الوقت- زمانی كه درجریان دومین نشست وین درباره بحران سوریه، مقامات آمریكا و روسیه توافق كردند لیستی مشترك از نام گروههای غیرتروریستی آن كشور را تهیه كنند كه میتوانند در فرایند گذر سیاسی نقش داشته باشند، کشورهای حامی مخالفان سوریه گفتند که واشنگتن با این توافق در دام مسكو افتاده است .
چارلز لیستر محقق موسسه بروكینگز در مركز دوحه و امیل الحكیم كارشناس مسایل غرب آسیا در موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیك، به صورت آشكارا این توافق را محكوم و آن را مانعی برای حل بحران سوریه عنوان كردند. به نظر میرسد نگرانی اصلی آنها درباره سرنوشت گروه احرار الشام است كه از نظر روسیه تروریست محسوب می شود اما از حمایت كامل عربستان و قطر برخوردار است.
بنابر بیانیه وین، گروههایی كه در كنار سازمانهای تروریستی همانند داعش و جبهه النصره شاخه سوری القاعده جنگیدهاند، تروریستی محسوب میشوند و همین مسئله مهمترین دلیل نگرانی طرفداران احرار الشام محسوب میشود، همچنانکه گزارشهای معتبری از همكاری این گروه با گروههای تروریستی بویژه جبهه النصره منتشر شده است. این دو گروه سلفی- تكفیری ائتلافی با عنوان جیش الفتح تشكیل داده اند كه نقش مهمی در تسلط بر ادلب در حدود چهار ماه قبل داشت. ادوارد درك كه در حلب مستقر است اخیرا طی گزارشی در المانیتور از احتمال هماهنگی بین داعش و جبهه النصره برای مقابله با پیشرویهای ارتش سوریه خبر داد. پیشتر نیز صالح مسلیم رهبر حزب متحد دموكراتیك كردهای سوریه ماه گذشته میلادی به پایگاه اینترنتی المانیتور گفت كه احرار الشام هیچ فرقی با داعش ندارد.
برای فرار از این تله روسیه، عربستان سعودی در تدارك برگزاری كنفرانسی با حضور نمایندگانی از گروههای مختلف سوری در 15 دسامبر است. بنابر گفته نماینده عربستان در سازمان ملل، «پادشاهی سعودی خوشحال است كه تمامی مخالفان سوری را گردهم میآورد و به آنها كمك میكند تا با یك صدا و موضعی متحد حاضر شوند.» هنوز جزئیات بیشتری از این كنفرانس در رسانهها منتشر نشده اما روزنامه الشرق الاوسط كه با پادشاهی سعودی وابسته است به نقل از منابعی از مخالفان مسلح سوریه گزارش داد كه نمایندگانی از بیش از 30 گروه مسلح در این كنفرانس شركت خواهند كرد. بنابر گزارش الشرق الاوسط، از جمله این گروهها « جیش الاسلام»، «ارتش آزاد سوریه»، «احرار الشام»، «جیش الیرموك» و غیره هستند.» بر اساس این گزارش، جبهه النصره شاخه سوری القاعده در این كنفرانس شركت نخواهد كرد.
در این میان آمریكاییها تاكنون موضع شفافی درباره احرار الشام نگرفتهاند؛ اما به نظر میرسد آنها نیز از موضع عربستان حمایت میكنند. دیوید ایگناتیوس در واشنگتن پست نوشت: « نكته مهم این است كه آیا یك گروه شبه نظامی اسلامگرا[سلفی] كه احرار الشام خوانده میشود و از حمایت عربستان و قطر برخودار هست و بعضی وقتها هم در كنار افراط گرایان جنگیده، باید در لیست سیاه قرار بگیرد یا نه؟ به نظر میرسد انگلیس و آمریكا میخواهند با احرار الشام به مثابه بخشی از راه حل رفتار كنند تا بخشی از مشكل، مشروط به آنکه این گروه بیشتر مسئولیتپذیر باشد.»
با وجود محرز بودن ماهیت تروریستی و تكفیری احرار الشام، تلاشهای عربستان سعودی و رسانههای وابسته به این كشور برای اینكه نام این گروه در لیستهای گروههای تروریستی قرار نگیرد میتواند چالشی جدی برای روند مذاكرات سیاسی سوریه فراهم آورد و حتی بعضی ناظران احتمال میدهند قرار نگرفتن نام این گروه در لیست گروههای تروریستی منجر به شكست مذاكرات سیاسی خواهد شد.