الوقت- در آستانه برگزاری مذاكــرات صلح ســـوریه در ژنو رسانههای امریكایی فاش كردهاند كه واشنگتن تهدید كرده در صورتی كه این مذاكرات شكست بخورد به گروههای مسلح در سوریه تسلیحات ضدهوایی خواهد داد.
صبح روز چهارشنبه مراكز رأیگیری شاهد حضور مردم سوریه برای انتخاب نمایندگان خود در مجلس قانونگذاری این كشور بودند. كمیته عالی انتخابات سوریه اعلام كرده 7هزار و 300 مركز رأیدهی تدارك دیده شده است تا 250 كرسی پارلمان با رأی مردم مشخص شود. این انتخابات در مناطق تحت كنترل نیروهای دولتی برگزار شده است و انتخابات در مناطق تحت كنترل تروریستها به شیوهای متفاوت برگزار شد. به عنوان مثال، مراكز انتخاباتی استان «ادلب» كه تقریباً به طور كامل در تسلط تروریستهاست در استانهای «دمشق»، «حماه»، «لاذقیه»، «حلب» و «طرطوس» دایر شده است. انتخابات پارلمانی سوریه درست یك روز قبل از شروع مذاكرات دولت و مخالفان در ژنو برگزار شده است. مخالفان و حامیان خارجی آنها همچنان بر بركناری بیقید و شرط بشار اسد از قدرت اصرار دارند اما دولت سوریه و حامیان آن تأكید دارند مردم باید از طریق رأی خود سرنوشت بشار اسد را مشخص كنند. برگزاری انتخابات در چنین شرایطی نشان میدهد كه دولت سوریه بدون توجه به مذاكرات سیاسی و همچنین تهدیدهای گروههای تروریستی در رجوع به آرای مردم مصمم است. عمران الزعبی، وزیر اطلاعرسانی سوریه سهشنبه شب با اشاره به اینكه «مشاركت در انتخابات پیامی به داخل و خارج است» به تلویزیون دولتی سوریه گفت: «بخش اعظم مردم سوریه همچنان به رغم اقدامات خصمانه تروریستها در داخل سوریه حضور دارند. این سوریها همان كسانی هستند كه اعضای پارلمان جدید را انتخاب میكنند. این یك فرصت برای پاسخ به تجاوز و دشمنی است كه بیش از پنج سال است سوریه را هدف قرار داده است.» در همین حال، مسكو انتخابات سوریه را یك عامل مهم برای ثبات این كشور عنوان كرد. «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه در صفحه فیسبوك خود نوشت: «سوریه امروز انتخابات پارلمانی برگزار میكند. بیش از 7 هزار پایگاه اخذ رأی و 3 هزار و 500 كاندیدا در 13 استان از 15 استان وجود دارد. رقه و ادلب همچنان تحت كنترل تروریستهاست. پشت هر آنچه كه در انتخابات سوریه در حال رخ دادن است، عامل مهمی برای ثبات است.»
اما از سوی دیگر مخالفان تلاش كردهاند تا این انتخابات را نمایشی و كم اهمیت توصیف كنند. «جرج صبرا» عضو ارشد مذاكرهكننده معارضان سوریه گفت كه انتخابات روز چهارشنبه «مسخره و نمادین» است. امریكا نیز اعلام كرده این انتخابات را غیرقانونی میداند و معتقد است كه در شرایط كنونی برگزاری انتخابات در سوریه ممكن نیست. مقامات سازمان ملل سعی كردند از تأیید یا رد انتخابات سوریه خودداری كنند و تمركز خود را بر مذاكرات سیاسی بین طرفهای سوریه بگذارند. فرحان حق، سخنگوی سازمان ملل درباره انتخابات سوریه گفت: «ما به این انتخابات كاری نداریم بلكه در حال حاضر بر دور مذاكرات صلح متمركز میشویم. ما تلاش میكنیم كه تمامی طرفهای بحران عدم افزایش دامنه خشونت در سوریه را تضمین كنند.» مذاكرات صلح پس از چندین بار به تعویق افتادن از روز چهارشنبه به صورت غیرمستقیم آغاز شد. استفان دیمیستورا، فرستاده سازمان ملل به سوریه كه نقش میانجی در این مذاكرات را ایفا میكند پس از دیدار با كشورهای منطقه برای شركت در مذاكرات صلح میان طرفهای سوری به ژنو برگشت. دی میستورا در آستانه آغاز مذاكرات در جریان نشستی غیرعلنی با اعضای شورای امنیت گفتوگو كرد. نماینده سازمان ملل از طریق ویدئو كنفرانس از تهران به نمایندگان حاضر در نشست شورای امنیت گفت: «نسبت به تشدید درگیریها در شمال استان حلب، بخشهایی از استان حما و دمشق نگران است».
تهدید آتشبس
طی چند روز گذشته اتفاقات مهمی رخ داده است. گروه تروریستی جبهه النصره به همراه متحدان خود از آتشبس برقرار شده استفاده كرده و موفق شدند مناطقی را در جنوب غربی استان حلب به كنترل خود درآورند. در همین حال منابع سوری از آماده شدن محور مقاومت برای از سرگیری نبرد حلب خبر دادهاند. این تحولات باعث شده تا آتشبس در سوریه در معرض فروپاشی جدی قرار بگیرد. در حالی كه مذاكرات به دلیل اصرار طرفین بر خواستهای خود با بن بست مواجه شده است، امریكاییها تلاش میكنند با انجام تهدیدها دولت سوریه را مجبور به دادن امتیاز بكنند. روزنامه «وال استریت ژورنال» گزارش داد: «امریكا برای تجهیز تسلیحاتی شورشیان سوریه آماده میشود و مقامات امریكایی میگویند در صورت فروپاشی آتشبس، گروههای میانهرو احتمالاً به تسلیحات ضدهوایی دست پیدا میكنند.» در ادامه این گزارش آمده است كه موافقت با ارائه «تسلیحات قویتر به شورشیان» در یك نشست محرمانه رؤسای سازمانهای جاسوسی امریكا و با مقامات بعضی كشورهای منطقه در تاریخ ۲۷ فوریه و پیش از آتشبس مورد گفتوگو قرار گرفت. وال استریت ژورنال همچنین نوشت كه مقامهای امریكایی همچنین در پیامی خصوصی به همتایان روسی خود گوشزد كردند كه «اپوزیسیون میانهرو» قرار نیست عقبنشینی كند و بازگشت مجدد درگیریهای تمام عیار به سوریه ممكن است جان تعداد بیشتری از خلبانهای روسی را در این كشور به خطر بیندازد. امریكاییها پیش از این با فشارهای عربستان سعودی و تركیه برای تجهیز گروههای مسلح به تسلیحات ضدهوایی مخالفت كرده است. ناظران دلیل این مخالفت امریكاییها را ناشی از ترس آنها درباره افتادن این سلاحها به دست گروههای خارج از كنترل واشنگتن عنوان كردهاند. وال استریت ژورنال پیش از این در ماه فوریه گزارش داده بود كه بعضی مشاوران ارشد نظامی و امنیتی اوباما، رئیسجمهوری امریكا كاخسفید را برای تدوین یك طرح به منظور مقابله با روسیه در سوریه تحت فشار قرار دادهاند. از سوی دیگر، سامانتا پاور، سفیر امریكا در سازمان ملل اعلام كرد: «روسیه باید سوریه را تحت فشار بگذارد تا دولت دمشق مجدداً به برنامه بازگردد».
محمد بابایی