الوقت- پس از شکست طرح دوم« ترزا می» نخست وزیر انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا، مجلس عوام انگلستان تصمیم گیری در مورد «برگزیت» را از اختیار دولت خارج نمود وبا 329 رای موافق تصمیم گیری در مورد فرایند برگزیت را از نخست وزیر به مجلس عوام انتقال دادند. این تغییر ناگهانی باعث ایجاد سوالات و سناریوهای مختلفی برای سرنوشت برگزیت شده است به طوری که هم بریتانیا در مورد واکنشهای اتحادیه اروپا دچار تردید وسردرگمی شده است و هم بروکسل در مورد خواسته های بریتانیا در ابهام به سر می برد.
مشکلات فعلی برگزیت
یکی از مهم ترین موانع برگزیت مساله ایرلند شمالی است که جزوی از خاک بریتانیا محسوب می شود اما خواهان روابط بدون محدودیت یا محدودیت کمتر با جمهوری ایرلند(ایرلند جنوبی) است.
در مذاکرات صورت گرفته، فصلی گنجانده شده است که پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، محدودیت های مرزی و تجاری بین ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند برقرار نمی شود. طرفداران برگزیت و مجلس عوام، چون برگزیت را یک مساله هویتی قلمداد می کنند قبول چنین شرطی را هم آسیب به هویت جداگانه بریتانیا(پس از خروج ) میدانند و هم آنرا خروجی ناقص ارزیابی می کنند که همچنان بریتانیا ناچار به تبعیت از قوانین اتحادیه اروپا بدون حق عضویت در آن است.
از طرف دیگر اگر یک عضو از اعضای اتحادیه اروپا با طرح نهایی برگزیت مخالفت کند، طرح خروج منتفی میشود و اگرخواسته های ایرلند شمالی لحاظ نشود به دودلیل بریتانیا دچار مشکل میشود: نخست مخالفتهای نمایندگان ایرلند شمالی در مجلس عوام و دوم مخالفت جمهوری ایرلند با خروج انگلیس که در حقیقت به نوعی وتو کردن برگزیت محسوب می شود.
اواسط اسفند نیز مجلسی عوام بریتانیا پیشنهادات جدید «میشل بارنیه»، نماینده ارشد مذاکره کننده اتحادیه اروپا را نیز رد کرده بود.
علاوه بر مساله ایرلند برخی قوانین تجاری بین انگلیس و اتحادیه اروپا در پسا برگزیت محل اختلاف است، که در نهایت مجلس عوام را بر آن داشت که خود مستقیما در مورد برگزیت تصمیم بگیرد
سناریو های پیش روی مجلس عوام
با انتقال تصمیم به مجلس عوام انگلستان، سناریوهای بیشتر و پیچیده تری از زمانی که تصمیم گیرنده برگزیت دولت بود، مطرح شده است.
موعد خروج بریتانیا 29 مارس 2019 (9فروردین ) بود اما حالا دو روز مانده به این زمان، مجلس عوام باید در روز چهارشنبه 7 فروردین تصمیم خود را طی یک رای گیری استمزاجی(رای گیری ساده به شکل نظر سنجی) بگیرد.
یکی از محتمل ترین سناریوهای پیش روی مجلس عوام، خروج بدون توافق است. خروج بدون توافق هم به ضرر اتحادیه اروپا و هم به ضرر بریتانیاست اما اقتصاد بریتانیا ضربه سنگینتری خواهد خورد. مجلس عوام با وجود مخالفت با طرح های ترزا می، خود نیز به تبعات خروج بدون توافق، آگاه است و یک روز پس از مخالفت با طرح دوم نخستوزیر، به خروج بدون توافق نیز رای منفی داده بود؛ بنابراین اتخاذ چنین تصمیمی در روز چهارشنبه بعید به نظر می رسد.
یکی از محبوب ترین سناریوهای انگلستان خروج با بستن یک قرار داد آزاد تجاری با اتحادیه اروپاست. به این ترتیب هم از امتیازات خروج استفاده می کند و هم از امتیازات اقتصادی اتحادیه اروپا. اما اتحادیه اروپا با این گزینه موافق نخواهد بود. بخشی از حزب کارگر موافق خروج است اما مواضع ملایم تری دارد؛ بنابراین یکی از سناریوهای احتمالی پیشنهاد حزب کارگر ، خروج از اتحادیه اروپا با حفظ روابط گمرکی است.
این سناریو تا حدودی شبیه سناریوهایی است که ترزا می قبلا بر سر آنها با اتحادیه اروپا مذاکره نمود که با مخالفت مجلس عوام مواجه شد. بنابراین احتمال موفق شدن این گزینه نیز کم است.
اما سومین گزینه که در ماههای اخیر احتمال آن بالا رفته است برگزاری همه پرسی مجدد برای ماندن در اتحادیه اروپا یا ترک آن است. اتخاذ چنین تصمیمی بخش زیادی از فشار روانی بر مجلس عوام را بر می دارد اما دو مشکل عمده دارد یکی اینکه ماهیت دولت ترزا می و وعده اصلی آن به سرانجام رساندن برگزیت بود. تراز می گفته بود هر تصمیمی هم که مجلس عوام بگیرد را لزوما اجرا نخواهد کرد؛ بنابراین ترزا می و دولت مخالف همه پرسی مجدد هستند زیرا پذیرش آن، به معنی پذیرش کامل شکست است.
ترزا می ترجیح میدهد با شروطی استعفا دهد و چنین شکستی را قبول نکند. او روز گذشته در دیدار با برخی از نمایندگان، گفته بود اگر مجلس عوام با لایحه او برای خروج موافقت کنند، حاضر می شود که استعفا دهد.
از طرف دیگر برخی ائتلافها در احزاب اروپا بر محوریت ملی گرایی و مخالفت با اتحادیه اروپا شکل گرفت. در همین راستا گروه «تحقیقات اروپا» موسوم به ARG که ریاست آنرا در مجلس عوام انگلستان «جیکوب ماگ » بر عهده دارد، حدود 80 نفر از 317 نماینده را شامل میشود که قویاً با همه پرسی مجدد مخالف هستند.
چهارمین سناریو پیش روی مجلس عوام پس گرفتن درخواست برگزیت است. مبنای چنین تصمیمی میتواند استناد به بیش از 5 میلیون در خواست مردمی در یک هفته گذشته باشد. اما در همه پرسی قبلی 17 میلیون نفر به خروج از اتحادیه اروپا رای داده بودند. بنابراین وضعیت مجلس عوام نیز در تصمیم گیری برای برگزیت بهتر از وضعیت دولت نیست و در بن بستی بدتر از بن بست دولت قرار گرفته است زیرا دولت ارتباط بیشتری با اتحادیه اروپا داشت. اما مجلس عوام علاوه بر چند دستگی و اختلاف درونی خود، هم مخالفتهای دولت یر سر اجرای تصمیم نهایی را دارد هم مخالفتهای احتمالی اتحادیه اروپا را در برابر برخی گزینه ها.
تاثیر رای گیری استمزاجی (عرفی) بر سرنوشت برگزیت
محتمل ترین اتفاق نظری که ممکن است در مجلس عوام انگلستان ایجاد شود، اولویت بندی گزینه ها و نظر سنجی نهایی بین نماینده ها برای انتخاب تصمیم است با توجه به اینکه بخش زیادی از حزب کارگر به همراه بخشی از حزب محافظه کار نظریات یکسانتری در مورد برگزیت دارند، مجلس عوام ناچار به اتخاذ تصمیمی میانه ای برای سرنوشت برگزیت است که بتواند با اتحادیه اروپا نیز کنار بیا.د، نظر این بخش از بدنه هر دو حزب ، تعیین کننده مسیر مجلس عوام برای خروج ازبحران برگزیت میباشد.