الوقت- انتخابات محلی و شهرداری های ترکیه در 31 مارس2019(11فروردین 1398) برگزار خواهد شد. این دوره انتخابات که اولین انتخابات محلی پس از نظام ریاستی در ترکیه می باشد از حساسیت ویژهای برخوردار است. شهرداران81 استان ترکیه در این رقابت انتخاباتی تعیین خواهند شد. اهمیت انتخابات محلی و شهرداری ها به این جهت است که پایه مهمی برای انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری خواهد بود بنابراین احزاب مختلف با جدیت سعی میکنند بیشترین آرا به خصوص در شهرهای مهم بدست بیاروند.
وضعیت کلی انتخابات محلی و شهرداری ها در سال 2019
در انتخابات 2019 شهرداری های ترکیه 13 حزب شرکت خواهند کرد. این احزاب عبارتند از حزب عدالت و توسعه، حرکت ملی، ترکیه مستقل، دموکراتیک خلق ها ،نیک ، وطن، اتحاد بزرگ ، دموکرات ، جمهوریخواه خلق،حور داوا، دموکراتیک چپ، سعادت وکمونیست ترکیه.
احزابی که در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی گذشته فعالیت جدی تری داشتند ؛ مانند حزب عدالت و توسعه، جمهوری خواه خلق ، نیک ، دموکراتیک خلق ها، و حرکت ملی انگیزه بیشتری برای این انتخابات دارند و زودتر از بقیه احزاب نامزدهای خود را معرفی کردند. بعد از حزب عدالت و توسعه حزب جمهوری خواه خلق بزرگترین حزب و یکی از قدیمی ترین احزاب است. رهبر فعلی این حزب« کمال قلچدار اوغلو» ست. این حزب مخالف تغییر سیستم پارلمانی به ریاستی بود.
سومین حزب بزرگ ترکیه حزب حرکت ملی است که گرایشات اسلامی دارد. ریاست آن به عهده «دولت باغچه لی » است. این حزب مواضع نزدیکی به عدالت و توسعه دارد و قبلا نیز در قالب ائتلاف «جمهور » توانست در پیروزی اردوغان نقش مهمی ایفا کرد .
حزب دموکراتیک خلق ها به ریاست فعلی «صلاح الدین دمیرتاش » مهمترین رقیب حزب عدالت وتوسعه است. این حزب مهمترین حزب در بین کردهای ترکیه است و بیشترین حامیان در مناطق کرد نشین ترکیه را دارد. از طرف دیگر بین این حزب با حزب حرکت ملی نیز اختلاف نظرهای جدی در مورد مسائل کردهای ترکیه وجود دارد و ازینرو حرب دموکراتیک خلقها به هیچ وجه مایل نیست حزب حرکت ملی مراکز حساس تصمیم گیری در ترکیه را بدست آورد.
در این دوره از رقابتها حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی انسجام درونی بیشتری نسبت به سایر احزاب دارند و کمتر از احزاب رقیب دچار اختلافات درونی هستند. اما به غیر از انسجام درونی احزاب در ترکیه عامل مهم دیگر در پیروزی، بدست آوردن آرا در شهرهای مهمی مثل استانبول، آنکارا، ازمیر است که معادلات و سرنوشت سیاسی ترکیه را تعیین میکند .
رقابت عدالت و توسعه و حزب دموکراتیک خلق ها
قسمتی از بدنه حزب عدالت و توسعه کردهای سنتی هستند که به طور بالقوه آماده تغییر آرا خود به نفع حزب دموکراتیک خلق ها هستند. دو حزب جمهوریخواه خلق و دموکراتیک خلق نیز به دلیل وجود روشنفکران و گرایشهای چپ مواضع نزدیکی به هم دارند و احتمال دریافت آرا همدیگر را در لحظات حساس انتخابات دارند.
حزب عدالت و توسعه از سال 2002 توانست به بسیاری از اهداف اقتصادی خود عمل کند اما در چند سال اخیر با ضعیف تر شدن اقتصاد ترکیه در موضع ضعیف تری قرار دارد. با این وجود اردوغان همچنان چهره محبوب تری از حزب عدالت و توسعه دارد و این یک امتیاز برای او محسوب میشود که با سخنرانی ها و موضعگیریهای خود میتواند باعث وحدت رویه و جهت دهی به حزب عدالت و توسعه شود.
حزب دموکراتیک خلق ها که به احتمال زیاد ده درصدآرا را به صورت قطعی از آن خود میداند سعی دارد تا در مناطق شرقی و جنوب شرقی ترکیه حمایت کردهای سنتی و مذهبی را بدست آورد. این مناطق کردنشین تمایلی به شعارهای چپ حزب دموکراتیک خلقها ندارند و بیشتر به خاطر علائق سنتی و مذهبی به حزب عدالت و توسعه (آک پارتی) وفادارند اما به دلیل گرایشهای ملی گرایانه و برخی سیاستهای ضد کردی دولت اردوغان که رنجشهایی در بین وفاداران کرد حزب عدالت وتوسعه ایجاد شده است حزب دموکراتیک خلق ها درصدد برآمده تا در انتخابات محلی 2019 با معتدلتر نمودن شعارهای چپ خود بر این مساله تمرکز نموده و حمایت بخش بیشتری از مردم مناطق شرقی را بدست آورد، زیرا هرچه تعداد بیشتری از ارا این قسمت را بدست آورد به همان میزان از آرا مهمترین رقیبش کاسته خواهد شد.
رقابت احزاب در شهرهای مهم
در شهرهای بزرگی مثل استانبول، آنکارا و ازمیر، انتالیا و آدانا حزب دموکراتیک خلق ها پایگاه مردمی کمتری دارد بنابراین در این مناطق سعی میکند با حزب جمهوریخواه خلق بر علیه حزب عدالت و توسعه همکاری کند. در طرف مقابل آک پارتی تلاش میکند با همکاری حزب حرکت ملی در شهرهایی که هرکدام از این دو حزب احتمال پیروزی دارند نامزد مستقل خود را معرفی کنند اما در استانهایی که احتمال موفقیت آنها کمتر است نامزد مشترک معرفی کنند.
آک پارتی نامزدهای خود را برای 14 کلانشهر و 26 استان معرفی نموده است. اردوغان برای مهمترین شهر یعنی استانبول که ازآن به عنوان پل پیروزی یاد می شود «بن علی یلدریم» را معرفی کرده است. طبق آخرین نظر سنجی ها یلدیریم در استانبول بیش از 46 درصد آرا را بدست می آورد. با این حال یلدریم با داماد اردوغان اختلاف نظر جدی دارد و نگران است که پس از پیروزی در انتخابات به تحریک داماد اردوغان، مسئولیتهای مهم او توسط اردوغان به شخص دیگری واگذار شود.
سه جریان در درون حزب عدالت و توسعه در آستانه انتخابات محلی باعث انشقاق درونی آکپارتی شده اند. آلبایراک داماد اردوغان رهبر یکی از جناح های داخلی آکپارتی است. بلال اردوغان پسر اردوغان نیز رهبر جناح دیگر سعی میکند تا نامزدهای را برای نفوذ بیشتر خود در آینده معرفی کند. جناح رقیب دیگر تحت رهبری «سویلو جو لار» وزیر کشور ترکیه است. این سه جناح در آستانه انتخابات رقابتهای درون حزبی خود را افزایش داده اند که این موضوع در کنار تورم سالانه 20 درصدی و بیکاری 11 درصدی موجب شده تا برخی تحلیلگران داخلی ترکیه از امکان از هم پاشیدن حزب عدالت و توسعه در آینده سخن بگویند.
پیش بینی روندها
آنچه از مجموع فعالیت احزاب مهم بدست می آید رقابت بین چهار حزب یزرگ ترکیه است. حزب عدالت و توسعه با حزب حرکت ملی ائتلاف آشکاری را تشکیل داده اند اما این ائتلاف با وجود قوی بودن، قدرت ائتلاف جمهور در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته (2018) را دارا نیست که متشکل از احزاب عدالت و توسعه ، حرکت ملی و حزب اتحاد بزرگ و ائتلاف "ملت" شامل احزاب جمهوری خلق، نیک، سعادت و دموکرات بود.
حزب جمهوری خلق و دموکراتیک خلقها نیز به گفته برخی مقامات ترک از جمله بکر بوزداغ سخنگوی دولت، ائتلاف پنهانی را ایجاد نموده اند. حزب نیک اگر چه مواضع نزدیکی به حزب جمهوریخواه خلق دارد اما «مرال آکشنر» رهبر این حزب در رقابت انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن گفت که در پی ائتلاف با جمهوریخواه خلق نیست و هرکدام نامزد مستقلی معرفی میکنند. از طرفی حزب نیک تمایل بیشتری برای ائتلاف با حزب سعادت دارد.
قبلا در فوریه 2018 در یک گردهمایی تحت عنوان «حق و عدالت» که بین چهار حزب جمهوریخواه خلق، سعادت، نیک و دموکراتیک خلق برگزار شد، «محمد بکار اوغلو »از اعضای ارشد حزب جمهوری خواه خلق و نماینده شهر استانبول در مجلس ملی ترکیه در سخنانی گفت «اگر ما نتوانیم خود را برای انتخابات سال 2019 به خوبی آماده کنیم روندی آغاز خواهد شد که هر کس باید منتظر تاوان سنیگنی باشد». این پیش بینی به ثمر نشست و تجربه شکست در انتخابات ریاست جمهوری ژوئن 2018 باعث شده که این احزاب لزوم ائتلاف را دریابند. اگر در این رقابتها ائتلاف چهار ضلعی بین این احزاب شکل بگیرد احتمال بدست آوردن آرا بیشتر شهرها و شکست حزب حاکم بسیار زیاد خواهد بود در غیر این صورت با توجه به کارآیی ائتلاف تجربه شده حزب عدالت و توسعه و حرکت ملی و نحوه تمرکز و برنامهریزی شش ماهه این دو حزب، احتمال پیروزی و کسب اکثریت آرا شهرهای مهم با ائتلاف حاکم خواهد بود.