سومین شماره از مجله علمی الوقت فارسی منتشر می‌شود. در این شماره مطالبی را خواهیم خواند درباره:
- نقش کلسترول‌ها در بدن که همواره مورد توجه در رژیم های غذایی می‌باشد.
- اطلاعاتی در باره رایج‌ترین نوع سردردها به نام میگرن
- تلاش چین برای ساخت آزمایشگاه علمی در فضا
- ساخت مزرعه بزرگ سرپوشیده با امکان تجدیدپزی آبیاری
- و ورود خودروهای بدون راننده به بازار در آینده نزدیک
1- وقتی کلسترول برای بدن مفید می‌شود
بدن ما به کلسترول نیاز دارد، اما افزایش میزان کلسترول خون، آن هم از نوع "بد" آن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و حمله‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد و کاهش نوع "خوب" آن نیز همین تاثیرات منفی را به همراه دارد.
کلسترول نوعی مولکول از دسته چربی‌ها و نقش اصلی آن انعطاف‌بخشی و داد استحکام به سلول‌هاست. کلسترول در بیشتر بافت‌های بدن به‌ویژه بافت کبد وجود دارد و نقش مهمی در استحکام غشای سلولی و نیز تولید هورمون‌هایی چون کورتیزول و یا استروژن ایفا می‌کند. دو سوم کلسترول در سلول‌های کبد و یا روده تولید می‌شود و یک سوم آن از طریق مواد غذایی به بدن راه می‌یابد. کلسترول در خون حل نمی‌شود بلکه به وسیله ناقلینی به‌نام "لیپوپروتئین" در بدن جابه‌جا می‌شود.
لیپوپروتئین‌ها دو نوع هستند: "ال‌دی‌ال" و "اچ‌دی‌ال". لیپوپروتئین ال‌دی‌ال که در اصطلاح به آن "کلسترول بد" می‌گویند روی دیواره رگ‌ها می‌نشیند و موجب تشکیل پلاک کلسترول می‌شود. پلاک کلسترول به مرور زمان موجب ضخیم شدن دیواره رگ‌ها و نازک و تنگ شدن مجرای عبور خون می‌شود. لیپوپروتئین اچ‌دی‌ال که به آن "کلسترول خوب" می‌گویند دیواره شریان‌ها را از کلسترول پاک و از انتقال آن به کبد جلوگیری می‌کند. هنگامی که میزان ال‌دی‌ال از اچ‌دی‌ال بالاتر باشد خطر انسداد عروق یا تصلب شرائین وجود دارد، در حالی‌که چنانچه میزان آن نسبت به اچ‌دی‌ال پائین‌تر باشد برای بدن مفید است.
عواملی چون مصرف سیگار و الکل و همچنین کم‌تحرکی و استرس در افزایش کلسترول بد در خون نقش دارند.
افزایش کلسترول خون هم براى زنان و هم براى مردان مضر است، اما هورمون زنانه استروژن از زنان در برابر عوارض بد کلسترول محافظت مى‌کند. ميزان استروژن خون در زنان پس از يائسگى کاهش و در نتیجه عوارض بد کلسترول افزايش مى‌يابد. از‌این‌رو زنان بايد به‌ويژه پس از يائسگي، مواظب میزان کلسترول خون خود باشند.
افزایش کلسترول باعث بروز "تنگی عروق محیطی" مانند شریان‌های دست و‌پا می‌شود که از عوارض آن درد شدید در این نقاط است. از دیگر عوارض افزایش کلسترول خون ابتلا به کبد چرب است زیرا کبد در معرض مستقیم رسوب چربی‌های اضافه خون قرار دارد.
کارشناسان علاوه بر درمان‌های دارویی چون "استاتین" بر اهمیت نقش تغذیه در کاهش کلسترول تاکید می‌کنند. استاتین یکی از داروهای کاهش‌دهنده کلسترول خون است که واکنش‌های شیمیایی که در کبد برای تولید کلسترول روی می‌دهد را متوقف می‌کند.
دکتر لوسرف معتقد است با انتخاب صحیح رژیم غذایی و تحرک کافی می‌توان از افزایش میزان کلسترول در خون جلوگیری کرد: مصرف مواد غذایی فیبردار، میوه‌جات و سبزی‌جات، آنتی اکسیدان‌ها، امگا ۳، گوشت سفید به جای گوشت قرمز، مواد لبنی کم‌چرب، کاهش مصرف قند و شکر و پرهیز از خوردن غذاهای حاوی چربی‌های اشباع شده مثل فست‌فودها از بهترین روش‌های جلوگیری از تراکم چربی در خون هستند.
از نظر کارشناسان آمریکایی علم تغذیه حذف صبحانه از وعده‌های غذایی موجب تولید کلسترول نوع بد در خون می‌شود. افرادی که برای کاهش وزن، صبحانه را از برنامه غذایی خود حذف می‌کنند در بلند مدت بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به چربی خون، اضافه وزن و بیماری‌های قلبی-عروقی قرار می‌گیرند.
پزشکان و کارشناسان ورزش را روش ثابت‌‌شده‌ای برای کاهش کلسترول خون، افزایش کلسترول اچ‌دی‌ال و کاهش کلسترول ال‌دی‌ال می‌دانند. پیاده‌روی بهترین روش برای کنترل و کاهش کلسترول است و مدت و سرعت آن به میزان اثربخشی آن می‌افزاید. نکته مهم گنجاندن آن در برنامه‌ریزی‌های روزانه است.
2- میگرن چیست؟
میگرن یکی از رنج‌آورترین انواع سردرد است. میزان درد در افرادی که از میگرن رنج می‌برند با هر محرکی افزایش می‌یابد. پژوهشگران واکنش شریان‌های مغز را عامل موثری در بروز حمله‌های میگرنی می‌دانند.
میگرن یک سردرد ساده نیست. حمله‌های میگرنی با آشوب معده و روده همراه هستند. به علاوه گوش و چشم مبتلایان به این نوع سردرد بسیار حساس و تحریک‌پذیرند.
در حال حاضر بسیاری از پزشکان بر این باورند که علت بروز میگرن التهاب ژن‌های بافت عصبی مغز است. اعصاب بیماران مبتلا به میگرن در مقابل محرک‌ها واکنش شدیدی نشان می‌دهند و در این واکنش انرژی زیادی صرف می‌کنند. هنگامی که انرژی پایان می‌یابد یا سیستم عصبی زیر بمباران محرک‌ها قرار می‌گیرد، اعصاب آنقدر از طریق مواد شیمیایی به مغز پیام می‌فرستند که عروق با علائم التهابی به آن واکنش نشان می‌دهند.
پژوهشگران با بررسی الگوهای ژنتیکی ۳۷۵ هزار نفر از مردم اروپا، آمریکا و استرالیا که ۶۰ هزار نفر از این تعداد به دردهای میگرنی مبتلا بودند ۴۴ نقطه در ۳۸ ژنی را کشف کرده‌اند که در ایجاد سردردهای میگرنی دخیل هستند. ارثی بودن سردردهای میگرنی مدت مدیدی است که به اثبات رسیده است اما پیش از این تنها ۱۰ ژن عامل سردرد شناخته شده بود.
به نظر هارتموت گوبل پژوهشگر "کلینیک درد کیل" واکنش عروق مغز در حمله‌های میگرنی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. بیماران مبتلا به میگرن از نوعی اختلال خونرسانی در شریان‌های مغز رنج می‌برند. عضلات صاف دیواره‌های رگ‌ها در این افراد به طور ژنتیک و مادرزادی و در مقایسه با افراد سالم واکنش متفاوتی نشان می‌دهند.
پژوهشی دیگر حاکی از این است که بیماران مبتلا به میگرن بیش از دیگران مستعد سکته مغزی و بیماری‌های قلبی و عروقی هستند.
به گفته هارتموت گوبل با شناخت بیشتر بیماری بهتر می‌توان با آن مبارزه کرد. میگرن در فهرست شایع‌ترین بیماری‌های سازمان بهداشت جهانی در مقام هفتم قرار دارد.
افراد مبتلا به میگرن باید میزان تحریک‌پذیری خود را کاهش دهند. مدیریت استرس و کنار آمدن با محرک‌ها، کاهش میزان مصرف الکل، پرهیز از محیط‌های پر استرس و شلوغ از راه‌های مبارزه با دردهای میگرنی به شمار می‌آید.
افرادی که از میگرن رنج می‌برند باید از عوامل تشدید‌کننده درد چون شراب قرمز، درگیری و عصبانیت در محیط کار، تغییرات آب‌و‌هوایی، نور شدید و سروصدای زیاد پرهیز کنند. البته این عوامل از فردی به فرد دیگر متغیر است و در مورد همه یکسان نیست.
3- چین ایستگاه علمی تحقیقاتی دائمی در فضا میسازد
چین تجربه دیگری را در حوزه هوا – فضا و به منظور ایجاد ایستگاه دائمی فضایی آغاز کرد.
به گزارش یورونیوز؛ این ایستگاه فضایی بر اساس برنامه زمان بندی تا سال ۲۰۲۰ میلادی در مدار قرار می گیرد. چین می گوید که این برنامه با اهداف صلح آمیز و برای بالابردن توان فضایی طراحی شده است.
در همین رابطه قرار است که ماه آینده میلادی نیز فضاپیمای شنزو ۱۱ دو فضانورد و یک اردک را با خود حمل کند.
چین طی سال های گذشته با اهداف نظامی، اقتصادی و علمی درخصوص توسعه برنامه فضایی خود فعالیت کرده با این همه همچنان پشت سر روسیه و ایالات متحده آمریکا به عنوان دو قدرت حوزه هوا – فضا در حرکت است.
4- ساخت مزرعه سرپوشیده در استرالیا
یک شرکت دانمارکی متخصص در زمینه فناوری های تجدیدپذیر اخیرا در بیابان های جنوب استرالیا مزرعه ای سرپوشیده ساخته است.
اجرای این طرح که اولین پروژه ساخت مزرعه ای اینچنینی در جهان محسوب می شود، با استفاده از فناوری خورشیدی ممکن شده است. تاسیسات انرژی خورشیدی ضمن تامین آب شیرین چندین انرژی تجدید پذیر از جمله انرژی گرمایشی و الکتریکی تولید می کند. به این ترتیب امکان تولید سالانه ۱۷ هزار گوجه فرنگی فراهم می شود.
اسوانته بوندگارد، مدیرعامل شرکت «آلبورگ سی اس پی» می گوید: «این پروژه علاقه زیادی به طرح های سازگار با محیط زیست برانگیخته است که می تواند انرژی محلی لازم برای اماکنی همچون گلخانه را فراهم کند.»
سیستم این پروژه مبتنی بر فناوری انرژی خورشیدی است که اجازه استفاده از انرژی خورشیدی را به شیوه ای کارا فراهم می کند.
یاکوب یول، مدیر پروژه های شرکت «آلبورگ سی اس پی» می گوید: «به طور سنتی راه حل تامین انرژی به وسیله انرژی خورشیدی برای تامین الکتریسیته و یا گرمایش ارائه می شود. اما تاسیسات خورشیدی ما چندین راه حل متفاوت استفاده از انرژی در گلخانه را امکان پذیر می سازد.»
بیش از ۲۳ هزار صفحه خورشیدی، اشعه های آفتاب را جذب می کنند و آن را به بالای برج خورشیدی بازتاب می دهند.
در آنجا تجمع انرژی درجه حرارت بالایی را پدید می آورد که در نهایت از آن برای گرمایش گلخانه در زمستان، تامین آب مزرعه با آب شیرین دریاها و همچنین به حرکت در آوردن دوره ای توربین برای تولید الکتریسیته استفاده می شود.
یاکوب یول می گوید: «احساس می کنیم در این عرصه کار مهمی انجام داده ایم و می توانیم بگوئیم امکان دستیابی به راه حل های سازگار با محیط زیست با استفاده از انرژی خورشیدی وجود دارد.»
این راه حل به طور خاص برای کشورهایی که در دسترسی به آب و انرژی مشکل دارند راهگشا خواهد بود. اما همچنان باید مطالعات بیشتری برای ارزیابی تاثیر این پروژه بر روی محیط زیست و همچنین بررسی امکان کاهش هزینه ساخت آن صورت بگیرد.
5- فرمان خودروی خود را رها کن
رانندگی خودران یکی از مسائل مورد توجه این روزها در شرکت های خودروسازی است. بسیاری از تولید کننده های مهم مانند فورد، مرسدس، بی ام دبلیو و همچنین ولوو در حال آزمایش خودروهای اتوماتیک و یا خودران هستند. رسیدن به خودروی خودران کامل در ترافیک شهرهای بزرگ هنوز سالها از ما فاصله دارد.
جیم هولدر، سردبیر مجله اتوکار می گوید: «فناوری رانندگی خودکار در حال تکامل دائم است. سال آینده در خط تولید شاهد خودروهایی خواهیم بود که می توان ۳۰ ثانیه فرمان آن را رها کرد و در بزرگراه خودران می شوند. پیش بینی می شود هر پنج یا ده سال راننده کنترل بیشتری را به خودرو واگذار می کند. تا ۱۵ سال دیگر رانندگی بطور کامل به خود رو محول می شود.»
مرتبط بودن خودرو و خدمات جدید رصد ترافیک دو عرصه مهم پیشرفت در این صنعت است. این فناوری جلوه خودرو وهمچنین ارتباط انسان با اتومبیل را تغییر می دهد. جیم هولدر در ادامه گفت: «این تحول در راه است ولی بحث اصلی خودروسازان بر سر میزان اتوماتیک شدن رانندگی و میزان کنترل راننده است. بعلاوه مسئله قوانین راهنمایی و رانندگی و کارشناسی تصادفات احتمالی را باید در نظر بگیریم.»
کارخانه ها فناوری خودران را عرضه کرده اند ولی نکته این است که راننده ها تا چه اندازه آماده واگذار کردن اختیار و کنترل اتومبیل هستند. به نظر می رسد این فناوری دیر یا زود اجرا می شود. این در حالی است که در سنگاپور اولین تاکسی خودران راه اندازی شد. هدف مقامها خودران کردن کلیه تاکسیهای سنگاپور تا سال آینده میلادی است.
