الوقت- همزمان با حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه در دهمین ماه جنگ، دور جدید مذاکرات برای توقف درگیریها بین حماس و تل‌آویو شروع شده است.
رسانه‌های عبری زبان گزارش دادند که دیوید بارنیا، رئیس سازمان موساد از روز جمعه به دوحه، پایتخت قطر رفته تا با امیر قطر درباره آتش‌بس و مبادله اسرا گفتگو کند. گفتگوهایی که به نظر می‌رسد گشایش‌های نسبی در آن انجام شده و رئیس موساد نیز نسبت به روند تبادل اسرا ابراز خوش‌بینی کرده است. در تأیید این موضوع روزنامه یدیعوت آحارونوت نیز به نقل از یک منبع آگاه نوشت:«یک توافق ممکن است ظرف دو تا سه هفته انجام شود».
شبکه 13 اسرائیل اعلام کرد که برای اولین بار در چند ماه اخیر، در اسرائیل نسبت به امکان انعقاد یک معامله مبادله ای خوش‌بینی وجود دارد، اما این موضوع مشروط به تایید بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم است.
یک منبع برجسته در جنبش حماس روز شنبه در گفتگو با رویترز گفت که بر اساس توافق اصلاح شده و پیشنهادی میان این جنبش و رژیم صهیونیستی، مذاکرات آزادسازی اسرای صهیونیست از جمله نظامیان و شهرک‌نشینان طی ۱۶ روز بعد از آغاز مرحله نخست توافق مذکور، انجام می‌شود.
این منبع تأکید کرد:بر اساس توافق مذکور، میانجیگران اجرای توافق موقت آتش‌بس، رساندن کمکهای بشردوستانه به نوار غزه و عقب‌نشینی نظامیان صهیونیست را تضمین می‌کنند. وی تصریح کرد:«این روند تا زمان ادامه یافتن مذاکرات غیرمستقیم برای اجرای مرحله دوم توافق ادامه پیدا می‌کند».
حماس برای اینکه نشان دهد در مذاکرات آتش‌بس جدی است و بهانه‌ای به دست صهیونیستها ندهد، این بار انعطاف نشان داده و از شرط خود برای توقف جنگ با تضمین‌های بین‌المللی در مرحله نخست توافق چشم پوشی کرده و آنرا به ادامه مذاکرات تا اجرا در مرحله دوم موکول کرده است. طرح اصلاحی حماس به تل‌آویو داده شده تا کابینه صهیونیستی نظر نهایی خود را با آن اعلام کند.
با وجود این، دفتر نتانیاهو در بیانیه‌ای اعلام کرد که طرفین مذاکره همچنان بر سر برخی مسائل اختلاف‌نظر دارند. دفتر نتانیاهو همچنین اعلام کرد که هیئت مذاکره‌کننده این رژیم برای ادامه مذاکرات غیرمستقیم تبادل اسرا با گروه‌های فلسطینی راهی قطر خواهد شد.
شبکه «سی‌ان‌ان» نیز به نقل از یک منبع برجسته در دولت آمریکا گزارش داد چارچوبی در رابطه با توافق بین تل‌آویو و حماس برای آزادی اسرا و برقراری آتش‌بس در غزه ایجاد شده است. این اظهارات پس از تماس تلفنی میان جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و نتانیاهو در شامگاه پنجشنبه بیان شد.
مذاکرات بین حماس و رژیم صهیونیستی بر سر پیشنهادات جو بایدن است که اواخر ماه می توافق پیشنهادی سه مرحله‌ای آتش‌بس در غزه را ارائه کرد که در بردارنده نقشه راهی برای پایان دادن به درگیریها در نوار غزه و آزادی اسراست.
بر اساس این طرح، اولین مرحله شامل آتش‌بس کلی، خروج نظامیان رژیم اشغالگر از تمامی مناطق مسکونی و آزادی برخی اسرا در نزد حماس، از جمله سالخوردگان، مجروحان و زنان و آزادی زندانیان فلسطینی است. درحالی که مرحله دوم امکان آزادی همه اسیران زنده باقیمانده، از جمله سربازان مرد را فراهم می‌کند.
مرحله سوم نیز در بردارنده برنامه‌ای برای آغاز بازسازی غزه جنگ‌زده است که طبق گزارش سازمان ملل، ۶۰ درصد زیرساخت‌های حیاتی آن بر اثر حملات کورکورانه رژیم صهیونیستی ویران شده است.
باتوجه به سابقه بدعهدی‌های رژیم صهیونیستی رهبران حماس همچنان گفته‌اند که به وعده‌های نتانیاهو و دولت آمریکا اعتمادی ندارند. در همین چارچوب، اسامه حمدان، عضو دفتر سیاسی حماس روز شنبه تأکید کرد:«کشورهای میانجی و واسطه باید آنچه را که در مذاکرات با رژیم صهیونیستی مورد توافق قرار می‌گیرد، تضمین کنند».
همچنین با اینکه حماس درباره توقف کامل جنگ از خود انعطاف نشان داده است، اما همچنان روی سایر شروط و اصول خود ایستاده‌اند. رهبران مقاومت بر عقب‌نشینی کامل نظامیان اشغالگر از رفح و محور فیلادلفیا، و بازگشایی این محورها برای ارسال کمکهای بشردوستانه اصرار دارند. درباره آزادی برخی اسرای فلسطینی در بند رژیم صهیونیستی هم که تندروهای تل‌آویو با آزادی آنها مخالفت کرده‌اند، حماس هیچ گونه عذر و بهانه‌ای را در این زمینه نمی‌پذیرد و لیست اسامی اسرایی را که باید آزاد شوند، به دشمن تحویل داده است و در صورت مخالفت اسرائیل در این زمینه، احتمال دارد مذاکرات متوقف شود.
نتانیاهو در گرگ و میش جنگ و مذاکره
اگرچه امیدها برای امضای توافق آتش‌بس دوباره زنده شده است، اما همچنان چشم انداز گفتگوها مبهم به نظر می‌رسد. تکلیف جبهه مقاومت که روشن است و آمادگی خود را برای ادامه گفتگوها و رسیدن به راه‌حل نهایی برای توقف جنگ اعلام داشته است اما در جبهه صهیونیستها شکاف‌ها موج می‌زند که تصمیم نهایی را دشوار می‌کند.
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی که کمر به نابودی فلسطینیان بسته و به ادامه جنگ تا نابودی حماس پافشاری می‌کند هر روز نتانیاهو را تهدید می‌کند که اگر تصمیم یکطرفه و بدون مشورت را درباره توقف جنگ در غزه بگیرد، از کابینه خارج خواهد شد.
مواضع تند بن گویر، نتانیاهو را بر سر دوراهی سختی قرار داده است زیرا با خروج حزب بن گویر، کابینه متلاشی خواهد شد و باید انتخابات زودهنگام برگزار شود و از آنجا که شرایط سیاسی داخلی سرزمینهای اشغالی به نفع تندروها نیست، شکست آنها حتمی است و این به منزله پایان عمر سیاسی نتانیاهو خواهد بود. چه بسا ممکن است به خاطر شکست در غزه و پرونده‌های فساد مالی دادگاهی شده و زندانی شود.
از طرفی، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که شانس پیروزی دونالد ترامپ بیشتر است، نتانیاهو احتمالا تلاش خواهد کرد تا جنگ در غزه را تا ماه‌های آینده کش داده و با آمدن ترامپ، موقعیت سیاسی خود را تقویت کند. زیرا ترامپ برای جلب نظر بیشتر ایوانجلیست‌ها و لابی صهیونیستی مواضع همسوتری درباره ادامه جنایات رژیم صهیونیستی در غزه اتخاذ کرده است.
موضوع دیگری که در این میان مهم است، این احتمال وجود دارد که دولت نتانیاهو انعطاف حماس در مذاکرات آتش‌بس را نشانه ضعف تلقی کرده و با این تصور که با ادامه جنگ در غزه می‌تواند امتیازات بیشتری از این جنبش بگیرد، مذاکرات را متوقف کند.
هدف اصلی کابینه صهیونیستی از حمله به غزه، نابودی حماس و خلع سلاح غزه و آزادی اسرا بود که تاکنون در این مسیر موفقیتی کسب نکرده است اما شاید این انعطاف را به عنوان فرصتی برای گرفتن امتیازات بیشتر از مقاومت ببیند تا آنرا به عنوان دستاورد در برابر منتقدان داخلی نشان دهد.
با وجود همه این احتمالات، اما انعطاف حماس در مذاکرات نه از سر ضعف و استیصال بلکه برای نشان دادن حسن نیت و ندادن بهانه به دست دشمن و حامیانش است، وگرنه گروه‌های مقاومت در ده ماه گذشته نشان داده‌اند که توان لازم برای مقابله با دشمن اشغالگر را دارند و نه تنها تضعیف نشده‌اند بلکه توانسته‌اند ضربات سهمگینی را به نظامیان اسرائیلی وارد کنند.
در همین راستا رهبران حماس گفته‌اند توافق به هر قیمتی را امضا نخواهند کرد و برای مدت طولانی می‌توانند با صهیونیستها مبارزه کنند و تلفاتی که در هفته‌های گذشته به نظامیان اسرائیلی در محورهای مختلف غزه تحمیل کرده‌اند، گویای این حقیقت است که مقامت همچنان در اوج قدرت قرار دارد و هر گونه مانع تراشی در مسیر مذاکرات آتش‌بس تاوان سنگینی برای تل‌آویو خواهد داشت. سیاست نابودی حماس هم تلاش واهی است و خود مقامات امنیتی صهیونیستی هم اعتراف کرده‌اند که قادر به چنین کاری نیستند.
علاوه‌بر توان مقاومت، سنگ بزرگ دیگری که پیش پای جاه‌طلبی‌های نتانیاهو وجود دارد، اعتراضات گسترده در داخل است که شهروندان صهیونیستی هر روزه خواستار توقف جنگ و بازگرداندن اسرای خود هستند.
بر اساس نظرسنجی‌ها، اکثریت صهیونیستها خواهان برکناری نتانیاهو از قدرت هستند و آنرا مسبب ناامنی در سرزمینهای اشغالی می‌دانند. اکنون که حماس انعطاف از خود نشان داده است، صهیونیستها درنگ دولت در این زمینه را برنمی‌تابند و خواستار توقف جنگ و آزادی اسرای خود هستند. زیرا ادامه نبرد در غزه، همزمان با تنش در جبهه شمالی، دامنه جنگ را گسترش خواهد داد و سرزمینهای اشغالی بیش از پیش ناامن خواهد شد. در همین رابطه، خانواده‌های اسرای صهیونیست متعهد شدند که اگر دولت نتانیاهو توافق جدید مبادله اسرا را خنثی کند، تظاهرات میلیونی ترتیب خواهند داد و این نشان می‌دهد که اجازه نخواهند داد این توافق متوقف شود.
در مجموع، با انعطافی که حماس در مذاکرات نشان داده است اکنون توپ در زمین رژیم صهیونیستی است تا تصمیم نهایی را در این زمینه اتخاذ کند و باتوجه به فشارهای بین‌المللی اکنون هیچ عذر و بهانه‌ای از سوی تندروها برای ادامه جنگ وجود ندارد.
