الوقت- الجزایر که نامش بیشتر با عنوان میانجی و آشتی دهنده بین کشورهای اسلامی شناخته میشود این بار نیز در بین گروههای فلسطینی وساطت خواهد کرد تا اختلافات چندین ساله را برای همیشه کنار گذاشته و با هم پیمان صلح امضا کنند. به همین منظور روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته جاری هیئتی از حماس و جنبش فتح قرار است در الجزایر باهم ملاقات و گفتگو کنند.
فایز ابوعیطه سفیر فلسطین در الجزایر گفت که در راستای توافق بر سر «چشم انداز الجزایر» برای پایان دادن به اختلافات، نمایندگان سازمان آزادیبخش فلسطین شامل ۱۲ گروه به رهبری جنبشهای فتح، حماس و جهاد اسلامی در این جلسات حضور خواهند داشت. به گفته سفیر فلسطین، این نشست پس از ماهها تلاش الجزایر به منظور دستیابی به یک چشمانداز جامع و توافقی مورد قبول همه طرفهای ملی فلسطین برگزار میشود. وی ابراز امیدواری کرد که در این گفتوگوها در مورد چشمانداز الجزایر به یک اجماع دست یابند و این اتفاق زمینه حرکت به سوی پایان دادن به تفرقه و تحقق وحدت ملی باشد.
اواخر شهریورماه هیئتی از فتح و حماس برای فراهم کردن مقدمات این نشست به الجزایر سفر کرده بودند و به نظر میرسد همه چیز برای حل اختلافات بین فلسینیها فراهم شده است و مانعی جدی برای آشتی دادن این گروهها وجود ندارد.
گفتگوی فلسطینیها پس از آن انجام میشود که اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان در اواسط تیرماه برای اولین بار در الجزایر دیدار کردند که بسیاری آنرا تاریخی و مقدمهای برای بهبود روابط بین حماس و فتح توصیف کردند.
باتوجه به اینکه شیخ نشینهای حاشیه خلیج فارس در سالهای اخیر در مسیر عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی قرار گرفتهاند و به آرمان آزادسازی قدس پشت کردهاند، بنابراین، الجزایر که مخالف سرسخت پروژه عادیسازی است سعی دارد با وساطت میان گروههای فلسطینی، نقش مهمی را در تحولات فلسطین ایفا کند و به عبارتی نقش تاریخی خود در حمایت آرمان مبارزه برای آزادی فلسطین را در جهان عرب بازیابد. باتوجه به جایگاه سیاسی الجزایر در شمال آفریقا و اتحادیه عرب و همچنین داشتن روابط دیپلماتیک خوب با بسیاری از کشورهای قدرتمند، در شرایط پرآشوب کنونی بینالملل میتواند با رایزنیهای سیاسی حمایتهای جهانی از فلسطین را نیز افزایش دهد.
عبدالمجید تبون رئیس جمهور الجزائر پیشتر در سخنانی گفته بود که کشورش اجازه استعمار فلسطین را نخواهد داد و بیانگر این است که موضوع فلسطین برای این کشور اهمیت ویژهای دارد. الجزایر به حدی با سازش با رژیم صهیونیستی مخالف است که چند ماه پیش تعدادی از نمایندگان این کشور پیشنویش جرم انگاری عادی سازی را تقدیم رئیس پارلمان کردند که در صورت تصویب راه هر گونه تعامل با اسرائیل را میبندد. باتوجه به اینکه نشست اتحادیه عرب در اوایل نوامبر در الجزایر برگزار میشود، به نظر میرسد، اتحاد بین فلسطینیها مقدمهای برای یکپارچگی کشورهای عربی در حمایت از آرمان فلسطین است تا روند عادیسازی را کند و یا از بین ببرند.
وحدت ملی در فلسطین
الجزایر که نقش میانجی بین فلسطینیها را دارد، درصدد است با ایجاد وحدت ملی در بین همه گروههای فلسطینی، آنها را در برابر رژیم غاصب صهیونیستی متحد کند. زیرا این رژیم همواره از اختلافات بین رهبران کرانه باختری و غزه بهرهبرداری کرده و با دامن زدن به شکاف بین فلسطینیها به تجاوز و اشغالگریهای خود در خاک فلسطین ادامه میدهد، اما در صورتی که کرانه باختری و غزه بایکدیگر متحد شوند فلسطینیها حتی بدون کمک اعراب سازشکار نیز میتوانند با دشمن غاصب مقابله کنند.
رهبران حماس در سالهای اخیر بارها از تشکیلات خودگردان خواسته بودند تا اختلافاتشان را حل کرده و در برابر رژیم صهیونیستی متحد شوند اما محمود عباس که با اسرائیل همکاری اطلاعاتی و امنیتی داشت، در میدان صهیونیستها بازی میکرد و با این اقدام عملا خود را در برابر گروههای غزه قرار داده بود. حتی تشکیلات خودگردان در سالهای اخیر بارها اعضای حماس و جهاد اسلامی در کرانه باختری را به بهانههای مختلف دستگیر و تحویل صهیونیستها داده است که خشم جامعه فلسطینی را در پی داشته است.
حماس در مهرماه 1398هم آمادگی خود را برای مشارکت در انتخابات سراسری فلسطین اعلام کرد و حتی توافقاتی در این زمینه صورت گرفت و قرار بود در اوایل 1399 این انتخابات در کرانه باختری برگزار شود ولی عباس در روزهای آخر به بهانههای امنیتی از برگزاری این انتخابات در کرانه باختری و قدس جلوگیری کرد. زیرا مقامات تلآویو و سرویسهای اطلاعاتی این رژیم به عباس گفته بودند که به دلیل نفوذ بالای حماس در کرانه باختری، به احتمال زیاد نمایندگان حماس در انتخابات پیروز خواهند شد و در این صورت قدرت در کرانه باختری را که در حال حاضر در اختیار تشکیلات خودگردان است، به دست خواهند گرفت و به همین منظور عباس هم با صهیونیستها همراهی کرد و اجازه نداد انتخابات پارلمانی برگزار شود. بنابراین، مانع جدی برای اتحاد بین فلسطینیها خود عباس و تشکیلات بودند که ارادهای برای پایان دادن به اختلافات با فلسطینیهای ساکن غزه نداشتند.
تقویت جبهه مقاومت در کرانه باختری
مسئله دیگر این است که موفقیت مذاکرات الجزایر میتواند پای گروههای مقاومت غزه به کرانه باختری را باز کرده و جبهه مقاومت در برابر صهیونیستها را تقویت کند. این مسئله در زمانی که کرانه باختری و قدس اشغالی در ماههای اخیر وارد فاز مسلحانه شده است و گروههای متعددی با مشی مبارزه مسلحانه اعلام موجودیت کردهاند، میتواند هزینههای دشمن را بالا ببرد. مقامات صهیونیستی بارها از نفوذ حماس به کرانه باختری ابراز نگرانی کردهاند و میدانند که اگر این جنبش بر کرانه باختری مسلط شود، تهدیدات علیه اسرائیل به مراتب افزایش خواهد یافت.
حماس و جهاد اسلامی در سالهای اخیر در جنگهای پی در پی، ضربات سنگینی را به صهیونیستها وارد کردهاند و اگر در کرانه باختری هم قدرت بگیرند، سرزمینهای اشغالی از دو جهت مورد هدف قرار خواهد گرفت و این مسئله میتواند تهدید جدی برای موجودیت رژیم جعلی اسرائیل باشد و روند فروپاشی آنرا تسریع کند.
از سوی دیگر، الجزایر به خوبی به این مسئله واقف است که تشکیلات خودگردان و شخص محمود عباس به دلیل همکاریهای گسترده اطلاعاتی و امنیتی با رژیم صهیونیستی در سالهای گذشته، محبوبیتی در بین فلسطینیهای ساکن کرانه باختری ندارند به همین خاطر سعی دارد از طریق اتحاد جنبش فتح با گروههای غزه، برای عباس نیز مشروعیتی کسب کند. فلسطینیهای کرانه باختری در سالهای اخیر بیشتر با حماس و جهاد اسلامی احساس قرابت میکردند تا با تشکیلات خودگردان، زیرا محمود عباس را کارگزار صهیونیستها میدانند که فقط دستورات آنها را علیه فلسطینیها اجرا میکند و گامی برای آزادسازی سرزمینهای از دست رفته فلسطین برنمیدارد و این مسئله بین مردم فلسطین و تشکیلات فاصله انداخته است. بنابراین، نزدیک شدن تشکیلات به حماس و جهاد اسلامی تا حدی ذهنیت منفی فلسطینیهای ساکن کرانه باختری و قدس به عباس را تغییر میدهد.
در پایان میتوان گفت، اکنون چشم همه فلسطینیها به الجزایر دوخته شده است تا برای اولین بار شاهد اتحاد ملی بین گروههای فلسطینی باشند، اتحادی که نوک پیکان آن به سمت صهیونیستها است که سبب میشود بعد از این در یورش به مسجدالاقصی و کرانه باختری دست به عصاتر عمل کنند، زیرا میدانند که مقاوت قاطعانه از فلسطینیها دفاع خواهد کرد.