الوقت- عربستان سعودی با تجاوز نظامی به یمن که بیش از پنج ماه به طول انجامیده است، رفتارهایی مشابه جنگ رژیم صهیونیستی در غزه در یک دهه گذشته و از جمله جنگ سال ٢٠١٤ از خود به نمایش گذاشته است. تشابه های الگوهای رفتاری عربستان سعودی در جنگ یمن با رژیم صهیونیستی در جنگ غزه در ابعاد مختلف قابل بررسی تطبیقی است. نوع عملیات نظامی و تمرکز بر اهداف نظامی از جمله زمینه های قابل بررسی است. با این حال جنبه مهم دیگر بررسی رفتارهای بینالمللی این دو بازیگر در پیشبرد جنگ است که در این نوشتار به آن خواهیم پرداخت. از جمله این رفتارها و سیاستها می توان به ائتلاف سازی برای جنگ، هدف گیری محور مقاومت با محوریت ایران، کسب همکاری و حمایت سازمانها و قدرتهای بینالمللی، بی توجهی به قوانین، هنجارها و اعتراضات بینالمللی، محاصره اقتصادی و تحریم نظامی و بهره گیری از امپراتوری رسانهای و پیشبرد جنگ روانی اشاره کرد.
ائتلاف سازی بر ای جنگ
تلاش برای ایجاد ائتلافی برای پیشبرد جنگ و رهایی از عملکرد انفرادی از جمله رفتارهای مشابه رژیم صهیونیستی و عربستان در جنگ بوده است. در حالی که رژیم صهیونیستی بر ائتلاف تاریخی استراتژیک خود با آمریکا برای جنگ در غزه و بهره گیری همه جانبه از حمایتهای آن تکیه کرد، عربستان سعودی علاوه بر آمریکا تلاش کرد تا ائتلافی منطقه ای با حضور سطح گسترده ای از بازیگران منطقه ای شکل دهد .
ارتش صهیونیستی در سه جنگ اخیر خود علیه نوار غزه در هماهنگی کامل با ایالات متحده آمریکا بوده و عربستان نیز در جنگ خود علیه یمن با این کشور هماهنگ بوده است. در واقع عربستان در تهاجم به یمن با هماهنگی آمریکا اقدام کرده است. تقریبا همه کشورهایی که در سومین جنگ اسراییل علیه غزه موسوم به جنگ ٥١ روزه در سال ٢٠١٤ در کنار رژیم صهیونیستی علیه مردم نوار غزه قرار گرفتند، در تجاوز سعودی علیه یمن کنار ریاض موضع گرفتند. در همین راستا،آمریکا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، انگلیس، مغرب، اردن، مصر،امارات، قطر و شورای امنیت در واکنش به تجاوزات عربستان به یمن از این اقدام حمایت کردند .
در حمله عربستان سعودی این کشور موفق شد تعداد قابل توجهی از بازیگران منطقه ای را با خود همراه سازد. هواپیماهای ٥ کشور عضو شورای همکاری خلیج (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، کویت و بحرین) به همراه مراکش، مصر، اردن و سودان در این حمله مشارکت دارند و سومالی نیز اجازه استفاده از پایگاههای نظامی خود برای حمله را داده است. از پاکستان نیز برای پیوستن به ائتلاف دعوت شد اما در نهایت این کشور تصمیم گرفت که در جنگ بی طرف بماند. اتحادیه عرب حمایت خود را از این عملیات اعلام کرد. همچنین اعضای این اتحادیه در نشست سالانه خود در شرمالشیخ بیانیهای صادر کرده خواستار تشکیل نیروی نظامی مشترک شدند .
هدف گیری محور مقاومت با مرکزیت ایران
یکی دیگر از نقاط اشتراک رفتار بینالمللی رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی در دو جنگ غزه و یمن را می توان هدف قرار دادن محور مقاومت و جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای کمک متقابل برای تحقق هدف کلان تضعیف محور مقاومت دانست. رژیم صهیونیستی ایران و گروههای مقاومت در لبنان و فلسطین را به عنوان اصلی ترین تهدید برای امنیت ملی خود می داند و همواره هدف خود را در جنگها دفاع از مردم خود و امنیت خود در برابر حملات گروههای مقاومت ذکر می کند و از آنها به عنوان تهدید تروریستی یاد می کند. ضمن اینکه رژیم صهیونیستی همواره ایران را به عنوان اصلیترین حامی گروههای مقاومت دانسته و راهبرد اصلی خود را تضعیف محور مقاومت قرار داده است .
ائتلاف تحت رهبری سعودی در جنگ یمن نیز ایران را به حمایت مالی و نظامی از حوثیها متهم کرده است. سرتیپ احمد العسیری سخنگوی ائتلاف در روز اول آوریل ٢٠١٥ اعلام کرد که: «به سپاه پاسداران ایران و عناصر حزبالله لبنان هشدار میدهیم در صورت حضور در اردوگاههای آموزشی انصارالله یا مناطق درگیری، سرنوشتی مانند سرنوشت آن ها خواهند داشت». به لحاظ راهبردی نیز هدف اصلی عربستان سعودی از درگیری در یمن پایان دادن به نفوذ ایران در این کشور و مقابله با ایران در سطح منطقه بوده است و این موضوعی است که بارها از سوی مسئولان سعودی اعلام شده است .
نکته مهم دیگر انتشار اخبار و گزارشهایی است که بر حمایت متقابل رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی از همدیگر در دو جنگ غزه و یمن تاکید دارند. به رغم سکوت عربستان سعودی در جنگ غزه برخی گزارشها نشان می داد که عربستان کمکهای را به رژیم صهیونیستی برای هجوم به غزه ارایه داده است. مجتهد فعال رسانه ای منتصب به مراکز قدرت سعودی در صفحه توييتر خود نوشت: عربستان و امارات علاوه بر اينكه هزينه هاي حمله زميني (به غزه) را برعهده گرفته اند؛ به “بنيامين نتانياهو “نخست وزير رژيم صهيونيستي قول داده اند كه در صورت تكميل يورش به غزه و پايان دادن به حماس، سفارتهاي اين رژيم را در پايتختهايشان بگشايند .”همچنین “ديويد هرست” در مطلبي در روزنامه آمريكايي “هافينگتون پست” تأكيد كرد كه تجاوز رژيم صهيونيستي به غزه، با چراغ سبز طرفهاي بين المللي و منطقه اي و در رأس آنها عربستان، آمريكا و مصر آغاز شده است . ديويد هرست” خاطرنشان كرد كه عربستان و مصر با حمايت از اين تجاوزگري، به دنبال آن بودند تا ضربه اي بزرگ به مقاومت در غزه وارد و آن را مجبور كنند كه شرايط آتش بس و طرح “صلح عربي” را بپذيرد .
در جنگ یمن نیز رسانهها و منابع یمنی از ابتدا بر حمایت و همکاری غیررسمی اسراییل با عربستان تأکید داشتند که با سکوت دولت اسراییل مواجه گردید اما در ادامه برخی رسانههای غربی نیز گزارشهایی حاکی از حمایت تسلیحاتی و حضور نظامیان اسراییلی در این حملات منتشر کردند. اسراییل و عربستان پیش از این همکاری اطلاعاتی با یکدیگر را که نقطه مشترک آن دشمنی با ایران است از سالهای قبل آغاز کرده بودند. رسانههای غربی از مذاکرات بیسابقه اسراییل یا مقامات سعودی علیه ایران نیز خبر دادهاند که از جمله آن اجازه دادن به نیروی هوایی اسراییل برای استفاده از فضای عربستان سعودی برای حمله به ایران است. پایگاه خبری- نظامی veterans-today در تحلیلی نوشت که تصاویر باقیمانده از یک فروند F -١٦ سرنگون شده توسط نیروهای یمنی نشان میدهد که این نوع از ب-١٦ بوده و تاکنون به نیروی هوایی هیچ یک از کشورهای عربی فروخته نشده است و تنها خریدار این نوع جنگنده در منطقه خاورمیانه اسراییل بوده است.
جواد مددی