الوقت- پس از صدور فتوای تاریخی آیت الله سیستانی برای جهاد با داعش در مدت کوتاهی صدها هزار نفر به فتوای مرجعیت شیعه لبیک گفته و راهی جبهههای نبرد شدند و موازنه میدانی به زیان تروریستهای داعش تغییر یافت. اگرچه هسته اولیه حشدالشعبی از میان شیعیان عراق بود؛ اما پس از آن دیگر گروههای قومی و مذهبی عراق هم در آن مشارکت کردند و برخلاف ادعاهای دشمنان که آنرا بسیج شیعی معرفی میکردند، دهها هزار نفر از اهل سنت نیز در آن حضور داشتند و برای دفاع از میهن خود در مقابل تروریستها سلاح به دست گرفتند.
قدردانی از فتوای مرجعیت عراق
مقامات حشدالشعبی امسال نیز در سالگرد تاسیس این گروه بار دیگر از دستاوردها و تلاشهای بسیج مردمی در عراق در هشت سال گذشته سخن گفتند. فالح الفیاض، رئیس سازمان حشدالشعبی در این مراسم که روز دوشنبه برگزار شد، گفت که فتوای آیتالله سیستانی در تاسیس حشدالشعبی مسیر حوادث و تحولات را تغییر داد. این مقام حشدالشعبی، به دسیسهچینیهای خارجی علیه این گروه اشاره کرد و گفت که به رغم همه این تحرکات اما حشدالشعبی ثابت قدم ایستاده و در کنار نیروهای امنیتی به دفاع از وطن ادامه میدهد. الفیاض گفت که حشدالشعبی به دلیل فتوای مرجعیت دینی دیگر یک امت است، یک نظام سرکش علیه فساد، بردگی و ذلت است و چیزی جز عراقی که حاکم بر خود باشد را نمیپذیرد.
سید عمار حکیم، رهبر جریان حکمت ملی عراق هم در پیامی هشتمین سالروز تاسیس حشدالشعبی را گرامی داشت و به ابعاد تربیتی و معرفتی تاسیس آن در ارتباط با مرجعیت پرداخت. به نظر حکیم، این فتوای مبارک عامل وحدت ملت عراق با همه طیفها و مذاهب و قومیتها و حتی گرایشهای گوناگون سیاسی و فرهنگیشان شد و به برکت این اتحاد توانستند تروریسم را از پای درآورند و وضعیت کشور را به حالت عادی برگردانند و خاک میهن را از چنگ اشرار آزاد کنند.
احمد الاسدی، سخنگوی ائتلاف الفتح عراق و از فرماندهان حشدالشعبی هم ضمن قدردانی از مرجعیت عراق در تشکیل این گروه طی سخنانی گفت که حشد الشعبی از بدو تأسیس، دفاع از میهن و هر آنچه که مربوط به آینده نسلهایش است را به عهده گرفته است. وی با تاکید به اینکه حشدالشعبی به مذهب، فرقه و نژاد محدود نیست و مهمترین نهاد امنیتی و ستون امنیت عراق باقی خواهد ماند، متذکر شد که حشد الشعبی خط قرمزی است که تحت هیچ گونه گفت و گوی سیاسی یا سهم خواهی قرار نمی گیرد.
نقش مرجعیت شیعیان عراق در تاسیس بسیج مردمی و خدماتی که این گروه در سالهای اخیر انجام داده است سبب شده تا حتی مخالفان حشدالشعبی را به نقش مرجعیت در عبور از بحران ترورویستها اعتراف کنند.
مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق در توئیتی نوشت: «فتوای حضرت آیتالله العظمی سیستانی، عقبنشینی را به پیشروی و شکست را به پیروزی بدل کرد و این فتوا برای نجات عراق به کمک نیروهای قهرمان کشور آمد و عزم و اراده و عقیده راسخ آنها را عیان کرد و در نتیجه، شکست و هلاکت نصیب تروریستها شد».
برهم صالح، رئیس جمهور عراق نیز در سخنانی اظهار کرد: با احترام فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان که در لحظهای سرنوشت ساز صادر شد را به یاد می آوریم، باید بسیار در آن درنگ کرد؛ چراکه واقعا یک طرح ملی برای نجات عراق از چنگال تروریسم بود.
مقامات عراقی بارها در سخنرانیهای خود گفتهاند که اگر فتوای آیتالله سیستانی نبود بغداد به دست داعش سقوط میکرد، چرا که ارتش قدرت و تدبیر لازم را برای مقابله با تروریستها از دست داده بود و این نیروهای بسیج مردمی بودند که با فتوای مرجعیت تروریستها را به عقب راندند.
موفقیتهای حشدالشعبی تاثیر جایگاه مرجعیت عراق را نشان داد و الآن که هشتمین سال تاسیس بسیج مردمی است بیش از پیش اهمیت این فتوای تاریخی آشکار شده است. این مسئله نشان میدهد مرجعیت شیعیان پشتوانه بزرگی برای حفظ صلح، ثبات و امنیت عراق محسوب میشود؛ به گونهای که در بزنگاههای تاریخی، ضامن حفظ کیان کشور در برابر تهدیدات میشود. آیت الله سیستانی به عنوان مرجع عالیقدر شیعیان بر خلاف جریانهای سیاسی عراق نگاه فرقهای به مردم و تحولات این کشور ندارد بلکه نگاه مرجعیت، نگاه ملی در چارچوب هویت و تمامیت ارضی عراق و تاکید بر وحدت میان شیعه و سنی است و این نگرش عامل مهمی در مقبولیت مردمی مرجعیت و کارآمدی نقش آن در برهههای حساس از تحولات عراق است.
حشدالشعبی ضامن امنیت عراق در برابر باقیماندههای داعش
اگرچه غرب و عمال منطقهای آن تلاش کردهاند از نفوذ حشدالشعبی در عراق جلوگیری کنند اما همه این تلاشها ناکام مانده و گذشت زمان نشان داد که اقدام مرجعیت امر مبارکی بوده که توانسته ثمرات زیادی را برای عراق به ارمغان بیاورد.
هشت سال پس از تأسیس حشدالشعبی، این سازمان همچنان نیروی اصلی دفاع از امنیت و ثبات عراق در برابر تحرکات هستههای زیرزمینی داعش و مقابله با دسیسه خارجی برای احیای این گروهک تروریستی در مناطق غربی عراق میباشد. اگر چه هسته اصلی داعش توسط نیورهای حشدالشعبی چند سال پیش نابود شد اما عناصر مخفی این گروه هرازچندگاهی با عملیات ترورویستی و حمله به مراکز امنیتی و دولتی تلاش میکنند تا قدرت سابق خود را بازیابند اما حشدالشعبی اجازه جولان مجدد به تکفیریها را نمیدهد و این نیروها هر روز در عملیاتهای خود در شهرهای مختلف عراق با ترورویستها درگیر هستند و ضربات سختی را به این گروه وارد کردهاند.
حشدالشعبی علاوه بر حضور در جبهههای نبرد، حتی در بازسازی مناطق ویران شده در جنگ علیه تروریسم هم فعالیتهای گستردهای را انجام داده است و بسیاری از نیروهای مردمی در ساخت مسکن و احداث جادههای ویران شده نقش موثری داشتهاند.
نیروهای حشدالشعبی در مناطقی که ماموریت تامین امنیت به آنها واگذار شده است هم به خوبی عمل میکنند. این نیروها علاوه بر تامین امنیت مناطق مختلف عراق، در مناسبتهای ملی و مذهبی عراق همچون مراسم پیاده روی اربعین که میلیونها نفر از سراسر جهان به عراق سفر میکنند، هم نقش بسزایی در حفاظت از جان و مال مردم دارند.
دفاع حشدالشعبی از حاکمیت ملی عراق
هر چه قدر که حشدالشعبی در جبهههای نبرد با تروریستها خیرهکننده عمل کرده است، به همان اندازه نیز در دفاع از تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی در برابر تحرکات گریز از مرکز نیروهای تجزیهطلب داخلی و همچنین اشغالگری خارجی به صورت جدی در میدان عمل بوده است.
یکی از این عرصهها نقشآفرینی در اقدام تاریخی اخراج نیروهای آمریکایی از خاک عراق میباشد که با رهبری حشد هم در حوزه قانونی، از طریق تصویب مصوبه پارلمان در مورد لزوم اخراج نیروهای خارجی از خاک عراق، راه را بر تداوم حضور نظامی آمریکا در این کشور بست و هم در فاز عملیاتی و نظامی فضا را بر حضور تحرکات نظامیان آمریکایی به شدت تنگ کرده است.
فرماندهان حشالشعبی بارها هشدار دادهاند که اگر آمریکاییها از عراق خارج نشوند برای بیرون راندن آنها به زور متوسل میشوند. اینکه آمریکا برخی پایگاههای خود در عراق را به دولت این کشور تحویل داد و همه نیروهایش را در دو سه پایگاه مستقر کرده است، به خاطر هشدارهای مقاومت عراق بود و زمینهای برای خروج کامل اشغالگران در آینده شد.
کاخ سفید حشدالعبی را مانع بزرگی برای پیشبرد برنامههای مخرب خود در عراق میداند و علاوه بر تبلغات رسانهای در دو سال گذشته جنگندههای آمریکایی چندین بار پایگاههای حشدالشعبی را مورد هدف قرار داده اند؛ هرچند که مقاومت عراق با حمله به پایگاههای نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه پاسخ این حملات را داده است.
به راه انداختن اعتراضات خیابانی و فشار به دولت عراق برای خلع سلاح حشدالشعبی و تداوم بن بست سیاسی در پارلمان، در دستور کار آمریکاییها قرار گرفته تا مقاومت عراق را به عنوان عامل نابسامانیهای این کشور معرفی کنند اما رهبران حشدالشعبی به خوبی با این توطئهها مقابله کردهاند و اجازه موج سواری به واشنگتن و متحدانش را ندادهاند.
حشدالشعبی علاوه بر ایستادگی در برابر اشغالگران آمریکایی، در مقابل اقدامات مکرر ترکیه در نقض تمامیت ارضی عراق نیز ساکت نمانده و پس از دههها بیعملی دولت عراق به مقابله با آن روی آوردهاند. باتوجه به اینکه ترکیه در ماههای اخیر حملات خود به برخی مناطق شمالی عراق را تشدید کرده است، فرماندهان حشدالشعبی به این تجاوزات واکنش نشان داده اند و تهدید کردهاند که درس سختی به ترکیه خواهند داد. حملات مکرر راکتی و پهپادی به پایگاههای ترکیه در هفتههای اخیر، نوعی هشدار به آنکارا است تا هر چه سریعتر خاک عراق را ترک کند.
قانونمداری و دفاع از قانون و مردمسالاری
در حالی که دشمنان زخم خورده مقاومت در تبلیغات گسترده رسانهای برای ضربه زدن به پایگاه مردمی حشدالشعبی تلاش میکنند تا اینگونه وانمود کنند که سازمان حشدالشعبی یک جایگاه فراقانونی برای خود قائل بوده و نیرویی خارج از کنترل دولت میباشد، اما حشدالشعبی علاوه بر خدمات نظامی، در تحقق ثبات سیاسی در عراق هم پیشقدم بوده است.
اولاً حشد همواره خود را تابع قوانین پارلمان و رای نهادهای قضایی و اجرایی کشور در چارچوب قانون اساسی دانسته و نمونه آشکار این موضوع را میتوان در ماجرای صدور فرمان قرار گرفتن حشد در زیرمجموعه نیروهای مسلح در دوران عادل عبدالمهدی مشاهده کرد که با تبعیت کامل رهبران حشد از این فرمان همراه بود.
ثانیاً باتوجه به اینکه تعدادی از نمایندگان نزدیک به حشدالشعبی در پارلمان عراق حضور دارند، این مجموعه همواره تلاش کرده اند تا با داشتن نگاه ملی و در اولویت قرار دادن مصالح ملی مردم عراق در همکاری سایر جریانهای سیاسی به بن بست سیاسی در این کشور پایان دهند و برگزاری نشستهای متعدد با رهبران جریان صدر و رهبران اقلیم کردستان همگی برای حل بحران سیاسی و تشکیل دولت بوده است.
در همین راستا، یاسر العیساوی معاون ستاد حشدالشعبی در گفتگو با المیادین تأیید کرد که این گروه اجازه هیچ کودتای نظامی یا تحولات سیاسی خارج از روند انتخابات در عراق را نخواهد داد.
تجربه موفق هشت ساله تاسیس حشدالشعبی نشان داد که اگر دوراندیشی و فتوای آیتالله سیستانی نبود، نابودی داعش شاید به پروژهی ده ساله تبدیل میشد و عراق به این زودیها از شر داعش خلاص نمیشد. اکنون حشدالشعبی به لطف سابقه درخشانی که در مقابل داعش و فعالیتهای مردمی از خود به جا گذاشته، از موثرترین ارکان نظامی و اجتماعی عراق شناخته میشود و جنگ روانی که جبهه عربی- غربی برای انحلال و تضعیف مقاومت عراق بکار گرفته است، به راحتی نمیتواند جایگاه مردمی و سیاسی آن را از بین ببرد.