شی جین پینگ برای سومین دوره متوالی به عنوان رئیس جمهور چین انتخاب شد و نام خود را به عنوان دومین رهبر قدرتمند این کشور از زمان تاسیس کشور جدید ثبت کرد، این اقدام برای آمریکاییها که دستاوردهای ده ساله او برای قدرتمندتر کردن چین را به خاطر دارند خبر ناخوشایندی بود و از این مسئله به شدت نگران شدهاند.
به گزارش الوقت کنگره حزب کمونیست چین روز یکشنبه در نشست خود، تصمیم سرنوشت سازی را برای آینده این کشور گرفت و مقامات و اعضای ارشد حزب با اکثریت آرا، شی جین پینگ را برای سومین دوره متوالی به عنوان رئیس جمهور چین انتخاب کرد. پیش از این همه روسای جمهور چین برای یک یا دو دوره 5 ساله انتخاب شده بودند و شی جین پینگ تنها فردی است که برای سومین دوره متوالی سکان هدایت این کشور را به دست میگیرد.
حزب کمونیست چند سال پیش با تغییراتی که در قانون اساسی این کشور انجام داد، محدودیت سه دوره متوالی بری انتخاب رئیس جمهور را اصلاح کرد و همین مسئله راه را برای سومین دوره شی هموار کرد. بنابراین، نام شی جین پینگ در تاریخ معاصر چین، پس از مائوتسه تونگ، به عنوان دومین رهبر بانفوذ و تأثیرگذار حزب کمونیست ثبت شد و برخی بر این باورند که احتمالا شی به رهبر مادامالعمر چین تبدیل شود.
رئیس جمهور چین در سخنرانی خود در نشست کنگره حزب کمونیست، گفت که چین نمی‌تواند بدون جهان توسعه یابد و جهان هم به چین نیاز دارد. پس از ۴۰ سال تلاش مداوم برای اصلاح و گشودن درها، دو معجزه در کشور ما رخ داده: رشد سریع اقتصادی و ثبات اجتماعی پایدار.
او تاکید کرد که چین در دوره جدید درهای خود را بیش از گذشته به روی جهان خواهد گشود و برای شکوفایی بیشتر اقتصاد نرمش‌های تازه‌ای نشان خواهد داد. رئیس جمهور چین با آوردن چهره‌های تازه به تیم اصلی خود که از وفاداران به او هستند، پایه و اساس حکومت خود را برای پنج سال آینده و پس از آن ایجاد کرده است تا در دوره پرآشوب جهانی کشورش را به ساحل سلامت رهنمون شود و باتوجه به سوابق ده ساله شی، او می‌تواند چین را زودتر از صدمین سالگرد تاسیس کشور کمونیست به جایگاه ابرقدرتی برساند.
قدرتمندتر شدن چین در دوره شی
اینکه چرا حزب کمونیست به شی جین پینگ برای سومین دوره به عنوان رهبر چین اعتماد کرده است تا او برای یک دوره 5 ساله دیگر قدرت را در دست داشته باشد، به خاطر کارنامه درخشانی است که در ده سال گذشته به نام دولتش ثبت کرده است و همین سبب شده تا چینی‌ها اقبال بیشتری به او داشته باشند. شی در یک دهه گذشته با طرح‌های خود تواسنت جایگاه چین را ارتقا داده و آنرا در رده قدرتهای بزرگ و همردیف با آمریکا قرار دهد. نمایش پیشرفتهای چین در عرصه‌های مختلف اقتصادی، نظامی و فضایی در سالهای اخیر همگی گواه این است که شی در راس قدرت موفق عمل کرده است که توانسته دوباره اعتماد چینی‌ها را به خود جلب کند.
رسانه‌ها و تحلیلگران چینی می‌گویند، زمانی که شیء در مارس 2013 به قدرت رسید، هیچکس نمی‌دانست از نظر سیاستهای اقتصادی چه انتظاری می‌توان از او داشت؛ اما یک دهه بعد نشان داد که او در مجموع برنامه قابل قبولی در این زمینه داشته است. چین همیشه به پیشرفت اقتصادی خود در جهان مشهور بوده است، در دوره شی بیش از پیش در این عرصه موفق بود.
بر اساس آمارهای منتشر شده، تولید ناخالص داخلی (GDP) چین در سال 2021 حدود 17.73 تریلیون دلار بود که نسبت به سال 2012، 100 درصد افزایش یافته است. حتی به گفته تحلیلگران در صورتی که همه‌گیری ویروس کرونا نبود، رشد تولید ناخالص داخلی بیشتر از این رقم می‌شد. در سایه همین پیشرفتهای فزاینده است که اکنون این کشور دومین قدرت اقتصادی جهان است و تا سال 2030 با کنار زدن آمریکا جایگاه نخست را از آن خود خواهد کرد.
بر اساس آمار رسمی، میانگین درآمد قابل دستیابی هر خانوار شهری در چین از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۰ به میزان ۶۶ درصد افزایش یافته است که این رقم در خانوارهای روستایی در همان دوره ۸۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد. براساس داده‌های بانک جهانی، یک سال پس از رهبری شی، ۸۲ میلیون چینی در فقر شدید زندگی می‌کردند که این رقم با سیاستهای اتخاذ شده تا سال ۲۰۱۹، به ۶ میلیون نفر کاهش یافت. با این وجود وضعیت معیشتی چینی‌ها در دوران زمامداری شی جین پینگ تا حد زیادی بهبود یافته است و این رقم باتوجه به رشد روز افزون چین در عرصه اقتصادی و پروژه‌های بلندمدتی که در یک دهه گذشته شروع کرده است، در آینده به مراتب بهتر از قبل نیز خواهد شد.
چین تا چند سال پیش در عرصه فضایی حرف چندانی برای گفتن نداشت اما تحت رهبری شی جین پینگ توانست در این عرصه که رقابت زیادی از سوی قدرتهای بزرگ برای تحت کنترل قرار دادن آن وجود دارد، نیز موفقیتهای گسترده‌ای کسب کرده است تا جایی که مقامات آمریکا بارها نسبت به قابلیتهای پکن در فضا هشدار داده و آنرا تهدیدی برای منافع غرب عنوان کرده‌اند. آمارها نیز نشان دهنده پیشرفتهای چین در برنامه فضایی است و با اجرای موفق این برنامه، سفینه‌های فضایی چینی در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۹ به ماه رسیدند. یک فضاپیمای بدون سرنشین چینی نیز در سال ۲۰۲۰ درحالی به زمین بازگشت که اولین نمونه‌های جمع‌آوری شده از ماه را پس ازچهار دهه با خود همراه داشت. همچنین، نخستین ایستگاه فضایی چین در ماه تا پایان ۲۰۲۲ تکمیل خواهد شد.
اما مهمترین بخش قدرتمندی چین که مدیون برنامه‌های بلندپروازنه شی است، مدرنیزه کردن ارتش و افزایش توان بازدارندگی هسته‌ای بود. شی در زمان روی کار آمدن به خوبی این مسئله را درک کرد که برای تبدیل شدن به ابرقدرت در جهان علاوه‌بر رشد اقتصادی، باید به رشد نظامی نیز نظر داشته باشد و به همین منظور ارتقای توان نظامی و نیروهای مسلح را در اولویت برنامه‌های دولتش قرار داد.
چین با داشتن حدود ۲ میلیون نیروی نظامی در سال ۲۰۲۲، بزرگترین ارتش جهان را از نظر پرسنل نظامی فعال دارد. شی جین پینگ تعداد ناوهای هواپیمابر چین را از یک به سه افزایش داده است و اولین پایگاه خارج از کشور خود را در کشور جیبوتی افتتاح کرده است. هزینه‌های دفاعی سالانه چین از سال 2012 بیش از دو برابر شده و به 230 میلیارد دلار رسیده است و پس از آمریکا دومین بودجه نظامی جهان را در اختیار دارد که این رقم حتی از روسیه و کشورهای اروپایی بیشتر است.
شی در سخنرانی خود در کنگره حزب کمونیست بار دیگر خواستار توسعه سریع‌تر نیروهای مسلح چین شد و نشان داد که در آینده نیز روی توان نظامی متمرکز خواهد شد. تقویت بنیه دفاعی چین درحالی است که این کشور در ماههای اخیر با آمریکا بر سر موضوع تایوان به شدت دچار تنش شده است. پکن از ماجراجوییهای واشنگتن در اطراف مرزهای خود نگران است و سعی دارد با تقویت توان نظامی خود سایه هر گونه تهاجم خارجی را از سر چین بردارد.
شی جین پینگ از سال 2012 طرح کلان «یک کمربند و یک جاده» را در دستور کار قرار داده است و باتوجه به اقداماتی که در سالهای گذشته شروع شده، به احتمال زیاد در 5 سال آینده این پروژه محقق خواهد شد که می‌تواند بخش اعظم اقتصاد جهان را تحت پوشش طرح خود قرار دهد.
نگرانی آمریکا
هر چند مقامات کاخ سفید موضعی درباره انتخاب مجدد شی در چین نگرفته‌اند اما به شدت از این موضوع نگران هستند، زیرا باتوجه به تجربه گذشته آینده خود را تهدیدآمیز می‌بینند. آمریکا در یک دهه گذشته دوران پرتنشی را با چین تحت رهبری شی داشته است و حتی این تنشها تا آستانه درگیری نظامی در ماههای اخیر نیز کشیده شده است.
آمریکا در ابتدا چین را به لحاظ اقتصادی بزرگترین رقیب خود در جهان می‌دانست اما در سالهای اخیر تهدید نظامی این کشور نیز به این نگرانیها افزوده شده است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا برای اینکه جلوی پیشرفت اقتصادی چین را بگیرد سعی کرد با بستن تعرفه به کالاهای چینی هزینه‌های این رقیب نوظهور را بالا برده و جایگاه اول را برای آمریکا همچنان حفظ کند. این برنامه بخشی از پروژه دولت آمریکا برای ضربه زدن به پکن بود تا با کاهش درآمدهای مالی رقیب، آنرا از تمرکز به بخش نظامی دور نگه دارد.
مقامات کاخ سفید در سالهای اخیر بارها نسبت به پیشرفتهای نظامی چین هشدار داده و آنرا تهدیدی برای غرب می‌دانند. آمریکا معتقد است که چین برنامه سه گانه هسته‌ای را تقویت کرده است تا هژمونی واشنگتن در جهان را به چالش بکشد. رزمایشهای گسترده ارتش چین در آبهای سرزمینی، و برگزاری رزمایشهای چندجانبه با روسیه و ایران نشان می‌دهد که پکن از لاک دفاعی خارج شده و اهداف خود را در سطح جهانی تعریف کرده است.
توجه به سخنرانی اخیر شی جین پینگ و نوع نگاهش به مساله رقابت‌ها و دشمنی‌های آمریکا با پکن نشان می‌دهد او در 5 سال آینده دوران ریاست‌جمهوری‌اش، قرار است بیشتر توجه خود را معطوف به مقابله با اقدامات آمریکا در منطقه کرده، تلاش برای دستیابی به تکنولوژی و فناوری‌های روز بویژه در حوزه نظامی را بیشتر کند. بنابراین، آمریکاییها می‌دانند که حضور مجدد شی در راس قدرت چین، علاوه بر اینکه قدرت این کشور را در عرصه‌های اقتصادی و نظامی تقویت خواهد کرد، از طرفی، هزینه‌های غرب را نیز بالا خواهد برد. زیرا واشنگتن مجبور است مبالغ زیادی را صرف مقابله با قدرت گیری اژدهای زرد کند و در شرایط بحرانی کنونی در جهان که پس از جنگ اوکراین شروع شده است، این رقابت می‌تواند به ضرر آمریکا تمام شود. زیرا همزمان باید در دو جبهه اروپا و شرق آسیا با رقبایش مقابله کند.
از آنجا که چین در سالهای گذشته تلاش کرده تا در کشورهای متحد آمریکا در خلیج فارس نفوذ کرده و آنها را با سیاستهای خود همسو کند، این مسئله مقامات کاخ سفید را نگران کرده است و این برنامه در آینده نیز با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت و با افول جایگاه آمریکا در جهان که پس از جنگ اوکراین به وضوح قابل رویت است، کشورهای عربی نیز به سمت چین نوظهور گرایش پیدا خواهند کرد و این زنگ خطری برای آمریکا است که 7 دهه در خلیج فارس یکه‌تازی می‌کرد.
