخت شهرکهای اشغالی در جولان و رونق صنعت گردشگری در این منطقه از جمله اهداف صهیونیستها برای دور کردن کنترل دولت مرکزی دمشق در این منطقه بود که در نهایت نفوذ حزبالله لبنان به استان قنیطره و پیشروی این نیروها اطمینان خاطر صهیونیستها را از شرایط مورد نظر در ارتفاعات جولان از بین برد. امروزه محور مقاومت از سمت سوریه به بلندیهای جولان نزدیک شده است. وجود محور مقاومت در مناطق مرزی سوریه و همچنین حزبالله در مناطق شمالی سرزمینهای اشغالی، عملاً تهدیدات را برای رژیم صهیونیستی دو چندان کرده است. علاوه بر این در بخش جنوب غربی سوریه، گروه جدیدی به نام «آزادسازی منطقه جولان اشغالی» توسط جنبش النجبا اعلام موجودیت کردهاند که هدف خود را نه تنها مقابله با گروههای تروریستی بلکه مقابله با تحرکات اسرائیل در بلندیهای جولان اعلام کرده است.
براین اساس در حال حاضر بخشی از نبرد ضدتروریستی سوریه در جبهههای نزدیک به بلندیهای جولان در جریان است که بصورت مستقیم رژیم صهیونیستی آن را تهدیدی علیه خود حساب میکند. شاید برهمین اساس است که رهبران صهیونیستی مدعی تداوم اشغال خود و حتی پس ندادن جولان میباشند. با این حال ادعاهای رژیم صهیونیستی با توجه به تجارب قبلی از جمله شکست و عقب نشینی در جنوب لبنان در سال 2000 و پس از آن عقب نشینی از نوار غزه در تابستان 2005، چندان واقعبینانه به نظر نمیرسد و به احتمال زیادی پرونده بعدی دولت سوریه پس از پایان جنگ ضدتروریستی داخلی، پیگیری اشغالگری صهیونیستها در بلندیهای جولان و فشار برای آزادسازی آن خواهد بود.