رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه پس از تجربه حدود 18 سال یکهتازی در عرصه سیاست و حکمرانی ترکیه به جای این که از سوی احزاب رقیب حزب عدالت توسعه جایگاهش مورد تهدید قرار گیرد، اکنون این همحزبیها و یاران سابق او هستند که در پی بر زمین زدناش میباشند
الوقت - رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه پس از تجربه حدود 18 سال یکهتازی در عرصه سیاست و حکمرانی ترکیه به جای این که از سوی احزاب رقیب حزب عدالت توسعه جایگاهش مورد تهدید قرار گیرد، اکنون این همحزبیها و یاران سابق او هستند که در پی بر زمین زدناش میباشند. شاید هیچگاه اردوغان باور نداشت که اینگونه دوستان و یارانی که در پیشرفت و قدرت گیری حزب عدالت و توسعه نقشی غیر قابل انکار داشتهاند، در وضعیت جدید علیه او به ضرر حزب عدالت و توسعه به پا خیزند و در پی سازماندهی احزابی باشند تحت عنوان رقابت و شکست اردوغان.
در اوایل دهه 2010 بود که اولین شکاف میان اردوغان با عبدالله گل رئیسجمهور وقت ترکیه و از موسسان حزب عدالت و توسعه پدیدار شد و در همان زمان زمزمه تشکیل حزبی جدید توسط گل، بر سر زبان افتاد اما او این اقدام را انجام نداد. در ادامه احمد داوود اغلو، نخستوزیر وقت و آکادمیسین محبوب اردوغان در سال 2016 مورد غضب قرار گرفت و ناچار شد از سمت نخستوزیری استعفا دهد. همین امر موجب حاشیهنشینی داوود اغلو شد و در نهایت او در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۹ با استعفا دادن از حزب عدالت و توسعه در پی تاسیس حزب جدید حرکت کرد و بعد از چند ماه در دسامبر 2019 بود که حزب «آینده» را تاسیس کرد یا این وجود اکنون شرایط برای اردغان پیچیدهتر شده و یکی دیگر از یاران او به نام علی باباجان در پی تاسیس حزبی جدید است که اتفاقا مورد حمایت جدی عبدالله گل نیز قرار دارد.
حزب «دوا» برادر حزب «آینده» و رقیب حزب «عدالت و توسعه»
علی باباجان معاون سابق اردوغان و یکی از معماران اقتصادی حزب عدالت و توسعه که هشت ماه قبل به دنبال اختلافات عمیق از این حزب جدا شد، طی چند روز آینده حزب جدید خود را تحت عنوان «دوا» اعلام خواهد کرد.این حزب که به شدت مورد استقبال و حمایت عبدالله گل قرار داد، بنابر بر گزارشهای منتشرشده چهار عضو موسس اصلی داردکه همهگی از اعضای بلندپایه سابق حزب عدالت و توسعه هستند. سعدالله ارگین رهبر سابق گروه پارلمانی حزب عداالت و توسعه، بشیر آتالای وزیر کشور اسبق ترکیه و نهاد ارگون از بلندپایگان حزب عدالت و توسعه و علی باباجان چهار نفری هستند که هیات موسس را تشکیل خواهند داد.
تاسیس این حزب جدید از سوی باباجان که از وی به عنوان مغز متفکر تیم اقتصادی اردوغان در دوران شکوفایی اقتصادی ترکیه یاد می شود را میتوان همچون لطمهای بزرگ برای رجب طیب اردوغان ارزیابی کرد. در حقیقت، باباجان و گل همراه با اردوغان وارد سیاست شدند و هر دوی آنها از اعضای مؤسسان حزب عدالت و توسعه هستند. باباجان در سال ۲۰۰۲ نماینده آنکارا در مجلس شد. او در سیاستهای اقتصادی اردوغان بسیار اثرگذار و وزیر اقتصاد دولت ترکیه را بود. او زمانی جوانترین عضو دولت اردوغان با ۳۵ سال سن بود. باباجان معاون اقتصادی اروپایی اردوغان بود و از طرفداران پیوستن این کشور به اتحادیه اروپاست. باباجان دارای مدرک مهندسی صنایع در آمریکاست و یک شرکت بزرگ نساجی خانوادگی در ترکیه نیز دارد.
همه یک هدف دارند؛ گرفتن قدرت از دستان رجب طیب اردوغان
هر چند رجب طیب اردوغان بارها اعلام کرده که تاسیس احزاب جدید در ترکیه تاثیری بر جایگاه و پایگاه انتخاباتی حزب عدالت و توسعه ندارد و افرادی همچون داوود اغلو و بابا جان را با لقب خائن به خود و حزب معرفی می کند اما شاید هیچ شخصی بیشتر از اردوغان متوجه تهدیدات این یاران دیرین خود برای حفظ قدرتاش در ترکیه نباشد. بدون تردید، احمد داوود اغلو، در جمع دانشگاهیان و تحصیلکردگان حزب عدالت و توسعه از محبوبیتی فوقالعاده برخوردار بود و اکنون بخشی برگ از دولتمردان کنونی ترکیه به طور کامل قدرت و توان رهبری او را قبول دارند و احتمالا در انتخابات آینده شاهد حمایت بسیار از آنان از داوود اغلو باشیم.
در سطح دیگر، مهمترین ضربه وارده به اردوغان و حزب عدالت و توسعه را میتوان از سوی باباجان و با حمایت عبدالله گل ارزیابی کرد. گل و باباجان، از اعضای موسس حزب عدالت و توسعه هستند. این دو به ویژه عبدالله گل در میان سیاستمداران سنتی و نیز بخشی بزرگی از شهروندان طرفدار حزب عدالت و توسعه از محبوبیت زیادی برخوردار هستند. با این اوصاف، از هم اکنون میتوان بخشی بزرگ از آرای حزب عدالت و توسعه در انتخابات آتی را به باباجان و عبدالله گل تعلق داد.
فارغ از این دو حزب جدید التاسیس در که حاصل انشقاق درونی حزب عدالت و توسعه هستند، زمانی بحران برای تداوم قدرت اردوغان جدیتر میشود که در دورن جامعه سیاسی ترکیه ارادهای مبنی بر اتحاد برای پایان دادن به یکهتازی او وجود دارد. در واقع، طی چند سال گذشته نوعی اجماع میان سیاستمداران ترکیه ایجاد شده که آنها با وجود سلایق مختلف تلاش کنند با ائتلاف با یکدیگر در برابر حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان ایستادی کنند تا او را از منصب قدرت پایین بکشند. اکنون در انتخابات آتی به نظر میرسد اتحاد احزاب جمهوریخواه خلق، دموکراتیک خلق، حزب خوب (نیک)، آینده و دوا، برای اولین بار طی سالهای بعد از 2002 میتوان به یکهتازی حزب عدالت و توسعه در پارلمان پایان دهد. همچنین، همین اتحاد میتواند در انتخابات ریاست جمهوری سال 2023 به شخص اردوغان در مقام سیاستمدار برتر کشور ترکیه پایان دهد.