الوقت- اولین روز هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل روز سهشنبه با سخنرانی ۳۰ نفر از رؤسای کشورها برگزار شد.
بر اساس برنامهریزیها در این نشست بینالمللی که از روز ۲۳ تا ۲۷ سپتامبر (اول تا پنجم مهر) برگزار میشود رهبران کشورهای عضو سازمان ملل درباره چالشهای اصلی جهانی از جمله تحکیم صلح، توسعه پایدار، حفاظت از حقوق بشر، برابری جنسیتی، مدیریت هوش مصنوعی، مبارزه با بیماریهای عفونی و اختلالات روانی و همچنین تأثیرات تغییرات اقلیمی» بحث و تبادل نظر میکنند.
هشتادمین نشست سازمان ملل در سایه اعتراضات جهانی به تداوم جنگ در غزه رنگ و بوی دیگری به خود گرفته و از آنجا که تأمین صلح و امنیت جهانی مأموریت اصلی سازمان ملل است، مجمع عمومی امسال نیز تحتتأثیر این بحران قرار گرفته است. رهبران حاضر امیدوارند با همکاری و همافزایی بتوانند راهحلی برای پایان مناقشه ۷۷ ساله فلسطین پیدا کنند.
از اینرو در روز اول مجمع عمومی، اکثر مقامات جهان بر لزوم پایان اشغالگری و به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین تأکید کردند، موضوعی که میتواند معادلات غرب آسیا را دگرگون کند.
در روز اول مجمع عمومی سازمان ملل چه گذشت
آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل در افتتاحیه مجمع عمومی، سخنرانی خود را با موضوع فلسطین آغاز کرد و گفت:«وحشت در غزه به سومین سال خود نزدیک میشود و مقیاس مرگ و ویرانی از هر درگیری دیگری فراتر میرود. علیرغم اعلام اقدامات دیوان بینالمللی دادگستری، قحطی در غزه اعلام شده و این اقدامات دیوان بینالمللی دادگستری باید فوراً اجرا شوند. تنها راه حل مناسب برای صلح در خاورمیانه، راه حل دو کشور است. هیچ چیز مجازات دسته جمعی مردم فلسطین و نابودی نظامند معیشت آنها را توجیه نمیکند».
عبدالطیف رشید، رئیسجمهور عراق هم با اشاره به تحولات غزه تأکید کرد که آنچه در این منطقه رخ میدهد، نشاندهنده اعمال تبعیض در اجرای حقوق بشر و عدالت است. وی همچنین از جامعه بینالمللی خواست تا تصمیمات سازمان ملل را اجرایی و به مردم فلسطین در تشکیل کشور مستقل کمک کند. لطیف تأکید کرد: تشکیل کشور فلسطین تنها راه دستیابی به امنیت و ثبات در خاورمیانه و جهان است. وی ضمن استقبال از به رسمیت شناخته شدن جهانی کشور فلسطین، اقدامات صهیونیستها علیه کشورهای منطقه، از جمله سوریه، لبنان و قطر را محکوم کرد.
تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در سخنرانی خود گفت:هدف واقعی اسرائیل نابودی غزه و آواره کردن جمعیت آن است. هرگز شکی نبوده که پاکسازی قومی و تحمیل واقعیتهای جدید بر منطقه اهداف این جنگ هستند. نخست وزیر اسرائیل رویای تبدیل منطقه عربی به منطقه نفوذ این رژیم را در سر میپروراند و کشورهای عربی و اسلامی نسبت به عواقب این توهم خطرناک هشدار دادهاند. نتانیاهو به جلوگیری از تشکیل کشور فلسطین و جلوگیری از دستیابی به صلح افتخار میکند».
عبدالله دوم پادشاه اردن هم درباره وضعیت فاجعه بار غزه گفت:کلمات از بیان حجم بحران در غزه عاجز هستند و سکوت به منزله پذیرش وضعیت کنونی است. فلسطینیها در شرایط سختی به سر میبرند و از حقوقشان محروم هستند. به راهکاری برای حل نزاع فلسطینی-اسرائیلی نیاز داریم. پادشاه اردن با اشاره به اینکه بیانیههای محکومیت صرف به تنهایی کافی نیست، افزود:در طی دههها تلاشهایی برای حل این مشکل انجام شده اما راه به جایی نبرده است. مکانهای مقدس در بیتالمقدس در معرض تخریب و هتاکی قرار دارند. درخواستهای تحریک آمیز درباره اسرائیل بزرگ غیرقابل قبول است. اسرائیل پایههای صلح را ویران و ایده تشکیل دولت فلسطین را دفن میکند. به رسمیت شناختن فلسطین پاداش نیست بلکه حقی غیرقابل بحث و جدل است. نور امیدی در دل این تاریکی وجود دارد و بسیاری از کشورها حامی آتشبس در غزه هستند.
رجیب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه نیز در سخنرانی خود با نشان دادن تصاویری از زنان و کودکان غزه به جامعه جهانی تاکید کرد:«به این عکس نگاه کنید. اینها زنانی هستند که ظرفهای غذای خود را برای زنده ماندن این چنین نگه داشتهاند. آیا این انسانیت است. دکترها بازداشت میشوند و آمبولانسها هدف قرار میگیرند. اردوغان گفت:«من در کنار ۸۶ میلیون شهروند ترکیه در این جایگاه ایستادهام و همچنین نماینده مردم فلسطین هستم که صدایشان خاموش شده است. هر ساعت یک کودک توسط اسرائیل کشته میشود و آنها فقط اعداد نیستند. در غزه جنگ علیه تروریسم نیست، در یک طرف کسی است که مرگبارترین سلاحها را مورد استفاده قرار میدهد و از طرف دیگر مردم بیدفاع هستند. نتانیاهو تمایلی به آزادی اسیران یا پایان یافتن درگیریها ندارد. تعداد زیادی از کشورها فلسطین را به رسمیت شناختند. از سایر کشورهایی که این کار را نکردند نیز میخواهم تا فلسطین را به رسمیت بشناسند».
پرابوو سوبیانتو، رئیسجمهور اندونزی نیز گفت:«وقتی حق مشروعیت و عدالت از فلسطینیها سلب میشود، نباید ساکت بود. ما اعزام نیرو برای حمایت از صلح در غزه را مورد تأکید قرار میدهیم و حاضریم دختران و پسرانمان را برای صیانت از صلح به آنجا بفرستیم. فاجعه در غزه پیش چشم ما دارد اتفاق میافتد و آنها دارند از گرسنگی میمیرند. ما نمیتوانیم ساکت بمانیم وقتی که حتی در همین سالن هم از عدالت برای فلسطینیها دریغ میشود. ظلم و ستم به هیچ شکلی در جهان نمیتواند غالب شود».
از آفریقا تا آمریکای لاتین در کنار فلسطین
علاوهبر رهبران مسلمان، مقاماتی از کشورهای آفریقایی، اروپایی و آمریکای لاتین نیز در حمایت از مردم فلسطین و به رسمیت شناختن حقوق آنها سخرانی کردند.
گوستاوو پترو، رئیسجمهور کلمبیا در سخنانش به نقش رئیس جمهور آمریکا در کشتار مردم فلسطین به ویژه غزه پرداخت و گفت:ترامپ اجازه شلیک موشک به سوی کودکان، زنان و سالمندان در غزه را صادر میکند. پترو به انفعال جامعه جهانی نسبت به جنایت صهیونیستها و همدستی کشورهای غربی با آن اشاره کرد و افزود:این یک نسلکشی است و باید جلوی آنرا بگیریم و این مجمع سازمان ملل به عنوان یک شاهد در برابر این جنایات سکوت کرده است. دیپلماسی در غزه امتحان شده و این روش نتوانسته اوضاع را حل کند. او خواستار ایجاد ارتشی قدرتمند از کشورهایی که نسلکشی را نمیپذیرند برای ایجاد «نیروی حافظ صلح» در غرب آسیا شد. گوستاو پترو تاکید کرد:«ما باید از طریق رأیگیری در مجمع عمومی نسلکشی را متوقف کنیم نه رأیگیری در شورای امنیت، زیرا این رأیگیری وتو میشود».
لولا داسیلوا رئیس جمهور برزیل، هم با اشاره به کشتار مردم غزه تاکید کرد:«هیچ چیز نسلکشی کنونی در غزه را توجیه نمیکند. آنها زیر تنها آوار گرفتار شدهاند، گرسنگی به عنوان سلاح در جنگ در غزه استفاده میشود. مجازات جمعی علیه آنها اعمال شده است. فلسطینیها در معرض از بین رفتن هستند. یک وتو قطعنامههای سازمان ملل در مورد غزه را متوقف میکند».
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه نیز در سخنرانی خود خواستار پایان فوری خشونتها در غزه و به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطین شد. مکرون اظهار داشت:«ما باید به راهحل دو دولتی پایبند باشیم و دولت فلسطین را به رسمیت بشناسیم.» مکرون همچنین بر لزوم حمایت از حقوق بشر و کمکهای انسانی به مردم غزه تأکید کرد.
سیریل رامافوسا، رئیسجمهور آفریقای جنوبی که در دو سال گذشته در مجامع قضایی و حقوقی بینالمللی کارزار فشار علیه رژیم اشغالگر را رهبری میکند، در سخنرانی خود خطاب به رهبران جهان گفت:«اسرائیل در غزه نسلکشی میکند و همین هفته پیش سازمان ملل گزارش داد اسرائیل مسئول نسلکشی در غزه است. وظیفه داریم با نسلکشی در غزه مقابله کنیم و آفریقای جنوبی با ایجاد پرونده علیه اسرائیل میخواست جنگ را متوقف کند».
آنالنا بائربوک، رئیس هشتادمین مجمع عمومی سازمان ملل که در دوران حضور خود در راس وزارت خارجه آلمان حامی سرسخت رژیم صهیونیستی بود در برابر موج جنایتهای اشغالگران در غزه نتوانست سکوت کند و در سخنرانی خود گفت:«هزاران کودک یتیم در غزه در میان آوار و خرابهها سرگردانند، آنها شن میخورند و آب آلوده مینوشند. جهان در درد و رنج به سر میبرد و ما میتوانیم جهان بهتری از خرابههای جهان کنونی بسازیم. نهادهای سازمان ملل باید کار درست را انجام دهند تا شر و بدی در جهان غالب نشود».
با توجه به اینکه هنوز بسیاری از سران کشورها در مجمع عمومی سخنرانی نکردهاند، انتظار میرود موج گسترده حمایتهای جهانی از تشکیل کشور مستقل فلسطین که اخیراً از سوی ۱۴۵ کشور تأیید شد، بارقه امیدی تازه برای فلسطینیان ایجاد کند و مسیر تشکیل دولتی مستقل و برآمده از اراده مردمی در آینده را هموار سازد.
ترامپ تنها در کنار صهیونیستها
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا که در طول دوران ریاست جمهوری خود همواره از جنایتهای رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی و کشتار فلسطینیان حمایت کرده بود، در مجمع عمومی سازمان ملل نیز بار دیگر به خوش خدمتی خود به صهیونیستها ادامه داد و برخلاف خواست جامعه جهانی با هرگونه اقدام و پیشنهاد بینالمللی که به نفع فلسطینیان باشد مخالفت کرد.
ترامپ در سخنرانی خود مدعی شد:«حماس پیشنهادات صلح را رد کرد. کسانی هستند که به دنبال به رسمیت شناختن یکجانبه یک کشور فلسطینی هستند که پاداشی برای تروریسم خواهد بود. اسیران اسرائیلی باید همین حالا آزاد شوند و ما باید همین حالا به جنگ غزه پایان دهیم، برای صلح مذاکره کنیم و همه اسیران را بازگردانیم».
کاخ سفید پیشتر تأکید کرده بود که اقدام برخی کشورها برای به رسمیت شناختن فلسطین بیشتر جنبه نمادین دارد و نتیجه عملی نخواهد داشت. از آنجا که هر تلاش جمعی برای عضویت فلسطین در سازمان ملل نیازمند رأی مثبت پنج عضو دائم شورای امنیت است و آمریکا میتواند با استفاده از حق وتوی خود، چنین قطعنامههایی را متوقف کند. از اینرو، این اقدامات از نگاه واشینگتن صرفاً نمادین محسوب میشوند.
درمجموع، طنین صدای مظلومیت فلسطینیان در صحن مجمع عمومی سازمان ملل نشان داد که تهدیدهای آمریکا برای منصرف کردن کشورها از مسیر به رسمیت شناختن دولت فلسطین ناکام مانده و با وجود حمایتهای گسترده کاخ سفید، رژیم صهیونیستی بیش از پیش در انزوای جهانی قرار گرفته است.