الوقت- بمباران مواضع داعش در سوریه توسط روسیه، واکنش‌های بسیاری در جهان داشته است. بویژه آنکه این اولین بار است که روسیه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، نیروهای نظامی اش را به مناطقی فراتر از مناطق پیرامونی اش اعزام کرده و حضور نظامی خود را گسترش داده است. این امر می تواند در نهایت به تثبیت وضعیت روسیه به عنوان یک قدرت جهانی در نظام بین الملل مبدل شده و از این جهت پیامدهای بسیاری را در سطح منطقه ای و بین المللی به همراه داشته باشد.
این در حالی است که غربی ها به خصوص امریکایی ها معتقدند که دولت اسد باید کنار برود اگرچه آنها پذیرفته اند که این هدف در یک پروسه مشخص اتفاق بیافتد اما هدف نهایی آنها براندازی دولت اسد است. در حالی که روس ها معتقدند دولت اسد، دولتی قانونی است و چون با رأی مردم انتخاب شده، همچنان می تواند بر سر کار باشد.
از طرف دیگر نگاه روس ها و آمریکایی ها به مقوله تروریسم متفاوت از یکدیگر است. از نظر آمریکایی ها صرفاً اعضا و نیروهای گروه داعش، تروریسم شناخته می شوند در حالی که روس ها معتقدند تمام گروه هایی که در سوریه برای مخالفت با دولت قانونی اسد دست به اسلحه برده اند، گروه تروریستی محسوب می شوند. به همین دلیل هم در روزهای اخیر، روس ها مواضع گروه هایی نظیر جبهه النصره و احرارالشام را بمباران کرده اند و همین موضوع باعث اعتراض و نگرانی هایی در کشورهای غربی شده است و حتی آنها را به دادن یک بیانیه جمعی در این خصوص وادار کرده است .
علاوه براین ترکیه نیز نگران منطقه حائل و پرواز ممنوعی است که در سوریه و مرز خود به وجود آورده است.به گونه‌ای که ترک‌ها با توجه به افزایش بحران مهاجرت به اروپا در این فکر بودند که بتوانند مهاجران را در منطقه حائل اسکان دهند اما پروازهای روسیه باعث شده تا ترکیه از این موضوع ابراز ناخرسندی و نگرانی کند چراکه ترک‌ها اعتقاد دارند اقدا‌م‌های روس‌ها می‌تواند ضریب اجرایی این طرح را کاهش دهد .
از طرفی دیگر کشورهای عربی هم از تقویت اسد و از بین رفتن گروه‌های تروریستی در هراس هستند. به طوری‌که آنها احساس می‌کنند با ورود روسیه به سوریه ارتش بشار اسد تقویت می‌شود.
از همه اینها مهمتر آنکه، روسیه درصدد است تا با تشکیل ائتلافی مانند ائتلاف متفقین علیه نازی‌ها، جبهه غربی و عربی بویژه آمریکا را در تنگنای بیشتری قرار دهد. هرچند که روسیه از مدت‌ها پیش دنبال ایجاد این ائتلاف بود. ائتلافی که همه کشورها حتی با منافع متضاد را برای جنگ با داعش دربرگیرد. تشکیل چنین ائتلافی با توجه به ناکارآمدی ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا پیروزی بزرگی برای روس‌ها خواهد بود و جایگاه آنها را در نظام بین‌الملل ارتقا خواهد داد. اما اینکه چقدر روس‌ها موفق خواهند شد بستگی به این دارد که بازیگران منطقه تا چه اندازه از منافع خود برای مبارزه با داعش کوتاه بیایند. روس‌ها درنظر دارند با چشم‌پوشی از اختلاف بر سر بشار اسد بین کشورها بر ضد تروریسمی بودن ائتلاف تاکید داشته باشند و از شکاف بین سیاست‌های آمریکا و کشورهای عرب منطقه به ویژه پس از توافق هسته‌ای ایران حداکثر استفاده را ببرند و اگر منافع کشورهای عرب منطقه به منافع روسیه گره بخورد می‌توان به حضور آنها در ائتلاف خوشبین بود.
در مجموع باید گفت که اعتقاد آمریکا و هم‌پیمانان آن بر این است که حضور روسیه در منطقه ممکن است به روند ظهور و حتی قدرت‌گیری جهانی روسیه منجر شود چراکه پس از فروپاشی شوروی این نخستین بار است که روسیه دست به چنین عملی می‌زند و همین موضوع ممکن است موجب ارتقای چهره سیاست خارجی مسکو در جامعه بین‌الملل شود.
شعیب بهمن
