رئیسجمهور کره جنوبی در اظهاراتی بار دیگر ضمن اعلام درخواست خود برای پایان دادن به برنامه هستهای کره شمالی شرایط آغاز مذاکره با پیونگیانگ را اعلام کرد. به گزارش الوقت به نقل از اسپوتنیک؛ مون جائه این، رئیسجمهور کره جنوبی در این باره گفت: کره شمالی باید آزمایشات هستهای خود را متوقف کند. از سوی دیگر این کشور باید بازداشت شدگان آمریکایی در کره شمالی را نیز آزاد نماید. رئیسجمهور کره جنوبی در ادامه تأکید کرد: ما زمانی میتوانیم روابط دیپلماتیک خود با کره شمالی را آغاز کنیم که این کشور را متعهد به متوقف کردن برنامه هستهای و موشکهای بالیستیک خود ببینیم.
روابط سیاسی کره جنوبی تا حد زیادی نشأت گرفته از آمریکا و غرب است به استثنای اینکه خصومت شدیدی با ژاپن همسایه جنوبی خود دارد. این خصومت به خشونت نظامیان ژاپنی در جریان استعمار ژاپن بر کره و اواخر جنگ جهانی دوم بازمیگردد. از این حیث کره شمالی رقیب سنتی کره جنوبی نقطه مشترکی با همسایه جنوبیاش دارد. براین اساس آنچه که به عنوان پیششرط مذاکره از سوی کره جنوبی برای کره شمالی، عنوان شده است، غیر از مسئله هستهای، بیشتر ضامن منافع آمریکا است. در واقع کره جنوبی از اعمال پیششرط برای انجام مذاکره با همسایه شمالی خود، در پی رساندن آمریکا به اهداف بینالمللیاش میباشد تا دست یافتن به منافع ملی خود.
از طرف دیگر، با رشد چین در عرصه بین الملل و قدرت گرفتن روزافزون این کشور، سیاست خارجی آمریکا به طور محسوسی به سمت مهار چین، تغییر مسیر داده است. البته ایالات متحده با چرخش به سمت این منطقه هم میتواند چین را منزوی ساخته و این کشور را تا حد ممکن تحت محاصره کشورهای دوست آمریکا درآورد و هم خطر و هزینه مقابله نظامی با کره شمالی را بر دوش کشورهای متحد خود در منطقه بگذارد.
آمریکا در نظر دارد از ژاپن و کره جنوبی تا استرالیا و زلاندنو، حضور نظامیاش را گسترش دهد و پایگاههای نظامی خود را در فیلیپین، سنگاپور، مالزی، اندونزی، تایلند، و حتی اخیراً با اجاره پایگاه مشهور «کامران» در ویتنام که روزگاری دست روسها بود، به وجود آورد و یا پایگاههای موجود را تقویت کند.
کره جنوبی و هزینههای تهدید کره شمالی
ادعاي دونالد ترامپ براي تهديد جلوه دادن خطر كرهشمالي براي صلح جهاني، اين فرصت را به آمريكا داده است تا با موجسواري روي برنامه اتمي پيونگ يانگ، حضور خود را در مناطق نزديك چين تقويت و پروژه مهار چين را محقق كند. در شرايطي كه تصور ميشد با روي كار آمدن دونالد ترامپ در آمريكا، هزاران نيروي نظامي اين كشور از شبهجزيره كره خارج ميشوند، به محض ورود ترامپ به كاخ سفيد همه چيز تغيير كرد و ترامپ برخلاف شعارهاي خود دستور داد نيروهاي بيشتري به شبهجزيره كره اعزام شوند.
هشدار مقامات آمريكايي درباره جنگ احتمالي با كره شمالي در هفتههاي اخير، خطر جنگ هستهاي در شبه جزيره كره را افزايش داده بود، اما با عقبنشيني دونالد ترامپ از مواضع تهديدآميز خود عليه رهبر كره شمالي، التهاب جنگ در اين منطقه كمتر شد و الآن مقامات واشنگتن با تغيير لحن خود از مذاكره با كره شمالي سخن ميگويند. از زمان جدایی دو کره، کره جنوبی و کره شمالی هیچگونه روابط دیپلماتیکی با یکدیگر نداشتهاند. کره شمالی بارها همسایه جنوبی خود را تهدید به حمله اتمی کرده و حتی آزمایشهای اتمی متعددی انجام داده است که به تازگی آزمایش بمب هیدروژنی خشم بسیاری از کشورها و سازمان ملل را برانگیخته است.
آن گونه كه از شواهد و قرائن پيداست، به نظر می رسد هشدارهاي آمريكا عليه كره شمالي تنها جنبه تبليغاتي داشته و اهداف ديگري در وراي اين اقدام نهفته است. آمريكاييها به خوبي اين مسئله را ميدانند كه برنامه موشكي كره شمالي تهديدي مستقيم براي امنيت آمريكا نيست اما با اين بهانه خيز نرمي را براي نزديك شدن به حياط خلوت چين كه بزرگترين چالش براي هژموني آمريكا در جهان است، برداشتهاند. کره جنوبی به دلیل قرار گرفتن در منطقه استراتژیک و راهبردی شرق آسیا بارها مورد توجه و حتی حمله کشورهای همسایه خود از جمله چین و ژاپن قرار گرفته است.
ایالات متحده آمریکا دست به نمایش قدرت نظامی خود زده و استقرار قطعات سامانه دفاع ضدموشکی تاد(THAAD) را در کره جنوبی آغاز کرده است. به گزارش وزارت دفاع کره جنوبی، اولین کانتینر حامل قطعات این سامانه وارد منطقهای در استان گیونگسانگ (Gyeongsang) شده است. قرار است که سامانه تاد تا پایان سال ۲۰۱۷ به مرحله بهرهبرداری برسد. سامانه تاد قادر به دفاع در برابر موشکهای کوتاه و میانبرد است و میتواند این موشکها را خارج از جو زمین نیز منهدم سازد.
آمريكا با استقرار سامانه تاد در پي اين است که با نزديك شدن به مرزهاي چين، تحركات نظامي اين كشور را زيرنظر بگيرد. آمريكا ادعا ميكند كه استقرار اين سامانه براي مقابله با تهديدات موشكي كره شمالي است اما از آنجا كه اين سامانه عمق خاك چين را ميتواند هدف قرار دهد و موازنه قوا را به نفع واشنگتن تغيير دهد، پكن به شدت با استقرار آن مخالف است. از این رو چین استقرار سامانه تاد را تهدیدی برای مصالح امنیتی خود تلقی میکند، چرا که استقرار سامانه هشداردهنده فراگیر تاد توان بالقوه موشکی چین را نیز هدف گرفته و استراتژی این کشور برای حملات نظامی علیه نیروهای رزمی آمریکا در اقیانوس آرام را تضعیف میکند. روسیه نیز مخالفت خود با استقرار این سامانه پدافند موشکی در کره جنوبی را ابراز کرده است.
تجارت پاشنه آشیل میشود
اصلیترین مسئله اکنون اختلاف دو کشور بر سر پیمان تجارت آزاد دو طرف است که ظاهراً مورد تأیید و پسند واشنگتن نیست. ترامپ که بسیاری از برنامه و اقدامات دولت باراک اوباما، رئیسجمهور سابق آمریکا را زیر سئوال برده و در حال توقف و یا تحول در آنهاست از این توافق هم انتقاد کرده است. او دو ماه قبل این توافق را یکی از بدترین توافقات تجاری میان دو کشور دانست اما در شرایطی که تصور میشد موضوع خاتمه یافته است بار دیگر در جریان سفر «مون» به آمریکا گفت که خواستار تکرار مذاکرات درباره این توافق است. کره جنوبی این درخواست را به منزله تلاشی از سوی آمریکا مبنی بر حمایتگرایی تجاری یکجانبه دانسته و از این بابت ابراز نگرانی کرده است.
از دیدگاه کره جنوبی تلاش آمریکا بر این استوار است که باید حمایتهای بیشتری از صنایع، شرکتها و کارخانههای آمریکایی شود و شرایط به نحوی باشد که شغلهای بیشتری برای آمریکاییها ایجاد گردد. کره جنوبی تا اندازهای تلاش کرده است تا این درخواستها را جوابگو باشد و سیزده میلیارد دلار سرمایهگذاری برای پنج سال آینده در آمریکا در نظر گرفته است. خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی و دیگر رسانههای کرهای درخواست ترامپ را درباره تکرار گفتوگوهای تجارت آزاد نادرست و غیرمنطقی و مصداق حمایتگرایی تجاری یکجانبه دانستهاند.
اکنون یک نگرانی بزرگ برای کره جنوبی وجود دارد: اگر آمریکا به دنبال تأمین یکجانبه منافع خود در این توافقنامه تجاری باشد و آن را به هر صورت ملغی کند، وحدت نظامی دو کشور هم تحت تاثیرات منفی قرار گیرد. با این حساب به نظر میرسد که دولت ترامپ به شکلی در حال باجگیری از دولت «مون جائه این» است یعنی اگر کرهایها حمایت آمریکا را میخواهند باید در زمینه تجاری امتیازاتی بدهند و منافع واشنگتن را تأمین کنند. ترامپ تواققنامه تجارت آزاد بین دو کشور را یک مصیبت و یک پیمان بسیار بد توصیف کرده است که فرصتهای شغلی را در آمریکا نابود می کند و باعث کسری تجاری فراوان این کشور در برابر کره جنوبی میشود.
با این وصف آمریکا به دنبال حمایت بیشتر از شرکتهای این کشور به خصوص در زمینههای فولاد و خودروسازی و خدمات در کره است و ترامپ هم ابراز امیدواری کرده است توافقنامه اقتصادی و تجارت آزاد دو کشور در آینده مورد اصلاحات جدی قرار گیرد. اصلاحاتی که اگر اعمال شود و کره جنوبی نتواند در آن عرصه های تجاری را برای خود محفوظ نگه دارد، میتواند برای این کشور به منزله یک شکست بزرگ تجاری تلقی شود.