الوقت- سلطان‌نشین عمان طی روزهای گذشته میزبان دور جدید مذاکرات بحران یمن میان هیأت نمایندگی صنعا و طرف‌های خارجی بود.
اگرچه در وضعیت کنونی دولت جدید آمریکا شعارهایی در مورد تلاش برای پایان دادن به جنگ سر داده است و همچنین تغییراتی اساسی در تحولات میدانی عرصه نبرد بوجود آمده و این عوامل موجب شده بود تا توجهات منطقه‌ای و بین‌المللی به گفتگوهای مسقط دوخته شود، اما با این حال این دور از مذاکرات نیز همانند دیگر نشست‌های مذاکراتی مختلف گذشته در کسب نتیجه لازم برای پایان دادن به جنگ و توقف تجاوزات عربستان سعودی و همپیمانانش علیه ملت یمن ناموفق بود. در این رابطه امروز جنبش انصارالله اعلام کرد مذاکرات میان این جنبش و آمریکا پیرامون حل سیاسی جنگ یمن در مسقط نتایج مثبتی نداشت. اما در مورد علل شکست این دور از مذاکرات و تأثیرات آن بر وضعیت طرفین در جنگ می‌توان تغییرات مهمی را در پارادایم مذاکرات صلح یمن مشاهده کرد.
شکست عربستان در روند جنگ یمن
یکی از تغییرات مهم در پارادایم مذاکرات صلح یمن به موضوع طرف خواهان آتش بس باز می‌گردد. استراتژی عربستان سعودی در مورد جنگ یمن مدت‌ها است که از پیروزی در نبرد نظامی به فرسایشی کردن روند جنگ و اضمحلال تدریجی یمن از طریق تحریم همه جانبه و نابودی زیرساخت‌های اقتصادی این کشور تبدیل شده است. در نتیجه این استراتژی سعودی‌ها همواره از تمایل به آمدن بر پای میز مذاکرات تنها به عنوان پوششی برای فرار از انتقادات بین‌المللی و گرفتن ژست خواهان صلح استفاده می‌کرد ودر عرصه میدانی راهبرد تداوم تجاوز را در پیش می‌گرفت و همین امر بن بست مذاکرات را رقم می‌زد.
در شرایط کنونی اما وضعیت تغییری بنیادین یافته و این ریاض است که به شدت برای متوقف کردن پیشروی یمنی‌ها به طرف استان استراتژیک مأرب و همچنین حملات پردامنه به عمق خاک عربستان که به امری عادی و غیرقابل کنترل تبدیل شده، تلاش می‌کند. اگرچه مذاکرات اخیر و عدم تمایل ریاض به دادن امتیازات در مورد پایان محاصره و تجاوز نشان داد سعودی‌ها همچنان به رویکرد فرسایشی کردن جنگ به عنوان تنها راه فرار از شکست معتقدند. در این شرایط عربستان و لیعهد بی تجربه این کشور در مخمصه بدی گرفتار شده است که چگونه می‌تواند انصارالله در حال پیشروی و با توانایی موازنه سازی در حمله به زیرساخت‌ها و منافع اقتصادی عربستان را در مورد پذیرش آتش بس تاکتیکی مورد نظر خود قانع سازد. موضوعی که نمود آن را در تصمیم انصارالله به رد قاطع طرح صلح ارائه شده توسط ریاض می‌توان مشاهده کرد. این تغییر پارادایمی نشان می‌دهد که عربستان در عرصه نبرد به طورکامل برتری خود را از دست داده و اکنون برای کاستن از هزینه‌های شکست در پای میز مذاکره می‌کوشد که علت شکست مذاکرات نیز دقیقاً اصرار طرف آمریکایی و سعودی بر نادیده گرفتن واقعیات کنونی جنگ بود .
تغییر بازیگر تعیین کننده مذاکرات
مذکرات مسقط، با توجه به آنچه گفته شد، از حیث دیگری نیز تغییر پارادایمی مهمی را به اثبات رسانید و آن تغییر جایگاه بازیگر تعیین کننده مذاکرات بود. رد پیشنهادات طرف آمریکایی و سعودی موضوعی است که به راحتی نباید از کنار آن گذشت. بازگشایی هرچند محدود فرودگاه صنعا و همچنین محاصره بندر الحدیده امتیازاتی است که در گذشته می‌توانست دستاورد مهمی برای صنعا در پای میز مذاکره به شمار آید اما اکنون رد چنین پیشنهاداتی و شروط انصارالله در مورد بازگشایی کامل فرودگاه صنعاء بدون محدودیت سفر به هر نقطه جهان، رفع محاصره از بندر الحدیده و توقف کامل حملات هوایی و زمینی، نشان می‌دهد که یمن اکنون بازیگری است که ابتکار عمل را در مذاکرات به دست گرفته و عنصر تعیین کننده خط مشی مذاکرات از طرف سعودی- آمریکایی به سوی صنعا تغییر جهت داده است.
گفتنی است تیم لیندرکینگ و گریفیث در بیانیه‌ای پس از دیدار در اردن در اسفند ماه 1399 متعهد شدند که در کنار همدیگر تلاش کنند تا براساس برنامه پیشنهادی سازمان ملل متحد که شامل گشایش بندر حدیده و آتش بس است، مذاکرات را سامان دهند. موضوعی که با آگاهی یافتن انصارلله از جزئیات این طرح در طی مذاکرات صنعا آن را امتیازاتی ناچیز در برابر قدرت عمل خود در عرصه میدانی معادلات جنگ در فشار بر سعودی‌ها نامید و محمد عبدالسلام، سخنگوی انصارالله توییت کرد: در حد یک لقمه برای زندگی و یک ورق قرص و آزادی تردد با ما معامله می کنند.
کیش و مات منصور هادی
اما بی شک یکی دیگر از مولفه‌های مهم تغییر پارادایم مذاکرات به سود انصارالله و صنعا کاهش و یا حتی می‌توان گفت حذف وزن و جایگاه منصور هادی و دولت مستعفی یمن در مذاکرات می‌باشد. این مولفه از اهمیت بسیار مهمی برخوردار است. درطول 6 سال جنگ ظالمانه علیه ملت یمن مهمترین ابزار مشروعیت بخشی بین‌المللی سعودی‌ها به تجاوز به یمن اعلام تلاش برای بازگرداندن دولت مستعفی و فراری منصور هادی به صنعا بود که در این مسیر با حمایت غربی‌ها قطعنامه 2216 شورای امنیت در حمایت از اقدام غیرقانون تشیکیل کابینه موازی در عدن نیز به تصویب رسید. در این سال‌ها کابینه‌های ناپایدار و متزلزل منصور هادی در عدن تنها گوش به فرمان اوامر واشنگتن و ریاض در مورد حمایت از جنایات سعودی‌ها علیه غیرنظامیان و تداوم محاصره غیرانسانی یمن بود. اما اکنون در آستانه اخراج مزدوران وابسته به عربستان در استان مأرب و همچنین در شرایط عدم مشروعیت کابینه منصور هادی در جنوب در پی اختلاف با شورای انتقالی تحت حمایت امارات، می‌توان شاهد به حاشیه رفتن نقش منصور هادی در مذاکرات به سود دولت نجات ملی صنعا و بازگشت اعتبار بین المللی به آن بود.
