مجموع رویکرد ایران به عنوان بزرگترین متحد عراق در جنگ با داعش، برای بغداد این پیام را بازنمایی می‌کند که تهران از پیشرفت کشور عراق در ابعاد مختلف خرسند بوده و از برقراری ثبات سیاسی و اجتماعی در این کشور حمایت می‌کند
به گزارش الوقت، فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق، دیروز -شنبه- در یک سفر رسمی به تهران سفر کرد. در این سفر که فواد حسین که در راس یک هیات فنی به تهران آمده بود، با حسن روحانی، رئیس جمهور، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ایران دیدار داشت و طی آن مناسبات سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان طرفین مورد بحث و گفتگو قرار گرفت. در جریان دیدارهای وزیر امور خارجه عراق مسائل و محورهایی مختلف مورد توافق قرار گرفت.
در مهمترین سطح می‌توان هدف این دیداد دیپلماتیک را تقویت مناسبات دو جانبه تهران - بغداد مورد ارزیابی قرار داد. همکاری‌ها و پیوند محکم مناسبات میان عراق طی چند سال اخیر بیش از هر زمان دیگری تقویت شده و در مقطع کنونی نیز به نظر می‌رسد هر دو طرف خواهان توسعه و تقویت هر چه بیشتر مناسبات هستند. با این اوصاف، مهمترین محورهای سفر اخیر وزیر امور خارجه عراق به ایران را می‌توان در چهار سطح اساسی مورد ارزیابی قرار داد.
تاکید عراق بر عدم اجازه به استفاده از خاک این کشور برای تهدید امنیتی ایران
یکی از مسائل مهمی که همواره در مناسبات کشورهای ایران و عراق طی سال‌های بعد از 2003 در ارتباط با تامین امنیت مرزها از سوی دو طرف بوده است و به ویژه این مساله برای جمهوری اسلامی ایران به مراتب اهمیت بیشتری دارد و همیشه تهدید تحت عنوان ورود گروهک‌ها به محدوده سرزمینی ایران وجود داشته است. در همین زمینه، وزیر خارجه عراق در دیدار با وزیرامور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اهمیت راهبردی مناسبات ایران و عراق گفت روابط تهران و بغداد از تاریخ کهن و جغرافیای مشترک بهره مند است و تنها به منافع اقتصادی و مصالح سیاسی خلاصه نمی‌گردد. وی افزود: عراق اجازه نمی دهد تهدیدی از خاک این کشور متوجه همسایگان شود.
همچنین، فواد حسین در دیدار با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز با بیان این که ایران و عراق دو کشور همسایه، دوست و برادر با مرزهای طولانی و اشتراکات فراوان هستند گفت: صدام با جنگ ۸ ساله نتوانست بین دو ملت جدایی ایجاد کند و این دلیل خوبی است که هیچ طرف خارجی نیز نخواهد توانست بر روابط خوب دو کشور تاثیر منفی بگذارد. در مجموع، رویکرد دولت عراق را می‌توان بر مبنای دفاع و حراست از امنیت جمهوری اسلامی ایران در مقام مهمترین متحد و همسایه خود در منطقه غرب اسیا مورد ارزیابی قرار داد.
محکومیت حمله به سفارت‌خانه‌ها در بغداد از سوی ایران
یکی از مسائل مهمی که در یک هفته گذشته کانون ماجرات و توجهات سیاسی را در عراق به خود جلب کرده، در ارتباط با موضوع حمله به سفارت‌خانه‌های خارجی در کشور عراق است. توجه به این مساله به اندازه‌ای است که مقتدی صدر، رهبر جریان صدر و ائتلاف سائرون در پارلمان عراق، طی بیانیه‌ای خواستار ایجاد یک هیات سیاسی- نظامی برای مقابله با خدشه دارد شدن حیثیت و وجهه ملی کشور عراق شده است. البته این درخواست مورد حمایت مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق نیز قرار گرفته است.
با توجه به گرم بودن بحث حمله به سفارت‌خانه‌های خارجی در بغداد، در جریان دیدار با وزیر امور خارجه عراق، ظریف با اشاره به حملات انجام شده به اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و ضرورت تضمین عزت و امنیت دیپلماتهای ایرانی در عراق، هرگونه حمله به اماکن دیپلماتیک را محکوم و غیرقابل قبول می‌داند و توقف اینگونه اقدامات را مورد تاکید قرار می‌دهد. واکنش ایران به وضوح نمایان‌گر این مساله است که دولت ایران از ثبات سیاسی در کشور عراق و بهبود وجهه این کشور در مجامع بین‌المللی حمایت می‌کند.
تاکید نهران بر پذیرش نقش مسئولانه بغداد در پرونده ترور سردار سلیمانی
یکی دیگر از موضوعات مورد بحث و تاکید در دیدار فواد حسین با مقامات سیاسی ایرانی را می‌توان در ارتباط با درخواست تهران برای پیگیری حقوقی و سیاسی پرونده ترور سپهید شهید سردار حاج قاسم سلیمانی از سوی بغداد دانست. در این ارتباط، در ابتدا وزیر خارجه ایران با اشاره به اقدام تروریستی رژیم آمریکا در ترور سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی در خاک عراق، ایفای مسئولیت دولت عراق در این زمینه را خواستار شد.
علاوه بر ظریف علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، در دیار با فواد حسین، ترور سردار سلیمانی و ابو مهدی المهندس را از مصادیق بارز تروریسم دولتی دانست و تاکید کرد کمترین مجازات عاملان این جنایت بزرگ خروج فوری از منطقه به ویژه کشوری است که این جنایت در آن صورت گرفته است. دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: پیگیری جدی این ترور ناجوانمردانه از طریق مجامع بین المللی حداقل اقدامی است که انجام آن از سوی دولت عراق مورد انتظار است.
حمایت ایران از حاکمیت مستقل و استقرار ثبات سیاسی در عراق
در سطحی دیگر، یکی از مهمترین مسائل مطرح در جریان سفر فواد حسین به تهران در ارتباط با حمایت صریح و مستقیم ایران از برقرار ثبات و امنیت در کشور عراق است. در این زمینه، حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در دیدار دیروز خود با «فواد حسین» وزیر امور خارجه عراق با بیان اینکه امروز هم وحدت شیعیان و تعامل بین گروه‌های مختلف اعم از شیعه، سنی و کرد در این کشور را یک اصل مهم تلقی می‌کنیم، خاطر نشان کرد: برای کمک به وحدت و انسجام عراق در کنار دولت و مردم این کشور هستیم.
روحانی در ادامه با بیان اینکه ما همیشه نظر خود را به صورت واضح و آشکار در مواضع سیاسی خودمان اعلام کرده‌ایم، تأکید کرد: حضور نیروهای مسلح آمریکا در منطقه چه در عراق، چه افغانستان و چه کشورهای جنوبی خلیج فارس را به ضرر امنیت و ثبات منطقه می‌دانیم. روحانی با تأکید بر اینکه تلاش برای خروج آمریکا در منطقه نه وظیفه ما، بلکه وظیفه هر کشوری است که آمریکایی‌ها در آن حضور دارند، اظهار داشت: آنچه مجلس عراق و نمایندگان مردم این کشور در این زمینه تصویب کرده‌اند را گام مثبتی می‌دانیم که مورد احترام ملت عراق و مورد حمایت ماست.
همچنین، رئیس جمهور ایران با بیان اینکه در مسایل داخلی عراق و روابط بین گروه‌های عراقی، هیچگاه به دنبال مداخله نبوده و نیستیم، خاطر نشان کرد: همواره اعتقاد داشته‌ایم که گروه‌های عراقی روابط خوبی برای حفظ و توسعه کشور خود داشته باشند. روحانی با تأکید بر توسعه و تعمیق روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و بویژه اقتصادی بر ضرورت تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن توافقات دو کشور که در سفر مقامات ایران و عراق مورد تأکید و توافق قرار گرفته است، تصریح کرد.
علاوه بر روحانی، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی عراق نیز در این دیدار با فواد حسین، بیان اینکه ظرفیت ثبات ساز کشورهای منطقه که در سایه گفتگو و همکاری های منطقه ای و بدون دخالت نیروهای فرامنطقه ای قابل فعال سازی است، بر ضرورت همکاری‌های دسته جمعی تاکید کرد. وی با اشاره به طرح رژیم صهیونیستی که از طریق عادی سازی روابط با برخی کشورهای منطقه و با فشار آمریکا در حال جریان است و هدفی جز تسلط کامل بر منطقه ندارد تصریح کرد: این روند که خیانتی بزرگ و نقض آشکار حقوق مردم فلسطین به شمار می رود؛ علاوه بر گسترش ناامنی و ایجاد اختلاف میان کشورهای منطقه، موجودیت کشورهای سازش کننده را نیز با خطر جدی مواجه خواهد کرد.
مجموع رویکرد ایران به عنوان بزرگترین متحد عراق در جنگ با داعش، برای بغداد این پیام را بازنمایی می‌کند که تهران از پیشرفت کشور عراق در ابعاد مختلف خرسند بوده و از برقراری ثبات سیاسی و اجتماعی در این کشور حمایت می‌کند. پیام دوستی ایران به عراق، حمایت از تمامی فرقه‌ها، جریان‌های قومی مذهبی و نیز دولت این کشور به عنوان نماینده اصلی حاکمیت در سراسر کشور است.
