الوقت- فشارهای ترامپ به متحدین خود برای تحریم شرکت چینی هواوی در نهایت به تحقیر و توهین به بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس منجر شد.به گزارش روزنامه محلی ایونینگ استاندارد:« ترامپ با فریادبر سرجانسون و بی احترامی به او با کوبیدن گوشی به مکالمه پایان میدهد.» مقامات آمریکا در حالی از نگرانی نسبت به امکان جاسوسی چینیها از کشورهای غربی در صورت به دست گرفتن مسئولیت ارائه خدمات نسل پنجم اینترنت سخن میگویند که اقدامات دو سال گذشته ترامپ برای محدود نمودن شرکتهای چینی نظیر هواوی با اهداف چندگانه ای صورت میگیرد که بیش از نگرانی از احتمال جاسوسی این شرکت است.
تحریم شرکت هواوی
اوایل سال 2018 ترامپ به صورت جدی اتهامات خود در ارتباط با شرکت هواوی زد تی ای (ZTE) را در بحبوجه جنگ تجاری با چین مطرح کرد. هواوی در تلاش است تا فناوریها و زیرساختهای مربوط به شبکهی اینترنت پرسرعت نسل پنیجم (5G) را توسعه دهد. در این راستا اروپا بزرگترین بازارهواوی خارج از آسیا محسوب میشود این شرکت چینی در خارج از آسیا محسوب میشود.
ترامپ با اتهام جاسوسی به شرکت هواوی باعث ایجاد تردید و جنجالهای زیادی در بین غولهای اقتصادی جهان نظیر آلمان ، ژاپن و کشورهای مهمی چون کانادا، انگلیس و استرالیا برای استفاده یا عدم استفاده از زیرساختهای نسل پنجم توسعه ارتباطات شد. رویتر در گزارشی به نقل از مقامات کاخ سفید نوشت:« مقامات آمریکایی اطلاعاتی را از دستگاههای همراه مدیران شرکت چینی در فرودگاهها کپی کردهاند که در آن اطلاعات، جزئیاتی از فعالیتهای مشکوک شرکت به چشم میخورد.»
اطلاعاتی که رویترز به آن اشاره میکند مربوط به بررسیهای هولدینگ HSBC روی فعالیتهای هواوی و همچنین اتهامات شرکت «اسکایکام» بود.آمریکایی ها همچنین مدعی شدند هواوی از طریق شرکت اسکایکام فناوری، کالا و خدمات را با ایران مبادله کرده و پول آن را نیز توسط بانکهای بینالمللی دریافت کرده است. دزدیدن بازوی رباتیک (دزدیدن مالکیت معنوی ربات تَپی از شرکت تیموبایل) و ماجرای ورقه شیشههای الماسپوش نیز از دیگر اتهامات ترامپ به هواوی است.
در دسامبر 2018 « منگ واژو » مدیر مالی آن شرکت هواوی طی اتهاماتی در کانادا دستگیر شد. یکی از دادگاه های آمریکا براساس قانون نظارتی FISA تحقیقات و پیگیری های در زمینه فعالیتهای احتمالی جاسوسی هواوی انجام داد اما هیچگاه به طور کامل نتیجه این تحقیقات را ارائه نداد.
همچنین نشریه« وال استریت ژورنال» درمقاله ای مدعی شد تکنسین های هوآوی به دولت های آفریقایی در جاسوسی از رقبای انتخاباتی آنها کمک کرده است. ترامپ با اصرار زیادی به متحدین اروپایی خود فشار آورد از ادامه همکاری با هواوی برای توسعه نسل پنجم فناوری این شرکت خودداری کنند مهمترین استدلال ترامپ آسیب دوجانبه آمریکا و اروپا از این همکاری ها به دلیل جاسوسی هواوی است. با این حال پس از پیروزی جانسون در انتخابات و عزم او برای خروج از اتحادیه اروپا، ترامپ با تمرکز ویژه ای بر بریتانیا و جانسون به دنبال انصراف قطعی بریتانیا از همکاری با هواوی است.
انگلیس در میانه جنگ اقتصادی ترامپ با چین
در ابتدای اتهامات ترامپ به هواوی و ایجاد تردید در بین مقامات اروپایی، سرویس جاسوسی بریتانیا(MI6) نیز با ترامپ همداستان شد و به مقامات بریتانیا فشار آورد تا از ادامه همکاری با هواوی دست بکشند. اما مقامات اروپایی پس از بررسی های اولیه، به این نتیجه رسیدند که نباید خود را از فناوری پیشرفته نسل پنجم هواوی محروم کنند و حتی با احتمال جاسوسی هواوی، باید با تقویت سپرهای امنیتی در حوزه سایبری و مرزبانی دیجیتال ونحوه استفاده از تجهیزات هواوی جلوی فعالیتهای جاسوسی احتمالی گرفته شود. بنابراین آنجلا مرکل دو ماه پیش از کشورهای اروپایی خواست تا رویکردی مشترک را در قبال چین و راه اندازی نسل پنجم توسط هواوی اتخاذکنند. او تاکید میکند «استانداردهای امنیتی» معیار و مبنای تصمیم گیری باشند و نه حذف موردی شرکت ها از قرارداد های تکنولوژی در اروپا .صدراعظم آلمان همچنین در جلسه پارلمان آلمان به قانونگذاران گفت :«یکی از بزرگ ترین خطرات این است که کشورها در اتحادیه اروپا سیاست های خاص خود را در قبال چین داشته باشند و در این صورت سیگنال های مختلفی را به جهانیان نشان خواهند داد. این اتفاق نتنها برای چین که برای ما در اروپا نیز فاجعه بار خواهد بود.»
تلاشهای آلمان برای ادامه همکاری با هواوی بر تصمیم انگلستان نیز موثر بود زیرا بریتانیا از قبل نیز تمایل چندانی به قطع همکاری نشان نمیداد.
در زمان نخست وزیری ترزا می ،او در اردیبهشت امسال مجوزی برای همکاری و ادامه فعالیت هواوی برای توسعه و تأمین قطعات موردنیاز شبکه اینترنت ۵G که هسته مرکزی و اصلی فناوری مذکور را تشکیل نمیدهد، صادر کرد. دولت ترزا می برای برطرف نمودن نگرانی های امنیتی در این مجوز، با حذف استفاده از تراشه های توسعه دهنده زیرساخت توسط هواوی ،استفاده از آنتن و برخی دیگر از بخشهای تشکیل دهنده شبکه نسل پنجم را مجازکرد.
با نزدیک شدن تصمیم نهایی دولت جانسون برای همکاری با هواوی ، ترامپ در اوایل بهمن در گفت و گوی تلفنی با جانسون هشدار داد:« در صورت موافقت دولت لندن با مشارکت شرکت چینی هوآوی در پروژه راه اندازی اینترنت پرسرعت نسل پنجم ، راه دو کشور در حوزه امنیت ملی از هم جدا می شود.» ترامپ به جانسون پیشنهاد داد دو کشور با همکاری یکدیگر خلاء هوآوی را پر کنند. در طرف مقابل انگلیسی ها معتقد بودند چنین کاری پر هزینه و زمان بر خواهد بود. همزمان «استیو منوچین» وزیر خزانه داری نیز پیشنهاد کرد که اگر طرف انگلیسی از همکاری با هوآوی صرف نظر کند قراردادهای تجاری قابل توجهی در انتظار دو کشور خواهد بود.
این تهدید و تشویق ها با انتقاد در رسانه های بریتانیا مواجه شد و از آن به سیاست چماق و هویج تعبیر شد. تصمیم نهایی به عهده شورای امنیت ملی انگلیس واگذار شده بود. این بار سه سناتورآمریکایی در نامه ای هشدار آمیز از شورای امنیت ملی انگلیس خواستند از همکاری با هواوی منصرف شوند. اما دو روز پس از تماس تلفنی ترامپ شورای امنیت ملی انگیس ، همانند زمان ترزا می به همکاری محدود با هواوی مجوز داد.
براساس تصمیم شورای امنیت ملی انگلیس، هوآوی از ارائه و نصب تجهیزات در بخشهای حساس شبکه ارتباطات انگلیس موسوم به هسته مرکزی منع شده و تنها مجاز خواهد بود تا ۳۵ درصد از ابزار حواشی شبکه را تجهیز کند.
این شرکت چینی همچنین از مشارکت در مناطق نزدیک به پایگاههای نظامی و هستهای منع شده است. مایک پمپئو در توییتی در واکنش به این تصمیم نوشت:« چراغ سبز انگلیس اقتدار و حق حاکمیت این کشور را به خطر میاندازد.»
اهداف آمریکا
نگرانی های دایه مهربانتر از مادر دولت ملی گرای ترامپ بیش از آن بود که بتوان آنرا به نگرانی از جاسوسی چین از بریتانیا نسبت داد؛ بنابراین ترامپ اهداف دیگری را در فشار بر انگلیس دنبال میکند.
با توجه به اهمیت انقلاب چهارم صنعتی در آینده کشورها، ترامپ به دنبال جلوگیری از توسعه اقتصاد چین در این زمینه است. به گفته «گواپینگ»، از مدیران ارشد هوآوی، درآمد این شرکت در سال 2019 از 109 میلیارد دلار هم گذشته است. این شرکت در نظر داشت این درآمد را درسال بعدی به 150میلیارد دلار برساند. این میزان درآمد قابل توجه، نشان از افزایش 21 درصدی نسبت به سال گذشته دارد و بالاترین نرخ رشد این شرکت در دو سال گذشته است. این نخستین باربود که درآمد هوآوی از مرز 100 میلیارد دلار عبور میکرد. جیانگ تائو، معاون هواوی در بخش محاسبات هوشمند پیشتر اعلام کرده بود: «ما ۱۰۰ میلیون یورو در ساخت برنامهای در موضوع اکوسیستم هوش مصنوعی سرمایهگذاری کردهایم. این اطلس۹۰۰ هواوی است؛ قدرتمندترین خوشۀ هوش مصنوعی در جهان. دانشمندان در وضعیت کنونی برای جستجوی ۲۰۰ هزار ستارهای که در آسمان است، باید حدود ۷۴ ساعت زمان برای هر جستجو صرف کنند اما به کمک اطلس ۹۰۰ هواوی، این کار فقط در ۱۰ ثانیه انجام میشود.»
این قابلیتهای هواوی باعث ایجاد رقابت سنگین بین غولهای تکنولوژی در انقلاب چهارم صنعتی و هوش مصنوعی شده است. هواوی درصدد است شرکت اپل را نیز پشت سر بگذارد. پیشرفتهای هواوی آمریکا و برخی شرکتهای فناوری را نگران کرده است. از سوی دیگر مزایای هواوی و نبود ادله کافی از سوی ترامپ باعث شده شرکتها و رهبران اروپایی نتوانند خود را از مزایای هواوی محروم کنند. «مارکوس گروبوش »مدیر اجرایی شرکت آلمانی تامپتون، در این زمینه می گوید: «هواوی در حال حاضر یک فناوری پیشرو محسوب میشود و دیگران حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه عقبتر هستند. شخصا برای من جای سوال است که آیا چنین توصیههایی با انگیزههای سیاسی ارائه نشده است؟ زیرا پیش از این نیز این هواوی بوده که تجهیزات اینترنت نسل سوم و چهارم موسوم به 3G و 4G را فراهم کرده است.»
با توسعه هواوی انحصار بسیاری از خدمات حوزه دیجیتال که تا کنون به صورت سنتی در اختیار آمریکا بوده، از انحصار این کشور خارج میشود. در پی تصمیم تازه دولت آمریکا برای فشار وارد کردن بر شرکت چینی، گوگل دسترسی هوآوی را به آپدیت سیستم عامل اندروید بهحال تعلیق درآورد. اگر چه این مساله باعث شوک و ضربه بزرگی به هواوی بود اما این شرکت به دنبال ساخت سیستم عامل جدیدی برآمد .
تحلیلگران اقتصادی تخمین میزنند که حتی اگر این شرکت به طور وسیعی از فروش تجهیزات خود در ایالات متحده منع شود، باز هم حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد مهار شبکهها در جهان را در دست خواهد داشت. حتی بسیاری از شرکتهای آمریکایی خواهان کار با هواوی هستند. مردادماه امسال «ویلبور راس »وزیر تجارت آمریكا، اظهار داشت پیش از 50 درخواست کار را با«هواوی» دریافت كرده اند از جمله آنها شرکت های مانند «انتل، کوالکام، برودکام» بوده اند.
آمریکا تا کنون به دلیل رشد فناوری و مقام برتر دراین زمینه خود را مرکز و محور فعالیت گروه جاسوسی موسوم به "پنج چشم" که متشکل از ۵ کشور ایالات متحده، بریتانیا، کانادا، استرالیا و نیوزلند معرفی نموده است. اما با رشد چین در در فناوری های دیجیتال ، آمریکا انحصارخود در این زمینه نیز در خطر میبنید و از طرف دیگر نگران از هم پاشیدن سیستم جاسوسی پنج چشمی است که خود مرکز ومحور آن است. اگرچه احتمال جاسوسی شرکتهای سازنده شبکه های اینترنت و تجهیزات انقلاب میکروالکترونیک از قبل نیز وجود داشته اما کشورهای مختلف خود را از سودمندی های این ارتباطات محروم نکرده اند و باروشهای ضد جاسوسی به دنبال امنیت سایبری خود بوده اند زیرا هیچ کشوری نمیتواند و مایل به عقب ماندن از انقلاب میکروالکترونیک وتجهیزات دیجیتال نیست .
از طرف دیگر هواوی نیز تضمینهایی برای جلب اعتماد سایر کشورها ارائه نموده است.کارل سونگ، معاون ارتباطات جهانی هواوی میگوید: «امیدواریم در ۵ سال پیش رو ۵۰۰ میلیون نفر دیگر را نیز به این فناوریها متصل کنیم. همکاری با اروپا برای هواوی بسیار مهم است. از نظر ما امنیت سایبری نیز موضوع مهمی است و میتوانیم این نگرانیها را با روشی منطقی و مبتنی بر واقعیت، برطرف کنیم.» با توجه به مسائل فوق سنگ اندازی های ترامپ در مسیر پیشرفت هواوی مقطعی بوده و نمیتواند به صورت قطعی جلو رشد و همکاری این شرکت با سایر کشورها را بگیرد.