الوقت- درحالی که روز یکشنبه (دوم اکتبر- 10 مهر) آتش بس دو ماهه بین انصارالله یمن و ائتلاف سعودی به پایان میرسد، تحرکات بینالمللی برای تمدید این توافقات بار دیگر رونق گرفته است.
در همین راستا هانس گروندبرگ، نماینده سازمان ملل به یمن که این روزها یک پایش در صنعاء است و پای دیگرش در ریاض، سعی دارد تا مقامات دو طرف را به ادامه آتش بس متقاعد کند.
نماینده سازمان ملل در سخنانی با تاکید بر اینکه تمدید آتشبس کنونی در یمن و گسترش آن یک ضرورت انسانی و سیاسی است، نسبت به از دست رفتن فرصت به وجود آمده با آتشبس جهت تحقق صلح در یمن هشدار داد. گروندنبرگ در پایان سفرش به صنعاء اعلام کرد که رایزنیهای فشردهای را با انصارالله در مورد مسائل مربوط به پرداخت حقوق کارمندان خدمات مدنی و مسائل مربوط به بنادر، فرودگاه و حفظ آرامش جبهههای مقدم داشت. این مقام سازمان ملل که مثل همیشه جانب سعودیها را گرفته و سعی کرده تا مفاد آتشبس را به نفع متجاوزان به اتمام برساند، بار دیگر ادعا کرد که آتشبس تاثیر ملموسی را بر زندگی یمنیها گذاشته است و فرصت استفاده از این مزایا و گسترش آن وجود دارد. به گفته او، تلاش برای تحقق صلح بر جنگ، میطلبد که شجاعت و راهبری از سوی تمامی طرفها وجود داشته باشد.
نماینده سازمان ملل همیشه به محض اطمینان از تمدید آتشبس به مقر خود برمیگردد و برای چند هفته خیال سعودیها را از بابت حملات انصارالله راحت میکند اما در روزهای آخر که آتشبس در آستانه اتمام است، بار دیگر به دیپلماسی خود سرعت میبخشد تا بتواند برای چند ماه دیگر نیز سعودیها را از باتلاق یمن نجات دهد. سازمان ملل در هشت سال گذشته همواره حامی ائتلاف متجاوزان بوده است و هیچ وقت جنایت سعودی و امارات بر علیه ملت مظلوم یمن را محکوم نکرده است و حتی عربستان سعودی را در ازای مشتی دلار از لیست ناقضان حقوق کودکان و زنان درآورد.
تلاش سازمان ملل برای تمدید مجدد آتشبس درحالی است که در شش ماه سپری شده از این توافق همه چیز به نفع سعودیها در جریان بوده و ثمرات آتش بس برای یمنیها بسیار ناچیز بوده است. سازمان ملل و آمریکا سعی دارند با آتشبس طولانی مدت در یمن، دست انصارالله را برای انجام عملیات موشکی و پهپادی علیه تأسیسات و زیرساختهای امارات و عربستان سعودی ببندند اما در مقابل، نسبت به ارتکاب جنایات متجاوزان سعودی علیه یمنیها در زمان آتشبس بیتفاوت هستند.
با وجود آنکه ائتلاف سعودی به تعهدات خود درباره بازگشایی فرودگاه صنعاء، لغو محاصره دریایی برای ارسال کمکهای بشردوستانه و تأمین سوخت مورد نیاز یمنیها عمل نکرده است ولی با این حال، سازمان ملل مدعی است که ثمرات آتشبس برای یمنیها وصف ناپذیر است.
قرار بود بر اساس توافقات انجام شده در شش ماه گذشته، کمکهای بشردوستانه از طریق بنادر یمن به این کشور ارسال شود تا میلیونها یمنی که دچار گرسنگی و قحطی هستند تا حدی از این وضعیت رهایی یابند اما در عمل به دلیل سنگاندازی سعودیها، تنها چند کشتی کمکرسانی از سوی سازمان ملل به یمن ارسال شده است که در برابر فاجعه انسانی این کشور قابل قیاس نیست.
مسئله مهم دیگر بحث تامین سوخت مورد نیاز یمنیها است که در آتشبس ذکر شده بود که کشتیهای حامل سوخت از طریق بنادر به یمن ارسال شود اما متجاوزان در این زمینه هم کارشکنی کردهاند و به گفته رهبران انصارالله، دهها کشتی سوخت توسط سعودیها توقیف شده است و یمنیها از این بابت نیز تحت فشار قرار دارند. باتوجه به اینکه فصل زمستان در پیش است، بنابراین نیاز یمنیها به منابع سوخت بیش از پیش احساس میشود و اگر قرار باشد سعودیها به این اقدامات مخربانه خود ادامه دهند، یمنیها نیز در سیاستهای خود بازنگری خواهند کرد.
عربستان از یک طرف با همدستی امارات از ارسال سوخت به یمنیها ممانعت میکنند و همزمان منابع نفت و گاز این کشور را چپاول کرده و درآمدهای زیادی را از این طریق به جیب میزنند. توافقات را نقض کرده و حملات خود به حملاتی ر ا به مناطق مختلف یمن انجام داده اند. همچنین بازگشایی فرودگاه صنعاء برای اعزام بیماران و مجروحان یمنی به خارج از این کشور نیز از جمله شروط یمنیها برای ادامه آتشبس بود، اما برخلاف وعدههای ائتلاف سعودی در شش ماه گذشته، تنها چند پرواز محدود از این فرودگاه به اردن انجام شده است.
اصرار انصارالله به اجرایی شدن حقوق کارمندان
با وجود تحرکات دیپلماتیک سازمان ملل برای تمدید آتش بس اما رهبران انصارالله کماکان بر اجرای شروط خود در مفاد توافقات اصرار دارند. بر اساس گزارشها، جنبش انصارالله به نماینده سازمان ملل اعلام کرده که تمدید آتش بس را جز با پرداخت حقوق کارکنان مناطق تحت کنترل خود از خزانه شورای ریاستی وابسته به ریاض نمیپذیرد. این درخواست پیش از این نیز از سوی یمنیها مطرح شده بود اما سعودیها حاضر به پرداخت حقوق کارکنان نشدهاند و از زیر بار این مسئولیت هم شانه خالی کردهاند.
در این میان شورای ریاستی تحت نفوذ عربستان خواستار اعمال فشار بینالمللی بر انصارالله برای پرداخت حقوق کارکنان از درآمدهای بندر الحدیده شده است. این درحالی است که بندر الحدیده نیز به دلیل محاصره دریایی توسط ائتلاف سعودی، عملا درآمدی ندارد که به کارکنان یمنی پرداخت کند. مهدی المشاط، رئیس شورای عالی سیاسی دولت نجات ملی یمن، در جریان نشست خود با نماینده سازمان ملل گفته که این جنبش تمدید آتش بس در یمن را جز با پرداخت حقوق کارمندان نمیپذیرد.
بر اساس آمارهای رسمی، حدود نیم میلیون کارمند رسمی در مناطق تحت کنترل انصارالله وجود دارد که سالها حقوق آنها به دلیل تبعات جنگ و تقسیم بانک مرکزی قطع شده است. المشاط گفته که موافقت با آتشبس بدون بهبود شرایط، به منزله موافقت با ادامه محاصره و جنگ علیه ملت عزیز یمن است. رئیس شورای عالی سیاسی یمن گفته است، ما میخواهیم خواستههای ملت یمن را به صورت مسالمتآمیز و عادلانه محقق کنیم و هر کس در این مسیر مانعتراشی کند، نباید از ما انتظار داشته باشد که با گل و شیرینی از او پذیرایی کنیم. ما از کسی نمیخواهیم که بر سر ملت یمن منت بگذارد. ما حق ملت در ثروتهای نفتی و گازی و سایر منابع را میخواهیم.
تلاش سازمان ملل و آمریکا برای برقراری آتش بس طولانی مدت در یمن که با هدف نجات سعودیها انجام میشود درحالی است که رهبران انصارالله بارها هشدار دادهاند تا زمانی که مردم یمن از دستاوردهای آتش بس منتفع نشوند، به این توافق تن نخواهند داد. بنابراین این بار روی خواستههای خود مصمم هستند و مادامی که از سعودیها تضمین قطعی نگیرند، با درخواستهای سازمان ملل موافقت نخواهند کرد و تبعات هر گونه شکست توافق هم بر گردن سعودیها است که به تعهداتشات عمل نکردهاند.
نیروهای انصارالله اخیرا چندین رژه نظامی را با رونمایی از آخرین دستاوردهای نظامی خود برگزار کردهاند تا به دشمنان ملت یمن این پیام را بدهند که برای هر گونه سناریویی آماده هستند و در صورت شکست توافقات آتش بس، حملات علیه متجاوزان را از سرخواهند گرفت.
انصارالله اگرچه بر اساس مفاد آتش بس، عملیات نظامی علیه دشمنان را متوقف کرده، اما در این مدت به تجهیز و توسعه توانمندیهای نظامی خود مبادرت کرده و دستاوردهای زیادی را در این عرصه کسب کرده است و تقلای سازمان ملل و واشنگتن برای تمدید آتش بس هم به خاطر نگرانی از قدرت نظامی یمنیها است. به همین منظور حامیان غربی ائتلاف سعودی، درصدند تا با ادامه آتش بس، عربستان و امارات را از عملیات گسترده انصارالله نجات دهند تا در شرایطی که غرب با بحران انرژی روبرو است به تداوم صادرات نفت از شیخ نشینهای خلیج فارس ادامه دهند. زیرا حمله به تاسیسات نفتی عربستان و امارات در شرایط فعلی، میتواند بحران جدیدی را در بازارهای انرژی ایجاد کند که در نهایت منجر به افزایش بهای این منابع خواهد شد و این مسئله برخلاف خواسته غرب است.
بدعهدی ائتلاف سعودی در عمل به تعهداتش، انصارالله را نسبت به تمدید آتش بی مردد کرده است، چرا که هیچ گونه تغییری در رفتار متجاوزان به یمن مشاهده نشده و تن دادن به آتس مجدد با دشمنان، تنها دست و بال صنعاء برای ادامه عملیات در خاک عربستان و امارات را میبندد و هیچ نفعی برای مردم یمن که با بحرانهای انسانی و اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند نخواهد داشت، لذا انصارالله شاید این بار عطای آتش بس با سعودی را به لقایش ببخشد و به گزینه خود که همان زور بازو است تکیه کند.