الوقت- پایگاه خبری دیلی بیست آمریکا تایید کرد شاهزاده « هیا بنت حسین » همسر حاکم دوبی که خواهر ناتنی پادشاه اردن نیز هست به همراه دو فرزندش ازامارات به آلمان فرار کرده و خواستار پناهندگی درآلمان شده است. روزنامه القدس العربی روز گذشته نوشت: محمد بن راشد با پادشاه اردن صحبت کرده و از او خواسته است فرزندانش را به او بازگراند و به هیا اطلاع دهد که قصد طلاق او را دارد. برخی رسانه ها نیز از قصد هیا برای سکونت در لندن خبر دادند. این امر از بعدی نیز بر دامنه اختلافات موجود میان حاکمان امارات افزوده است. حال اما سوال مهم این است که چرا یک اختلاف خانوادگی باید به این سرعت ابعاد بین المللی پیدا کند و چهار کشور و دو شیخ نشین مهم در امارات درگیر آن شوند؟
اختلافات پایدار درامارات
یکی از دلایل مهم فرار همسر«محمد بن راشد» حاکم دوبی دست داشتن او در کودتایی علیه برادرش در اردن عنوان شده است. ریشه های پایدار اختلافات بین امیر نشین های امارات سرنخ هایی از منافع متضاد و سو استفاده برخی کشورهای اروپایی در اختیار میگذارد.
پس از جنگ جهانی دوم که انگلستان به افول هژمونی خود پی برد، ناچار شد در بسیاری از مستعمرات نیروی نظامی خود را کاهش یا کاملا خارج کند یکی از این مناطق مهم شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس بود. اما انگلستان به دنبال راهی بود تا پس از خروج نیروها همچنان با هزینه کمتری نفوذ و منافع خود را در بین امیر نشین ها حفط کند به همین منظور شیوخ هفتگانه را به شکل کشورهای مستقل درآورد و با جبر سیاسی و استفاده از نهادهای بین المللی نهایتا در سال 1971 موجب تشکیل فدراسیون امارات متحده عربی شد. از همان ابتدا شیخ زاید حاکم اوظبی سعی نمود حکومت مقتدر مرکزی را بر مبنای کاهش استقلال سایر امیر نشین ها ایجاد کند که آثار سیاسی آن به نفع ابوظبی بود اما حاکم دوبی مخالف انحلال بیشتر حقوق امارت ها در یک حکومت مرکزی بود. حاکم ابوظبی منافع خود را در ماجراجویی های بین المللی و چشم داشتن به خاک همسایه ها میدید ولی تمرکز حاکم دوبی و برخی دیگر از امیر نشین ها توسعه روابط تجاری قرار داشت . همچنین امارت های کوچک میل به یک ارتش واحد داشتند به گونه ای که امارت های بزرگتر از تعداد بیشتر نیروی نظامی خود سو استفاده نکنند اما ابوظبی به سرعت نیروهای نظامی خودرا به پنج برابر افزایش داد که درسال 1976به تشکیل ارتش فدرال شد. همچنین در قانون اساسی نیز اختلافاتی بین اعضا وجود دارد انگلستان که این اختلافات را از قبل پیش بینی کرده بود از آن در جهت نفوذ خود در ایالتها استفاده میکرد.
یکه تازی ابوظبی
بخش عمده ای از سیاست خارجی امارات توسط حاکمان ابوظبی تعیین میشود. در این بین نقش محمد بن زاید ولیعهد و برادر حاکم ابوظبی در سالهای اخیر بیش از پیش افزایش یافته است. وبگاه خبری الوطن در مطلبی نوشت محمد بن زاید قصد برکناری برادر خود از قدرت را دارد اما حاکمان دوبی، شارجه و عجمان با این امر مخالف هستند.
ولیعهد امارات به دشمنی با اخوان المسلمین معروف است که ریشه های شخصی نیز دارد به همین دلیل سیاست خارجی امارات در کشورهای مختلف برپایه از بین بردن یا تضعیف شدیداخوان المسلمین قرار داده شده است .پس از آنکه شاخه سیاسی اخوان المسلین اردن «جبهه عمل اسلامی»پس از ده سال تحریم انتخابات اعلام کرد در انتخابات پارلمانی اردن شرکت میکند، تلاش محمد بن زاید و سعودی ها علیه پادشاه اردن که اورا باعث تقویت اخوانی های اردن میدانستند بیشتر شد. روزنامه عبریزبان «تایمز آو اسرائیل» به نقل از منابعی گزارش داد که دستگاههای اطلاعاتی تماسهای رد و بدل شده میان برادران و پسرعموی پادشاه اردن با مقامهایی در عربستان سعودی و امارات را رصد کردهاند که برای اجرای کودتا علیه عبدالله دوم برنامهریزی میکردند. در ماههای گذشته عبدالله دوم از نتیجه بخش بودن طرح صلح موسوم به معامله قرن تردیدنمود و با آن مخالفتهایی کرد پس از این اظهار نظر امارات بیش از پیش نگران تقویت روابط او با اخوان السملین شد و درصدد توطئه علیه او برآمد اما به دلیل اینکه همچنان این نگرانی وجود داشت که کودتا مانند دوسال قبل ناموفق باشد از همسر بن راشد که خواهر ناتنی عبدالله دوم است به عنوان یکی از مهره های کلیدی استفاده شد تا اگر کودتا لو رفت بن راشد در معرض اتهام و یا در موضع ضعف قرار بگیرد. به این ترتیب اگر کودتا موفق میشد بن زاید موفق به برکناری عبدالله دوم میشد و اگر شکست میخورد موفق به شکست سیاسی بن راشد حاکم دوبی و نخست وزیر امارات میشد؛ فرد موفقی که به دلیل محبوبیت در برنامه های اقتصادی دوبی و امارات متحده عربی یکی از نخبگان قدرتمند بر سر راه بلندپروازی های ولیعهد ابوظبی به نظر میرسد.
بن راشد اخیرا نیز انتقادهایی از ولیعهد به دلیل درگیر نمودن امارات در جنگ بی حاصل یمن کرده بود. حساب کاربری« بوغانم» که به افشاگری علیه مقامهای امارات معروف است در این مورد فاش ساخته که بن راشد حاکم دوبی پیشتر از ارتباط سیاسی همسرش با سه نفر در امارت ابوظبی به وی هشدار داده بود اما پس از فاش شدن توطئه کودتا از هشدار پادشاه اردن به خود و ارتباط همسرش با ماموران امنیتی ابوظبی در این کودتا شوکه میشود؛ ولیعهد، بن راشد را تهدید میکند که اگر در این زمینه افشاگری کند پسر او حمدان بن مکتوم ولیعهد دوبی را در معرض خطر قرار میدهد. بدین ترتیب خشم بن زاید از اخوانی ها و بلندپروازی او در سیاست خارجی امارات با اختلافات ریشه دار تاریخی در شیخ نشین ها پیوند میخورد و حاکم دوبی را در یکی از ضعیف ترین موقعیت های سیاسی قرار میدهد.