پایگاه تحلیلی الوقت - به تازگی وزیر خارجه افغانستان که به عربستان سفر کرده، در جریان دیدار خود با مقامات سعودی تفاهم نامه هایی را در زمینه همکاری دو کشور در زمینه آموزش و پرورش به امضا رسانده است.
پایگاه وزارت خارجه افغانستان در این ارتباط اعلام کرده که در سفر وزیر خارجه این کشور به عربستان تفاهمنامه‌ای بین وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و خارجه دو کشور امضا شده که طی آن، بازدیدهای متقابل مسئولان امور آموزشی و گروه‌های دانشجویی دوکشور افزایش یافته و آموزش زبان عربی برای علاقمندان در افغانستان، در کانون توجه قرار داده خواهد شد.
وزارت خارجه افغانستان افزود: حنیف اتمر از کمک‌های عربستان در بخش آموزش و پرورش و اعطای بورسیه‌ها به دانشجویان افغانستانی در بخش کارشناسی و کارشناسی ارشد نیز، قدردانی کرده است.
وزیر خارجه افغانستان همچنین در این دیدار خواستار گسترش دامنه همکاری‌ها و ارائه کمک‌های عربستان در زمینه آموزش های فنی به دانش آموزان افغان در رشته‌های علمی و فنی شده است.
وزیر آموزش و پرورش عربستان هم گفته است که در بخش‌های آموزش آموزگاران و تدوین برنامه‌های آموزشی و درسی، با استفاده از مدل‌ها وتجارب موجود عربستان به افغانستان کمک می کند.
نگرانی ها از بازگشت عربستان
با این حال همکاری عربستان با افغانستان در زمینه آموزش و پرورش با نگرانی هایی گسترده ای در سطح داخلی افغانستان روبرو شده و بسیاری ورود عربستان به آموزش و پرورش افغانستان تحت عنوان همکاری های آموزشی را خطرناک عنوان کرده اند.
این نگرانی بویژه با توجه به پیشینه آموزه های سلفی گرایی و بنیادگرایی از سوی نظام آموزشی عربستان عنوان شده و به باور بسیاری رهبران ریاض اگرچه در قالب کمک به پروژه های عمرانی و ساخت و مدارس و مکتب خانه وارد افغانستان خواهند شد، اما اهداف آن ها تنها در سطح اقدامات عمرانی و ساخت و ساز نیست بلکه فراتر از این اقدامات آن ها بدنبال ترویج آموزه های سلفی و وهابیت در نظام آموزشی افغانستان هستند.
نمونه کمک های عربستان در بخش آموزش و پرورش را در مکاتب و موسسات آموزشی وابسته به این کشور که در پاکستان ساخته شده می توان مشاهده کرد و به خوبی دید که مدارس وابسته به عربستان در پاکستان در قالب برنامه ها و آموزه های دینی در واقع سلفی گرایی وهابیت را ترویج می دهند.
ترویج سلفی گرایی و بنیادگرایی فکری در پاکستان از سوی عربستان طی 4 دهه گذشته به شکل گیری گروهی انجامید که امروز تحت عنوان طالبان در حال نبرد و جنگ مستقیم با دولت مرکزی کابل هستند و همین نگرانی نیز وجود دارد که عربستان در برنامه های آموزشی خود در افغانستان بنیادگرایی و سلفی گرایی را برای نسل آینده این کشور تقویت کند.
همین شرایط است که حال توافق وزارت خارجه افغانستان با آموزش و پرورش عربستان با تردید و نگرانی بسیاری روبرو شده و بسیاری در فضای مجازی افغانستان خواستار عدم ورود ریاض به بخش آموزش و پرورش افغانستان شده اند.
توافق با عربستان همزمان با مذاکره با طالبان
آن چه در سفر اخیر وزیرخارجه افغانستان به عربستان و برخی توافقات در زمینه آموزش و پرورش قابل توجه به نظر می رسد، همزمانی این موضوع با مذاکرات دولت کابل و طالبان در دوحه قطر است.
شاید به بارو برخی دولت اشرف غنی این پیش بینی را کرده که در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات با طالبان و ورود طالبان به صحنه قدرت داخلی در افغانستان، کشورهایی همچون عربستان و پاکستان نزدیک ترین متحدان خارجی طالبان خواهند بود و از هم اکنون نزدیکی با ریاض در دستور کار دولت کابل قرار گرفته است.
از سوی دیگر شاید مذاکره کابل با ریاض چراغ سبزی هم به طالبان باشد که مشغول مذاکره با مقامات دولتی و تیم مذاکره کننده هستند و دولت کابل از طریق مذاکره با عربستان این چراغ سبز را به رهبران طالب خواهد داد که در صورت مشارکت در فرایند قدرت با کشورهایی همچون عربستان نیز روابطی نزدیک دنبال خواهد شد.
دولت اشرف غنی البته پپش از این نیز با صدور مجوز برگزاری برخی کلاس های مدارس و مکاتب ابتدایی در مساجد چراغ سبز بازگشت طالبان به شرایط نسبی مورد نظرشان را روشن کرده بود و حال دولت اشرف غنی از طریق توافق با عربستان در زمینه آموزش و پرورش خواسته عزم دولتش را برای به نتیجه رساندن گفتگوها با طالبان نشان دهد.
با وجود این اقدامات اما بسیاری معتقدند که ورود ریاض از این جهت برای جامعه داخلی افغانستان حساسیت زا خواهد بود که باردیگر شکاف‌های مذهبی و قومیتی در این کشور چندقومی و موزائیکی را برجسته خواهد ساخت. در واقع رهبران ریاض نشان داده اند که هیچ گاه در جهان اسلام رویکردی جامع و فراگیر را دنبال نمی کنند و ورودشان به کشورها مختلف همراه با حمایت خاص از برخی گروه های مذهبی و قومی نزدیک به خود خواهد بود و در این شرایط ورود احتمالی سعودی ها بیشترین نگرانی را از جانب شیعیان هزاره خواهد داشت که همواره طی سال های گذشته منتقد وجود تبعیض و محرومیت های ساختاری در نهادی سیاسی افغانستان بوده اند.
