الوقت- روز گذشته روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط از انتشار پیام ویدئویی جدید ایمن الظواهری سرکرده گروه تروریستی القاعده خبر داد. بر اساس اعلام این روزنامه ظواهری در این پیام خواستار مبارزه جنگجویان این تشکیلات تروریستی در برابر اقدامات متجاوزانه رژیم صهیونیستی شده و گفته است: «پیام من به ملت فلسطین است که مورد تجاوزات اسرائیل واقع شدند و صهیونیست‌ها آنها را از مسجدالاقصی بیرون کردند؛ باید برای مقابله با آنها آماده شد». حالاین پرسش مطرح است که ایناظهارات به چه منظوری صورت گرفته و اهداف سرکرده القاعده از انتشار این ویدئو چیست؟
1- همسویی غیرمستقیم با منافع آمریکا و صهیونیسم علیه ایران
این اظهارات سرکرده القاعده نه تنها موجب ناخرسندی صهیونیست‌ها و مقامات آمریکایی نخواهد شد بلکه کاملاً همسو با منافع آنها عمل میکند. سابقه عملکرد این گروه تروریستی نشان میدهد که از زمان تشکیل این گروه در دهه80 میلادی تاکنون تماماً در خدمت منافع آمریکا بوده است از جنگ با ارتش سرخ در افغانستان به عنوان دشمن ایدئولوژیک جهان سرمایه‌داری در دوران جنگ سرد تا انجام حمله 11 سپتامبر که بهانه مورد نیاز آمریکا برای لشگرکشی به خاورمیانه و تثبیت هژمونی این کشور بر جهان پس از جنگ سرد را موجب شد. در طول تحولات بیداری اسلامی در منطقه عربی نیز از یکسو فعالیت‌های این گروه و زیرشاخه های آن در جهت به انحراف کشاندن انقلابات مردمی صورت گرفت و از سوی دیگر در راستای خدمت به منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی در سوریه نیروهای این گروه به جبهه بین المللی مخالفان محور مقاومت و حامیان رژیم صهیونیستی پیوستند. این در حالی است که این گروه در طول بحران سوریه نه تنها کوچکترین اقدامی علیه منافع و امنیت رژیم اشغالگر قدس صورت نداد بلکه گزارش هایی از درمان زخمی های عناصر ترویستی در سرزمین های اشغالی منتشر شد.
اکنون نیز سخنان ظواهری علیه رژیم صهیونیستی در شرایطی که آمریکا مدتی است سناریوی سندسازی برای اثبات همکاری و ارتباط ایران و گروه تروریستی القاعده را در دستور کار قرار داده عملاً در جهت همسو نشان دادن منافع، برنامه ها و اهداف ایدئولوژی تکفیر و گفتمان مقاومت اسلامی می باشد. در این زمینه می توان به سخنان ظواهری برای اثبات ادعاهای مقامات آمریکایی در متنی با عنوان (تفريغ الكلمة المرئية - وترجل الفارس النبيل) اشاره کرد. وی در این نوشته با ادعای نزدیکی اسامه بن لادن رهبر پیشین القاعده به ایران مدعی می شود: «به من ربطی ندارد که دو تن از فرزندان بن‌لادن (سعد و عبدالله) از سال 2003م در ایران زندگی می‌کنند. من ایران را دشمن فکری و عقیدتی سازمان القاعده می‌دانم؛ چرا که افزایش نفوذ تشیع در جهان، بسیار خطرناک‌تر از نفوذ کمونیسم است».
از سوی دیگر سخن گفتن از اولویت تهدید رژیم صهیونیستی حتی در منظومه فکری و اعتقادی او نیز جایگاهی ندارد چنانکه وی در 20 می 1996م با انتقاد از جنبش جماعت اسلامی مصر میگوید: «اشتباه اصلی جماعت اسلامی این است که بین دشمن دشمن داخلی و خارجی فرق میگذارد. او اضافه میکند: نبرد با دشمن نزدیک در اولویت است».
2- رقابت با داعش
انتشار ویدئوی جدید ظواهری در شرایطی که هنوز یک ماه از انتشار سخنان ابوبکر البغدادی نمی‌گذرد که در آن از فعالیت های عناصر داعش در مناطق مختلف پهنه جغرافیایی جهان اسلام و دعوت به جهاد علیه دشمنان خبر داد، این گمانه را پیش کشیده است که رهبر القاعده نیز برای عقب نیفتادن از سرکرده داعش در جذب منابع مالی و سرباز به اقدامی مشابه دست زده است.
بسیاری بر این اعتقاد هستند که القاعده جایگاه خود به‌عنوان «مادر بنیادگرایی» را به داعش واگذار کرده و در عمل حاشیه‌نشین جریان افراط شده است. بر این اساس القاعده گروهی متشکل از پیرمردان فرتوت است که دیگر نه توان رهبری دارد و نه توان مقابله با داعش. چرا که نیروهای داعش عمدتا شورشیان جوانی هستند که از امکان مانور زیادی برخوردارند. شاید به همین دلیل بود که چندی پیش حمزه بن لادن پسر 30 ساله و بزرگ رهبر سابق القاعده در ویدئویی خود را وارث پدرش معرفی کرد و از سوی ظواهری نیز مورد حمایت قرار گرفت تا با معرفی یک نیروی جدید و تازه نفس، شانس تازه‌ای برای حیات مجدد به خود بدهد.
هم اکنون میان القاعده و داعش در مناطق مختلفی رقابت و جنگ وجود دارد. در افغانستان بهره برداری از معادن یکی از موضوعات اصلی درگیری میان طالبان و داعش است. داعش به دنبال نفوذ در مناطقی است که طالبان از معادن آنها به عنوان تامین مالی خود استفاده میکند. بغدادی در ویدئو جدید خود از فعالیت‌های عناصر داعش در سرزمین‌هایی که او ایالت خراسان نامید سخن گفت که زنگ خطری برای رهبران القاعده می باشد. همچنین در فروردین 98 داعش و القاعده رقابت مرگباری را بر سر کنترل اراضی در استان مرکزی بیضا، جذب نیرو و نفوذ در یمن به راه انداختند. در آن برهه أحمد فاضل أبو سوریما، معاون فرماندار استان بیضاء ماه دسامبر در مصاحبه‌ای گفت: هر کدام تلاش دارند تا دیگری را شکست دهند و قدرت میدانی خودشان را به نمایش بگذارند و نشان بدهند که خودشان از دیگری قوی‌تر هستند.
3- تصحیح چهره القاعده در جهان اسلام
اما یکی دیگر از دلایل تاکید کلامی رهبر القاعده بر ضرورت و اولویت مبارزه با رژیم صهیونیستی به طور حتم ناشی از تلاش این گروه برای سوار شدن بر موج عمده نارضایتی های مسلمانان از طرح ترامپ برای فلسطین با عنوان معامله قرن با هدف تصحیح چهره تکفیر در جهان اسلام می باشد. وی فلسطینیان را مخاطب خود قرار می دهد تا از نارضایتی فلسطینیان نیز برای جلب آنها به القاعده استفاده کند.
