الوقت- حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به نوار غزه، درحالی وارد دومین ماه خود شده است که تاکنون 10000 نفر شهید و دهها هزار نفر دیگر زخمی شدهاند و این مسئله تحرکات دیپلماتیک کشورهای اسلامی برای مقابله با این نسلکشی را شتاب بخشیده است. در این رابطه، محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق روز دوشنبه وارد تهران شد تا با مقامات ارشد جمهوری اسلامی درباره تحولات منطقه و غزه دیدار و گفتگو کند.
السودانی در دیدار با سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک بر ضرورت آتشبس فوری و نسلکشی علیه مردم فلسطین تاکید کردند. دو طرف همچنین بر ارسال فوری کمکهای بشردوستانه به مردم غزه و جلوگیری از گسترش دامنه جنگ در منطقه تاکید کردند.
السودانی پس از سفر به تهران، به پایتخت چند کشور عربی حاشیه خلیج فارس هم خواهد رفت. نخستوزیر عراق، روز شنبه با بیان اینکه حوادث غم انگیز غزه خاطرات دردناکی را برای مردم عراق زنده میکند و نیاز فوری به کمکهای بشردوستانه برای غزه وجود دارد، گفت:«ما با مردم فلسطین اعلام همبستگی میکنیم و تاکید داریم که کشور ما متعهد به ارائه کمکهای بزرگ به مردم غزه است. ما با شرکای بینالمللی خود برای پایان دادن هرچه سریعتر این فاجعه تلاش میکنیم و در جریان نشست صلح قاهره تاکید کردیم که ویرانگریهایی که نیروهای اشغالگر انجام میدهند، باید متوقف شود و این بسیار مهم است که منطقه بار دیگر به سمت بیثباتی و درگیری بازنگردد».
سفر منطقهای السودانی در شرایطی است که ایران در هفتههای اخیر دیپلماسی خود را تقویت کرده تا با کمک سایر کشورهای اسلامی بتوانند اجماعی بینالمللی علیه رژیم صهیونیستی ایجاد کرده و آنرا در لیست «جنایتکاران جنگی» قرار دهند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران طی یک ماه گذشته سفرهای مکرری را به کشورهای منطقه برای متحد کردن جهان اسلام در محکومیت حمله به غزه انجام داده است.
ایران که رهبری این کارزار ضد اسرائیلی را به دست گرفته، روی کشورهایی مانند عراق حساب باز کرده است. عراق به دلیل جایگاه مهمی که اتحادیه عرب و تحولات منطقه دارد میتواند نقش بسزایی در تحرک بخشی به جبهه عربی متحد برای حمایت واقعی و عملی از فلسطین ایفا کند.
عراق که به صورت تاریخی یکی از حامیان عربی فلسطین و آزادسازی قدس بوده است در نشست اضطراری اخیر سران اتحادیه عرب در قاهره هم که با محوریت بررسی تحولات غزه برگزار شد، برخلاف برخی از کشورهای سازشکار و منفعل عرب، مواضع قطعانهای را علیه تلآویو گرفت و از جهانیان خواست تا برای جلوگیری از فجایع جدید در منطقه افسار رژیم صهیونیستی را بکشند. بر همین اساس طبیعتاً السودانی در این تور منطقه ای سعی دارد با کمک ایران و شیوخ عرب خلیج فارس گام مهمی در حمایت از غزه بردارند و بدین طریق برای پاسخ دادن به افکار عمومی داخلی عراق که در پی جنایات صهیونیستها تب ضداسرائیلی بسیار داغ شده است و همچنین پاسخ به انتظارات مردم فلسطین که از دولتمردان عراقی انتظار تداوم نقشآفرینی تاریخی ضداشغالگری را دارند، نمایش عزتمندانه ای از تحرک دیپماتیک بغداد را ارائه دهد.
خطر افتادن در تله آمریکایی
اگرچه بیانیه وزارت خارجه عراق از اهداف سفر نخست وزیر این کشور به ایران در راستای کمپین حمایت از غزه اعلام شده است، اما یک رویداد سیاسی برنامه سفر السودانی به تهران را بسیارتحت شعاع خود قرار میدهد به صورتی که نمیتوان تأثیرات آن را نادیده گرفت.
در واقع سفر نخست وزیر عراق به تهران پس از آن انجام میشود که او روز یکشنبه در بغداد میزبان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا بود. به گفته منابع عراقی، طرف آمریکایی از دولت عراق خواسته که به دلیل وزن منطقهای خود، آرامش کشور را حفظ و از گسترش جنگ جلوگیری کند. همچنین موضوع ادامه هدف قرار گرفتن منافع و پایگاههای آمریکایی نیز در چارچوب مذاکرات بلینکن با مقامات عراقی قرار داشت که بلینکن گفته آمریکا دنبال تشدید تنش با ایران و گروههای مقاومت نیست اما برای دفاع از شهروندان و نیروهای نظامی خود اقدام خواهد کرد.
در هفتههای گذشته و به موازات تشدید جنایات اسرائیل در غزه و اقدام آمریکا در اعزام ناوهای جنگی خود به منطقه برای حفاظت از امنیت سرزمینهای اشغالی، گروههای مقاومت در سراسر منطقه آمادگی خود را برای ورود به جنگ اعلام کرده اند و در این میان پایگاههای آمریکایی در عراق و سوریه یکی از اهداف حملات تلافی جویانه گروههای مقاومت بوده است.
مع الوصف به نظر میرسد السودانی با وجود اینکه از مردم غزه و فلسطین حمایت کرده است اما با این حال نسبت به تشدید تنش بین گروههای مقاومت عراقی با آمریکا نگرانیهایی دارد. پیش از این یحیی رسول، سخنگوی نظامی نخستوزیر عراق در بیانیهای در واکنش به حملات گروههای عراقی به پایگاههای آمریکا، گفته بود: «ما هدف قرار دادن پایگاههای عراقی که مشاوران نیروهای ائتلاف بنا به دعوت رسمی دولت عراق برای آموزش و آمادهسازی نیروهای ما در آنجا حضور دارند را رد میکنیم». رسول با بیان اینکه عناصری که به پایگاههای مورد نظر حمله کردند، در راستای دستورات نخست وزیر عراق پیگیری خواهند شد، خاطرنشان کرد:«اجازه نمیدهیم که ثبات در کشور هدف قرار گیرد».
اینگونه موضع گیری دولت با واکنش گروههای حشدالشعبی مواجه شده که خواستار اقدام جدی دولت برای بیرون راندان اشغالگران آمریکایی هستند؛ حتی رهبران مقاومت عراق تهدید کرده بودند که اگر بلینکن به بغداد بیاید، با آن به شدت برخورد خواهند کرد.
بنابراین، این احتمال میرود که السودانی در سفر به تهران از مقامات ایرانی بخواهد تا از نفوذ خود برای بازداشتن گروههای مقاومت عراقی در حمله به مواضع آمریکا در خاک عراق استفاده کنند.
اگرچه چنین دستور کاری به خودی خود دستاوردهای سیاسی و پرستیژی سفر منطقه ای السودانی برای برداشتن گامی در جهت کاستن از آلام مردم غزه را کمرنگ خواهد کرد، اما با فرض اینکه دولت عراق با هدف جلوگیری از گسترش دامنه جنگ و بر اساس مصالح حفظ ثبات منطقهای نیز چنین هدفی را دنبال کند، گفتن چند نکته بسیار روشنگر و لازم است:
نخست اینکه همانگونه که بارها اعلام شده است گروههای مقاومت در سطح منطقه علی رغم داشتن روابط راهبردی با ایران اما در سیاستگذاریهای داخلی از تهران دستور نمیگیرند و برخلاف نوع روابط آمریکا و با اقمار منطقه ای خود که به آنها به چشم دستنشانده و فرمانبردار مینگرد اضلاع جبهه مقاومت، من الجمله حشدالشعبی و شیعیان عراق، از استقلال عمل کامل برخوردار هستند. جنایات سهمگینی که صهیونیستها در غزه انجام داده اند نه تنها مسلمانان بلکه قلب هر انسان آزاده ای را به درد آورده است و از این رو انتظار ساکت ماندن گروههای مقاومت در منطقه، که ماهیت وجودی آنها حول محوریت آرمان ازادی قدس تشکیل شده است بسیار نابخردانه است.
حتی داستان مواجهه گروههای مقاومت عراقی و آمریکا بسیار فراتر از تحولات غزه است و به ماهیت نفرت مردمی عراقیها از نتایج اسفبار دو دهه اشغالگری آمریکا در این کشور بازمیگردد چنانکه دبیرکل النجباء هفته گذشته ساعت صفر عملیات برای بیرون راندان نیروهای آمریکایی از عراق را اعلام کرد و گفت اکنون زمان مناسبی است تا به آمریکاییها درس فراموش نشدنی بدهند.
دولت السودانی درحالی 5000 نیروی آمریکایی را به عنوان مستشار در عراق تلقی میکند که پارلمان این کشور در ژانویه 2020، طرح اخراج آمریکاییها را تصویب کرد و دولت باید این طرح را اجرا کند ولی در این زمینه سهل انگاری میکند. نگرش گروههای مقاومت عراق و بخش زیادی از جامعه عامل اصلی بحران سیاسی و امنیتی در این کشور را مداخلات آمریکا میداند از این رو خواستار آن هستند که مقامات بغداد هم نباید در این زمینه از خود تسامح به خرج دهند.
در دوره جولان داعش در عراق، آمریکا بزرگترین حامی این گروه تروریستی بود و بارها فرماندهان داعش را که توسط گروههای عراقی محاصره شده بودند، با استفاده از بالگردهای خود آنها را از معرکه نجات داد و همچنین هزاران تن سلاح را به تروریستها ارسال کرده بود. لذا، تثبیت ادامه حضور آمریکاییها در عراق، نه تنها گرهی از مشکلات این کشور باز نمیکند بلکه مشکلات امنیتی و سیاسی این کشور را تشدید خواهد کرد.
ثانیاً، السودانی خودش با کمک گروههای مقاومت شیعه در پارلمان به مسند نخست وزیری رسیده است و باید با مشی مقاومت همسو بوده و این شجاعت را داشته باشد که نسبت به جنگ افروزیهای آمریکا در عراق و منطقه و دفاع از ملت مظلوم فلسطین، مواضع تندی اتخاذ کند نه اینکه جلوی گروههای مقاومت که قدمی برای مجازات دشمنان فلسطین برمیدارند، سنگ اندازی کند.
اکنون این مسئله بر همگان مسجل شده است که آنچه در غزه میگذرد نه تنها جنایت صهیونیستی بلکه نسل کشی صهیونیستی- آمریکایی است. آمریکا با حمایت همهجانبه از اسرائیل در کشتار مردم غزه و تشدید تنشها در منطقه، متهم ردیف اول است و اکنون ماشین جنگی که صهیونیستها در غزه به راه انداختهاند، فرمان آن از واشینگتن صادر میشود که با وتوی قطعنامهها روسیه در شورای امنیت، مانع اصلی آتش بس بوده و صهیونیستها را به کشتار مردم غزه ترغیب میکند. همچنین گزارشها حاکی از این است که دهها نیروی اطلاعاتی و زبده آمریکایی در کنار ارتش صهیونیستی در غزه میجنگند و این نه حمایت سیاسی صرف، بلکه مشارکت نظامی در جنگ است.
رژیم امنیتی صهیونیستی پیش از این ثابت کرده که توانی برای ادامه جنگ طولانی را ندارد و الآن به پشتوانه غربیها و بدون ترس از مجازات شدن در محاکم بینالمللی دست به نسلکشی در غزه میزند. لذا، از دولت عراق این انتظار میرود که برخلاف حکام سازشگر عرب حداقل در دفاع از آرمان قدس و مردم غزه، به آمریکاییها فشار بیاورد تا دست از ماجراجویی بردارند. چرا که هر گونه مماشات در برابر آمریکا و رژیم صهیونیستی، سبب میشود تا آنها نقشههای شوم و برنامههای شکست خورده خود را علیه محور مقاومت با جدیت دنبال کنند.