الوقت- دامنه تعریف و وجوه عینی خشونت تکفیر، لایههای گستردهای را نسبت به زنان در بر گرفته است. و این خشونت به عنوان عواملی ویرانگر در به وجود آمدن احساس ناامنی در خصوص زنان نقش اصلی را بازی کرده و به شیوههای گوناگونی بروز میکند. گویی فرهنگ تکفیر در ذات خویش خشونت علیه زن را پرورانده باشد. و این رفتاری وحشیانه و ضد کرامت انسانی است. زیرا که زن را به کالا یا شی تبدیل کرده، گویی این زن هرگز نمیداند کیست؟ یا به تعبیری زنان در ادبیات تکفیریها نباید بدانند کیستند و چیستی مهمترین دلیل در شناخت هویت زنان است. در واقع دایره خشونت تکفیریها تا جایی گسترش مییابد که هر گونه تعرض و تعدی به شخصیت زن جایز شمرده میشود. رویکرد داعش به زنان را می توان در قالب یکی از مهمترین و شاید جالب توجهترین اجزاء فکری – عقیدتی یک گروه تکفیری – سلفی مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. «داعش» بدون هیچ پشتوانه تئوریکی اقدامات غیر انسانی همراه با خشونت را در خصوص زنان ترویج کرده است. نظرات و فتاوای برخی از مفتیان وابسته به این جریان در مورد زن حکایت از عمق انحراف این گروهها دارد. مثلا اینکه تمام وجود زن شر است یا زن شیطان است. باید توجه داشت که نگاه غیر اخلاقی داعش به مقوله زنان کارکردهای مختلف و متنوعی را در قالب خشونت علیه زنان – با رویکرد بهره برداری و بهره کشی در قالب بردگی جنسی، بردگی جنگ، آوارگی و...- در نظر گرفته است که در ادامه بدان خواهیم پرداخت.
- خشونت های جنسی یا به تعبیری برده داری جنسی، بخشی از خشونت آشکار تکفیریها علیه زنان است. در این میان، وهابیون تکفیری و از جمله گروه تروریستی داعش با ایجاد بدعت در احکام اسلامی و کل اسلام به صدور فتواهایی با مضمون تجاوز به زنان دست میزنند. شاید زنان سوریه ای بیشترین سختی های دوران زندگی خود را در تبعیض و فرهنگ خشونت علیه زنان و دختران تجربه کرده باشند. و همواره صدمات زیادی را در جنگها به صور گوناگون متحمل شدهاند. در واقع، فتواهای مفتیهای تکفیری با مضمون "تجاوز به زنان غیر سنی در سوریه و مکانهای دیگر حلال است" و یا صدور فتوای دیگری به نام "جهاد نکاح" بسیاری از زنان و دختران جوان را قربانی تجاوزات فردی و گروهی افراد مسلح و تجهیز شده توسط گروههای تکفیری کرده است. در واقع، تروریستهای داعش بر اساس احکام شرع، به توضیح و توجیه بردهداری جنسی پرداخته اند.
-یکی دیگر از جنبهها و نمودهای عینی جالب توجه و سوال برانگیز در مورد خشونت تکفیر علیه زن را میتوان در ایجاد تغییر در نقش زنان از طریق حضور زنان به عنوان بردهی جنگی اشاره نمود. چگونه میشود که مفتیهای تکفیری زنان را به مبارزان جبهه جنگ ترغیب میکنند. مثلا، برخی مفتیان وهابی و تکفیری، در کنار فتوای جهاد، سلاح به دست زنان سوری داده و آنان را به میادین نبرد کشانیده است. و به تدریج و با فریب و اغوای مفتیهای وهابی به مبارزه در جبهه نظامیان شورشی ترغیب شدند. وعده مفتیها به زنان رسیدن به رستگاری است.
- اوج خشونت علیه زنان را میتوان در آوارگی زنان برای رهایی از هویت ساختگی تکفیر برای آنان دانست. در این راستا بسیاری از زنان سوری برای رهایی از بی هویتی یا به تعبیری فرار از هویت ساختگی آواره شده اند. آوارگان سوری که خواهان گذر از خاک ترکیه برای رسیدن به کشورهای اروپایی هستند، عبور از دریای مدیترانه خطرات بی شماری را در این مسیر متحمل شده اند. و گاها در معرض بیشترین آسیب ها و انواع سوء استفاده ها چون ازدواج اجباری قرارگرفته اند.
سخن نهایی
خشونت علیه زنان چه در عرصه خصوصی و چه در عرصه عمومی فرصتهای زیادی را از آنها گرفته و نه تنها مانع دستیابی زنان به هر گونه برابری از نوع( حقوقی، فرهنگی، اقتصادی و...) شده است، بلکه کیستی زنان را مورد سؤال قرار داده است. تکفیریها از طریق بدعت در احکام اسلامی تنها، به دنبال ترویج آنچه در اسلام فرهنگ نیست میباشند. به تعبیری بی فرهنگی نمود واقعی تکفیر است. بیتردید جایی که فرهنگ بی معنی جلوه کند جایی برای هویتیابی یا کیستی باقی نخواهد گذاشت. وخشونت علیه زنان توسط گروههای تکفیری نیز به همین مسئله باز میگردد. گروه تروریستی داعش از زمان قدرتگیری در سوریه و عراق به گونهای سیستماتیک اقدام به ربودن زنان و دختران و سوءاستفاده های جنسی از آنان نموده وعلاوه بر کسب درآمد ( از طریق فروش آنان به سبک برده ها)، از آنها در راستای مقاصد شوم (تجاوز به آنان) بهره میگیرد. در واقع،رسانهها نسبت به اقدامات خشونت طلبانهی گروه های تکفیری علیه زنان جایی برای هیچ تردیدی باقی نگذاشتهاند. در اینجا شاید مسئله اصلی این است که در مقابل این موضوع چه باید کرد. در این راستا، نه تنها مسلمانان وعلمای برجسته جهان اسلام که جهان بشریت باید با اندیشه خشونت ورزی علیه زن و خرافات تکفیریها به مبارزه دست بزنند. ترویج کار فرهنگی و رسانهای جهت آشنایی با تعلیمات صحیح اسلام در مورد حقوق زن و تلاش زن مسلمان در شناخت اسلام، نه تنها بشر را با اسلام واقعی آشنا میسازد، از این طریق ریشه خشونت ورزی تکفیر نیز خشکانیده خواهد شد. و این همان رهایی زنان از دام خشونت تکفیریهاست که، تنها از طریق شناخت اسلام واقعی و پناه به آن میسر خواهد شد.
طاهره پورغلامی