الوقت – حمله موشکی متجاوزانه آمریکا، فرانسه و انگلستان به سوریه در 14 آوریل 2018 (25 فرودین 1397) یکی از مهمترین رخدادهایی بود که زمینههای پیچیدهتر شدن هرچه بیشتر بحران در کشور سوریه را ایجاد کرد. در این میان، مهمترین موضوع را میتوان به تقابل آمریکا و متحداناش با روسیه دانست. قبل از انجام این حملات مقامهای سیاسی مسکو بارها به واشنگتن هشدار دادند که حمله آنها به دمشق بهطور حتم واکنش آنها را در پی خواهد داشت و آنها نمیتوانند نظارهگر حمله به متحدان خود در سوریه باشند. بر همین مبنا، بسیاری از ناظران واکنشها روسها را در وضعیت بعد از حمله موشکی سهکشور غربی به سوریه، با دقت دنبال میکردند و در اولین سیگنال شاهد بودیم که مقامهای نظامی مسکو از استقرار سامانه دفاع موشکی اس 300 برای نیروی هوایی دمشق اطلاع دادند.
در همین زمینه، ژنرال «سرگئی رودسکوی» رئیس اداره اصلی عملیات ستاد کل ارتش روسیه اعلام کرد: روسیه ممکن است عرضه سامانههای دفاع موشکی اس ۳۰۰ به سوریه را مورد بررسی قرار دهد. همچنین، در واکنشی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد: «مسکو برای تقویت نیروی دفاعی سوریه همه گزینهها را در نظر دارد و حتی ممکن است سامانه موشکی اس-۳۰۰ را در اختیار این کشور قرار دهد.» در پی ایراد این اظهارات از سوی مقامهای سیاسی روسیه، بلافاصله رژیم صهیونیستی نگرانی خود را از اجرایی شدن این طرح ابراز کرد و آن را تهدیدی برای خود ارزیابی کرد. با نظر به تمام این تفاسیر، میتوان اظهار داشت که در وضعیت جدید استقرار اس 300، رژیمصهیونیستی را وارد حوزه تقابل با مسکو در سوریه کرده که این امر در آینده میتواند حتی منجر به رویارویی دو طرف در خاک سوریه شود. در واقع، منافع و خواسته های مسکو، به طور قطع، در تضاد با منافع رژیم صهیونیستی قرار دارد و مسکو نمیتواند ملاحظات این رژیم را در سوریه لحاظ کند. از همین جهت، موضوع استقرار سامانه دفاع موشکی اس 300 میتواند زمینه ساز بحران در مناسبات تلآویو و مسکو باشد.
تهدید شدیداللحن رژیم صهیونیستی برای نابودی سامانه اس 300
متعاقب اعلام قصد روسیه برای تحویل سامانه دفاع موشکی اس 300 به سوریه، مقامهای سیاسی رژیم صهیونیستی واکنشهای شدیداللحن و همراه با تهدیدی را نشان دادند. در اولین واکنش، «عاموس یدلین» رئیس سابق سازمان اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی موسوم به «امان» که مدیر مرکز مطالعات امنیت قومی رژیم صهیونیستی نیز است نسبت به اقدام روسیه در تحویل دادن سامانه اس 300 به سوریه ابراز نگرانی کرد و دمشق را به بمباران این سامانه تهدید کرد. همچنین، در واکنشی جدیتر، آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به روزنامه عبری زبان یدیعوت آحارونوت گفت: در صورتی که سوریها از سامانههای دفاع هوایی اس ۳۰۰ ساخت روسیه علیه جنگندههای ما استفاده کنند، اسرائیل به شدت پاسخ خواهد داد. وزیر جنگ رژیم صهیونیستی خاطرنشان کرده، آنچه برای ما اهمیت دارد، آنست که سامانههای دفاعی که روسها در اختیار سوریه قرار دادهاند، علیه ما به کار نروند، در چنین صورتی ما نیز علیه این سامانهها اقدام خواهیم کرد.»
هشدار جدی روسها به تلآویو در صورت حمله به سامانه اس 300
متعاقب ایراد مواضع تهدیدآمیز مقامهای رژیم صهیونستی، خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی به نقل از مقامات دولت روسیه نوشت: روسیه به رژیم صهیونیستی در خصوص عواقب فاجعه بار تلاش برای حمله به سامانه موشکی اس-300 سوریه هشدار داده است. واقعیت آن است که روسها در وضعیت کنونی و به ویژه در عرصه تحولات جدید برحان سوریه، حمله به سامانه دفاعی اس 300 را همچون حمله به امنیت ملی کشور خود ارزیابی میکنند و بهطور حتم در صورت حمله این رژیم به سامانه دفاع موشکی روسها، آنها نمینوانند بدون واکنش باشند. حال مساله این است که با وجود آگاهی کامل مقامهای رژیم صهیونیستی از پاسخ شدید مسکو در برابر آنها و ناممکن بودن حمله به سامانه اس 300، چرا آنها موضوع حمله را در شرایط کنونی مطرح میکنند؟ در پاسخ به این مساله توجه به این امر ضروری است که اهداف پنهان تلآویو در بحرانآفرینی جدید در سوریه مورد بررسی قرار گیرد.
انگیزه پنهان رژیم صهیونیستی در خلق بحران جدید در سوریه
در بررسی اهداف پنهان رژیم صهیونیستی در طرح احتمال حمله به سامانه اس 300 در سوریه در صورت استقرار میتوان به موضوع تلاش این رژیم برای وادار کردن آمریکا به باقیماندن در سوریه و مشارکت فعال در عرصه بحران دانست. در حقیقت، مقامهای سیاسی این رژیم با تکیه بر سیاست چند دهه گذشته خود که مبنی بر بحرانآفرینی برای حفظ موجودیت و حمایت خود بوده، تلاش دارند که بحرانی جدید را در سوریه خلق کنند و از طریق آن از یک سو زمینه تداوم حضور نیروهای آمریکایی را ایجاد کنند و از سوی دیگر، با حمایت قدرتهای غربی موجبات تضعیف محور مقاومت را ایجاد کنند. در همین راستا، آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی از روز چهارشنبه هفته گذشته وارد آمریکا شده و در ارتباط با احتمال عقبنشینی نیروهای آمریکا از سوریه با جیمز ماتیس، همتای آمریکایی خود، جان بولتون، مشاور امنیت ملی این کشور و نمایندگان کمیته خدمات مسلح سنا دیدار داشته است. این سفر در پی شکست ماموریت ژنرال جوزف ووتل، فرمانده عملیات ویژه ارتش آمریکا در قانع کردن رهبری سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی درباره طرح عقبنشینی واشنگتن از سوریه بوده است. در واقع، لیبرمن از روز چهارشنبه در واشنگتن حضور دارد و تلاش میکند پیامدهای ناکامی سفر ووتل را حل کرده و آمریکا را متوجه کند که عقبنشینی یا کاهش نیروهای آمریکا در سوریه در زمانی صورت میگیرد که ممکن است هر لحظه درگیریهای نظامی میان اسرائیل و ایران یا حزبالله رخ دهد. وی همچنین در این سفر از ترامپ خواست از طرح مذکور منصرف شود. در حقیقت، رژیم صهیونیستی با طرح حمله به سامانه اس 300 قصد دارد زمینه افزایش نقشآفرینی خود را فراهم کند اما واقعیت آن است این رژیم قصد دارد فعالیت آمریکا را در عرصه تقابل با محور مقاومت و روسیه رد سطحی کلان افزایش دهد که این امر میتواند موجبات پیچیدهتر شدن هرچه بیشتر بحران در منطقه غرب اسیا را ایجاد کند.