پایگاه تحیلی الوقت - فلسطین این روزها آبستن حوادث است. افزایش آمار شهدای فلسطینی در کرانه باختری حکایت از شدیدترین تنش ها در این بخش از فلسطین دارد. وزارت بهداشت فلسطین در جدیدترین آمار خود، تعداد کل شهدای فلسطینی در سال میلادی جاری 217 نفر اعلام کرده که از این تعداد، 165 نفر در کرانه باختری بر اثر شلیک نظامیان صهیونیستی جان خود را از دست داده اند. تشدید این تنش ها در حالی است که تل آویو حداقل از شش دهه گذشته همزمان با اشغال کرانه باختری تلاش دارد تا کنترل امنیتی این منطقه را در دست گرفته و موقعیت را برای گسترش شهرک سازی ها فراهم کند. اما این گسترش تنش ها حکایت از آن دارد که تل آویو در دستیابی به اهداف خود در کنترل امنیتی کرانه باختری ناموفق بوده است.
مهمترین دلایلی که به شکست راه حل های تل آویو در کرانه باختری منجر شده، در سه عامل می توان بررسی کرد:
شکست تشکیلات خودگردان فلسطین به عنوان بازوی نیابتی تل آویو 2- شکست سیاست سنتی ارائه مشوق های اقتصادی رهبران صهیونیستی در برابر کرانه باختری 3- قدرت گیری افراط گرایان و جناح راست در تل آویو
تشکیلات شکست خورده
تشکیلات خودگردان مشروعیت و جایگاه خود را در کرانه باختری و در میان شهروندان فلسطینی از دست داده است و یک نهاد فاقد مشروعیت در فلسطین به شمار می رود که چندان نفوذی در میان شهروندان ندارد. به گفته بسیاری از کارشناسان و ناظران مسائل فلسطین، تشکیلات خودگردان به نهادی برای اعمال اشغال غیرمستقیم نظامیان تل آویو تبدیل شده است. این نهاد امروزه بیش از آن که مسئول حفاظت از امنیت شهروندان فلسطینی باشد، مسئول تامین امنیت صهیونیست ها با سرکوب مقاومت فلسطین در ازای دریافت مزایا و امتیازهای اقتصادی است. در واقع اعتبار تشکیلات خودگردان در میان شهروندان فلسطینی از بین رفته است و فلسطینی‌ها آن را نهادی وابسته و فاسد می‌دانند.
پیشتر نیز تشکیلات خودگردان در سال 2005 نشان داده بود که تمایلی برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری فلسطین ندارد و انتخابات پارلمانی سال 2006 را نیز پس از پیروزی گروه های مقاومت به حاشیه کشاند و در مقابل هر نوع انتقاد مخالفان خود را سرکوب می کند. استبداد فزاینده تشکیلات خودگردان، هماهنگی امنیتی با تل آویو و فقدان استراتژی برای پایان دادن به اشغالگری به ناامیدی فلسطینیان، از جمله در میان نیروهای امنیتی خودگردان فلسطینی منجر شده است و حتی برخی نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان نیز از وضعیت آن به شدت ناراضی اند. بنیاد کارنگی در گزارشی می گوید که بر اساس نظرسنجی انجام شده در ژوئن 2022 یعنی حدود 5 ماه پیش، بیش از 75 درصد از فلسطینی ها خواهان استعفای عباس بودند، 59 درصد تشکیلات خودگردان را باری بر دوش فلسطینی ها می دانستند و تقریباً نیمی از آنها از انحلال آن حمایت کردند.
بن بست راه حل موشه دایان
فرض سنتی رهبران اشغالگر تل آویو در برابر فلسطینی ها این بوده است که علت ناآرامی های سیاسی و مخالفت بیشتر با تل آویو محرومیت مالی و اقتصادی شهروندان فلسطینی است. این تفکر توسط موشه دایان، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بین سال‌های 1967 و 1974 ترویج شد، همانطور که یک گزارش نظامی در سال 1970 اشاره داشت که تنها راه برای جلوگیری از طغیان احتمالی نیروهای اجتماعی فلسطینی، تلاش مستمر برای بهبود استاندارد زندگی و خدمات برای آن هاست.
با وجود این روش‌ها، موج اخیر حملات علیه اشغالگران اسرائیلی، کاستی‌های سیاست تل آویو و شکست این سیاست ها برای تسلیم کردن فلسطینیان را آشکار کرده است. مقاومت مسلحانه فلسطین توسط جوانان ساکن در کرانه باختری، پس از حمله به خانواده های فلسطینی در محله شیخ جراح در بیت‌المقدس شرقی و در اردیبهشت 1400، چند برابر شده و امروزه گروه‌های مسلح فلسطینی، به‌ویژه در نابلس و جنین در شمال کرانه باختری، تقریبا هر هفته عملیات هایی مسلحانه علیه نظامیان صهیونیست انجام می دهند. در کرانه باختری یک گروه مسلح به نام «عرین الاسود» (به معنای بیشه شیرها) در شهر قدیمی نابلس مستقر شده و این گروه که شامل جوانان مسلح از گروه هایی مختلف فلسطینی است، در مبارزه متحد عمل می کنند. این گروه در میان فلسطینی‌ها محبوبیت زیادی دارد، تا جایی که به عنوان یک «چالش بزرگ» برای رژیم اسرائیل شناخته می شود.
درک دلایل تشدید تنش ها در کرانه باختری دشوار نیست. خشونت بی امان حضور نظامی و امنیتی صهیونیست ها در اردوگاه های فلسطینی، حملات شبانه، سرقت زمین، خلع ید مالکان خانه ها، تخریب و جابجایی اجباری، به حاشیه رانده شدن اقتصادی، دستگیری های دسته جمعی، گسترش شهرک های غیرقانونی رژیم اسرائیل، کشتار غیرقانونی و وقوع پنج عملیات نظامی علیه غزه در در پانزده سال گذشته همگی بهترین پاسخ به دلایل چرایی وضعیت پرتنش امروز کرانه باختری است.
قدرت گیری راست گرایان در تل آویو
از دو دهه گذشته راست گرایان و جناح راست در تل آویو به تدریج کنترل نهادهای سیاسی رژیم صهیونیستی را بدست گرفته و در حال حاضر تندروترین و افراطی ترین جناح راست افراطی به رهبری نتانیاهو در تل آویو در حال شکل گیری است. نتانیاهو که در انتخابات اخیر کنست توانست فقط 34 کرسی را بدست آورد، برای تشکیل کابینه موردنظرش به 64 کرسی نیاز داشت و از همین رو به سمت ائتلاف با چهره های افراطی مانند ایتمار بن گویر رفته است. حزب بن گویر به همراه اسموتریچ حدود 14 کرسی در پارلمان جدید رژیم صهیونیستی دارند و از این منظر برای نتانیاهو حیاتی است که بتواند با آن ها ائتلاف کند. از همین رو نتانیاهو وعده پست وزارت امنیت داخلی را به بن گویر و وزارت دارایی به اسموتریچ داده است تا با آن ها بتواند کابینه موردنظر خود را تشکیل دهد.
بن گویر به عنوان یک چهره راست به شدت افراطی مدت‌هاست که به دنبال تغییر وضعیت موجود در مسجد الاقصی است و نقش جدید او جنبش های تندرو شهرک‌نشینان صهیونیست را تقویت خواهد کرد و در عین حال سرکوب فلسطینیان تشدید خواهد شد. «جنبش شهرک نشینان صهیونیست» اکنون قدرتمند شده است، زیرا آنها می دانند که قدرت را در تل آویو در دست دارند.
علاوه بر بن گویر، اسموتریچ نیز وزیر تندرو دیگری در کابینه نتانیاهو است که اکنون کنترل یک وزارتخانه را در دست دارد. «میکو پلد»، کارشناس عبری زبان با اشاره به موقعیت اسموتریچ در تل آویو به نیوعرب می گوید: «هر چیزی که زندگی فلسطینی ها را اداره می کند بین بن گویر و [بزالل] اسموتریچ تقسیم خواهد شد. تخریب الاقصی و ساخت معبد جدید در فهرست اولویت‌های کاری آنها قرار دارد.»
بن گویر همراه با گروه‌هایی از افراط‌گرایان صهیونیستی تا کنون چندین بار به مجتمع الاقصی هجوم برده و اغلب در آنجا مراسم مذهبی را انجام می‌دهد. بن‌گویر گفته است که می‌خواهد وضعیت موجود در مورد اعمال دینی یهودیان را تغییر دهد و به یهودیان زمان بیشتری برای حضور مسجدالاقصی بدهدکه این موضوع می‌تواند باعث تشدید تنش‌ها در شهر قدس شود. بن گویر حتی در سال 2007 به تحریک نژادپرستانه علیه فلسطینی ها محکوم شده است. او همچنین از ترور هدفمند فلسطینی ها، تیراندازی به فلسطینی ها به دلیل پرتاب سنگ یا کوکتل مولوتف و سلب تابعیت از فلسطینی های ساکن در مناطق 1948 حمایت می کند و طبیعی است که بعد از این فلسطینن آبستن تنش های بیشتر خواهد بود.
