الوقت- درحالی که صهیونیستها خواستار توقف جنگ در غزه و بازگرداندن اسرای خود هستند اما دولت تندورو بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم در پی عملیاتی کردن طرحهای خود در این باریکه است و قصد خارج شدن ندارد. روزنامه «العربی الجدید»، در گزارشی مفصل از طرح جدید رژیم صهیونیستی در غزه پردهگشایی کرده و نظر کارشناسان را درباره میزان موفقیت آن و تبعاتی که میتواند داشته باشد، جویا شده است.
بر اساس این گزارش، آوارگان غزه از درد و رنج بسیاری که متحمل میشوند سخن گفتهاند. عبدالله حمدان پنجاه ساله، از زمان آواره شدن خانوادهاش از شهر غزه در نوامبر 2023، از دیدن دختر و فرزندانش محروم شده است، درحالی که خانواده دخترش از نقل مکان خودداری کرده و در خانه خود در این شهر باقی ماندهاند. با وجود اینکه فاصله آنها 25 کیلومتر است، اما به دلیل محاصره شمال غزه از نوامبر سال گذشته، قارد به رفت و آمد نیستند.
این رنج پس از به دست گرفتن کنترل مجدد «محور نتزاریم» توسط اشغالگران و گسترش آن در آغاز نوامبر سال گذشته (2023) تشدید شد که آنرا از یک جاده کوچک به یک کریدور اصلی که مرکز و شمال شهر غزه را از هم جدا میکند، تبدیل کرد و فلسطینیها برای عبور از آن منع شدهاند. بنابراین، حمدان که در حال حاضر در چادری در حومه خان یونس زندگی میکند، مجبور میشود در جنوب غزه، با تماس تلفنی با دخترش برای آگاهی از وضعیت او و خانوادهاش تماس تلفنی بگیرد.
طلال ابورکبه دکترای علوم سیاسی از دانشگاه کارتاژ تونس در گفتگو با العربی الجدید در این باره گفت:«رژیم اشغالگر نوار غزه را به سه محور تقسیم میکند که محور اول «نتزاریم» است، محور دوم «مفلاسیم» که استانهای شمالی را از شهر غزه جدا میکند و از مرز شرقی تا مرز غربی امتداد دارد. همچنین، محور صلاحالدین «فیلادلفی» در مرز مصر در شهر رفح که اسرائیل آن را دروازه قاچاق اسلحه به غزه میداند».
تقسیم غزه به کانتونهای جداگانه
یوسف الشرقاوی، کارشناس نظامی و استراتژیک به العربی الجدید گفت:«رژیم صهیونیستی پس از شکست تلاش برای تجزیه غزه در دهه 1970، سناریوی تقسیم و تبدیل آن به چند منطقه را تحت عنوان "طرح ژنرالها " تکرار میکند.
این طرح دو نوع جدایی را ایجاد میکند، اولی داخلی، با تبدیل نوار غزه به کانتونهای منزوی، ترسیم مجدد نقشه جمعیتی بر اساس برنامههای امنیتی اشغالگران، دوم منزوی کردن غزه از اطراف عربی خود، با کنترل محور صلاحالدین است».
همچنین خلیل التفکجی، مدیر دپارتمان نقشهها، سیستمهای اطلاعات جغرافیایی در انجمن مطالعات عرب در بیتالمقدس به العربی الجدید گفت:«سناریوی انزوای غزه مشابه همان چیزی است که در واقع در کرانه باختری وجود دارد، زیرا شهرها و اردوگاههای آنجا از یکدیگر جدا شدهاند و اشغالگران میتوانند هر لحظه آنها را از طریق حصارهای آهنی و موانع در ورودیهای اصلی به جادههایی که شهرها را به هم متصل میکند، ببندند و محاصره کنند. این طرح، سبب میشود تا صهیونیستها هر گونه حادثه امنیتی را که در روستاها و اردوگاهها رخ میدهد مهار کرده و در اسرع وقت فیصله دهد».
به گفته الشرقاوی، «از طریق محورهای جدید تقسیم شده، اشغالگران سعی دارند حضور خود در غزه را دائمی کنند و شواهد نشان میدهد که همچنان به ایجاد پایگاههای نظامی، خطوط حمل و نقل و تدارکات و اتصال برق و آب به پادگانها و اماکن نظامی برای تحت فشار قرار دادن مردم برای تخلیه برخی مناطق، همانطور که در شمال نوار اتفاق میافتد، ادامه میدهند».
ابورکبه، نیز موارد فوق را تأیید میکند و توضیح میدهد که این سه محور با تقویت ایده شهرکهای یهودینشین و کانتونها، مشابه آنچه در کرانه باختری پس از عملیات نظامی «سپر دفاعی» انجام شد، در خدمت هدف دولت اشغالگر قرار میگیرد.
تهاجم و تخریب زیرساختها در مارس 2002، این رژیم را قادر ساخت تا میزان عملیاتهای شهادت طلبانه را کاهش دهد که سرعت آن با وقوع انتفاضه الاقصی افزایش یافته بود. ما از این نتیجه میگیریم که اسرائیل به هیچ طرف دیگری اجازه نخواهد داد مسئولیت امنیت در آینده را به عهده بگیرید. با توجه به اینکه از دیدگاه اسرائیل عقبنشینی تلآویو از غزه در سال 2005 منجر به رشد توان مقاومت و نهایتاً انجام عملیات طوفان الاقصی در 7 اکتبر شد که وجهه این رژیم را در برابر جهانیان مخدوش کرد. بنابراین صهیونیستها به دنبال آن هستند تا اجازه تکرار آنرا ندهند.
تخریب و جابجایی برای تحکیم کنترل نظامی
به گفته الشرقاوی، رژیم اشغالگر «محور نتزاریم» را با تصرف زمینها و خراب کردن خانههای فلسطینیها، بهویژه در محله شیخ عجلین، محله الزیتون در شمال، و بخشهایی از اردوگاههای بُریج و نصیرات، و شهرک المغرقه به سمت جنوب گسترش داده است و طول این کریدور اکنون به 8 کیلومتر میرسد.
با مقایسه تصاویر ماهوارهای گرفته شده در 9 آوریل 2024 (فرودین 1403) و سایر تصاویر گرفته شده در 3 دسامبر (آذر 1403)، تصاویر اخیر نشان میدهد که اشغالگران تمام خانهها و زمینهای اطراف مناطق عبوری از کریدور نتزاریم را که با خیابان صلاح الدین تلاقی میکند با بولدوزر تخریب کردهاند. همچنین جاده اصلی که از بیت حانون در شمال تا رفح در جنوب غزه امتداد دارد به منظور گسترش محور نتزاریم تخریب شده است.
مساحت این کریدور که در حال حاضر 56 کیلومتر مربع از کل مساحت 365 کیلومتر مربعی غزه را دربرمیگیرد، به یک پاسگاه نظامی تبدیل شده است که در طول آن چهار تأسیسات نظامی ثابت و بازداشتگاه احداث شده است.
مراکز فرماندهی و مکانهای خواب سربازان نیز برای تسهیل حرکت خودروهای نظامی آسفالت شده است که برای اجرای برنامه حضور طولانی مدت در این محور از اهمیت راهبردی برخوردار است.
بر اساس توضیحات التفکجی، این منطقه حائل که بر اساس یک قاعده اساسی بر اساس سه عنصر احاطه، نفوذ و پراکندگی ایجاد شده است، رژیم صهیونیستی را قادر میسازد تا حوادثی را که ممکن است در شمال رخ دهد کنترل کرده و از گسترش آنها به سمت جنوب جلوگیری کند.
همچنین، حرکت غیرنظامیان از جنوب به شمال با توجه به شرایط موجود غیرممکن شده است و چندپارگی جغرافیایی منجر به پراکندگی قدرت میشود، لذا، با این تقسیمات جدید، حرکت از شمال به جنوب تنها با مجوز صهیونیستها ممکن خواهد بود. علاوهبراین، اسرائیل میتواند فعالیتهای اقتصادی در غزه را از طریق محورهای تقسیم شده کنترل کند.
پنج نفر از مردم غزه که از کریدور نتزاریم عبور کردند و به جنوب غزه رسیدند، معتقدند که برنامه دشمن برای توسعه این محور از هر دو طرف، از شمال به سمت محله الزیتون و از جنوب به سمت اردوگاه نصیرت ادامه خواهد یافت.
احلام حسین، که هنگام عبور از این کریدور، پادگان نظامی را مشاهده کرده به العربی الجدید گفته که به نظر میرسد دالانی برای عبور افراد تعیین شده که در آن دوربینهای تشخیص چهره نصب شده و افراد مورد بازرسی بدنی قرار گرفته، دستگیر میشوند و در صورت نیاز حتی اعدام میشوند.
در ژوئن گذشته، حسین، سربازانی را دید که مرد جوانی را پشت یک دیوار بتنی هدایت میکردند، سپس صدای دو گلوله را شنید و سربازان دقایقی بعد بدون مرد جوان بازگشتند. از نوامبر سال گذشته تا آوریل گذشته، این محور شاهد 3 اعدام صحرایی افراد آواره بوده است.
به گفته آوارگانی که از این دالان عبور کردهانداین مکان بوسیله تأسیسات نظامی و ماشینهای بدون سرنشین مجهز به مسلسل و تفنگهای کنترل از راه دور محاصره شده است.، پس از هماهنگی ویژه، متوجه وجود خط دیگری شدند که برای بازرسی و عبور کامیون ها در شمال نوار تعیین شده بود.
ایجاد "محور مافلاسیم"
به گفته التفکجی، «در نوامبر 2024، رژیم اشغالگر شروع به ایجاد یک محور جدید کرد که منطقه شمالی شهر غزه را با یک خط عرضی، که از گذرگاه «نهال اوز» در نزدیکی محله شجاعیه در شرق غزه تا تقاطع شهرک «مفلاسیم» امتداد مییابد، جدا میکند.
در نزدیکی شهر «سدروت» در شمال غزه، صهیونیستها با محاصره شهرهای بیت لاهیا و جبالیا و بیت حانون، آنها را از شهر غزه جدا کردهاند که نشان میدهد طرح تقسیم غزه به صورت طولی و عرضی با دالانهایی از شرق به غرب و از شمال به جنوب عملاً تکمیل شده است».
اسما حسونه، زن غزه چهل ساله، در گفتگو با العربی الجدید آنچه را که در جریان جابجایی خود از بیت لاهیا به جنوب غزه دیده است، نقل کرد.
به گفته حسونه:«رژیم اشغالگر یک جاده طولانی احداث کرده و تانکها را در امتداد آن مستقر کرده است. با ایجاد ایست بازرسیهای که در محور مذکور ایجاد شده است، تردد فقط از شمال به جنوب مجاز است، آنهم مشروط بر اینکه آوارگان از ایستهای بازرسی عبور کرده و در معرض اعدام یا دستگیری قرار گیرند».
تصاویر ماهوارهای به دست آمده توسط العربی الجدید از این محور، نشان میدهد رژیم صهیونیستی با استفاده از بولدوزر مساحتی به عرض 300 تا 500 متر را تخریب کرده تا شمال و جنوب محور مفلاسیم را برای ایجاد یک منطقه حائل آماده کند و ضمن گسترش این منطقه در جهت شرقی در خط تماس با شهرک «مافلاسیم»، عرض منطقه حائل را به 2.5 کیلومتری شمال و جنوب در ورودی محور برساند.
آیا طرح تقسیم اسرائیل موفق خواهد شد؟
اقدامات رژیم صهیونیستی نشان میدهد که به دنبال حضور نظامی طولانی مدت در غزه است و تا زمانی که اسرائیل به طور مطلق امنیت خود را تضمین نکند، این استحکامات نظامی برچیده نخواهد شد.
در این میان ساختار امنیتی و جمعیتی جدید در غزه، کار را برای تلآویو آسانتر میکند و در آینده یک واقعیت امنیتی را تحمیل خواهد کرد که در خدمت خواستههای این رژیم باشد.
همچنین، با تقسیم غزه به محورهای مختلف، آزادی رفت و آمد فلسطینیان و تعقیب نیروهای مقاومت را تسهیل میکند، همانطور که در اردوگاههای کرانه باختری اتفاق میافتد. ماموریت این محورها جدایی بین مناطق فلسطینی در غزه و تقویت سیاست جزیرهای کردن است.
با این حال، الشرقاوی بر اساس سه عامل انتظار شکست این طرح را دارد،
«اولین عامل آن اصرار جناحهای مقاومت غزه بر موضع قاطع خود برای انعقاد توافق آتشبس و خروج کامل نظامیان رژیم از غزه است. این توافق اجازه بازگشت جمعیت به شمال غزه را میدهد و آنها از کارت اسرا میتوانند در رسیدن به هدفشان استفاده کنند.
عامل دوم، استواری مردم غزه و امتناع آنها از کوچ اجباری است چنانکه علیرغم همه فشارها و کشتارها، هزاران نفر از فلسطینیان در اردوگاه جبالیا باقی ماندهاند.
سوم و مهمتر از همه، جنگ فرسایشی موفق و تعمدی است که مقاومت علیه اشغالگران به راه انداخته است و این نوع جنگ کارآمدی خود را به ویژه در برابر ارتش اسرائیل که تحمل جنگ فرسایشی طولانیمدت را ندارد، ثابت کرده است. نمونههایی از این نوع جنگ قبل از سال 2000 توسط حزبالله علیه اسرائیل انجام شد و در نهایت این رژیم را مجبور به عقب نشینی از جنوب لبنان کرد. همچنین حملات مقاومت که اشغالگران را مجبور به عقبنشینی از غزه در سال 2005 کرد».
یک منبع امنیتی در غزه بدون افشای نامش به العربی الجدید گفت:«مقاومت اجازه نخواهد داد که اشغالگران در هیچ یک از محورهای جدیدی که ایجاد کرده مستقر شوند و با استفاده از ابزارهای نظامی که مهمترین آنها خمپاره و راکتهای کوتاه برد مانند «راجم» است، به صورت روزانه به سمت مکانهای اشغالی شلیک میکند. همچنین، پادگانها و نقاط تجمع سربازان در آن مناطق، با استفاده از سلاحهای تک تیرانداز دوربرد، و کمینهای دقیق هدف قرار میگیرند که همه اینها باعث تلفات جانی و نابودی تجهیزات دشمن شده است».
جنایات بر اساس قوانین بینالمللی
با وجود اینکه در حال حاضر یک سوم مساحت غزه اشغال شده است، اما ابورکبه به طور کامل سیاست شهرک سازی مجدد در غزه را رد میکند، زیرا اسرائیل از معضل این باریکه آگاه است و ایجاد شهرکها بعداً منجر به توسعه غزه خواهد شد.
ایده مقاومت و بازگشت دوباره درگیری هم معضل دیگری برای رژیم است که خواهان تولید نسل «جدید و خوب»فلسطینی است که تسلیم سیاستهای اسرائیل باشد و نه حامی مقاومت.
لیما بوستامی، مدیر بخش حقوقی دیدهبان حقوق بشر اروپا-مدیترانه تأکید کرد:«موارد فوق این واقعیت را تغییر نمیدهد که تقسیم اراضی متعلق به فلسطینیها توسط رژیم صهیونیستی، نقض حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین است. بر اساس حقوق بینالملل، حق تعیین سرنوشت برای ملتها ضروری است و این حق یک قاعده اجباری تلقی میشود، به این معنا که هیچ استثنایی در آن وجود ندارد. از سوی دیگر، طبق قوانین بینالمللی هر گونه تلاش رژیم صهیونیستی برای تقسیم زمینهای فلسطینی با هدف تصرف آنها ممنوع است. بنابراین، اسرائیل حق حاکمیت بر هیچ بخشی از این سرزمینها را ندارد و نگرانیهای امنیتی این رژیم نمیتواند توجیه کننده نقض اصل ممنوعیت تملک اراضی با زور باشد».
به گفته بسطامی، «جابجایی غیرقانونی جمعیت بر اساس مفاد قوانین بینالمللی به عنوان جنایات جنگی و جنایات تمام عیار علیه بشریت طبقهبندی میشود. اما این اصل در نوار غزه بسیار خطرناکتر تلقی میشود، زیرا آوارگی اجباری گسترده و اخراج سیستماتیک از خانهها توسط اسراییل، در واقع یک جنایت و نسل کشی است که هدف آن نابودی فلسطینیان و قرار دادن آنها در شرایط سخت زندگی است که منجر به تحمیل رنجهای جسمی و روانی شدید به آنها و ویرانی بیسابقه در نوار غزه میشود».
احمد الصوفی شهردار رفح نیز گفت:«صهیونیستها شهر رفح به ویژه منطقهای را که حدود 1000 متر از شمال محور صلاحالدین در آن امتداد دارد را به منطقهای غیرقابل سکونت تبدیل کردهاند و تخریب تمام خانههای موجود در آن باعث شده تا بازگشت حدود 130000 نفر به آن غیرممکن شود».