الوقت- درحالی که بازیگران منطقهای تلاش میکنند با مذاکرات آتشبس، به جنگ غزه پایان داده و مسیر را برای ارسال کمکهای بشردوستانه به دو میلیون فلسطینی ساکن این باریکه باز کنند اما مقامات تلآویو کماکان روی خواستههای جاهطلبانه خود پافشاری میکنند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که تحت فشار وزرای تندرو تمایلی به توقف جنگ در غزه ندارد، به سناریوهای دروغین متوسل میشود تا بتواند جنبش حماس را مقصر اصلی تداوم بحران معرفی کند.
نتانیاهو در سخنرانی دوشنبهشب (12 شهریور) با استفاده از روشهای دروغ، فریب و استتار که در آن مهارت دارد، سعی کرد مخاطبان خود را متقاعد کند که دلیل عدم توافق در مذاکرات دوحه، تلآویو نبوده و متهم کردن او به عنوان سنگانداز در مسیر گفتگو با حماس، خدمت به یحیی السنوار است.
نتانیاهو در تلاش برای توجیه مواضع خود، نقشه غزه را نشان داد و تلاش کرد تا ثابت کند که کنترل ارتش بر محور «فیلادلفیا» در مرزهای مصر یک موضوع راهبردی است و این کنترل تنها ضمانت در مقابله با جریان تسلیحات به حماس است.
نتانیاهو درحالی از قاچاق سلاح در تونلهای حماس میگوید که صهیونیستها بنا به ادعای خود در یازده ماه گذشته فقط 20 درصد از تونلها را کشف کردهاند و هیچ سند و اطلاعاتی درباره مابقی تونلها در دست ندارند. عمده این کشفیات نیز تونلهایی هستند که در مرکز غزه وجود دارند و آنهایی که به ادعای نتانیاهو در مرز مصر به محل قاچاق سلاح تبدیل شدهاند، هنوز ناشناخته باقی ماندهاند.
البته در این میان نتانیاهو از پاسخ دادن به این پرسش طفره میرود که اگر چندین ماه تسلط ارتش بر محور فیلادلفی نتوانسته تونلهای ادعایی در رفح را شناسایی کند و حماس همچنان از طرق مختلف سلاح تهیه و به حملات موشکی خود علیه سرزمینهای اشغالی ادامه میدهد ادامه ماندن در مرز رفح چه دردی از این مشکل حل خواهد کرد؟ موضوعی که موجب شده تا عمده تحلیلگران و بازیگران خارجی اهداف اصلی نتانیاهو را کارشکنی در روند توافق آتش بس و جلوگیری از توقف جنگ تا مشخص شدن نتایج انتخابات آمریکا و همچنین از بین بردن نقش مصر در تحولات فلسطین برآورد کنند.
موضوعی که البته همانند مصریها به مذاق بیشتر دولتهای عربی خوش نیامد و واکنشهای گستردهای را در پی داشت.
خشم جهان عرب
ادعاهای جدید نتانیاهو، خشم جهان عرب را در پی داشت. کشورهای عربی ادعاهای جدید نتانیاهو درباره محور فیلادلفیا را به شدت محکوم و تاکید کردند که این دروغپردازیها با هدف گمراه کردن افکار عمومی صهیونیستها از مسئله تبادل اسرا و تحریف توجهات جهانی از جنایات این رژیم علیه مردم فلسطین است.
وزارت خارجه مصر با صدور بیانیهای اعلام کرد که این کشور مخالفت شدید خود را با ادعاهای نتانیاهو درباره محور فیلادلفیا ابراز و تاکید میکند که نتانیاهو با این صحبتها و درگیر کردن نام مصر، به دنبال کارشکنی در مسیر رسیدن به توافق آتشبس و تبادل اسرا و منحرف کردن توجهات اسرائیلیها از این مسئله است. مصر تاکید کرد که کابینه اسرائیل را مسئول عواقب چنین ادعاهایی میداند که منجر به تشدید اوضاع خواهد شد. هدف از این صحبتها، توجیه سیاستهای متجاوزانه است که منجر به تشدید بیشتر تنشها در منطقه میشود.
خشم مصریها به حدی بود کهه در بحبحوحه ماجراجویی دولت نتانیاهو در مرز رفح، احمد خلیفه، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح مصر روز پنجشنبه (15 شهریور) در یک سفر غیرمنتظره از شرایط امنیتی و روشهای محافظت از مرز با نوار غزه بازدید کرد. بازدید عالیترین مقام نظامی مصر از مرز غزه، هشداری به سران افراطی تلآویو است که قاهره با هر گونه اقدامات تحریک آمیز در مرزها مقابله خواهد کرد. مقامات مصری بارها نسبت به تشدید تنش در مرزهای خود هشدار دادهاند و با هر گونه تغییرات امنیتی و کوچاندن فلسطینیان از غزه مخالفند، زیرا این اقدام تمامیت ارضی مصر را به شدت تهدید میکند.
در این زمینه وزارت خارجه عربستان سعودی با صدور بیانیهای اعلام کرد که ما صحبتهای اسرائیل درباره محور فیلادلفیا و تلاشهای بیهوده برای توجیه تجاوزات این رژیم را به شدت محکوم میکنیم و در برابر این ادعاهای اسرائیل، کنار مصر ایستادهایم.
وزارت خارجه عراق هم با صدور بیانیهای تاکید کرد که عراق ادعاهای رژیم اشغالگر درباره محور فیلادلفیا با هدف شکست تلاشهای آتشبس در غزه را به شدت محکوم میکند و تلاشهای این رژیم برای تحریف حقایق و گمراه کردن جامعه جهانی از طریق این دروغها درباره نوار مرزی غزه و مصر را کاملا رد میکنیم.
وزارت خارجه کویت هم به نوبه خود در بیانیهای اعلام کرد که این کشور بر همبستگی خود با مصر تاکید دارد و اظهارات نتانیاهو درباره محور فیلادلفیا با هدف منحرف کردن توجهات از جنایاتی که رژیم اشغالگر علیه مردم فلسطین انجام میدهد را رد میکند و در مقابله با دروغهای اسرائیل در کنار مصر ایستاده و خواستار پایان دادن به تجاوزات و جنایات این رژیم است.
وزارت خارجه عمان هم از دیگر کشورهای عربی بود که به این ادعاهای نتانیاهو واکنش نشان داده و با صدور بیانیهای اعلام کرد که ادعاهای رژیم اشغالگر درباره محور فیلادلفیا را به شدت رد و بر همبستگی خود با کشور مصر، تاکید میکنیم.
همچنین وزارت خارجه قطر هم در این زمینه اعلام کرد که هدف از این ادعاهای نتانیاهو، گمراه کردن افکار عمومی و سنگ اندازی در برابر تلاشهای میانجیها برای آتش بس در نوار غزه است. این وزارتخانه تاکید کرد که روش اسرائیل در جعل حقایق و گمراه کردن افکار عمومی با تکرار دروغها، منجر به نابودی فرصتهای صلح و گسترش دامنه خشونت خواهد شد. قطر همچنان بر لزوم تقویت تلاشهای منطقهای و جهانی جهت وادار کردن اسرائیل به پایان دادن به تجاوزات خود علیه نوار غزه تاکید دارد.
همچنین اردن هم ادعاهای نتانیاهو درباره محور فیلادلفیا را رد و تاکید کرد که هدف از این ادعاها، مانع تراشی در برابر تلاشهای میانجیها جهت برقراری آتش بس در نوار غزه است.
برخی کشورهای عربی که در یازده ماه گذشته از جنایات ارتش صهیونیستی در غزه منفعل بودند و با سکوت خود، رژیم اشغالگر را نسبت به نسلکشی فلسطینیان گستاختر کرده بودند اما در مقابل دروغ پردازیهای نتانیاهو نتوانستند سکوت کنند.
کشورهای عربی میدانند که تصمیمات جدید دولت افراطی اسرائیل به منزله تداوم کشتار بیشتر مردم غزه و تکرار دور باطل است که تنش در منطقه را تشدید میکند. زیرا گروههای مقاومت بارها هشدار دادهاند تا زمانی که جنگ در غزه ادامه دارد، آنها نیز در حمایت از مردم فلسطین، عملیاتهای خود به سرزمینهای اشغالی را متوقف نخواهند کرد و همین مسئله نگرانیها نسبت به گسترش دامنه جنگ افزایش داده است.
اعراب میدانند که جنگ منطقهای به نفع هیچ کشور نیست و کشورهای عربی بیش از دیگران متضرر خواهند شد. حاکمان عرب علاوهبر حمایتهای نسبی از مردم فلسطین، ادامه جنگ در غزه را به صلاح خود نمیدانند. زیرا به دلیل تشدید تنشها در دریای سرخ، تجارت دریایی شیوخ عرب در این منطقه به خطر افتاده است و ادامه جنگ در غزه، این آبراه بینالمللی را برای مدت زمان طولانی متشنج خواهد کرد و در این صورت منافع تجاری اعراب نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.
تکذیب سخنان نتانیاهو در مورد محور فیلادلفیا کار سختی نیست، اما صحبتهای او برای سرپوش گذاشتن به هدف واقعی او، یعنی جلوگیری از دستیابی به توافق بود.
دلایل متعددی وجود دارد که نتانیاهو موضوع عقبنشینی ارتش از محور فیلادلفیا را به یک موضوع اصولی و استراتژیک تبدیل کرده است. نتانیاهو میخواهد با این ادعاها، صهیونیستها را متقاعد کند که محور فیلادلفیا برای امنیت رژیم صهیونیستی بسیار مهم است و خروج از آن برای تصویب این توافق یک گناه بزرگ است و درهای تونلها را به روی تسلیح مجدد آنها باز میکند.
کشورهای عربی هم میدانند که نتانیاهو با این ادعاها، مسیر توافق آتشبس را مسدود کرده و دنبال این است تا منافع سیاسی خود و دوستانش را محقق کند.
کشورهای عربی از این مسئله آگاهند که نیت واقعی دولت نتانیاهو از ماندن در محور فیلادلفیا، تحت فشار قرار دادن فلسطینیان برای کوچ اجباری به سرزمینهای دیگر است و لذا نمیخواهند رژیم اشغالگر این پروژه را اجرایی کند. زیرا، آوارگی صدها هزار نفر از ساکنان غزه در کشورهای عربی، بحران جدیدی را برای این کشورها ایجاد خواهد کرد که غلبه بر آن کار دشواری است.
کوچاندن اجباری مردم غزه، با هدف اشغال کامل این باریکه و مقدمهچینی برای اشغال کرانه باختری و تشکیل دولت یهودی است که تنشها در منطقه را تشدید خواهد کرد.
از سوی دیگر، برخی شیوخ سازشکار از این نگران هستند که تداوم جنگ در غزه، موج انتقادات افکارعمومی از مواضع حاکمان عرب را تشدید کند و مشروعیت این رژیمها بیش از پیش کاهش خواهد یافت. از اینرو، سعی دارند با برقراری آتشبس در غزه، هم کشتار فلسطینیان را متوقف کنند و هم خود را از زیر بار فشارهای افکارعمومی نجات دهند.
صهیونیستها نیز هم حرفهای نتانیاهو را باور ندارند
نتانیاهو به دنبال احیای شهرت خود به عنوان «ارباب امنیت» در سرزمینهای اشغالی است و اینکه او تنها کسی است که به مواضع محکم و سختگیرانه به نفع امنیت صهیونیستها پایبند است. او میخواهد امتیاز بیشتری کسب کرده و ضررهایش را جبران کند تا بتواند به قهرمان و محافظ اسرائیل تبدیل شود و بار دیگر به عنوان نخست وزیر انتخاب شود اما صهیونیستها این سیاهنمایی را باور ندارند.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل گفت:پایان جنگ به نفع اسرائیل است و مفهوم ما از امنیت، همواره جنگهای کوتاه مدت بوده است. لاپید همچنین اظهار داشت که مشکل ما محور فیلادلفیا نیست؛ بلکه محور بنگویر و اسموتریچ است. اگر نتانیاهو برای آزادی اسرا از محور فیلادلفیا عقبنشینی کند من به او قول میدهم که بعدها برای بازگشت به آنجا از او حمایت کنم.
بنیگانتس و گادی آیزنکوت، دو مقام سابق کابینه جنگی نتانیاهو نیز اعلام کردند قصد دارند درباره دروغهای نخست وزیر درباره مرز بین مصر و غزه موسوم به «محور فیلادلفیا» افشاگری کنند. طبق بیانیهای که دفتر گانتس صادر کرده او خواهد گفت که تلآویو میتواند در صورت لزوم به کریدور فیلادلفیا بازگردد اما زمان برای نجات جان اسرا در حال از دست رفتن است.
یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی هم در هفتههای اخیر مخالفت خود را با ماندن ارتش در محور فیلادلفیا اعلام داشته است. گالانت و نمایندگان وزارت جنگ در جلسه اخیر کابینه جنگ گفتند که نیازی به ماندن ارتش در محور فیلادلفیا در چارچوب توافقنامه تبادل اسرا نیست و امکان ارائه پاسخ امنیتی بدون استقرار نیرو در این منطقه وجود دارد. رؤسای دستگاههای امنیتی بر این باورند که اسرائیل بر سر دوراهی استراتژیک قرار دارد و ماندن در فیلادلفیا اهمیتی ندارد.
گالانت و رئیس ستاد ارتش که در مرکز تحولات جنگی حضور دارند، ادامه درگیری با گروههای مقاومت در غزه را به صلاح نمیدانند، زیرا از نظر آنها نیروهای ذخیره ارتش دچار ضعف شدهاند و برنامه نابودی حماس هم که وزرای تندرو آنرا هدف اصلی خود اعلام کردهاند، دور از دسترس میدانند. از دید مقامت امنیتی، ادامه جنگ در غزه نتیجهای جز شکست و هزینه تراشی عایدی دیگری برای اشغالگران نخواهد داشت و لذا سعی دارند دولت نتانیاهو را نسبت به عواقب این جنگ افروزی متقاعد کنند.