پایگاه تحلیلی الوقت - مردم اندونزی به تازگی یک مهمان ویژه از ایران داشتند. مهمانی که پس از بازگشت از اندونزی، با قدردانی از مردم این کشور اعلام کرد که «از لطف و محبت مردم اندونزی در سفری که به این کشور داشتم بی‌نهایت سپاسگزارم. بسیاری از جوانان این کشور شیفتهٔ فرهنگ ایران و دلباختهٔ آرمان‌های اسلام هستند.» این مهمان تازه برگشته از اندونزی، کسی نبود جز «محمدباقرقالیباف»، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران. قالیباف یکی از بلندپایه ترین مقامات ایرانی است که طی چند سال گذشته به کشور اندونزی در جنوب شرق آسیا سفر می‌کند. سفری که برخی از مهمترین اهداف آن به گفته قالیباف؛ رساندن صدای مظلومیت مردم غزه در فضای بین المللی، باز کردن تعاملات اقتصادی با کشورهای مسلمان به ویژه کشور بزرگ مسلمان اندونزی، تقویت ارتباط فرهنگی و تعمیق علاقه‌های بین دو کشور و دو ملت بوده است.
واقعیت هم آن است که کشور اندونزی یکی از کشورهای پیشرو جهان در حمایت از فلسطین است. مردم این کشور طی 20 ماه گذشته همزمان با جنگ و بمباران علیه غزه، بیشترین حمایت‌ها را از ساکنان غزه دنبال کرده‌اند و این کشور شاهد بیشترین راهپیمایی‌ها در حمایت از مردم غزه بوده است. وبگاه عرب زبان اندونزی الیوم درباره حمایت جمهوری اندونزی از فلسطین گزارش داده است که این کشور به حمایت بی‌دریغ خود از مبارزه مردم فلسطین و دولت آنها برای تحقق رویایشان برای تأسیس یک کشور مستقل فلسطینی به پایتختی بیت‌المقدس ادامه خواهند داد.
حمایت‌های مردم و دولت اندونزی از غزه و فلسطین به اندازه‌ای پررنگ است که در موارد متعددی این حمایت‌ها بسیار موثرتر و پربارتر از برخی کشورهای عربی منطقه دنبال شده است. این گزارش نگاهی به نقش اندونزی در حمایت از مردم غزه خواهد داشت.
اقدامات دیپلماتیک در صحنه بین‌المللی
از آغاز تجاوز اسرائیل به غزه؛ اندونزی در نشان دادن همبستگی قوی و حمایت گسترده خود از حقوق فلسطینیان تردید نکرده است. طی سال ۲۰۲۴، اندونزی در مجامع بین‌المللی متعددی حضور داشت، تجاوز اسرائیل را محکوم کرد و از پیش‌نویس قطعنامه‌های خواستار آتش‌بس در مجمع عمومی سازمان ملل متحد حمایت کرد. «رتنو مرسودی»، وزیر امور خارجه سابق اندونزی، نیز به اردن و عربستان سعودی سفر کرد و به طور فعالی سازمان همکاری اسلامی را برای حمایت از آتش‌بس تحت فشار قرار داد.
در واقع اندونزی کشوری پیشرو در حمایت از آرمان فلسطین در سطح ملی و بین‌المللی است. از زمان آغاز تجاوز اسرائیل به غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، اندونزی اعلام کرد که حمایت‌های بشردوستانه فوری را به مردم فلسطین ارائه خواهد داد و حمایت از آرمان فلسطین نیز در جامعه مدنی اندونزی بسیار برجسته است. شهرهای مختلف اندونزی شاهد تظاهرات متعددی در حمایت از غزه و محکومیت جنگ اسرائیل است و شور و شوق مردم اندونزی برای دفاع از حقوق فلسطینیان تا به امروز کاهش نیافته است. تظاهرات گسترده در شهرهای مختلف اندونزی که توسط مؤسسات، انجمن‌ها و دانشجویان اندونزیایی سازماندهی می‌شود، بخشی از این حمایت‌ها را نشان می‌دهد.
در جبهه دیپلماتیک، اندونزی برای تقویت تلاش‌های بین‌المللی در حمایت از حقوق فلسطینیان تلاش کرده است. اندونزی از طریق سازمان همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه (APEC)، سازمان همکاری اسلامی (OIC) و سازمان ملل متحد، خواستار اتخاذ مواضع یکپارچه در محکومیت تجاوز اسرائیل و مطالبه یک راه حل عادلانه و جامع برای مناقشه فلسطین شده است.
سخنرانی «آنیس ماتا»، معاون وزیر امور خارجه اندونزی، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۴، به عنوان بخشی از مشارکت اندونزی در تحولات مسئله فلسطین، نمونه بارزی از حمایت بی‌دریغ و همه‌جانبه از فلسطین و حقوق فلسطینیان برای تأسیس کشور مستقل خود به پایتختی بیت المقدس است. اندونزی همچنین بارها بر لزوم اعمال فشار بین‌المللی برای پایان دادن به اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل تأکید کرده است. همچنین اندونزی در جریان مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز از تمام قطعنامه‌ها درباره محکومیت تجاوز اسرائیل علیه غزه حمایت کرده و خواستار اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی علیه اسرائیل شده است.
کمک‌های بشردوستانه و امداد پزشکی
اندونزی نه تنها حمایت سیاسی از غزه ارائه داده، بلکه کمک‌های بشردوستانه مداوم نیز برای فلسطین تدارک دیده است. این کشور علاوه بر حمایت از بیمارستان‌های فلسطینی برای درمان هزاران فلسطینی زخمی شده در جنگ، به ارسال کاروان کمک‌های پزشکی و غذایی به غزه ادامه داده و تیم‌های پزشکی را برای کمک به درمان مجروحان اعزام کرده است.
شاید برجسته‌ترین نمونه حمایت اندونزی از مردم غزه، بیمارستان اندونزیایی واقع در شمال نوار غزه باشد. این بیمارستان که ساخت آن در دهه گذشته توسط کمک‌های مالی اندونزی انجام شده بود، در جریان جنگ جاری توسط نیروهای اسرائیلی بارها بمباران شد.
در ابتدای شروع جنگ غزه در 23 نوامبر 2023، اندونزی حدود ۲۱ تُن کمک پزشکی به نوار غزه ارسال کرد که شامل لوازم و تجهیزات پزشکی بود. همچنین اندونزی در ۱۸ ژانویه ۲۰۲۴ یک بیمارستان شناور به فلسطین فرستاد.
صندوق ملی زکات اندونزی نیز کمک‌های قابل توجهی از شهروندان اندونزی به مبلغ 15.6 میلیون دلار را ثبت کرده است و 4400 تن کمک به غزه ارسال شده است. این ارقام شامل کمک‌های ارسالی از سوی سایر سازمان‌های بشردوستانه و اجتماعی نمی‌شود و کمک‌های اندونزی به نام همبستگی با فلسطینیان از آن زمان تاکنون متوقف نشده است.
بسیج افکار عمومی داخلی و بین‌المللی
در سطح مردمی، تجمعات همبستگی با فلسطین در اندونزی در طول سال 2024 و تظاهرات بزرگ در شهرهای اندونزی برگزار شد. همچنین کنفرانس‌های مطبوعاتی و سمینارهای حمایت از فلسطین نیز با هدف افزایش آگاهی در مورد رنج فلسطینیان در سرزمین‌های اشغالی بارها در جاکارتا برگزار شده است. در ۵ نوامبر ۲۰۲۳، جاکارتا، پایتخت اندونزی، شاهد تظاهرات گسترده‌ای (حدود ۱.۵ میلیون نفر) با حضور شهروندان این کشور با ادیان مختلف بود که در آن شهروندان جنگ اسرائیل علیه نوار غزه محکوم و خواستار پایان تجاوز وحشیانه شدند. مقامات دولتی، وزرا، رهبران احزاب سیاسی، سازمان‌های اسلامی و نمایندگان مجلس در این تظاهرات شرکت کردند.
صبح روز یکشنبه، ۱۱ نوامبر ۲۰۲۳ نیز تظاهرات گسترده‌ای در شهر بکاسی، در نزدیکی جاکارتا، پایتخت اندونزی، در محکومیت تجاوز مداوم اسرائیل به غزه، پس از ۳۷ روز حمله مداوم، برگزار شد.
تأثیر بر سیاست داخلی اندونزی
مسئله فلسطین همچنان یکی از محورهای اصلی سیاست داخلی اندونزی است و حمایت مداوم دولت اندونزی از فلسطین به عنوان بخشی از سیاست خارجی اندونزی که به ارزش‌های بشردوستانه و اصول عدالت متعهد است، بارها به صورت رسمی اعلام شده است. رد کامل اشغالگری اسرائیل بخشی از هویت ملی اندونزی است و این امر در طول سالها بر روابط خارجی این کشور تأثیر گذاشته است. در واقع اندونزی همچنان بر محوریت مسئله فلسطین در سیاست خارجی خود تأکید دارد و معتقد است که حل مسئله فلسطین کلید صلح پایدار در خاورمیانه است. به عبارت دیگر، حمایت از فلسطین بخشی از سیاست خارجی مستقل اندونزی به شمار می‌رود.
