الوقت- در پی افزایش روزانه پایین کشیدن مجسمه‌های شخصیت‌های تاریخی در شهرهای آمریکا توسط معترضان به نژادپرستی، اکنون دونالد ترامپ در فرمانی ویژه دستور محافظت از بناها، یادبودها و مجسمه‌های این کشور را صادر کرده است.
وی در پیامی در توئیتر نوشت: «من دستور اجرایی بسیار قوی برای حفاظت از بناها، یادبودها و مجسمه‌های آمریکا و مبارزه با خشونت‌های مجرمانه اخیر امضا کردم.»
ترامپ با تبهکار و شورشی نامیدن معترضان خشمگین به وجود تبعیض نژادی در ساختار سیاسی و اجتماعی آمریکا را، که در پی قتل بی رحمانه یک جوان سیاهپوست در خشونت مرگبار پلیس شهر مینیاپولیس همانند سیل در حال درنوردیدن تمام ایالاتهای این کشور می باشد، بارها تهدید به صدور دستور سرکوب شدید با بکارگیری نیروهای ویژه کرده است.
کدام مجسمه‌ها فرو ریختند؟
بیشتر مجسمه ها و بناهای یادبودی که توسط معترضان ضدنژادپرستی در اقصی نقاط آمریکا مورد حمله قرار گرفته و یا سرنگون شدند به نوعی مربوط به مدافعان و حامیان نژادپرستی در دوران پیش از لغو برده داری و جنگ های انفصال (1861-1865) میان ایلات های شمالی و جنوبی در این کشور بوده است.
جمعی از معترضان ضدنژادپرستی در آمریکا 31 خرداد با تجمع در اطراف مجسمه «جورج واشنگتن» بنیانگذار و اولین رئیس‌جمهوری این کشور در شهر پورتلند واقع در ایالت اورگان، مجسمه را واژگون کردند و قبل از کشیدن آن روی زمین، سرش را آتش زدند.
3 خرداد گروهی از معترضان به مرگ جورج فلوید در واشنگتن، سعی کردند تا مجسمه اندرو جکسون، هفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده در پارک لافایت مقابل کاخ سفید را سرنگون کنند.
معترضان در حالی که علیه جکسون شعار می‌دادند با انداختن طناب به دور این مجسمه تلاش کردند تا آن را واژگون کنند اما پلیس آمریکا با زدن گاز اشک‌آور مانع از این اقدام شد. اندرو جاکسون، به نمایندگی از حزب دموکرات بین سال‌های ۱۸۲۹ تا ۱۸۳۷ میلادی رییس جمهور آمریکا بود.
در ایلات ویرجینیا معترضان بر روی قطعه سنگی که به عنوان محلی برای فروش بردگان استفاده می شد و قدمت آن به 176 سال پیش بازمیگردد شعارنوسی کردند و همین امر موجب شد تا مسئولان شهر تصمیم به خروج آن از شهر و انتقال آن به موزه را بگیرند.
یکی دیگر از چهره های مورد توجه معترضان مجسمه رابرت ایلی فرمانده ارتشی حامی برده داری در ایالت ویرجینیا بود. در پی اعتراضات روزهای اخیر مردم روی این پایه‌های این مجسمه شعار نویسی کردند و به تجمع پرداختند و قرار است این اثر به زودی از آنجا برداشته شود.
همچنین مجسمه ای از چارلز لین کاپیتان نیروی دریایی کنفدراسیون جنوب که مدافع برده داری بودند درپارک لین شهر بیرمنگام ایالت آلاباما که در سال 2013 نصب شد و در 31 مه 2020 در جریان سرنگون شد.
به طور کلی طی هفته های اخیر مجسمه و یابودهای مربوط به کنفدراسیون جنوبی ها در سراسر ایالات متحده مورد اعتراض معترضان به نژادپرستی بوده است. در این رابطه مجسمه رابرت ای لی در دبیرستان رابرت ای لی در آلاباما، مجسمه دریاسالار رافائل سمس در آلاباما که به دستور شهردار از مرکز شهر خارج شد، بنای تاریخی بنتونویل مربوط به بزرگداشت کنفدراسیون در آرکانزاس که توسط معترضان نابود شد، بنای کنفدراسیون آتن در شهر جورجیا که توسط شهردار و شورای شهر برچیده شد، برچیدن بنای یادبود احترام به زنان کنفدراسیون و تمامی نمادهای مربوط به کفدراسیون در فلوریدا توسط شهردار این شهر، بنای روح کنفدراسیون در تگزاس و موارد بسیاری دیگر رامی توان نام برد.
اکثریت قریب به اتفاق این بناهای کنفدراسیون در دوره قوانین جیم کرو (1977-1877) ساخته شده اند.
قوانین جیم کرو قوانین ایالتی و محلی بودند که تفکیک نژادی در جنوب ایالات متحده را قانونی می کردند . این قوانین در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به تصویب رسید که طی آن قوه مقننه دولت سفیدپوست حاکم بر آمریکا برای از بین بردن حق رای و حذف حقوق سیاسی و اقتصادی سیاه پوستان استفاده میشدند. قوانین جیم کرو تا سال 1965 و شروع جنبش سیاهان پابرجا بود.
آیا ترامپ نگران میراث فرهنگی است؟
تخریب اموال عمومی خصوصا آثار هنر شهری در پی اعتراضات اتفاقی است که در طول تاریخ تکرار شده و یا آثاری اینچنین به بستری برای نشان دادن اعتراضات تبدیل شده‌اند. این امر خود به جدالی سیاسی و فرهنگی میان مدافعان مخالفان این اقدام دامن زده است.
موافقان با اقدام معترضین معتقدند که اساساً ساخت و تبدیل چنین بناهای یادبودی به عنوان یادبود و میراث فرهنگی به عنوان ابزاری برای ارعاب آمریکایی های آفریقایی تبار و تأیید مجدد برتری سفید پوستان ساخته شده اند و کارکردی سیاسی دارند.
اما منتقدان تخریب مجسمه های حامیان نژادپرستی معتقدند که فارغ از محتوایی که این بناهای یادبود ترویج می‌کنند آثار هنری هستند که متعلق به تمام مردم یک کشور است و ارزش تاریخی دارند و برای ساخت آنها هزینه شده‌است.
در این میان ترامپ دو روز پیش درمقام حمایت از آثار فرهنگی در پیامی توئیتری نوشته بود: «بسیار غم‌انگیز است که ایالت‌ها اجازه می‌دهند باندهای سرگردان، آنارشسیت‌ها و غارتگران بدون آنکه بدانند دارند چکار می‌کنند مجسمه‌ها و یادگارهای دوران گذشته ما را تکه تکه کنند. بعضی از اینها آثار عظیم هنری هستند ولی همه‌شان، چه آنها که خوبند و چه آنها که بدند نماینده تاریخ و میراث ما هستند.»
اما آیا نگرانی ترامپ از نوع نگرانی مدافعان آثار فرهنگی است؟ بعید به نظر می‌رسد. خواستگاه سیاسی ترامپ و جریان پوپولیستی که او را به کاخ سفید رسانید عموماً سرمایه داران، لابی های اسلحه سازی، گروه های راست افراطی، لابی صهیونیستی و مخالفان جهانی سازی بوده اند. بخش زیادی از این سازمانها دارای گرایشات برتری جویانه هم در مورد نقش رهبری آمریکا بر جهان و هم در مورد برتری نژادی هستند. این به این معناست که ترامپ در مورد یادبودهای مذکور به تقدیس محتوای نژادپرستانه این یادبودها نظر دارد و نه میراث فرهنگی و گردشگری.
