الوقت- هر سال فعالیتهای جاسوسی عربستان شکل جدید تری به خود میگیرد . این سازمان از حادثه یازده سپتامبر به این سو دامنه فعالیتهای جاسوسی خود را در کشورهای مختلف از اروپا تا آمریکا و خاورمیانه گسترش داده است. هفته گذشته سفرای سعودی در کشورهای دانماک و هلند دلیل فعالیت های ماموران سرویس جاسوسی این کشور احضار شدند و همچنین شایعات مربوط به جاسوسی سعودی ها از چهره های برجسته سیاسی و اقتصادی جهان بوسیله هک کردن تلفن های همراه آنها به صورت گسترده انتشار یافت.
استخبارات عربستان
سازمان اطلاعات عربستان یا «ریاسه الاستخبارات العامه»(GIP) در سال 1957 در زمان ملک «سعود بن عبدالعزیز»تاسیس شد. با توجه به گستردگی موضوعات امنیتی سرویس خارجی اطلاعات عربستان در این سال از امنیت داخلی تفکیک شد.
بودجه فعلی استخبارات عربستان حدود 500 میلیون دلار تخمین زده میشود. از همان ابتدا استخبارات سعودی ها همکاری نزدیکی با سازمانهای جاسوسی غربی نظیر سازمان سیا داشته است. طی چند دهه گذشته سازمان اطلاعات عربستان به دلیل شناخت منطقه،به عنوان چشم آمریکا در منطقه محسوب می شود. بنابراین جای تعجب نیست که در ردیابی برخی پرونده های جاسوسی استخبارات عربستان به سیستم یکپارچه اطلاعاتی مشترک چند کشور با عربستان برسیم.
انتصاب« بندر بن سلطان » سفیر سابق عربستان در آمریکا به عنوان رئیس جدید GIP درسال 2012 در راستای تقویت ارتباط دوجانبه بین استخبارات عربستان و سازمان سیا در تحولات سوریه و منطقه صورت گرفت و از آن زمان رویکرد GIP پیچیده تر وخشن تر شد. گاردین در گزارشی در مورداسنادموسوم به «28 صفحه» از ارتباط بندر بن سلطان با اعضای القاعده در ماجرای 11سپتامبر پرده برداشت.بعد از دوسال »یوسف الادریسی »که شخصیت مرموزتری دارد به ریاست این نهاد انتخاب شد. او بسیار کم در رسانه ها ظاهر میشود و اطلاعات ناچیزی از خود منتشر نموده است. آسیب پذیریهای امنیتی عربستان به خصوص در زمینه تاسیات نفتی، چالشهای پادشاهی عربستان و رقبا و منقدین پادشاهی و رصد فعالیتهای مشکوک از جمله مهمترین وظایف استخبارات عربستان است.
الاستخبارات در کشورهای عربی
با گسترده شدن ماجراجویی های سیاست خارجی عربستان، فعالیتهای جاسوسی برونمرزی این کشور نیز گسترش یافته است. در سال 2011 نشریه« وترنز تودی» در گزارشی به نقش استخبارات عربستان برای دستیابی به اهدافی خاص در ایران و سوریه اشاره نمود. در هجدهم جولا ی همین سال انفجاری در دفتر امنیت ملی دمشق روی داد که باعث مرگ داماد بشار اسد و «ژنرال داود راجحه» وزیر دفاع و معاون او و چند تن از مقامات امنیتی سوریه شد. این عملیات توسط استخبارات عربستان و بخشهایی از سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا وجان برینان مشاور وقت امور مبارزه با تروریسم کاخ سفید روی داد. این عملیات استخبارات عربستان برای براندازی بشار اشد صورت گرفت.
جاسوسان عربستانی در سوریه سال گذشته در میان برخی ار افسران جاسوسی عربستان در بین گروه 800 نفره تحت عنوان«کلاه سفیدها» بودند که عده ای از آنها با همکاری رژیم صهونیستی از سوریه به اردن منتقل شدند.براساس گزارش المیادین:« عناصر اطلاعاتی کلاه سفیدها که ۸۰۰ نفر هستند، به آمریکا،کانادا و کشورهای اروپایی فرستاده میشوند. این عملیات با دستور آمریکا به اتاق عملیات «موک» در اردن صورت گرفته است.» دو سال پس ترور وزیر دفاع سوریه ،بمب گذاری در سفارت جمهوری اسلامی در بیروت با هدف ایجاد فشار در جنگ سوریه و اختلال بین روابط جمهوری اسلامی و لبنان توسط استخبارات عربستان و با سازماندهی بندر بن سلطان صورت گرفت.
همچنین حزب الله نیز موفق شده به شناسایی یک شبکه جاسوسی وابسته به دستگاه امنیتی عربستان سعودی در منطقه ضاحیه بیروت شد.استخبارات عربستان هنوز درلبنان فعالیتهای گسترده ای دارد.روزنامه الاخبار لبنان در گزارشی در آبان ماه به نقش مستقیم عربستان، امارات و آمریکا در ناآرامیهای لبنان پرداخت.در این گزارش آمده است: «امارات، مرکز ایده پردازی و اشخاصی مانند «طحنون بن زاید آل نهیان» مشاور امنیت ملی و «محمد دحلان» مشاور وی (که به داشتن ارتباط با رژیم صهیونیستی شهره است)، مسئولیت برنامهریزی را بر عهده گرفتند. هزینه مالی این کودتا که حدود ۱۵۰ میلیون دلار است، بر عهده عربستان سعودی قرار گرفت.»
عمده اقدامات جاسوسی عربستان در عراق نیز با هدف ایجاد آشوب وناامنی و تجزیه عراق صورت میگیرد. براساس اسناد ویکی لیکس، ارتباطات تنگاتنگی میان برخی از مسئولین اقلیم کردستان و استخبارات عربستان وجود دارد و تصاویر یکی از نشستهای مهم این اقلیم مستقیما برای استخبارات عربستان ارسال شده است. سال گذشته شبکه ماهوارهای «العهد» عراق فایلهای صوتی منتشر کرد که نقش سرویس استخبارات عربستان سعودی در حوادث استان بصره را فاش میکرد. این اقدامات جاسوسی عربستان در عراق محدود به استان بصره نبود. پس از نابودی داعش در عراق، سرویس جاسوسی عربستان با تغییر استراتژی در عراق به سرعت شروع به جذب عناصر باقی مانده حزب بعث نمودند و همزمان با فعالیتهای سایبری نقش مهمی در آشوبها و ناآرامی های چند ماه گذشته در عراق ایفا نمود.
شبکه جاسوسی
پس از ترور خاشقچی و رو شدن دست بن سلمان ، او به سرعت شروع به بازسازی مجدد استخبارات کرد. آبان ماه سال گذشته اولین نشست کمیته بازسازی ساختار سازمان جاسوسی سعودی به ریاست محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برگزار شد. در این کمیته طرح اصلاح این ساختار و بررسی وضعیت کنونی آن و مشخص کردن شکاف های آن به ویژه آنچه مربوط به ساختار سازمانی ریاست استخبارات بررسی شد.
با درس گرفتن از رسوایی قتل خاشقچی ،از این زمان، بعد شبکه ای و نامحسوس استخبارات تقویت شد.روزنامه نیویورک تایمز آوریل امسال در گزارشی نوشت:« سعود القحطانی مشاور سابق دربار پادشاهی سعودی با شرکت فناوری کنترل و نظارت اسرائیلی موسوم به «NSO» در اواخر سال 2017 با هدف دست زدن به اقدامات جاسوسی در قطر،ترکیه وفرانسه ارتباط داشته است.» این شبکه پیچیده با استفاده همزمان از حربه های اقتصادی و روشهای جاسوسی به دنبال پیش برد سیاستهای مشترک رژیم صهونیستی ، امارات و عربستان است.
بن سلمان به دلیل پیش گرفتن شیوه نوین اقتدار گرایی در پادشاهی عربستان به شدت از جانب رقبا و منتقدین احساس ناامنی میکند و به شکل های مختلفی مخالفین را حذف میکند که تاکنون نتیجه ای جز رسوایی بیشتر او نداشته است. عفو بین الملل درگزارشی که روز پنجشنبه منتشر نمود اعلام کرد:« دولت عربستان به طور سازمانیافته فعالان حقوق بشر و مخالفان سیاسی را تحت تعقیب قرار میدهد.» این سازمان در ادامه بیان میکند:« براساس تحقیقات انجام شده مرتبط با ۹۵ پرونده در طول ۵ سال گذشته، یک دادگاه ویژه مخفی ضد تروریسم در ریاض پایتخت عربستان، به شکل سیستماتیک به عنوان اهرمی برای خفه کردن انتقادها علیه حکومت پادشاهی به کار گرفته شده است.»
ردیابی منتقدین به روشهای مختلفی انجام میشود؛ در آبان ماه امسال دو تن از کارمندان توییتربه جاسوسی براسی عربستان جهت شناسایی منتقدین حکومت سعودی در توییتر در شهر سانفرانسیسکو شناسیایی شدند. روزنامه «گاردین» اوایل بهمن از هک شدن تلفن همراه «جف بزوس»، رئيس و موسس شرکت آمازون خبر داد. تلفن او در پیامی مستقیمی از سوی ولیعهد سعودی در واتس آپ هک شد. این اتفاق چند ماه پس از افشای قتل خاشقچی صورت گرفت به دلیل اینکه جف بزوس صاحب روزنامه « واشینگتن پست » بود که خاشقچی در آن فعالیت میکرد . بن سلمان از این طریق به دنبال کسب اطلاعات از میزان اطلاعات جف بزوس از قتل خاشقچی و همچنین دستیابی به اطلاعاتی از همسر خاشقچی بود.
جاسوسی در قلب اروپا
پس از ناتوانی آمریکا در ایجاد اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی، فعالیتهای جاسوسی عربستان در اروپا با دو هدف 1- تخریب روابط جمهوری اسلامی و اروپا 2-حمایت از گروههای تجزیه طلب علیه جمهوری اسلامی افزایش یافت. سرویساطلاعات و امنیت دانمارک روز دوشنبه سوم فوریه (14بهمن) از بازداشت سه عضو «گروه تروریستی الاحواز» به اتهام جاسوسی برای عربستان سعودی خبر داد. «بوش آندرس»، رئیس سرویس اطلاعات و امنیت دانمارک در این زمینه گفت: «آنها در فاصله سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ در داخل خاک دانمارک برای سرویس اطلاعاتی عربستان جاسوسی میکردند.» او در بخش دیگر بیانیه میافزاید:«افراد بازداشت شده علاوه بر کارهای دیگر، درباره افراد ساکن دانمارک و خارج از این کشور و شرکتها اطلاعات جمعآوری کرده و به سرویس اطلاعاتی عربستان منتقل میکردند»
شبکه الجزیره در این زمینه گزارش داد :«گروهک تروریستی الاحوازیه، هلند و دانمارک را مقر اصلی خود برای عملیات و فعالیت های جدایی طلبانه علیه ایران قرار داده اند اما به راحتی در تمام اروپا تردد می کنند و با جریان های برانداز ارتباط می گیرند.» مقامهای امنیتی دانمارک به خبرگزاریها گفتهاند که این افراد اطلاعات مربوط به افراد و شرکتهای دانمارکی را برای سرویس اطلاعاتی عربستان سعودی جمعآوری میکردند. با افشای دستگیری سه تن از اعضای ارشد گروه تجزیه طلب الاحوازیه که در حمله به رژه اهواز دست داشته اند، بخشی از پازل معماهای گذشته نیز فاش میشود. پس از حمله به رژه اهواز داعش برای گم کردن رد الاحوازیه با انتشار ویدویی کوتاه از مهاجمین که قبل از حمله ضبط نموده بودند، مسئولیت آنرا بر عهده گرفت این در حالی بود که از همان ابتدا مسئولین امنیتی جمهوری اسلامی ، الاحوازیه را عامل حمله به رژه اهواز اعلام نمودند.
از سوی دیگردر تیرماه 97 قبل از سفر «روحانی» رئیس جمهور کشور به اتریش ، تلاشی هماهنگ شده برای عقیم نمودن این سفر توسط سرویسهای چند کشور انجام شد.دو تن از کارکنان سفارت ایران در هلند به اتهام قصد بمب گذاری علیه گروهک منافقین از این کشور اخراج و پروپاگندای گسترده ای علیه جمهوری اسلامی شروع شد. اکنون با فاش شدن نقش سازمان جاسوسی عربستان در قلب اروپا، ارتباط همزمان استخبارات عربستان با داعش ،الاحوازیه و گروهک منافقین مشخص میشود.