پایگاه تحلیلی الوقت - «حامد کرزی» رئیس جمهور سابق افغانستان در واکنش به پیشنهاد «عمرانخان» نخست وزیر پاکستان برای اعزام نیروهای «متخصص» به افغانستان برای پیشبرد امور این کشور تصریح کرد که هیچ نیازی به آمدن متخصصین خارجی به این کشور نیست.
کرزی در توئیتی نوشت: افغانستان متخصصین مجرب و همچنان صدها هزار جوان تحصیلکرده اعم از دختر و پسر دارد که در داخل و خارج کشور تحصیلات عالی را در مقاطع مختلف به پایان رساندهاند، بهگونهای که برای آمدن نیروی کار از خارج به کشور هیچ نیازی احساس نمیشود.
وی در ادامه نیز از طالبان خواست علاوه بر تسهیل فرصتهای شغلی و استخدام جوانان، زمینه بازگشت متخصصین افغان از خارج این کشور را مساعد سازد.
تناقض عمران خان در گفتار و عمل
چند روز پیش، «عمرانخان» نخست وزیر کشور پاکستان در نشست با اعضای ارشد دولت خود از آن ها خواسته بود که باتوجه به کمبود نیروی انسانی در افغانستان «نیروهای متخصص و آموزشدیده را در بخشهای پزشکی، فناوری اطلاعات، حسابداری و امور مالی» به این کشور اعزام کنند.
براساس بیانیه منتشرشده توسط دفتر نخست وزیر پاکستان، عمرانخان همین درخواست را نیز در سومین نشست اپکس درباره افغانستان بیان کرده و بر اعزام نیروی کار به افغانستان تاکید کرده است.
در ادامه بیانیه آمده است که عمران خان با ابراز نگرانی از وخامت اوضاع انسانی در افغانستان تاکید کرد که کشورش به فراهم سازی کمک به افغانستان ادامه میدهد و از ابتکار اخیر سازمان ملل برای جمعآوری کمک به مردم افغانستان نیز استقبال میکند.
نخست وزیر پاکستان درحالی نسبت به کمبود نیروی انسانی متخصص در افغانستان ابراز نگرانی میکند که پس از گذشت چند ماه هنوز اجازه عبور گندمهای اهدایی هند از خاک خود به افغانستان را نداده است. این در حالی است که کمبود موادغذایی و آرد گندم در افغانستان بسیار بحرانی است و برخی نانوایی ها مجبور به تعطیلی شده اند. براین اساس ادعای نخست وزیر پاکستان برای اعزام نیرو به افغانستان بیش از آن که اظهارنظردلسوزانه و بشردوستانه به نظر برسد، بیشتر در راستای منافع اسلام آباد ارزیابی می شود، همان گونه که پاکستان بدلیل روابط پرتنش با هند، اجازه ارسال گندم های هندی برای رفع مشکلات افغانستان به این کشور را نداده است، لذا تصمیمات مقامات پاکستان درباره افغانستان بیش از هرچیز رنگ و بوی سیاسی دارد.
البته اهداف دیگری نیز در پشت پرده درخواست نخست وزیر پاکستان برای اعزام نیرو به افغانستان می توان دید و در واقع اسلام آباد با اعزام نیرو به افغانستان در پی آن است که از فشار جمعیت فاقد شغل و بیکاران خود بکاهد. در واقع اعزام نیروی متخصص به کابل تا حدود زیادی فشار ناشی از بیکاری در پاکستان را کاهش خواهد داد و عمران خان با این درخواست به دنبال کاهش نرخ بیکاری در کشورش است.
در عین حال باید توجه داشت که پاکستان با اعزام نیروی مورد نظر در میان دولت طالبان، نفوذ و حضور خود در بدنه قدرت در کابل را تقویت خواهد و این موضوع جایگاه و نفوذ دولت اسلام آباد در کابل پس از اعزام نیروی متخصص را افزایش خواهد یافت.
روزنامه اکسپرس تریبون، چاپ پاکستان درگزارشی در این ارتباط تصریح کرده که این نیروی کار در بخشهای پزشکی، فناوری اطلاعات و مالی برای جلوگیری از وقوع «بحران انسانی» به افغانستان فرستاده میشوند. مشخص است که نیروهای اعزامی پاکستان، موقعیت طالبان در کابل را تقویت خواهد کرد، چون در حال حاضر وضعیت افغانستان بسیار آشفته است و دولت مستقر طالبان در کابل با بحران روبروست. از این رو پاکستان با اعزام نیرو به افغانستان در پی آن است تا بخشی از مشکلات گروه طالبان افغانستان را کاهش دهد.
دولت همه شمول، حلقه مفقوده حکومت طالبان
طالبان به طور کلی تا کنون نتوانسته یک حکومت و دولت همه شمول را در افغانستان ایجاد کند و همچنان بسیاری این گروه را یک گروه انحصارگرا و به شدت بسته و قومی می دانند.
از سوی دیگر در نگاه بسیاری از مردم افغانستان و کارشناسان، گروه طالبان در واقع گروهی منتسب و وابسته به پاکستان به شمار می رود، اما از آن جا که این گروه نگاه فراگیر و همه جانبه به اشتراک قدرت در کابل ندارد، لذا دولت طالبان فاقد بدنه کارشناسی و ماهر در حوزه های مختلف است. به عبارت دیگر، شاید خطابه عمران خان برای اعزام نیروی متخصص و کارشناسی به افغانستان تلاشی برای کمک به گروه طالبان باشد که فاقد بدنه کارشناسی است.
این در حالی است که افغانستان و نسل جوان این کشور دارای متخصصان و کارشناسان متعددی است که شوربختانه بدلیل انحصارگرایی طالبان در کابل و عدم تشکیل دولت همه شمول مجبور به خروج از این کشور و یا انزوا شده اند.
در این میان، هزارهها بیشترین واکنش را در برابر سخنان عمرانخان نشان داده اند. طالبان و حتی عمرانخان از این موضوع اگاهند که در میان هزارهها، هزاران انسان تحصیلکرده و باسواد حضور دارند، اما این گروه تنها به دو نفر از این قوم اعتماد کرده و آنها را به عنوان معاون وزیر انتخاب کردهاند که این انتصاب نیز بیشتر تبلیغاتی به نظر می رسد و با هدف کاهش فشارهای داخلی و خارجی علیه طالبان صورت گرفته است. این در حالی است که اگر گروه طالبان از توان و استعداد داخلی همه اقوام و گروه های افغانستان استفاده می کرد، هیچ نیازی به اعزام کارشناسان پاکستانی نبود.