الوقت- ریاض از تأیید شكست در یمن طفره میرودپس از گذشت هفت ماه از تجاوز ائتلاف عربی به رهبری ریاض و بهرغم جنگروانی گسترده، نیروهای ائتلاف نه تنها نتوانستهاند به صنعا برسند بلكه شاهد شكستهایی در محورهای مهم درگیری در یمن هستند و تمامی شواهد بهویژه تحولات میدانی جنگ عربستان سعودی در یمن حاكی از شكست قطعی رژیم آلسعود در این جنگ است و فقط زمان میبرد كه ملك سلمان به صورت علنی به شكست خود اعتراف كند.
منابع محلی و مستقل از صنعا گزارش دادند عربستان سعودی و امارات متحده عربی نظامیان خود را از استان مارب بیرون كشیدهاند. هیكل بافنع فعال یمنی جمعه در صفحه توئیتر خود نوشت: « خبرهای رویترز، بیبی سی و سیانان درباره یمن خیلی كند است اما به شما خیلی زودتر از آنها میگویم كه تمامی سربازان اماراتی و سعودی پنج روز قبل از مأرب عقب نشینی كردهاند.» سعودیها در حالی از مأرب عقبنشینی میكنند كه قبل از شروع این نبرد جنگ روانی درباره آن به راهانداخته و آن را صحنه قدرت نمایی و اتحاد عرب در یك عملیات نظامی نه تنها علیه انصارالله بلكه ایران توصیف و تأكید كردند كه به هر قیمتی شده عربستان باید در این نبرد پیروز شود. «حسن حسن» تحلیلگر ارشد مؤسسه چتهامهوست در پایگاه اینترنتی «نشنال اینترست» همزمان با شلیك موشكتوشكا به مقر نظامیان ائتلاف در پایگاه صافر كه بر اثر آن بیش از صدها نفر از نظامیان اماراتی، سعودی، بحرینی و یمنی كشته شدند، نوشت: «در شش ماه از مبارزه علیه شورشیان حوثی در یمن به رهبری سعودی، نیروهای ائتلاف ضربه مرگباری را تجربه كردهاند كه به احتمال زیاد به تقویت بیشتر نقش نیروهای عربی در یمن منجر خواهد شد.» وی در ادامه تأكید كرد: نیروهای عبری گزینه دیگر جز پیروزی در این نبرد ندارند. در همان زمان روزنامه امریكایی كریستین ساینس مانیتور نوشت: «برای عربستان سعودی و متحدان سنی اعراب خلیج [فارس] این مبارزه نظامی در استان مركزی مأرب در طول بیش از ٨٠ سال گذشته بزرگترین اقدام نظامی محسوب میشود.» اما با گذشت نزدیك به یك ماه نه تنها نیروهای ائتلاف هیچ پیشرویای نتوانستند داشته باشند بلكه به دلیل ترس از افزایش تلفات نیروهای خود را از این منطقه خارج كردند و حتی بعضی رسانهها از تلفات بالای نیروهای تحت حمایت ریاض در مأرب خبر دادند. پایگاه یمنی «سبا نت»، به نقل از منابع نظامی این كشور گزارش داد كه بر اثر درگیری در منطقه «صرواح» و در نزدیكی یك اردوگاه نظامی در استان مأرب 160 نظامی نیروهای ائتلاف كشته و 378 نفر دیگر نیز زخمی شدند. از دیگر نبردهایی كه نیروهای ائتلاف جنگ روانی درباره آن به راهانداخته بودند محور تعز در جنوب صنعاست كه دروازه ورودی به پایتخت یمن محسوب میشود. سعودیها در 12 مهر طی بیانیهای اعلام كردند، «ظرف 48 ساعت آینده تعز را آزاد خواهند كرد» اما با گذشت نزدیك به یك هفته هنوز هیچ گزارشی از پیشروی نیروهای ائتلاف در این شهر منتشر نشده است. بنابر گفته منابع محلی یمن این یازدهمین باری بود كه در طول سه سال گذشته ریاض بیانیه میدهد كه ظرف 48 ساعت آینده تعز را آزاد خواهد كرد.
عدن ناآرام
از سوی دیگر تحولات چند روز گذشته در شهر جنوبی عدن كه تنها موفقیت ائتلاف عربی محسوب میشود حكایت از ناامنی و نبود كنترل كامل سعودیها بر این شهر بندری است. روز سه شنبه گروه تروریستی داعش مسئولیت حمله به مقر خالد بحاح نخست وزیر عبدربه منصور هادی را به عهده گرفت. بر اثر این حمله بیش از 12 نظامی از عربستان سعودی و امارات كشته شدند. روز پنجشنبه نیز الجزیره گزارش داد كه سرهنگ «جمال السقاف» یكی از افسران حامی «عبدربه منصور هادی» در شهر «عدن» ترور شد. سعودیها در حالی در عدن دچار این تلفات میشوند كه حدود سهماه از عقبنشینی انصارالله و ارتش یمن از این شهر میگذرد. این تحولات باعث شده بعضی تحلیلگران این سؤال را مطرح كنند كه «اگر عربستان نمیتواند در عدن كه حوثیها در آنجا طرفداران زیادی ندارد امنیت را برقرار كند چگونه میخواهد در صنعا این كار انجام بدهد؟» جایی كه انصارالله و متحدان آن از پایگاه مردمی بالایی برخوردار است.
غافلگیری در دریا
ناكامیهای ائتلاف تنها به شكستهای زمینی در مناطق مختلف یمن محدود نمیشود. نیروهای یمنی اواخر هفته گذشته سلاحهای جدیدی را رو كردند كه با آن كشتیهای جنگی ائتلاف را در دریای سرخ هدف قرار دادند. وزارت دفاع یمن چهارشنبه شب در بیانیه ای اعلام كرد كه كشتی جنگی ائتلاف كشورهای عربی علیه یمن به سركردگی عربستان در باب المندب واقع در جنوب غرب تعز منهدم شد. خبرگزاری رسمی یمن «سبأنت» گزارش داد در این حمله «ناو اماراتی» در تنگه باب المندب غرق شد و دیگر ناوهای ائتلاف سعودی به سرعت منطقه را ترك كردند. بنابر گفته منابع یمنی این كشتی توسط یك فروند موشك ضدكشتی كروز C- 802 هدف قرار گرفته است. حزبالله نیز در سال 2006 با شلیك موشك C- 802 یك كشتی جنگی رژیم صهیونیستی را منهدم كرد.
پیشروی یمنیها در جنوب عربستان
علاوه بر این آلسعود شاهد از دست دادن كنترل خود بر بخشهای جنوبی عربستان سعودی است. نیروهای یمنی در طول چند ماه گذشته بر مناطق نجران، جیزان و عسیر نفوذ كرده و بعضی مراكز نظامی عربستان را به كنترل خود درآوردهاند.
ناكامی سعودیها پس از گذشت شش ماه باعث شده حتی انتقادها از متحدان غربی عربستان سعودی افزایش یابد و حتی بعضی جریانهای سیاسی در امریكا خواستار متوقف كردن فروش تسلیحات به عربستان به دلیل نبود هیچ استراتژی مشخص در جنگ یمن شدهاند. پایگاه خبری المانیتور روز چهارشنبه گزارش داد: «گروهی از سناتورهای دموكرات به دلیل بالا رفتن آمار تلفات غیرنظامیان در حمله عربستان سعودی به یمن، از صدور مجوز تحویل مهمات جدید به ریاض، جلوگیری كردهاند.» «بن كاردین» سناتور دموكرات و عضو ارشد كمیته روابط خارجی به المانیتور گفته است: «نگرانی ما این است كه هیچ راهكار نظامیای در یمن وجود ندارد.» به نوشته المانیتور، در هفتههای گذشته ائتلافی از گروههای حقوق بشر و حامی كنترل تسلیحاتی پشت صحنه تلاش كردهاند تا نمایندگان كنگره را متقاعد كنند علیه حمله عربستان به یمن موضع بگیرند. در انگلیس كه یكی از حامیان عربستان محسوب میشود، انتقادها نسبت به جنگ یمن افزایش یافته است. به گزارش گاردین، سازمان عفو بینالملل به دلیل وقوع جنایات جنگی در یمن، از انگلیس خواست دست از تأمین تسلیحات نظامی برای عربستان سعودی بردارد.
شكست قطعی
همه این شواهد تأیید میكند كه عربستان سعودی در جنگ شكست خورده است و فقط زمان میبرد كه ریاض به ناكامی خود در این جنگ به صورت علنی اعتراف كند. قطعی بودن شكست عربستان در یمن باعث شده تحلیلگران امریكایی نسبت به فروپاشی پادشاهی آلسعود هشدار بدهند. «جان هانا» عضو ارشد كنونی «بنیاد دفاع از دموكراسیها» و تحلیلگر استراتژی امریكا در مطلبی برای فارین پالیسی به نقل از «دیك چنی» مشاور امنیت ملی درباره «جنگ یمن» هشدار میدهد: « هر چه این جنگ بیشتر ادامه یابد، این خطر كه مداخله سعودی علیه شورشیان حوثی سبب نارضایتی داخلی در عربستان شود، بیشتر میشود. بسیاری از سعودیها تقصیر خاص در این موضوع را متوجه شاهزاده محمد بن سلمان میدانند؛ كسی كه لقب غیررسمی «بیملاحظه و عاری از حس مسئولیت» به او داده شده چراكه محمد بن سلمان متهم به عجله در به راه انداختن جنگ با یمن بدون داشتن استراتژی مشخص یا طرح خروج از آن شده است.» در همین حال، دكتر مداوی الرشید استاد مدعو «مدرسه علوم سیاسی و اقتصادی لندن» نوشت: « پیروزی در جنگ یمن برای سعودیها به صورت فزاینده در حال تبدیل شدن به غیرممكن است.»
محمد بابایی