به گزارش الوقت به نقل از فارس، «سعدالله زارعی» تحلیلگر مسائل بینالملل در گفتوگویی در آستانه ۱۳ آبان و سالگرد تسخیر لانه جاسوسی عنوان کرد: قبل از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران علیه آمریکا در سطح دنیا کارهای محدودی صورت میگرفت. گاهی در آمریکای لاتین و آسیا و گاهی در آفریقا اقداماتی علیه سفارتخانهها و هیأتهای دیپلماتیک آمریکا اتفاق میافتاد، اما همیشه توسط گروه محدودی رخ میداد که از روشهای مسلحانه استفاده میکردند و هیچ جایگاهی در بین ملت و دولتشان نداشتند؛ گاهی گروههای چپ گرا و گاهی گروههای ملی گرا در داخل این کشورها بودند که با استفاده از سلاح تهدیداتی را علیه سفارتخانه یا هیأتهای دیپلماتیک آمریکا صورت میدادند.
وی افزود: طبیعتا اینها هم به سرعت مهار میشد و اثر آنچنانی از خود بر جا نمیگذاشت و همیشه در این مواقع دولتهایی که در کشورهایشان این اتفاق رخ داده بود، موضعی همسان با آمریکا میگرفتند و به آمریکا برای برونرفت از حادثهای که برای آن پیش آمده بود، کمک میکردند.
* ۱۳ آبان اقدامی ملی بود نه اقدامی مسلحانه
زارعی ادامه داد: تفاوتی که این بار در ماجرای ۱۳ آبان ۱۳۵۸ با حوادث قبل از آن وجود داشت، این بود که این یک اقدام مسلحانه نبود و جمعیتهای جوان به خصوص مطالبهگران براساس یک آرمان عدالتخواهانه در جهت مقابله با توطئههایی که علیه ملتشان توسط آمریکاییها دنبال میشد، به راه افتادند. اینها جمعیتهای میلیونی بودند و نه یک گروه مسلح. از طرف دیگر در ایران یک وحدت و یکپارچگی در سطح حکومت و مردم در تایید دانشجویان مسلمان پیرو خط امام ایجاد شد و برخلاف موارد قبلی که در کشورهایی علیه آمریکا اتفاق میافتاد، این اقدام ملی ایرانیها در دو سطح حکومت و مردم اتفاق میافتاد و به همین دلیل هم این بار آمریکاییها برای حل و فصل مساله با دشواری زیادی روبرو شدند.
این تحلیلگر مسائل بینالملل اضافه کرد: حوادث قبلی که محدود بود معمولا با کمک دولت میزبان و استفاده از پلیس و ارتش دولت میزبان و نیروهای امنیتی آن به نفع آمریکا تمام و مهار میشد و از خاطرهها کنار میرفت، اما این بار اتفاقی که رخ داد این بود که یک ملت کنار این قضیه قرار داشت و به همین دلیل آمریکاییها نمیتوانستند از اهرمهای داخلی استفاده کنند؛ به همینخاطر ناگزیر شدند دست به اقدام نظامی در اردیبهشت سال ۱۳۵۹ و پس از حدود شش ماه از تسخیر لانه جاسوسی بزنند که آن هم در نهایت به جایی نرسید. توسل آمریکا به اقدامات بسیار خشن هم عملا کمکی به حل مساله به نفع آنها نکرد و در نهایت آمریکاییها ناگزیر شدند به مذاکره رو بیاورند و کار به مذاکره کشید.
وی ادامه داد: پس از آن مذاکرات الجزایر بر همین اساس شکل گرفت و در نهایت آمریکاییها با دادن یک سلسله تعهدات و قولهایی که مثل همیشه زیر آنها زدند، در نهایت زیر کاغذهایی که بیانگر تعهداتی برای آنها بود را امضا کردند و توانستند بعد از ۴۴۴ روز این گروگانها را یا به تعبیر درست، جاسوسان خود را آزاد کنند.
* ۱۳ آبان به مخصمهای برای آمریکا تبدیل شد
زارعی گفت: به همین دلیل این ماجرا نه به عنوان یک حادثه کوتاه مدت، بلکه به عنوان یک مخمصه برای آمریکاییها تبدیل شد و طول کشید و آمریکاییها در نهایت ناگزیر شدند امتیاز بدهند تا بتوانند گروگانهای خود را ببرند و در نهایت نتوانستند سفارت خود را باز پس بگیرند و روابط سیاسی را با ایران برقرار کنند و این یک اتفاق نادر بود.
وی درباره تاثیر تسخیر لانه جاسوسی بر وجهه آمریکا در عرصه بینالمللی نیز بیان کرد: در سطح بینالمللی، اینکه یک ملت که تا قبل از آن در عمل مستعمره آمریکا بود، در مقابل این کشور قرار گرفت و جاسوسهای آمریکایی را ۴۴۴ روز نگهداشت، در نهایت در صحنه بینالمللی اثرات عمیقی بر جا گذاشت و به یک اهرم فشار در سطح بینالمللی علیه آمریکا تبدیل شد؛ هنوز هم آمریکاییها شاهد تکرار حوادثی در سطح دنیا علیه سفارتخانه ها و هیأتهای دیپلماتیکشان هستند.
این کارشناس مسائل بینالملل در عین حال با یادآوری این نکته که اقدامات آمریکا علیه ملت ایران، به دلیل تسخیر لانه جاسوسی نبود، خاطرنشان کرد: اقدامات آمریکا علیه ملت ایران از قبل از پیروزی انقلاب و از سال ۱۳۳۲ و ماجرای کودتای ۲۸ مرداد شروع شده بود و اگر تاریخ را نزدیکتر ببینیم از دی ماه و قبل از پیروزی انقلاب و از زمانی که مشخص شد انقلاب قطعا پیروز میشود، آمریکاییها اقدامات ضد ایرانی را دنبال کردند.
وی ادامه داد: همه میدانند آمریکاییها در آستانه پیروزی انقلاب، ژنرال هایزر را به ایران فرستادند و ژنرال هایزر طرح کودتای موسوم به کورتاژ را دنبال و تلاش کرد از گروهی از نیروهای ارتش یک یگان کودتاچی تنظیم کند و گفته بود ممکن است در این کودتا ۱۰ هزار نفر از ساکنان تهران کشته شوند، ولی این بهای زیادی برای نجات از یک انقلاب ضد آمریکایی نیست.
زارعی گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم توطئههای آمریکا نیز باز آمریکاییها از طریق تجهیز گروههکهای تروریستی برخورد با ایران را دنبال کردند. فاصله ترورهایی که در ایران اتفاق افتاد، با پیروزی انقلاب در حد چند روز است.
وی افزود: اولین ترور که ترور سپهبد قرنی بود در سال ۱۳۵۷ رخ داد و همچنین حوادث ترکمن صحرا، حوادث پاوه و حوادث شمال غرب ایران و همچنین منطقه شمال ایران، مربوط به ماههای اول پس از پیروزی انقلاب است که دست آمریکاییها کاملا مشخص است و اسناد لانه جاسوسی هم که بعدها توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام منتشر شد، نشان میدهد آمریکاییها به صورت لایزال توطئه علیه انقلاب و ملت ایران را دنبال کردند و به انواع اقدامات از جمله اقدامات تروریستی روی آوردند.
زارعی همچنین گفت که آغاز اقدامات ضد ایرانی آمریکا پس از انقلاب هم از تاریخ ۱۳ آبان ۵۸ نیست بلکه قبل از آن هم هست.
*تسخیر لانه جاسوسی سبب شد ستادهای توطئه آمریکا از تهران دور شود
وی بیان کرد: تسخیر لانه جاسوسی مقداری فضا را تندتر کرد، اما اساس اقدامات ضد ایرانی آمریکا به ماهها قبل از پیروزی انقلاب برمیگردد. اگر ماجرای تسخیر سفارت آمریکا پیش نیامده بود، آمریکاییها همان خط برخورد با ایران را که از کنفرانس گودالوپ و ماجرای هایزر و ... شروع کرده بودند را ادامه میدادند، با این تفاوت که اگر لانه جاسوسی تسخیر نشده بود، آمریکا این اقدامات ضد ایرانی را راحتتر از طریق سفارت فرماندهی میکرد.
زارعی افزود: تسخیر لانه جاسوسی سبب شد ستادهای توطئه آمریکا از تهران دور شود و تاثیرش محدود شود، ولذا توطئههای بعدی آمریکا به دلیل اینکه سفارتی در تهران نداشت و نمیتوانست توطئهها را از نزدیک فرماندهی کند، با شکست مواجه شد و تسخیر لانه جاسوسی باعث شکست توطئههای آمریکا علیه ایران شد، نه اینکه تسخیر لانه جاسوسی سبب آغاز توطئه آمریکا علیه ایران شده باشد.