الوقت- با گذشت یکصد از روز از شروع عملیات نظامی رژیم صهیونیستی ناتوانی ماشین جنگی اسرائیل برای پیشروی در باتلاق غزه بیشتر نمایان شده است.
با این حال هر اندازه که کلاف سردرگم جنگ برای صهیونیستها گرههای بیشتری میخورد، به همان اندازه شکاف میان رهبران تلآویو بر سر بهترین روش پیشبرد جنگ نیز تشدید شده و اختلافات از پستوی جلسات محرمانه کابینه به عرصه انظار عمومی کشیده شده است.
در همین ارتباط اخیراً روزنامه اسرائیلی "هاآرتص" از وجود یک شکاف بزرگ در کابینه جنگ و تبدیل شدن آن به دو اردوگاه کاملاً متضاد پرده برداشت.
اختلاف اصلی میان وزرای کابینه جنگ نتانیاهو حول این مسئله است که آیا اسرائیل باید با آتش بس دائمی موافقت کند و بازگشت 136 اسیر صهیونیستی را در اولویت قرار دهد و یا برای نابودی حماس که تردیدهای جدی اکنون در مورد امکان تحقق آن وجود دارد، همچنان به ریسک تداوم عملیات نظامی و احتمال به خطر افتادن جان اسرا ادامه دهد.
در این میان برگزاری مجموعه ای از نشست های متعدد و جدلآمیز در روزهای اخیر نیز نتوانسته است که این گسل بزرگ را مرتفع کرده و مخالفان را بر سر یک استراتژی واحد دور میز جمع کند.
در حالی که نتانیاهو و وزیر دفاع یوآو گالانت مخالف پذیرش طرحهای پیشنهادی میانجیگرانه مصر و قطر برای رسیدن به آتشبس دائمی هستند، بنا به گزارش رسانه های اسرائیلی بنی گانتز و گادی آیزنکوت، سیاستمداران اپوزیسیون که در ابتدای جنگ برای نمایش وحدت ملی به کابینه جنگ پیوستند، اکنون بر لزوم در اولویت قرار گرفتن بحث آزادی اسرا در مورد گروگانها در مذاکرات تأکید دارند.
حماس اصرار دارد که رژیم صهیونیستی برای آزادی اسرایش باید با توقف دائمی عملیات نظامی موافقت کند اما کابینه نتانیاهو با شرط حماس مخالفت کرده است که همین امر با اعتراض گانتز و آیزنکوت مواجه شده که این رویکرد نتانیاهو را زیر سوال برده اند. آیزنکوت، رئیس سابق ستاد نیروهای دفاعی اسرائیل و یکی از اعضای حزب وحدت ملی به رهبری گانتز، در جلسه آخر هفته کابینه گفت که: «اسرائیل باید از توهم توانایی خود برای نابودی حماس دست بردارد».
طبق گزارش کانال 12 اسرائیل و روزنامه یدیعوت آحارونوت، او در این نشست گفت: «ما باید از دروغ گفتن به خود دست برداریم، شجاعت نشان دهیم و به معامله بزرگی بپردازیم که گروگان ها را به خانه بازگرداند».
انتقادات سیاستمداران مخالف علیه رویکرد کابینه نتانیاهو در جنگ در شرایطی است که خیابانهای شهرهای بزرگ سرزمینهای اشغالی طی هفتههای اخیر شاهد اعتراضات گسترده علیه دولت به دلیل ناتوانی در آزادی اسرا است.
گانتز و آیزنکوت و یایر لاپید در تظاهرات روز یکشنبه در تل آویو شرکت کردند.
در این تظاهرات لاپید که رهبر اپوزوسیون در پارلمان محسوب میشود گفت: «اگرچه شکست حماس و بازگرداندن گروگان ها اهداف یکسانی هستند، اما به یک اندازه فوری نیستند». او گفت: «قلب ما در 7 اکتبر شکست. تا زمانی که یک گروگان اسرائیلی در تونل های حماس باشد، قلب ما شکسته خواهد ماند. او تاکید کرد که ابتدا باید گروگان ها را به خانه بیاوریم.»
برخی در حزب وحدت ملی گانتس ناامید هستند و معتقدند که او و آیزنکوت باید از کابینه جنگ خارج شوند. در حالی که گانتس در کابینه نتانیاهو که دارای عضویت کامل است اما آیزنکوت به عنوان عضو ناظر در جلسات کابینه جنگ شرکت می کند. اکنون تحلیلها پایان قریب الوقوع کابینه جنگ را بسیار محتمل میدانند چنانکه یک نماینده ائتلاف وحدت ملی به روزنامه هاآرتص گفت وضعیت نمی تواند به این شکل پیش برود.
در این میان نتانیاهو، که بنظر می رسد بقای سیاسی خود را به شدت در معرض خطر میبیند و حفظ موجودیت کابینه را تنها در جنگ طولانی میداند، همچنان بر نیاز به جنگ بیشتر برای نابودی حماس قاطعانه تاکید می کند. وی روز یکشنبه این موضع را تکرار کرد و گفت: «یکی از چیزهایی که بدون شک روشن شده است این است که ما باید این جنگ را انجام دهیم و این هدف چندین ماه طول میکشد». وی حتی در جدیدترین اظهاراتش امکان کشیده شدن جنگ تا سال 2025 میلادی مطرح کرده است.
او و گالانت استدلال میکنند که هدفگذاری اولیه برای نابودی حماس و تضمین آزادی اسرا در تعارض نیستند و در واقع به هم مرتبط هستند. آنها می گویند که تنها فشار مداوم نظامی بر حماس میتواند آزادی اسیران را تضمین کند.
نتانیاهو در سخنانی در آغاز جلسه دولت برای تصویب بودجه دولتی سال 2024 گفت: نیمی از آنها را برگردانده ایم. ما هر کاری انجام می دهیم تا همه آنها را به خانه بازگردانیم. تاکید می کنم: همه آنها بدون استثنا. ما این کار را همزمان با تکمیل سایر اهداف جنگ انجام خواهیم کرد.»
به اذعان کارشناسان اگر کابینه ائتلاف راستگرایان سقوط کند، با برگزاری انتخابات آینده انتظار میرود متحدان نتانیاهو شکست بخورند.
اما بن بست جنگی نتانیاهو نه تنها به رویارویی او با مخالفان خارج از کابینه منجر شده بلکه حتی اکنون وی با بخشی از اعضا برجسته کابینه نیز سرشاخ شده و با متحدانش به مشکل برخورده است. پس از اعلام خروج کامل تیپ گولانی از غزه و به دنبال آن خروج بخش دیگری از نظامیان صهیونیستی، آیتامار بن گویر» وزیر امنیت ملی از تصمیم ارتش انتقاد کرد و این موضعگیری به تشدید اختلافات میان اعضا کابینه بر سر اهداف حمله نظامی به مناطق تحت محاصره فلسطین منجر شده است.
بن گویر گفت: شلیک موشک از غزه به سمت اسرائیل بار دیگر ثابت میکند که نوار غزه هدف جنگی است.
در حالی که تعداد کشتههای ارتش صهیونیستی روز به روز افزایش مییابد و به گزارش نیویورک تامیز صهیونیستها حتی از نابودی تونل های حماس در بخش شمالی غزه ناتوان بوده اند، ارتش اسرائیل روز دوشنبه اعلام کرد که لشکر 36 که متشکل از شرکتهای زرهی، مهندسی و پیاده نظام است، پس از 80 روز از نوار غزه عقبنشینی کرد.
«هرتزی هالیوی» رئیس ستاد مشترک ارتش رژیم صهیونیستی نیز دوشنبه شب به نتانیاهو، درباره بیبرنامگی کابینه در رابطه با جنگ غزه هشدار داد.
از طرف دیگر شکاف کابینه امنیتی بر سر وضعیت غزه پس از جنگ نیز خود داستان جدیدی است که این روزها به رسانه ها درز پیدا کرده است به صورتی که در جلسه 4 ژانویه بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی کابینه گفت که «بحث طوفانی» در جریان بوده است.
به نوشته پولتیکو، برخی از سیاستمداران راست افراطی برای اشغال مجدد کامل غزه، همراه با بازگشت احتمالی شهرکهای یهودینشین در نوار غزه تلاش میکنند اما نتانیاهو، اخیراً گفت که اسرائیل «هیچ قصدی برای اشغال دائم غزه» ندارد.
به گفته آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی (آنروا)، عملیات نظامی رژیم صهیونیستی در غزه حداقل 1.93 میلیون نفر را آواره کرده است. هزاران خانواده مجبور شده اند تا بارها نقل مکان کنند زیرا عملیات نظامی اسرائیل به مناطق جدید سرایت کرده است.
بازیگران منطقهای بارها آواره کردن مردم غزه را به فاجعه «یوم نکبه» در جریان کوچاندن فلسطینیها از شهرها و روستاهایشان در سال 1948 تشبیه کردهاند.
اختلاف بر سر بودجه نیز یکی دیگر از پسلرزههای بحران مالی ناشی از جنگ در غزه بوده است به صورتی که جلسه کابینه برای بازنویسی بودجه سال 2024 شاهد تنشها و رد و بدل شدن توهینهای وزرا بویژه میان یوآو کیش، وزیر آموزش و بزالل اسموتریچ وزیر دارایی بود.
گفتنی است «بودجه اصلاحی سال 2024» بودجه ای است که در ماه مه 2023 توسط کنست تصویب شد، اما اکنون به دلیل هزینه های جنگ نیاز به اصلاح دارد.
گره خوردن مذاکرات معامله اسرا
با تشدید شکاف در کابینه جنگ رژیم صهیونیستی، مذاکرات مربوط به مبادله اسرا نیز بن بست خورده است و طرفین قطری و مصری را گیج کرده است.
هاآرتص به نقل از یک منبع نوشت که هیچ پیشرفتی در مذاکرات برای آزادی گروگان ها حاصل نشده است و پیشنهادات مصر و قطر با شرایط اسرائیل مطابقت ندارد.
این روزنامه خاطرنشان کرد که اسرائیل هنوز هیچ پیشنهادی به میانجیگران مصری و قطری ارائه نکرده است و میانجی ها نیز نتوانسته اند به پیشنهادی برسند که شکاف بین اسرائیل و حماس را پر کند.
جبهه دوم: لبنان
اختلاف بر سر تن دادن به مذاکره و یا تداوم جنگ تنها عامل شکاف در میان کابینه جنگی رژیم نیست و آنها همچنین در مورد اینکه در مواجهه با حزب الله لبنان چه باید بکنند و آیا میتوان ریسک درگیری بزرگ در جبهه شمالی را به جان خرید و یا خیر، اختلاف نظر جدی دارند.
حزبالله و ارتش اسرائیل از 7 اکتبر در سراسر مرز میان لبنان و سرزمینهای اشغالی درگیر زدوخورد هر روزه هستند. این موضوع موجب شده تا کابینه صهیونیستی نزدیک به 100000 صهیونیست را از شهرکهای شمالی تخلیه کند که این امر خود فشار مضاعفی بر جبهه داخلی رژیم در نبرد با غزه وارد آورده است.
رژیم صهیونیستی اصرار دارد که حزب الله تمام نیروهای خود را از شمال رودخانه لیتانی لبنان، در 18 مایلی مرز فلسطین اشغالی و لبنان خارج کند اما سید حسن نصرالله، رهبر حزب الله آخر هفته در یک سخنرانی تلویزیونی نشان داد که قصد ندارد به نیروهایش دستور عقب نشینی از شمال را در حالی که جنگ در غزه ادامه دارد، بدهد.
در این شرایط «عبدالباری عطوان» تحلیلگر معروف جهان عرب در مطلبی در رای الیوم تشدید اختلافات درونی میان صهیونیستها را نشانه قطعی شکست دانست و نوشت «آنانی که در جنگ پیروز میشوند جشن به پا میکنند و به جان هم نمی افتند و علیه رئیس خود دست به شورش نمیزنند».