به گزارش الوقت، جنگ در غزه به میدانی برای تسویه حساب سیاستمداران منطقه‌ای تبدیل شده است. در حالی که شهروندان فلسطینی زیر بمباران بی امان نیروهای اشغالگر صهیونیست قرار دارند، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز چهارشنبه در اظهاراتی بار دیگر به نخست وزیر رژیم صهیونیستی تاخت و او را با هیتلر، رهبر حزب و حکومت نازی مقایسه کرد. به گفته رئیس جمهوری ترکیه، بنیامین نتانیاهو هیچ تفاوتی با آدولف هیتلر ندارد و حملات اسرائیل به غزه تداعی‌گر رفتار نازی‌ها با یهودیان است.
ترکیه تا کنون ضمن محکوم کردن حملات مرگبار هوایی و زمینی اخیر به غزه، رژیم اسرائيل را یک «دولت تروریستی» خوانده و خواهان محاکمه رهبران تل آویو در دادگاه‌های بین‌المللی شده است.
به گزارش آناتولی، رجب طیب اردوغان در سخنانی با تشدید لحن انتقادی خود نسبت به کشتار غیرنظامیان توسط رژیم اسرائيل در غزه، نقش نهاد‌های بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری همچون شورای امنیت، رسانه‌های بین‌المللی و اتحادیه اروپا را در محکومیت حملات اسرائيل و توقف این جنگ زیر سوال بود و گفت: «برخی سازمان‌ها گنده‌گویی می‌کنند و بودجه‌های بالایی نیز دارند اما وقتی سخن از اسرائیل و ظلم‌های اسرائیل است، پوچ بودن این سازمان‌ها نیز مشخص می‌شود.» اردوغان سپس افزود که کشورهای غربی حامی اسرائیل در جنایات جنگی غزه شریک هستند. وی در همین راستا افزود: «آنها (کشورهای غربی) پیش‌تر از هیتلر بد می‌گفتند. شما چه فرقی با هیتلر دارید؟ آنها می‌خواهند ما را دلتنگ هیتلر کنند. آیا کاری که نتانیاهو انجام می‌دهد کمتر از آن چیزی است که هیتلر انجام می‌داد؟ اینطور نیست.» رئیس جمهوری ترکیه سپس گفت: «(نتانیاهو) از هیتلر سرمایه بیشتری دارد، او از سوی غرب حمایت می‌شود؛ از هر نوع حمایتی از سوی ایالات متحده برخوردار است؛ آنها با این همه حمایت چه کردند؟ بیش از ۲۰ هزار نفر را در غزه کشتند.»
واکنش نتانیاهو به اردوغان
سخنان اردوغان با واکنش نخست وزیر رژیم صهیونیستی همراه شد و بنیامین نتانیاهو در این خصوص گفت که رئیس جمهوری ترکیه باید آخرین فردی باشد که تل آویو را نصیحت می‌کند. در بیانیه نخست وزیری رژیم صهیونیستی به نقل از بنیامین نتانیاهو آمده است: «اردوغان که دست به نسل‌کشی کردها زده و رکورد جهانی زندانی کردن روزنامه‌نگاران مخالف را از آن خود کرده، آخرین کسی است که می‌تواند برای ما موعظه اخلاقی کند.»
از شعار تا اقدام
با وجود انتقادات لفظی گسترده اردوغان از نتانیاهو، اما دولت آنکار از زمان جنگ علیه غزه همچنان روابط اقتصادی خود را با تل آویو حفظ کرده است. بسیاری گفته‌اند که ترکیه به رغم انتقادهای تند از اسرائیل به دلیل جنایت جنگی در غزه، اما روابط تجاری خود را رژیم صهیونیستی حفظ کردهاست. موضوعی که مخالفت‌های زیادی در میان احزاب مخالف دولت اردوغان و نیز برخی مسئولان برانگیخته است. این در حالیست که به ادعای آنکارا، روابط تجاری ترکیه با اسرائيل پس از ۷ اکتبر گذشته و از زمان آغاز جنگ میان اسرائیل و حماس به شدت کاهش یافته است.
روابط پشت صحنه
از زمان جنگ در غزه، علیرغم فراخوان سفرای ترکیه و اسرائیل اما هر دو طرف روابط خود را به طور کامل با هم قطع نکرده‌اند. اردوغان همچنان در پشت صحنه تلاش می‌کند تا موضوع آزادی گروگان‌های حماس را پیش ببرد، هرچند شاهد در آغوش گرفتن‌ها، لبخندها و دست دادن‌ها میان آنکارا و تل‌آویو روبروی دوربین ها نیستیم. نیکلاس مونسو، مدرس علوم سیاسی در دانشگاه بوردو و دانشیار موسسه فرانسوی مطالعات آناتولی در استانبول معتقد است که نزدیکی ترکیه و اسرائیل نشان دهنده تمایل آنکارا برای خروج از «انزوای دیپلماتیکی است که چندین سال است در آن قرار گرفته است.» به گفته او آنکارا با نزدیک شدن به شرکای سابق خود از جمله اسرائیل به ویژه از بُعد اقتصادی می‌خواهد از بحران عبور کند.
در واقع به نظر می‌رسد که ترکیه در پشت صحنه تلاش می‌کند تا موضوع آزادی گروگان‌های اسرائیلی در غزه را پیش ببرد. اردوغان طی یک سفر رسمی به الجزایر طی یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با عبدالمجید تبون، همتای الجزایری خود گفت که برای آزادی اسرای اسرائیلی با مقامات قطری همکاری کرده است.
اقتصاد، اولویت اردوغان
با وجود برخی ژست‌های سیاسی، اما اقتصاد همچنان اولویت اول روابط ترکیه با تل آویو است. بر اساس گزارش آماری اتاق بازرگانی‌ترکیه صادرات سوخت کشتی و هواپیما از ترکیه به اسرائیل طی سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ روندی صعودی داشته و ارزش آن از حدود ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۶ به بیش از ۱.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسیده است. بر اساس گزارش آماری اتاق بازرگانی ترکیه، صادرات سوخت کشتی و هواپیما از ترکیه به اسرائیل در سال ۲۰۱۶ حدود ۶۰۰ میلیون دلار بود؛ این رقم در سال ۲۰۱۷ به ۶۵۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۸ به ۷۵۰ میلیون دلار و در سال ۲۰۱۹ به ۸۵۰ میلیون دلار رسید.
در سال ۲۰۲۰، به دلیل شیوع ویروس کرونا، صادرات این محصولات به ۶۵۰ میلیون دلار کاهش یافت، اما در سال ۲۰۲۱ دوباره به ۸۵۰ میلیون دلار رسید. در سال ۲۰۲۲، صادرات سوخت کشتی و هواپیما از ترکیه به اسرائیل به بیش از ۱.۲ میلیارد دلار رسید که بالاترین رقم در تاریخ روابط تجاری دو کشور است.
به عبارتی می‌توان گفت، ترکیه طی این سال‌ها به یکی از تامین‌کنندگان اصلی سوخت هوایی و دریایی این رژیم کودک‌کش تبدیل شده است. حتی نماینده حزب سعادت ترکیه درباره عملکرد دولت این کشور نسبت به حمایت از اسرائیل گفت: خلبانانی که غزه را بمباران کردند، در قونیه آموزش دیدند، سوخت هواپیماهایشان از اسکندرون تامین می‌شود!
با این اوصاف، مشخص نیست انتقادات اردوغان ـ که خود یکی از تامین‌کنندگان اصلی سوخت هوایی و دریایی این رژیم کودک‌کش به حساب می‌آید ـ بر چه اساس است؟!
