پایگاه تحلیلی الوقت - به تازگی بیابان‌های خالی اردن، یکی از بدترین کابوس های خود را تجربه کرده است و این کابوس چیزی نیست جز مرگ نیروهای آمریکایی در یک پایگاه نظامی واقع در مرز اردن و سوریه.
در 28 ژانویه یعنی حدود دو هفته پیش، یک هواپیمای بدون سرنشین جنگی در تاریکی شب توانست به یک پایگاه نظامی ایالات متحده در امتداد مرز اردن با سوریه، معروف به برج 22 نفوذ کند. این پهپاد از کنار سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته آمریکا عبور کرد و سه سرباز آمریکایی را کشت و ده‌ها تن دیگر را زخمی کرد.
در همان ساعات نخست حادثه، مقاومت اسلامی عراق که به طور معمول شامل گروه‌های کتائب حزب الله و نُجَباء هستند، مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و این حمله را پاسخ به حمایت آمریکا از تجاوز نظامی اسرائیل به غزه اعلام کردند.
با وجود آن که گروه‌های مقاومت منطقه‌ای به صورت مستقل عمل می‌کنند، اما آمریکا همواره با طرح اتهاماتی، حملات این گروهها را به ایران منتسب می‌کند. اتهامی که بارها از سوی تهران رد شده، اما همزمان تنش میان تهران و واشنگتن را نیز افزایش داده است.
پیام به اردن
برخی کارشناسان معتقدند که حمله به پایگاه آمریکا در اردن، دارای پیام معنا داری به امان است. «مریسا خرما»، تحلیلگر مرکز ویلسون به نیو عرب گفته است که اگرچه هدف اولیه حملات گروه‌های مقاومت مقابله با حضور ایالات متحده بود، اما این حمله همچنین ارسال پیام به اردن هم به شمار می‌رود. حمله صورت گرفته به نیروهای آمریکایی در خاک اردن، اولین حمله در این کشور از زمان جنگ غزه بود. پادشاهی اردن روابط مستحکمی با آمریکا و غرب دارد و مدت‌هاست یک مکان امن برای نظامیان آمریکایی به شمار می‌رود، اما حمله اخیر به نیروهای آمریکایی نشان داد که دیگر اردن نیز به مانند قبل یک پایگاه امن و مطمئن برای نظامیان غربی و آمریکایی به شمار نمی‌رود و دولت اردن به ناچار بایستی این مسئله را درک کند.
پایگاه آمریکایی که در اردن مورد حمله پهپادی قرار گرفت، یک پایگاه استراتژیک برای آمریکایی‌ها در مسیر بغداد-دمشق است که گروه‌های مقاومت را در مسیر عراق به سوریه و بلعکس رهگیری می‌کند. از این رو پایگاه مذکور چندان خوشایند نیروهای مقاومت منطقه‌ای نیست و به نظر می‌رسد نیروهای مسلح مقاومت از میزبانی اردن از آمریکایی ها در این پایگاه ناخرسند هستند. حمله صورت گرفته به نوعی نارضایتی گروه های مقاومت از میزبانی اردن از نظامیان آمریکا را نیز نشان می‌دهد.
«عبدالله هایک»، تحلیلگر اردنی مستقر در واشنگتن نیز معتقد است که گروه‌های مقاومت در سال‌های گذشته موفق به گسترش نفوذ خود در عراق و سوریه شده‌اند و اکنون به نظر می‌رسد پس از عراق و سوریه، اردن هدف بعدی نیروهای مقاومت برای مقابله با نیروهای آمریکایی است.
خشم اردنی ها از حضور نظامی آمریکا
در همین حال، مردم اردن از جنایات مستمر اسرائیل در جنگ غزه که وارد چهارمین ماه خود شده، به شدت خشمگین هستند. البته این خشم عمدتاً متوجه بزرگترین تامین کننده مالی نظامی اسرائیل، یعنی ایالات متحده است. آمریکا سالانه بیش از 3.8 میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل ارائه می کند و از زمان حمله هوایی و زمینی اسرائیل به غزه که تا کنون بیش از 28 هزار شهید برجای گذاشته، آمریکا متعهد شده که میلیاردها دلار کمک نظامی دیگر به اسرائیل ارائه کند. در عین حال باید توجه داشت که اکثریت یا حدود 60 درصد ساکنان اردن اصالتا فلسطینی هستند.
چندی پیش «مراد عادله»، دبیرکل جبهه عمل اسلامی (IAF)به عنوان شاخه سیاسی اخوان المسلمین در اردن اعلام کرد که آمریکا پوشش کاملی برای جنایات رژیم صهیونیستی فراهم می کند. این اظهارات نشان دهنده خشم فزاینده اردنی‌ها از حضور آمریکاست. همزمان محبوبیت گروه های ضد آمریکایی در اردن، مانند اخوان المسلمین به طرز بی سابقه ای افزایش یافته است. در حالی که بسیاری از اردنی‌ها پادشاهی این کشور را بدلیل ادامه همکاری با آمریکا و اسرائیل مورد انتقاد قرار می‌دهند.
در پی حمله اخیر هواپیماهای بدون سرنشین مقاومت اسلامی عراق به خاک اردن، نمایندگان پارلمان اردن خواستار بررسی حضور نظامی آمریکا در این کشور شدند و این خود بارزترین نشانه افزایش نارضایتی افکارعمومی اردن از حضور نظامی آمریکاست.
در سال 2021، اردن توافقنامه دفاعی با ایالات متحده امضا کرد که اجازه ورود آزادانه نیروها، هواپیماها و وسایل نقلیه آمریکایی به قلمرو این پادشاهی را برای آموزش و همکاری ضد ترور می دهد و در ازای آن، پادشاهی اردن در هر سال 425 میلیون دلار کمک های نظامی دریافت می کند. نکته مهم در این توافق آن بود که تائید آن در اقدامی استثنایی در خارج از مجلس با فرمان سلطنتی صورت گرفت نه از طریق نمایندگان پارلمان!
همچنین گزارش هایی از مشارکت اردن در حملات هوایی ایالات متحده در عراق در تلافی حمله به نیروهای آمریکایی در اردن منتشر شده است و این مسئله خشم عراقی‌ها را نیز به همراه داشته، تا آن جا که یک نماینده پارلمان عراق پیشنهاد قطع صادرات نفت به اردن را داده است. براین اساس اکنون حضور آمریکا در اردن با نوعی نارضایتی و خشم افکارعمومی شهروندان اردنی نیز همراه شده است و به نظر می‌رسد اکنون آمریکا مایه دردسر برای اردنی‌ها شده است.
جغرافیای جدید تنش در منطقه
حمله پهپادی به نظامیان آمریکایی در اردن نشان داد که اردن در حال وارد شدن به یک دوره بی ثباتی است. به نظر می‌رسد که بی ثباتی ایجاد شده در مناطقی از سوریه و عراق در نتیجه حضور نظامیان آمریکایی، اکنون در حال گسترش به اردن است. «عامر سبائله»، تحلیلگر اردنی معتقد است که حمله اخیر پهپادی به خاک اردن، نشانه‌ای از گسترش عملیات‌های ضد آمریکایی به «جغرافیای اردن» است.
اردن از نظر استراتژیک این روزها یکی از مهمترین مناطق خاورمیانه است و جایی است که نیروهای مقاومت برای فشار به آمریکا آن جا را انتخاب کرده‌اند.
استفاده از حریم هوایی و مرزهای زمینی اردن برای عبور پهپادها علیه مواضع آمریکا، روابط امان را در موقعیت حساسی با ایالات متحده و اسرائیل قرار می دهد و این وضعیت باعث خواهد شد حتی برخی توافقات پیشین امان با واشنگتن زیر سوال برود. در این صورت احتمالا بعد از این پادشاهی اردن با دو فشار متضاد روبرو خواهد بود: «فشار از جانب افکارعمومی که مخالف حضور آمریکا هستند و فشار از جانب واشنگتن که بدنبال تثبیت حضور خود در بیابان‌های اردن است.»
