الوقت- در روزهای اخیر تعداد بمب گذاری ها و حملات انتحاری گروه های تروریستی در سوریه افزایش یافته است؛ حملاتی که عمدتاٌ جان غیرنظامیان را نشانه رفته است. پس از حمله شنبه گذشته به کاروان زائران عراقی که به کشته شدن بیش از 70 تن انجامید، روز گذشته نیز در حمله عوامل انتحاری به ساختمان دادگستری و رستورانی در دمشق تعداد کثیر دیگری از شهروندان سوری جان خود را از دست دادند. اگرچه انجام اقدامات تروریستی در سوریه اساساٌ مختص به گروه یا ایدئولوژی خاصی نبوده و سازمان های بین المللیِ ناظر بر رعایت حقوق بشر و قوانین بین المللی در جنگ، تقریباٌ تمامی گروه های شورشی مسلح را در طول 6 سال گذشته به انجام جنایت جنگی، نسل کشی و دیگر اعمال وحشت آفرین (تروریستی) متهم کرده اند، اما با این وجود می توان اذعان کرد که توسل جویی به حملات انتحاری به عنوان یک راهبرد و استراتژی جنگی منحصراٌ مرتبط با گروه های تکفیری و سلفی همچون داعش، فتح الشام (جبهه النصره)، تحریرالشام و .... است. بر این اساس گروه تروریستی تحریرالشام مسئولیت بمبگذاری در کاروان زائران عراقی را برعهده گرفته بود. حال سوالی که مطرح می شود آن است که اهداف این گروه ها از اتخاذ این راهبرد چیست؟
نمایش توانایی پس از ناکامی در میدان جنگ
یکی از اصلی ترین دلایل انجام حملات انتحاری توسط گروه های تروریستی تحت فشار قرار گرفتن و شکست در جبهه های رویارویی با ارتش سوریه و نیروهای مقاومت است. فتح حلب و موقعیت مستحکمی که این پیروزی برای نظام سیاسی سوریه در ملغی کردن طرح سرنگونی از طریق رویکرد نظامی فراهم نمود و همچنین گسترش یافتن هزینه های امنیتی و اقتصادی پیرامون تداوم جنگ در سوریه همانند مسئله پناهندگان برای دیگر کشورها، که به پررنگ شدن فضای بین المللیِ مقابله با بهره برداری های سیاسی دولت ها از فعالیت تروریسم و ضرورت مبارزه با این گروه ها در سوریه انجامیده است، موجب شده تا در ماه های اخیر گروه های جیش الفتح، جیش التحریر و داعش که در بیرون از هرگونه طرح آتش بس قرار دارند از سوی نیروهای مقاومت مردمی و ارتش سوریه متحمل شکست های سنگینی شده و از مناطق اشغالی خود مجبور به عقب نشینی شوند. لذا با افزایش شکست ها، این گروه ها با دست زدن به اقدامات تروریستی بر آنند که موازنه قدرت را به نفع خود نشان دهند تا تصویر نیرومندی از خود در میدان نبرد باقی بگذارد و این پیام را برسانند که با وجود همه ضربات وارد شده همچنان قادر به انجام عملیات می باشد؛ اگر چه در واقعیت دستآوردهای چندانی هم ندارد.
جلب نیرو و امکانات
بخش دیگری از اهداف گروه های تروریستی از انجام عملیات های تروریستی به رقابت مابین این گروه ها در جلب نیرو و منابعی که از سراسر جهان به سوریه گسیل میشوند بازمیگردد. گروه های سلفی و تکفیری حاضر در صحنه جنگ سوریه همواره خود را معرف اسلام راستین معرفی میکنند که به مقابله با انحرافات درونی جوامع اسلامی و مخاصمه بیرونی جهان کفر با جهان اسلام روی آورده اند. لذا این گروه ها عمدتاٌ با بهره گیری از انعکاس رسانه ای عملیاتهای انتحاری (به زعم خود استشهادی)، بویژه در شبکه های اجتماعی اینترنتی، اقلیت های ناراضی عمدتاٌ مسلمان در کشورهای غربی را که آزرده از تبعیض و برخوردهای نژادی بوده و فریفته ی آموزه و شیوه های خشونت آمیز این گروه ها می شوند را به سوی خود جلب میکنند. از سوی دیگر این گروه ها با پخش ویدئوهایی از آخرین سخنان نیروهای انتحاری و وصیتنامه آنها، به تقویت وفاداری و ایمان اعضا به ایدئولوژی تکفیر می پردازند.
ایجاد منازعه فرقه ای
ایجاد منازعه فرقه ای همواره بخش مهمی از اهداف گروه های سلفی رادیکال از انجام عملیاتهای تروریستی بوده است. موفقیت در پیشبرد این پروژه به این گروه ها کمک میکند تا با تحریک شکاف‌های قومی و مذهبی هم دولت سوریه را درگیر مسائل پیرامون این مباحث نمایند و هم برای خود فرصت استراتژیکی برای نفوذ خلق کند. گروه های تکفیری در کنار گروه های دیگر مذهبی مانند اخوان المسلمین، عمدتاٌ مسئله ی شکلگیری اعتراضات سوریه و مناقشات پس از آن را به شکل قیام اکثریت اهل سنت تحت ستم اقلیت علوی (شیعه) ترسیم میکنند، لذا اقدامات خود (عملیات انتحاری) را به امید اقدام مقابله به مثل حکومت و نیروهای مقاومت، برای برجسته کردن این دیدگاه انجام میدهند.
