به گزارش الوقت کاهش یارانه سوخت وگران شدن آن در لبنان اعتراضات مردمی به این تصمیم دولت بحران سوخت را باعث شده است.
دولت لبنان روز سه شنبه قیمت سوخت را بیش از یک سوم افزایش داد ، اقدامی که به دلیل محدودیت منابع مالی و با هدف جلوگیری از کاهش یارانه دیگر خدمات اساسی صورت گرفت اما فشار بر مصرف کنندگان فقیر را افزایش می دهد.
وزارت انرژی اعلام کرد که متوسط قیمت 20 لیتر بنزین اکتان 95 با 35 درصد افزایش به 61 هزار و 100 پوند رسیده است. سوخت دیزل نیز با 12800 پوند یا 38 درصد افزایش به 46100 پوند رسید.
این افزاش قیمت منجر به بالا گرفتن اعتراضات خیابانی و شکلگیری صف های طولانی در برابر پمپ بنزینها و بعضاً درگیری میان شهروندان شده است. از طرف دیگر تنش در میان دولتمردان لبنانی نیز بالا گرفته است.
در این میان روز یکشنبه به گفته صلیب سرخ لبنان در انفجار یک تانکر سوخت در عکار در شمال لبنان دست کم 20 نفر کشته و ده ها نفر دیگر زخمی شده اند.
این انفجار صبح یکشنبه صبح رخ داد. یک منبع نظامی و یک منبع امنیتی به خبرگزاری رویترز اعلام کرده که این انفجار از یک تانکر مخفی شده سوخت بوده است.
خبرگزاری رسمی لبنان نیز اعلام کرد که این انفجار در پی درگیری بین "ساکنینی که برای پر کردن بنزین در اطراف مخزن جمع شده بودند" رخ داده است.
کمبود شدید سوخت و قطع برق بیش از 22 ساعت در روز ، بسیاری از مشاغل و خانه های مردم را بدون گازوئیل مورد نیاز برای تامین برق ژنراتورهای خصوصی کرده و کشور را در تاریکی فرو برده است.
بیمارستان ها ، نانوایی ها ، مغازه های ضروری و مشاغل به دلیل قطع برق در سراسر کشور مجبور شده اند فعالیت خود را کاهش داده یا به طور کامل تعطیل کنند.
یکی از بیمارستان های اصلی لبنان روز شنبه گفت مجبور است دستگاه های تنفسی و دیگر تجهیزات ضروری را در کمتر از 48 ساعت قطع کند. مرکز پزشکی دانشگاه آمریکایی بیروت (AUBMC) در بیانیه ای اعلام کرد که منابع آن برای تأمین برق تجهیزات تا صبح دوشنبه تمام شده است.
خدمات اولیه در لبنان که از سال 2019 در بحران مالی شدیدتری قرار داشت ، رو به فروپاشی است. ارزش پوند لبنان به شدت سقوط کرده و تورم سه رقمی پس اندازهای مردم را از بین برده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه ، حداقل 78 درصد از مردم لبنان زیر خط فقر زندگی می کنند و مشاغل به سختی امکان ادامه کار و فعالیت را دارند.
ویدئوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی روز شنبه نشان می دهد صدها خودرو در تمام ساعات روز در سراسر لبنان در کنار پمپ بنزینها صف کشیده اند.
گران شدن سوخت بازار سیاه را نیز تقویت کرده و عده ای برای فروش گرانتر بنزین دست به احتکار زده اند.
ارتش لبنان روز شنبه برای مقابله با این موضوع وارد عمل شده و پمپ بنزین های بسته که سوخت را احتکار میکردند، بازگشایی کرد.
ارتش ده ها گالن پر از سوخت را از صاحبان پمپ بنزین توقیف کرد که طبق گزارشات قصد دارند آن را به قیمت بالاتری به شهروندان مستأصل بفروشند. در بیانیه ارتش آمده است که ارتش بیش از 78000 لیتر بنزین ذخیره شده در دو ایستگاه پمپ بنزین و همچنین 57000 لیتر گازوئیل از ایستگاه سوم را توقیف کرد.
ارتش لبنان همچنین با قاچاقچیان فعال در مرز سوریه برخورد کرده و طی چند روز گذشته هزاران لیتر بنزین را توقیف کرده است.
صاحبان پمپ بنزین و واردکنندگان سوخت بانک مرکزی را متهم میکنند که در بازکردن خطوط اعتباری دیر عمل کرده و کمبود سوخت را موجب شده است.
جدال دولت و بانک مرکزی
بحران سوخت پس از تصمیم بانک مرکزی به کاهش یارانه سوخت با اعتراض میشل عون رئیس جمهور مواجه شده که این تصمیم را خودسرانه دانسته و هماهنگی بانک مرکزی با دولت را لازم میداند.
عون در بیانیه ای گفت سلامه از تغییر تصمیم خود امتناع ورزید و او را مسئول تشدید بحران دانست.
وی گفت: "بانک مرکزی یک نهاد حقوق عمومی است و دولت سیاست گذار کلی در همه زمینه ها است".
دولت از سلامه می خواهد تا زمانی که برنامه ارائه کارت های نقدی به شهروندان اجرا نشود ، تصمیم خود را لغو کند.
در پاسخ به انتقادات ریاض سلامه رئیس بانک مرکزی در مصاحبه ای با رادیو آزاد لبنان گفت که یارانه سوخت ذخایر ارزی کشور را کاهش داده است. «ماه گذشته حدود 800 میلیون دلار برای واردات هزینه شد. این رقم باید به مدت سه ماه کافی باشد».
برای تداوم یارانه حمایتی سوخت، بانک مرکزی گفته است که به قانون نیاز دارد تا اجازه استفاده از ذخیره اضطراری را بدهد. ذخیره ارزی به گفته سلامه کاهش یافته و اکنون 14 میلیارد دلار رسیده است.
منتقدان طرح یارانه می گویند این طرح با فروش کالاها به کمتر از قیمت واقعی آنها ، قاچاق و احتکار را تشویق کرده است.
سلامه گفت لبنان در صورت روی کار آمدن دولت می تواند از بحران خود خارج شود و پوند "گروگان تشکیل دولت جدید و اصلاحات" است.
سیاستمداران لبنانی از زمان استعفای نخست وزیر حسن دیاب در آگوست گذشته پس از انفجار مهلک در بندر بیروت، در مورد تشکیل دولت جدید به توافق نرسیده اند. از این رو دیاب همچنان به عنوان نخستوزیر موقت باقی مانده است.
پس از استعفای سعد الحریری از مسئولیت تشکیل کابینه و معرفی نجیب میقاتی به عنوان نامزد جدید این پست، میشل عون ابراز خوش بینی کرد که به زودی دولت جدیدی تشکیل خواهد شد.
میشل عون ، رئیس جمهور لبنان روز جمعه جلسه اضطراری برای بحث در مورد وخامت بحران سوخت فراخواند، اما از آنجا که اختلافات سیاسی مانع تلاشها برای یافتن راه حل شده، این درخواست از سوی نخستوزیر رد شد.
مقاومت در کنار مردم برای حل بحران اقتصادی
در حالی که کمککنندگان بین المللی ارسال وام و کمکهای مالی را منوط به تشکیل دولت کرده اند، حزب الله به عنوان قدرت نخست سیاسی و حافظ نظامی لبنان در برابر تهدیدات خارجی دشمنان بویژه از سوی رژیم صهیونیستی بارها برای توافق با دیگر گروهها و ضرورت تشکیل دولت اعلام آمادگی کرده است.
با این حال زیادهخواهی و وابستگی برخی رهبران و گروههای سیاسی به بازیگران خارجی مانند عربستان سعودی و آمریکا، که به دنبال ایجاد بی ثباتی و بحران در لبنان هستند، موجب گره خوردن کار تشکیل دولت شده است. به طور حتم با در پیش گرفتن رویکرد ملی و واقع گرایانه از سوی جریان 14 مارس نزدیک به حریری، مقاومت لبنان که در عرصه دفاع از مرزهای سرزمینی و ایجاد بازدارندگی در برابر رژیم صهیونیستی موفق بوده، در عرصه حل بحران اقتصادی در این کشور نیز میتواند به کمک لبنانیها بشتابد.