پایگاه تحلیلی الوقت - به تازگی اشغلگران اسرائیلی کنترل گذرگاه مرزی رفح - تنها راه خروج ازغزه به خارج از فلسطین- را اشغال کردند و تانکهای نظامی وارد شهر رفح شدند. رفح آخرین منطقه امن غزه بود که در آن حدود 1.5 میلیون نفر پناه گرفته بودند و اکنون با اشغال رفح توسط صهیونیستها چرخه دیگری از قتل عام در غزه آغاز شده است. خشونت در رفح غیرقابل توصیف است و افکار عمومی جهانی برخلاف دولتها حتی در غرب نیز به ادامه جنایت در غزه واکنش نشان میدهد. دانشجویان آمریکایی و اروپایی به تحصن و اعتراضات خود ادامه می دهند و شورای حقوق بشر سازمان ملل درخواست های جدیدی برای تحریم تسلیحاتی اسرائیل در دست بررسی دارد، اما صرف واکنش و یا بررسی تحریم تسلیحاتی اسرائیل در شورای حقوق بشر سازمان ملل میتواند مانع جنایات صهیونیستها در غزه شود؟
پاسخ نه است!
به نظر می رسد در پاسخ به این پرسش که آیا واکنشهای اعتراضی افکارعمومی جهانی و یا بررسی تحریم تسلیحاتی اسرئیل در شورای حقوق بشر به توقف جنایات صهیونیستها در غزه منجر خواهد شد یا خیر؟ پاسخ باید داد خیر! متاسفانه با وجود واکنشها و اعتراضات جهانی و بی اعتباری تل آویو در صحنه جهانی بدلیل جنایت در غزه، اما این واکنشها هنوز نتوانسته صهیونیستها را از ادامه اقدامات جنایت آمیز خود و جنگ در غزه بویژه در رفح بازدارد. لذا به نظر میرسد که گزینه موثرتر مقابله با اسرائیل تحریم این رژیم باشد. تحریمی که از مدتها پیش برخی کشورهای نزدیک به آرمان فلسطین از جمله ایران نیز خواستار آن شده بودند و وزارت خارجه تهران به صورت رسمی تحریم رژیم صهیونیستی را در واکنش به جنگ علیه غزه درخواست کرده بود.
چه تحریمی؟
جنبش عدالت خواهی فلسطین که جنبشی فعال در آمریکا و اروپا به شمار میرود و اعضای آن عمدتا دانشجویان حامی فلسطین از ملیتهای مختلف هستند، از جمله نهادهای غیردولتی و مردم نهاد است که از مدتها پیش بر تحریم جهانی اسرائیل تاکید دارد. این جنبش غیردولتی و جهانی ماه گذشته در واکنش به ماشین نسل کشی اسرائیل در غزه با تشکیل ائتلافی از فعالان جهانی حقوق بشر ایده تحریم سوخت اسرائیل را برای افزایش فشار بر تل آویو مطرح کرد.
در عین حال به طور کلی فراخوان تحریم سوخت اسرائیل بر چهار خواسته کلیدی تمرکز دارد : توقف صادرات انرژی به اسرائیل، توقف واردات انرژی اسرائیل، توقف فعالیت در پروژههای استخراج نفت و گاز و قطع همکاری با شرکتهای حوزه انرژی اسرائیل در دیگر مناطق.
تحریم در این چهار حوزه به نظر ضربه سنگینی به صهیونیست ها وارد خواهد کرد.
چرا تحریم سوخت موثر است؟
دلایل قانعکنندهای وجود دارد که نشان می دهد تحریم سوخت و حوزه انرژی اسرائیل می تواند موثر واقع شود. طی 7 ماه گذشته تصمیم یمنیها برای تحمیل محاصره دریایی اسرائیل در همبستگی با مردم فلسطین، به مهمترین شریان تجارت جهانی نفت و گاز ضربه زد و تأثیری غیرقابل انکار داشت. این اقدام شرکت های بزرگ نفت و گاز از جمله بریتیش پترولیوم و شل را مجبور کرد تا تمام محموله های ارسالی از طریق کانال سوئز را متوقف کنند و با نگه داشتن 35 میلیون بشکه نفت در دریا، بازار جهانی را آشفته تر کرد. در حال حاضر بدلیل فعالیت نیروهای یمنی، اسرائیل برای واردات انرژی از دریای سرخ با چالش جدی روبروست.
در این شرایط اگر تحریم اسرائیل در حوزه انرژی در مسیرهای غیردریایی و از جناب سایر شرکت ها نیز به نتیجه برسد، اسرائیل با یک تحریم هم جانبه همراه خواهد شد.
تحریم انرژی اسرائیل چگونه عملی می شود؟
درباره اجرای تحریم اسرائیل در حوزه انرژی به چند مورد عملی می توان اشاره کرد. طی دو ماه گذشته اتحادیههای کارگری در کلمبیا از دولت خود خواستهاند تا از استخراج زغال سنگ برای صادرات به اسرائیل خودداری کند و کارگران بندری نیز در این کشور از بارگیری کالاهای به مقصد اسرائیل خودداری میکنند.
در ترکیه نیز، فعالان مدنی خواستار «تعطیلی» بنادری از ترکیه هستند که 60 درصد نفت خام مورد نیاز اسرائیل از آن جا به اشدود منتقل می کنند. این نفت ها از جمهوری آذربایجان به ترکیه و سپس به اسرائیل صادر می شود. همچنین اگر برزیل که یکی دیگر از تامین کنندگان کلیدی نفت خام اسرائیل است و اکنون سرسخت ترین منتقد اسرائیل در جنگ غزه هم است، تحریم نفتی را اعمال کند، وضعیت تامین انرژی برای اسرائیل به سطح بحرانی خواهد رسید.
در سطح ساختاری نیز، درخواست حامیان فلسطینیها از شرکتهای بزرگ، عقب نشینی و انصراف از پروژههای انرژی مشترک با اسرائیل است. در دهه گذشته، اسرائیل به یک تولیدکننده و صادرکننده مهم گاز تبدیل شده است، گازی را که از آب های فلسطین استخراج می کند و به مصر، اردن و اکنون اتحادیه اروپا صادر می نماید. اگر شرکتهای پیمانکاری از این پروژه ها انصراف دهند، اسرائیل برای تامین گاز نیز با بحران ساختاری روبرو خواهد شد. حداقل 12 شرکت آمریکایی و غربی در اکتبر 2023 مجوز اکتشاف گاز در سواحل غزه دریافت کردند و اکنون فشار فعالان حقوق بشر روی این 12 شرکت است. از جمله شرکت بریتیش پترولیوم، انی و دانا پترولیوم. این شرکتها در واقع قوانین بینالمللی را نقض کردهاند، چون بخشی از استخراج گاز در آبهایی انجام می شود که ساحل غزه است و از نظر سازمان ملل به عنوان مناطق اشغالی شناخته میشود.
اتحادیه اروپا، شریک اسرائیل در نقض حقوق بین الملل
نکته جالب آن است که بخش زیادی از صادرات گاز اسرائیل به اتحادیه اروپا انجام می شود و اتحادیه اروپا خریدار «قابل توجه» گاز استخراجی اسرائیل از سواحل اشغالی فلسطین است. کشتیهای LNG حامل گاز سواحل غزه به طور مداوم در بلژیک ، ولز، مارسی، توسکانی و روانتوسسا پهلو میگیرند. این صادرات گاز اگرچه غیرقانونی است، اما هنوز اتحادیه اروپا در برابر آن اقدامی انجام نداده است. این در حالی است که فعالان اروپایی حقوق بشر خواستار توقف خرید گاز از اسرائیل هستند.
اگر فعالان حقوق بشر با تحصن در سواحل اروپا، پهلوگیری این کشتیهای LNG را مسدود کنند، تحریم انرژی اسرائیل در اروپا هزینههای اقتصادی خود را بر ماشین جنگی اسرائیل تحمیل خواهد کرد. براین اساس در حال حاضر فشار بخشی از جامعه مدنی و فعالان حقوق بشر اروپا بر توقف خرید گاز از اسرائیل است، فشاری که اگر ادامه یابد، بی تردید بر ماشین جنگی اسرائیل تاثیرات خود را خواهد گذاشت.