الوقت- ورود نیروهای روسیه به سوریه فصل جدیدی در شامات ایجاد خواهد کرد و محور مقاومت شامل سوریه، روسیه، حزب ا...، عراق و ایران از توان لازم برای ایجاد تغییرات مطلوب برخوردار هستند.
در این میان شاید ورود روسیه به سوریه بحران را به طور موقت تشدید کند، اما آتش را باید با آتش خاموش کرد.
استقرار نیروهای هوایی و زمینی روسیه در سوریه در هفته پایانی سپتامبر 2015، تحولات جدیدی در منطقه خاورمیانه رقم زد و غرب را غافلگیر کرد.
آمریکایی‌ها حضور نیروهای روسیه در سوریه را به ریختن بنزین روی آتش تعبیر کردند. از نگاه روسیه اگر حضور نیروهای این کشور در سوریه، ریختن بنزین روی آتش باشد، اما ریختن بنزین برای خاموش کردن آتش است. گر چه تجربه نشان داده است که ورود کشورها به بحران‌های منطقه‌ای آسان و خروج از آن دشوار است، لکن روسیه با اعتماد به نفس به دنبال حل بحران و کسب دستاوردهای ژئواستراتژیک است.
پوتین رئیس جمهور روسیه در مجمع عمومی سازمان در اواخر سپتامبر 2015 در خصوص جنگ داخلی سوریه گفت: غرب با اتخاذ رویکرد عدم همکاری با اسد برای مبارزه با داعش، اشتباهات متعددی انجام داد.
وی همچنین گفت: این تنها دولت سوریه و شبه نظامیان کرد هستند که حقیقتا در حال جنگ با تروریست ها و داعش در سوریه هستند. این یک حقیقت است که برخی مبارزه با داعش و سازمان های تروریستی در سوریه را نادیده می گیرند.
آمریکا تلاش کرده است تا با رهبری ائتلاف ضدداعش با حضور 62 کشور، داعش را شکست دهد. البته در عمل، تعداد کشورهای حاضر در ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا بسیار کمتر از آنچه که اعلام شده، است. حتی کشوری که داعش را یک تهدید برشمرد یا اجازه سوخت‌گیری به هواپیمای آمریکا در مسیر پرواز به سمت خاورمیانه داد، به فهرست ائتلاف ضدداعش اضافه کردند. مضافاً اینکه بدون به کارگیری نیروی زمینی، ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا بی معناست. بسیاری از نیروهای ارتش آزاد سوریه که توسط آمریکا آموزش دیدند، موضع خود را تغییر داده و به داعش پیوستند. اگرچه حملات هوایی ائتلاف ضد داعش حرکت داعش را کند ساخته، اما نتوانسته آن را متوقف سازد.
ائتلاف آمریکا و غرب در شرایط پیچیده ای قرار گرفته است، بدین مفهوم که هم نمی تواند از اسد حمایت کند و هم نمی تواند داعش را شامل شود؛ چراکه داعش دست هایش آلوده به خون بوده و هدفش سرنگونی دولت عراق است و برنامه پر آب و تابی برای تشکیل به اصطلاح خلافت اسلامی و صدور افراطی گری به جهان دارد.
از سوی دیگر افکار عمومی غرب به شدت ضد داعش است، چراکه این گروه با گردن زدن تعدادی اتباع غربی و دیگر گروگان ها و نیز نظر آخرالزمانی این گروه برای برچیدن نفوذ و آثار غرب از جهان، جو منفی علیه این گروه در غرب ایجاد شده است.
ائتلاف آمریکا و غرب آشکارا نمی تواند حامی تجزیه عراقی باشد که هشت سال در آنجا جنگید تا عراق به عنوان یک کشور یکپارچه باقی بماند. مضافا اینکه ائتلاف به رهبری آمریکا از کردها نیز نمی‌تواند حمایت کند، چرا که این امر موجب ناخرسندی تنها عضو ناتو از این منطقه یعنی ترکیه خواهد شد.
در چنین شرایطی ورود روسیه به سوریه بارقه امیدی برای غرب جهت دور کردن خود از آتش به شکل آبرومندانه و پایان دادن به شرایط موجود سوریه ایجاد کرد. حال اگر غرب همچنان با مداخله نظامی روسیه مخالفت کند، در آنصورت باید نیروی زمینی در سوریه پیاده کند. اگر این امر اتفاق افتد در آن صورت این نیروی زمینی باید طرف کدام گروه را بگیرد؟ اسد یا داعش؟
حضور روسیه در سوریه ابزاری برای اهداف ژئواستراتژیک بزرگ است. حضور روسیه در سوریه اولین حضور رسمی این کشور در خارج از خاک خود پس از فروپاشی شوروی سابق به شمار می‌رود. ورود روسیه به بحران سوریه، کل معادلات را تغییر داده است. حضور روسیه یا داعش را از بین خواهد برد یا آنها را به میز مذاکره خواهد کشاند.
پایگاه دریایی روسیه در طرطوس و پایگاه هوایی این کشور در لاذقیه دارایی روسیه از زمان جنگ سرد به شمار می رود. روسیه مایل نیست این دارایی را از دست بدهد. این دو پایگاه اهرم فشاری در دست روسیه خواهد بود.
حملات هوایی روسیه ورق بازی در منطقه خاورمیانه را تغییر داده است. پاسخ آمریکا به تحرکات روسیه در سوریه چه خواهد بود؟ درگیری یا همکاری؟ نشانه هایی از پاسخ آمریکا در این روزها مطرح شده است. اوباما اوایل اکتبر در بیانیه ای گفت: ما وارد یک جنگ نیابتی با روسیه در سوریه نخواهیم شد.
مداخله روسیه در سوریه فصل جدیدی را در شامات ایجاد خواهد کرد. شاید بحران به طور موقت شدت بیشتری یابد، اما آتش باید با آتش خاموش شود. ابتکار خاموش کردن آتش با بنزین موفق خواهد بود.
مرکز هندی مطالعات جنگ‌افزار زمینی
