الوقت- تحرکات مشکوک چند ماه اخیر آمریکا و گروههای هم‌پیمان آن در شرق سوریه که با جابجایی گسترده نیروها و ارسال تجهیزات جدید نظامی همراه بود، خبر از تحولات پشت پرده می‌داد که آمریکا را به شدت نگران کرده بود. حال شروع درگیری بین قبایل عرب با شبه نظامیان موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» (قسد)، در روزهای اخیر پرده از راز سر به مهر آمریکاییها برداشت.
در روزهای اخیر حومه شرقی دیرالزور، پس از دستگیری احمد الخبیل معروف به «ابو خوله» فرمانده گروه مسلح «شورای نظامی دیرالزور» به دست نیروهای دموکراتیک سوریه، صحنه درگیریهای خونین بین گروههای کرد و قبایل عرب بوده است.
قبایل عرب دیرالزور از کردها خواستند تا ابوخوله را هر چه زودتر آزاد کند اما نیروهای سوریه دموکراتیک در اولین اظهار نظر خود در بیانیه‌ای گفتند که او به اتهام مشارکت در جنایات متعدد از جمله قاچاق مواد مخدر و عدم مقابله با تهدید داعش دستگیر و از سمت خود برکنار شده است. این اظهارات قبایل عرب را راضی نکرد و برای نجات رهبر خودف به زور متوسل شدند و از دوشنبه گذشته درگیریها بین دو طرف شدت گرفته است.
منابع محلی در حومه دیرالزور به شبکه المیادین گفته‌اند که روستاهای "الباغوز"، "البصیر" و "الشحیل" به تصرف عشایر عرب درآمده است. به گفته این منابع، عشایر عرب همچنین جاده منتهی به میدان نفتی «العمر» را که بزرگترین پایگاه نظامیان آمریکایی در آن قرار دارد، به تصرف خود درآوردند.
همچنین گزارش شده که عشایر عرب خط رودخانه رو به روی ارتش سوریه را در حومه شرقی دیرالزور نیز به کنترل خود درآوردند. بر اساس این گزارش، مساحتی که عشایر عرب بر آن مسلط شده‌اند از شمال دیرالزور تا مرز عراق و مقابل منطقه البوکمال در شرق کشیده شده است.
عشایر علاوه بر عقب نشینی کامل شبه نظامیان دموکراتیک سوریه از شهر الباغوز، مقر پلیس نظامی در غرانیج، ایست بازرسی المقصم در شهر الطیانه و مرکز آسایش در ذیبان را به دست گرفتند. نیروهای عشایر به آنها مهلت دادند تا شهر را ترک کنند و در عین حال حمله گسترده نیروهای قسد به سمت شهر البصیره را دفع کردند.
بر اساس آنچه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، ده‌ها خودروی زرهی ساخت آمریکا در این درگیریها به آتش کشیده شده است و نشان از خشم مردمی از حضور اشغالگران دارد.
ساکنان گفتند که نیروهای قسد هم برای جلوگیری از پیشروی اعراب، نیروهای کمکی جدید به مناطق درگیری فرستادند و چندین شهر و روستا را بمباران کردند که در آن طایفه‌های عرب لاستیک‌ها را سوزانده، برای خودروها کمین گذاشتند و مواضع نیروهای کرد را بمباران کردند.
به گزارش رویترز، نیروهای سوریه دموکراتیک از جمعه شب به مدت 48 ساعت منع رفت و آمد را در مناطق تحت کنترل خود در استان دیرالزور اعمال کردند. گفته می‌شود حداقل 54 نفر در نبردهای این هفته بین واحدهای تحت کنترل خود و جنگجویان وابسته به قبایل عرب کشته شدند.
عشایر عرب، سیاست قسد در تروریستی اعلام کردن «شورای نظامی دیرالزور» را در راستای محدود ساختن اعراب منطقه تفسیر می‌کنند. به گفته آنان، رهبران کرد انحصار طلب قسد برای جلوگیری از هرگونه اقدام قبایل عرب جهت خروج از هیمنه سیاسی کُردها دست به این اقدام زده‌اند.
این تحولات بیانگر وضعیت امنیتی نابسامان و هرج و مرج نظامی در شرق سوریه است و در عین حال واهمه رهبران کُرد از بروز یک جنبش قومی عربی در حمایت از ابی خوله را نشان می‌دهد.
در این رابطه، شورای عشایر عرب سوریه جمعه شب در بیانیه‌ای اعلام کردند که درگیری‌هایی که چند روزی است در دیرالزور جریان دارد، یک انتفاضه بوده و بیانگر مخالفت آشکار با نقشه آمریکا برای چپاول منابع سوریه در سالهای اخیر بوده است. این بیانیه خاطرنشان کرد که این درگیریها به علت بازداشت فرماندهان موسوم به شورای نظامی که مجری سیاست‌های خصمانه آمریکا در قبال ساکنان منطقه صورت می‌گیرد، نیست، بلکه فریادی آشکار در مخالفت با نقشه خصمانه، فتنه انگیزانه آمریکا برای چپاول و غارت منابع منطقه است که توسط ایادی آن و علیه مردم این منطقه صورت می‌گیرد.
یگان‌های مدافع خلق کرد که از سوی پنتاگون تسلیح می‌شود، همیشه تبعیض علیه اعراب را رد کرده‌اند و می‌گویند که به دنبال رفع بی‌عدالتی علیه کردها و قبایل عرب هستند که اما وضعیت معیشتی ساکنان عرب این منطقه فاجعه بار است و سکوت بیش از این را جایز نمی‌دانند. زیرا با چشم خود می‌بینند که منابع ملی انها توسط اشغالگران آمریکایی به یغما می‌رود و نمی‌توانند در برابر آن سکوت کنند.
خشم قبایل عرب از واشنگتن و همراهی با دمشق
در پی درگیریهای چند روزه بین قسد و اعراب، ارتش آمریکا خواستار توقف این درگیریها شد و هشدار داد که این درگیریها می‌تواند به احیای مجدد گروه تروریستی داعش کمک کند. از سوی دیگر روز جمعه سنتکام در بیانیه‌ای اعلام که روند تحولات در شمال شرق سوریه را به دقت زیر نظر دارد و با شبه نظامیان قسد همکاری می‌کند
آمریکا از این مسئله نگران است که قبایل عرب دلیل خروش خود را بیرون راندن آمریکاییها از میادین نفت و گاز سوریه عنوان کرده‌اند. درگیری قبایل عرب و کردها بخش مهمی از واقعیت سیاسی و اقتصادی در این منطقه است و منابع نفت و گاز در شرق سوریه که پیش از دوره بحران، بخشی از درآمد مردمان این منطقه را تشکیل می‌داد اکنون در دست اشغالگران آمریکایی قرار گرفته است که با سرقت آن میلیاردها دلار به جیب زده‌اند و در نتییجه ساکنان محلی با بدترین شرایط اقتصادی مواجه شده اند.
در سالهای اخیر بارها تصاویر و فیلم‌هایی منتشر شده که قبایل عرب در دیرالزور و الحسکه کاروان‌های نظامی آمریکا را با سنگ هدف گرفته و خواستار خروج آنها از کشورشان هستند. تداوم چپاول منابع نفت و گاز سوری‌ها، ساکنان عرب را به ستوه آورده تا جایی که برای بیرون راندن آنها دست به سلاح برده‌اند.
این مسئله مبرهن است که هر گونه مخالفت با حضور آمریکاییها به نفع دولت مرکزی سوریه است و اعراب نیز با این کار به نوعی در جبهه دمشق قرار گرفته‌اند.
پیش از این رهبران و بزرگان قبایل عرب در حلب چندین بار حمایت خود را از رهبری و ارتش سوریه در مقابله با اشغالگران آمریکایی و ترکیه و همدستان آنها در جریان مجمع ملی نخبگان عرب اعلام کرده‌اند. در طول این مجمع، شرکت کنندگان بیانیه پایانی صادر کردند که قاطعانه هرگونه حضور نظامی غیرمجاز خارجی در داخل مرزهای سوریه را رد کردند و این موضع نشان دهنده تعهد تزلزل ناپذیر آنها به حفاظت از حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه است.
بر این اساس، یکی از نگرانی‌های اصلی رهبران و بزرگان قبایل عرب، غارت منابع و ثروت سوریه توسط نیروهای اشغالگر آمریکایی است که اگر در اختیار دولت مرکزی باشد، وضعیت اقتصادی ساکنان عرب شرق فرات هم بهتر خواهد شد.
علاوه بر این، شورای عشایر عرب هم در بیانیه روز جمعه خود، وفاداری کامل خود را به دولت و ارتش سوریه اعلام کردند و از مردم خواستند که خود را در دامن آمریکاییها نیندازند، چرا که از نظر این شورا در طول تاریخ ایالات متحده هرگز دوست و متحد وفاداری نبوده است.
دولت سوریه اگرچه واکنش رسمی به درگیریهای اعراب و کردها نشان داده است اما گزارشها حاکی از این است که ارتش سوریه اخیرا با هماهنگی نیروی هوایی روسیه، حملات خود به مقر تروریستها در استانهای لاذقیه، حلب و حماه را تشدید کرده است و این به فرصتی برای قبایل عرب تبدیل شده تا تا بتوانند با پشتیبانی روسیه و دولت سوریه به پیشروی‌های خود ادامه دهند.
کمک تحریر الشام به کردها
آمریکا که منافع خود را در خطر می‌بیند برای فروخواباندن خروش قبایل عرب، به تروریستهای ادلب متوسل شده است. در این راستا، منابع آگاه در ادلب فاش کردند ابومحمد الجولانی، سرکرده گروه تروریستی «هیئت تحریر الشام» اخیرا نشست اضطراری را با سران این گروه درباره وقوع درگیری بین نیروهای طوایف عرب و شبه نظامیان کرد در تعدادی از محورها در حومه دیرالزور برگزار کرد. این منابع افزودند که الجولانی از سرکرده‌های النصره خواسته تا علاوه بر ارسال پشتیبانی تسلیحاتی که شامل موشک‌های ضدتانک می‌شود، نیروهای کمکی نظامی زبده را برای کمک به نیروهای دموکراتیک سوریه شامل تک تیراندازان و افراد مسلح با تجربه رزمی بالا در جنگ خیابانی بفرستند.
این گزارش درحالی است که دو هفته پیش برخی منابع عربی اعلام کردند که درگیریها در بین سرکردگان تحریر الشام تشدید شده و میسر علی موسی عبدالله الجبوری، معروف به «ابوماریا القحطانی» نفر دوم این گروه تروریستی به جرم دیدارهای مخفیانه با نیروهای ائتلاف آمریکایی بازداشت شده است. به نظر می‌رسد در این ایام بده و بستان‌هایی بین واشنگتن و تروریستهای ادلب انجام شده تا بتوانند شمال سوریه را همچنان تحت اشغال خود داشته باشند. زیرا آمریکاییها می‌دانند که اگر قبایل عرب، کردهای متحد آمریکا را شکست دهند این مسئله به نفع دولت بشار اسد خواهد بود و زمینه را برای اخراج اشغالگران هموار خواهد کرد و دست واشنگتن از سرقت نفت و گاز رایگان برای همیشه کوتاه خواهد شد، لذا سعی دارد با همه ابزارهای خود مانع چنین سناریویی شود.
مقامات واشنگتن همواره ادعا کرده‌اند که برای مقابله با تهدیدات داعش و ایجاد ثبات و امنیت در شرق سوریه حضور دارند، اما تنشهایی که در سالهای اخیر در این مناطق رخ داده است، نشان می‌دهد خود آمریکاییها عامل اصلی بحران سازی در این مناطق هستند و مردم محلی مخالف حضور آمریکاییها در مناطق کردنشین و عرب نشین هستند.
با تداوم درگیری بین قبایل عرب و کردها، صحنه نظامی و امنیتی سوریه بیش از پیش پیچیده‌تر خواهد شد و دامنه تنشها را تشدید خواهد کرد.
