الوقت- بررسی‌هایی که به تازگی در رابطه با نقش عوامل خارجی در شکل‌‌دهی به کودتای ترکیه به عمل آمده، سرنخ‌ها را به یک موسسه تحقیقاتی-پژوهشی آمریکایی می‌رساند.
در همین ارتباط خبرگزاری رسمی آناتولی ترکیه در گزارشی به نقش موسسه تحقیقاتی استراتفور آمریکا در شکل‌گیری کودتای 15 جولای پرداخته است و مدعی شده که توئیت‌هایی که در حساب رسمی این موسسه تحقیقاتی در شب کودتا منتنشر گردید، در عمل راه را برای کودتاچیان و تعقیب اردوغان هموار ساخت.
به گزارش آناتولی، مؤسسه تحقیقاتی، امنیتی و اطلاعاتی «استراتفور» آمریکا در جریان کودتای شب 15 جولای، اطلاعات در مورد مسیر پرواز هواپیمای حامل رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، درحالی که کودتاگران در تعقیب وی بودند، را سه بار و در فاصله زمانی کوتاه بر روی حساب رسمی خود در شبکه اجتماعی توییتر منتشر کرد.
استراتفور با ارائه اطلاعات در مورد پرواز رئیس جمهور در شب مذکور، بار دیگر نگاه ها را به خود معطوف کرد. پست‌های این مؤسسه در حساب توئیتر خود در آن شب به چند برابر معمول رسید و کار را برای کودتاگران که به دنبال آدرس اردوغان بودند آسان کرد.
در پست اول، از گذر هواپیمای اردوغان از روی دریای مرمره خبر داد. پست دوم در مورد فرود احتمالی این هواپیما در استانبول بود. در پست سوم ضمن تایید این فرود، موقعیت و مختصات آن در فرودگاه بین المللی آتاتورک را به اشتراک گذاشت.
خبرگزاری آناتولی در ادامه می‌افزاید؛ مسئولین این مؤسسه اما حاضر نشدند به پرسش های این خبرگزاری در مورد نحوه شناسایی سریع مسیر هواپیمای رئیس جمهور ترکیه، دلیل انتشار این اطلاعات در فضای شبکه اجتماعی، پاسخ کامل و منطقی ارائه کنند.
این مؤسسه علاوه بر پست های مذکور، با انتشار خبر نادرست شبکه تلویزیونی MSNBC آمریکا مبنی بر درخواست پناهندگی اردوغان از آلمان در توییتر، واکنش‌های منفی نسبت به خود را دوچندان کرد.
در همین ارتباط یک استاد دانشگاه در ترکیه به خبرگزاری آناتولی می‌گوید: "استراتفور در ظاهر شفاف است، اما هرگز معلوم نیست که کدام نهاد و چه کسانی آن را اداره می کنند...پست های این سازمان در جریان کودتا نشان می دهد که این سازمان "حیاط خلوت سازمان اطلاعاتی سیا است. هدف از این کار کمک به موفقیت کودتا بود، زیرا در آن شب سازمان اطلاعاتی ترکیه هم قادر نبود محل هواپیمای اردوغان را شناسایی کند".
آکگون خاطرنشان کرد: "چنین مؤسساتی صرفا برای اطلاع رسانی بی طرف تاسیس نمی شوند. استراتفور نیز از گذشته به عنوان حیاط خلوت سیا و تشکیلات سایه این سازمان در امور غیررسمی معروف بوده است. این مؤسسه در ظاهر مستقل، اما در باطن به طور غیررسمی با نهادهای آمریکا از جمله سیا رابطه عمیقی دارد. اطلاعاتی که از سوی آن در شب مذکور انتشار می یافت، به طور اتفاقی حاصل نشده، بلکه سازمان سیا آن را در اختیارشان گذاشته بود".
پیش از این ویکی لیکس در سال 2012 در پی انتشار برخی اسناد محرمانه آمریکا، اقدام به افشای بخشی از فعالیت‌های موسسه تحقیقاتی "استراتفور" کرده بود. بر اساس اسناد ویکی لیکس برخلاف آنچه استراتفور ادعا می کند تحلیل های این موسسه تنها متکی به منابع باز نبوده و در واقع بر اساس اطلاعات جاسوسان شان در سراسر جهان جمع آوری شده است. برای مثال، استراتفور برای تحلیل در مورد مسائل خاورمیانه به یک نفر در ارتش لبنان ماهانه 6 هزار دلار پرداخت کرده است.
از آنجا که موسسه استراتفور، بودجه و درآمد خود را از راه فروش گزارشات و تحلیل‌های آنلاین عنوان می‌کرد، در اسناد انتشار یافته ویکی لیکس، همچنین به نام مشتریان این موسسه تحقیقاتی آمریکا اشاره شده است. در میان فهرست مشتریان این موسسه امنیتی به نام شرکت‌های بزرگی همچون داوکمیکال (دومین شرکت بزرگ چند ملیتی تولیدکننده مواد شیمیایی در میشیگان آمریکا)، لاکهید مارتین (شرکت هوافضا، تجهیزات نظامی و امنیت اطلاعات آمریکا و یکی از بزرگترین پیمانکاران صنایع جنگ‌افزاری جهان)، نورثروپ گرومن (شرکت هوافضا و صنایع دفاعی آمریکایی است، که در زمینه طراحی و تولید تجهیزات جنگ‌افزاری و خدمات مشاوره فناوری اطلاعات و نیروی نظامی، فعالیت می‌نماید) و نیز آژانس‌های دولتی آمریکا، از جمله وزارت امنیت داخلی ایالات متحده آمریکا، آژانس اطلاعات دفاعی ایالات متحده آمریکا وتفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکامی‌توان اشاره کرد.
موسسه تحقیقاتی "اسراتفور" به عنوان یک موسسه پژوهشی امنیتی جهانی، نخستین بار در سال 1996 توسط جرج فریدمن (George Friedman) در ایالت آستین تکزاس تاسیس شد. دیگر اعضای هیئت امنای موسسه استراتفور شامل مارک اوزدارسکی (Mark Ozdarski)، فرمانده بازنشسته نیروی دریایی آمریکا و برد بوید (Bret Boyd) یکی از مقامات بلندپایه " فرماندهی عملیات ویژه آمریکا" و چند تن از اساتید دانشگاهی تگزاس می‌باشد.
جرج فریدمن، تحلیل‌گر یهودی‌تبار که خانواده خود را از بازماندگان هولوکاست در مجارستان عنوان می‌کند، چند سال پس از تاسیس مرکز استراتفور، اقدام به راه اندازی موسسه انتشاراتی دیگری نمود که در آن رویدادهای بین المللی در قالب تحلیل و گزارش بصورت آنلاین منتشر می‌شود.
در عین حال این نخستین بار نیست که موسسات تحقیقاتی آمریکا متهم به دست داشتن در برخی کودتاها در دیگر کشورها می‌شوند. در جریان آن چه انقلاب‌های رنگین اروپای شرقی نامیده شد، برخی موسسات آمریکایی از جمله موسسات وابسته به جورج سورس مانند موسسه جامعه باز و بنیاد سورس متهم به حمایت مالی و پشتیبانی امنیتی از احزاب سیاسی غرب‌گرا و شکل دهی به انقلاب‌های نرم و شبه کودتا شدند که تلاش خود را بر قدرت‌گیری دولت‌های نزدیک به غرب متمرکز ساخته بودند.
