به گزارش الوقت، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب طی مقاله‌ای به‌زبان انگلیسی در نشریه تهران‌تایمز با عنوان «پیام من به جهان رسید»، نگاه و رویکردش به روابط با کشورهای منطقه، آفریقا، چین، روسیه، اروپا و آمریکا و دیدگاهش در سیاست خارجی را تشریح کرد.
وی در بخشی از این مقاله تصریح کرده است: در دولت خود قصد داریم سیاستی فرصت‌گرا را پیگیری کنیم که با ایجاد «تعادل» در روابط با همه کشورها، منطبق با منافع ملی، توسعه اقتصادی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان باشد و در این راستا، از تلاش‌های صادقانه برای کاهش تنش‌ها استقبال می‌کنیم و با صداقت به صداقت پاسخ خواهیم داد.
متن کامل این مقاله به‌شرح زیر است:
پیام من به جهان جدید
در بحبوحه جنگ و ناآرامی‌های منطقه، با برگزاری انتخاباتی رقابتی، مسالمت‌آمیز و منظم، نظام سیاسی ایران ثبات خود را به نمایش گذاشت و بر ادعاهای برخی از «کارشناسان ایران» در برخی دولت‌ها خط بطلان کشید. ثبات سیاسی و شیوه افتخارآمیز برگزاری انتخابات، نشانگر تدبیر رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای، و تعهد مردم ایران به انتقال دموکراتیک قدرت حتی در شرایط دشوار است.
من با برنامه‌ای که بر «اصلاحات»، «تقویت وحدت ملی» و «تعامل سازنده با جهان» تأکید داشت وارد کارزار انتخابات شدم و در نهایت موفق شدم اعتماد هموطنانم را، حتی زنان و مردان جوانی که از وضعیت کلی کشور ناراضی بودند، در پای صندوق‌های رأی جلب نمایم.
این اعتماد برای من بسیار ارزشمند است و مصمم هستم با ایجاد اجماع، هم در داخل کشور و هم در سطح بین‌المللی، وعده‌هایی را که در دوران تبلیغات انتخاباتی به مردم کشورم داده‌ام، محقق سازم.
در آغاز، می‌خواهم تأکید کنم که دولت من حفظ عزت ملی و شأن بین‌المللی ایران در هر شرایط را سرلوحه کار خود قرار خواهد داد. سیاست خارجی ایران بر پایه اصول «عزت، حکمت و مصلحت» استوار است و طراحی و اجرای آن نیز برعهده رئیس‌جمهور و دولت گذاشته شده است. من قصد دارم تمامی اختیارات اعطاشده به این مقام را به‌کار بگیرم تا این هدف کلان را پیگیری نمایم.
با این رویکرد، دولت من قصد دارد سیاستی فرصت‌گرا را پیگیری کند که با ایجاد «تعادل» در روابط با همهٔ کشورها، منطبق با منافع ملی، توسعه اقتصادی و نیازهای صلح و امنیت منطقه و جهان باشد، در این راستا، از تلاش‌های صادقانه برای کاهش تنش‌ها استقبال می‌کنیم و با صداقت به صداقت پاسخ خواهیم داد.
در دولت من، تحکیم روابط با همسایگان در اولویت قرار خواهد داشت. ما پیگیر تشکیل یک «منطقه قوی» خواهیم بود، نه مناسباتی که در آن یک کشور به‌تنهایی به‌دنبال استیلا و تسلط بر دیگران باشد. من قویاً اعتقاد دارم که کشورهای همسایه و برادر نباید منابع ارزشمند خود را در جهت رقابت‌های فرسایشی، مسابقه تسلیحاتی و محدودسازی بی‌مورد یکدیگر هدر دهند، به‌جای آن، هدف ما باید ایجاد محیطی باشد که در آن منابع همگان برای پیشرفت و توسعه منطقه، به‌نفع همه، اختصاص یابد.
ما به همکاری با ترکیه، عربستان سعودی، عمان، عراق، بحرین، قطر، کویت، امارات متحده عربی و سازمان‌های منطقه‌ای به‌منظور تعمیق روابط اقتصادی، تقویت روابط تجاری، ارتقاء سرمایه‌گذاری‌های مشترک، مقابله با چالش‌های مشترک و حرکت به‌سوی ایجاد چارچوب منطقه‌ای برای گفت‌وگو، اعتمادسازی و توسعه مبادرت خواهیم کرد.
منطقه ما دیربازی است از جنگ، تنش‌های فرقه‌ای، تروریسم و افراط‌گرایی، قاچاق مواد مخدر، کمبود آب، بحران پناهندگان، تخریب محیط زیست و مداخلات خارجی رنج می‌برد، حالا وقت آن فرارسیده که با هم به این چالش‌های مشترک برای آینده بهتر نسل‌های بعدی رسیدگی نماییم. همکاری برای توسعه و شکوفایی منطقه‌ای اصل راهنمای سیاست خارجی ما خواهد بود.
به‌عنوان کشورهایی که از منابع فراوان و سنت‌های مشترکِ برخاسته از تعالیم صلح‌آمیز اسلامی برخوردارند، باید متحد شویم و به‌جای منطق قدرت، به قدرت منطق تکیه کنیم. با بهره‌گیری از ظرفیت هنجارسازی خود، می‌توانیم از طریق ترویج صلح، ایجاد محیطی آرام برای توسعه پایدار، تقویت گفت‌وگو و مقابله با اسلام‌هراسی نقش مهمی در نظم جهانی پساقطبی ایفا نماییم، در این راستا، ایران به‌سهم خود آماده نقش‌آفرینی خواهد بود.
در سال 1979، پس از انقلاب، نظام نوظهور جمهوری اسلامی ایران روابط خود را با دو رژیم آپارتاید اسرائیل و آفریقای جنوبی، بر اساس موازین حقوق بین‌الملل و اصول پایه‌ای حقوق بشر، قطع نمود. تا به امروز، اسرائیل همچنان یک رژیم آپارتاید است که «نسل‌کشی» را نیز به کارنامه تیره خود ـ که شامل اِشغال، جنایات جنگی، پاک‌سازی قومی، شهرک‌سازی، برخورداری از سلاح‌های هسته‌ای، ضمیمه غیرقانونی سرزمین‌های دیگران و تهاجم به همسایگانش بوده ـ اضافه کرده است.
به‌عنوان اولین اقدام، دولت من از کشورهای عرب همسایه درخواست همکاری خواهد کرد تا با استفاده از تمامی اهرم‌های سیاسی و دیپلماتیک استقرار آتش‌بس و متوقف کردن کشتار مردم غزه را در اولویت قرار دهند تا از گسترش دامنه جنگ جلوگیری شود. سپس باید با جدیت تلاش کنیم تا به اشغال طولانی‌مدتی که زندگی چهار نسل از فلسطینیان را ویران کرده است، پایان دهیم، در این راستا، تأکید می‌کنم دولت‌ها بر اساس «کنوانسیون نسل‌کشی 1948» موظف به اتخاذ اقدامات لازم برای جلوگیری از نسل‌کشی هستند و نه پاداش دادن به نسل‌کشی از طریق عادی‌سازی روابط به مجرمان!
امروزه به‌نظر می‌رسد که بسیاری از جوانان در کشورهای غربی به حقانیت مواضع دیرپای ما در قبال رژیم اسرائیل پی برده باشند. می‌خواهم از این فرصت استفاده کنم و به این نسل شجاع بگویم که اتهامات یهودی‌ستیزی علیه ایران به‌دلیل موضع اصولی‌اش در مسئله فلسطین، نه‌تنها کاملاً غلط است، بلکه به فرهنگ، باورها و ارزش‌های اساسی ما توهین می‌کند. مطمئن باشید که این اتهامات به‌اندازه اتهامات ناعادلانه یهودی‌ستیزی که هنگام اعتراض در دانشگاه‌ها برای دفاع از حق حیات فلسطینی‌ها به شما وارد می‌شود، بی‌اساس است.
چین و روسیه همواره در روزهای سخت دوست و پشتیبان ما بوده‌اند، ما این دوستی را بسیار ارزشمند می‌دانیم.
نقشهٔ راه 25ساله ایران و چین یک گام مهم در جهت ایجاد یک «شراکت جامع راهبردی» سودمند برای هر دو کشور بود؛ و ما تمایل داریم در آستانه ورود به نظم جدید جهانی، همکاری‌های گسترده‌تری در این مسیر با پکن برقرار سازیم. در سال 2023، دولت چین نقش مهمی در تسهیل عادی‌سازی روابط ما با عربستان سعودی ایفا کرد و از این طریق دیدگاه سازنده و رویکرد آینده‌نگرانه خود را در امور بین‌المللی به نمایش گذاشت.
روسیه یک هم‌پیمان راهبردی ارزشمند و همسایه ایران است و دولت من متعهد است که به گسترش و تقویت همکاری‌هایمان پایبند بماند. ما برای مردم روسیه و اوکراین آرزوی صلح داریم و دولت من آماده حمایت فعالانه از ابتکارات دیپلماتیک در جهت دستیابی به این هدف خواهد بود. دولت من همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با روسیه را ـ به‌ویژه در چارچوب‌هایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی یوراسیا ـ در اولویت قرار خواهد داد.
با علم به اینکه صحنه جهانی از الگوهای سنتی فراتر رفته است، دولت من متعهد است که روابط متقابل مفید خود را با بازیگران بین‌المللی نوظهور در جنوب جهان، به‌خصوص با کشورهای آفریقایی، تقویت نماید، در این راستا، به‌دنبال ارتقاء همکاری‌ها و تقویب مناسبات‌مان خواهیم بود.
ایران با کشورهای آمریکای لاتین روابط مستحکمی دارد و دولت من در جهت حفظ و تعمیق آن به‌منظور پیشبرد توسعه، گفتگو و همکاری در همه زمینه‌ها اقدام خواهد کرد.
همکاری بین ایران و کشورهای آمریکای لاتین از آنچه در حال حاضر برقرار است، به‌مراتب ظرفیت‌های بیشتری دارد و ما پیگیر تقویت پیوندهایمان خواهیم بود.
روابط ایران و اروپا فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. پس از خروج ایالات متحده از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) در ماه مه 2018، کشورهای اروپایی یازده تعهد به ایران دادند تا توافق هسته‌ای را نجات دهند و تأثیر تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه ایالات متحده بر اقتصاد ما را تعدیل نمایند. از جمله این تعهدات می‌توان تضمین انجام مبادلات بانکی به‌صورت مؤثر، حفاظت مؤثر از شرکت‌ها در برابر تحریم‌های ایالات متحده، و ترویج سرمایه‌گذاری در ایران را نام بُرد. کشورهای اروپایی تمام این تعهدات را نقض کرده‌اند، اما به‌طور نامعقولی انتظار دارند ایران به‌صورت یکجانبه به تمام تعهدات خود مطابق برجام عمل نماید.
با وجود این انحراف‌ها، من آماده برگزاری گفتگوهای سازنده با کشورهای اروپایی هستم تا با تلاش مشترک، روابطمان را بر پایه اصل برابری و احترام متقابل، به مسیر صحیح هدایت کنیم.
کشورهای اروپایی باید دریابند که مردم ایران مردمی باافتخار هستند و حقوق و شأن آنها را دیگر نمی‌توان نادیده گرفت. هرگاه قدرت‌های اروپایی به این واقعیت واقف شوند، تصور برساخته تفوق اخلاقی خود را کنار بگذارند و همچنین از بحران‌های ساختگی که مدت‌هاست بر روابطمان سایه افکنده عبور نمایند، فرصت‌های بسیاری برای همکاری بین ایران و اروپا وجود خواهد داشت که می‌توان مورد بررسی قرار داد.
فرصت‌های همکاری شامل همکاری‌های اقتصادی و فناورانه، امنیت انرژی، مسیرهای ترانزیت، محیط زیست، همچنین مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر، بحران پناهندگان و سایر حوزه‌ها هستند که همه اینها می‌توانند به‌نفع کشورهای ما پیگیری شوند.
ایالات متحده آمریکا نیز باید به این درک رسیده باشد که ایران هرگز به زورگویی پاسخ نداده و نخواهد داد. ما در سال 2015 با حسن‌نیت وارد برجام شدیم و به تمام تعهداتمان به‌طور کامل عمل کردیم، اما ایالات متحده ـ به‌خاطر نزاع‌ها و انتقام‌های مربوط به حوزه سیاست داخلی خود ـ به‌طور غیرقانونی از توافق خارج شد و با تحمیل تحریم‌های یکجانبه فراسرزمینی، به مردم ایران ـ به‌ویژه در دوران پاندمی کرونا ـ زیان‌ها، رنج‌ها و آسیب‌های بی‌شمار، و به اقتصاد ما صدها میلیارد دلار خسارت وارد نمود.
ایالات متحده عامدانه تصمیم گرفت که با راه‌اندازی جنگ اقتصادی علیه ایران، و همچنین با مبادرت به تروریسم دولتی از طریق ترور سردار قاسم سلیمانی ـ قهرمان نامی جهانی مبارزه با تروریسم که به‌خاطر موفقیت‌هایش در نجات مردم منطقه از داعش و گروه‌های وحشی مشابه شناخته می‌شود ـ نزاع‌ها را تشدید نماید، امروز جهان شاهد تبعات زیان‌بار این تصمیم است.
ایالات متحده آمریکا و متحدان غربی‌اش، نه‌تنها یک فرصت تاریخی را برای کاهش و مدیریت تنش‌ها در منطقه و جهان از دست دادند، بلکه به‌طور جدی معاهده منع گسترش (NPT) را تضعیف نمودند چرا که نشان دادند هزینه‌های پایبندی به اصول عدم‌اشاعه می‌تواند از فواید احتمالی آن بیشتر باشد.
به‌واقع، ایالات متحده و متحدان غربی‌اش از رژیم عدم‌گسترش سوءاستفاده کرده‌اند تا ـ برخلاف برآوردهای دستگاه‌های اطلاعاتی خود ـ بحرانی برساخته در مورد برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران ایجاد نمایند و از آن برای اِعمال فشار مستمر بر مردم ما استفاده کنند، این در حالی که همزمان به حمایت فعالانه و بی‌دریغ از اسرائیل ـ یک رژیم آپارتایدی تجاوزگرا که عضو پیمان ان.پی.تی. نیست و به‌گواه همه شواهد دارنده سلاح هسته‌ای است ـ پرداختند.
می‌خواهم بار دیگر تأکید کنم که دکترین دفاعی ایران شامل ساخت سلاح‌های هسته‌ای نیست و ایالات متحده را فرامی‌خوانم تا از سوءمحاسبات گذشته‌اش درس گرفته و سیاست جدیدی متناسب با آن اتخاذ نماید. تصمیم‌گیران در واشنگتن باید دریابند که سیاستی که مبنای آن قرار دادن کشورهای منطقه در مقابل یکدیگر باشد، نه در گذشته موفق بوده و نه در آینده موفق خواهد شد. آنها باید حقیقت ایران را بپذیرند و از تشدید تنش‌های موجود پرهیز نمایند.
مردم ایران به من یک مأموریت قوی داده‌اند تا با جدیت پیگیر تعامل سازنده در صحنه بین‌المللی ـ در حین پافشاری بر حقوق، عزت و نقش مستحق‌مان در منطقه و جهان ـ باشم. من از همه کسانی که مایل به پیوستن به این تلاش تاریخی هستند، دعوت به همکاری می‌نمایم.
