مهم‌ترین علت چرخش در مواضع کردهای سوریه برای مذاکره با دمشق را می‌توان بدعهدی آمریکایی‌ها یا به عبارت خود کردهای سوریه خیانت واشنگتن به ان‌ها ارزیابی کرد که بر خلاف انتظارات کردهای سوریه،در مساله حمله ترکیه به عفرین هیچ حمایتی را از کردها نداشت و در منبج نیز آنها را قربانی سازش پشت‌پرده با آنکار نمود. اکنون شاهد هستیم کردهای سوریه به این نتیجه رسیده‌اند که می‌بایست در اتحاد خود با ائتلاف ضدداعش بازبینی کنند.
الوقت - نیروهای سوریه دموکراتیک با انتشار بیانیه‌ای از آمادگی برای مذاکره بدون قید و شرط با حکومت مرکزی سوریه اطلاع داد. این بیانه شاید در ابتدا چندان دارای اهمیت به نظر نرسد اما واقعیت آن است که هر گونه آغاز مذاکره میان دمشق با نیروهای سوریه دموکراتیک که اکثریت آنها را کردها تشکیل می‌دهند، می‌تواند زمینه‌ساز چرخشی بزرگ در معادلات میدانی به ضرر آمریکا و به نفع محور مقاومت و دمشق ارزیابی شود. در همین زمینه، حکمت حبیب، عضو هیئت رئیسه شورای سوریه دموکراتیک نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه اظهار می‌کند: نیروهای ما برای گشایش باب گفت‌وگو جدی هستند، حال که می‌گوییم برای مذاکره آماده‌ایم، هیچ پیش شرطی برای آن نداریم. همچنین، این عضو هیئت رئیسه شورای سوریه دموکراتیک تاکید می‌کند: تمامی گروه‌های خارجی از جمله ائتلاف ضد داعش به منزله مداخله‌گرهای خارجی قلمداد می‌شوند و ما امیدواریم در مرحله آتی تمامی گروه‌های نظامی موجود در سوریه از کشور خارج شوند و گفت‌وگوی سوری-سوری برای حل بحران از سر گرفته شود.
ایراد این اظهارات به وضوح، نمایان‌گر چرخشی بنیادین در مواضع کردهای سوریه نسبت به معادلات این کشور است. در گفته‌های حکمت حبیب دو نکته مهم قابل توجه هستند. یکی اینکه نیروهای خارجی از جمله ائتلاف ضدداعش که از تابستان 2014 به رهبری آمریکا به بهانه مقابله با داعش ایجاد شده و در کشورهای عراق و سوریه عملیات هوایی متعددی را انجام داده‌اند و نیز حامی اصلی نیروهای دموکراتیک سوریه بوده‌اند، اشغال‌گر هستند و باید از این کشور خارج شوند. دیگر نکته دارای اهمیت اینکه کردهای سوریه خواهان مذاکره سوری - سوری یعنی همان اصل مورد تاکید دمشق طی سال‌ها گذشته هستند. اکنون با تمام این اوصاف، این پرسش مهم مطرح می‌شود که چرا کردهای سوریه در شرایط کنونی چنین چرخش مواضعی را اتخاذ کرده‌اند؟ در پاسخ به این پرسش در ابتدا ضروری است که روند قدرت‌گیری و نقش‌آفرینی کردهای سوریه در تحولات این کشور پس از آغاز بحران در سال 2011 به اختصار مورد بحث قرار بگیرد و در ادامه در قالب سه علت دلایل این چرخش مهم واکاوی شود.
کردهای سوریه: گذار به کانتونیسم و فدرالیسم خودخوانده در شمال سوریه
کردها بر اساس آمارهای غیر رسمی با حدود یک و نیم تا دو میلیون جمعیت 10 درصد از ساکنان کشور سوریه را تشکیل می‌دهند. آنها در سال‌های قبل از 2011 اکثرا جمعیتی حاشیه‌ای و بدون ساختار تشکیلات سیاسی منسجم بودند که جایگاه چندانی نیز در حکومت نداشتند. اما پس از آغاز بحران داخلی در سوریه وضعیت برای این گروه قومی به‌طور کامل دگرگون شد. کردهای سوریه تحت رهبری حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) شاخه سوری حزب کارگران کردستان (PKK) با اعلام سیستم کنفدرالیسم دموکراتیک، تلاش کردند از خلاء قدرت موجود استفاده کنند و در قالب سه کانتون بر شمال سوریه اعمال حکومت نمایند. منطقه موردنظر کردها در قالب نظام کانتونی در صورت الحاق تمامی بخش‌های آن به یکدیگر از روستای عین دیوار که در محدوده شهر دیرک که یکی از شهرهای استان حسکه است، شروع می‌شد و هم‌جوار با مرزهای ترکیه به سمت غرب در ناحیه اسکندرون خاتمه پیدا می‌کرد.
کردها با ادامه روند بحران در سوریه و برای رسمیت بخشیدن به سیستم خودمختاری دموکراتیک و نظام کانتونی موردنظر خود به صورت رسمی در 22/1/2014 اولین کانتون خود را در جزیره تاسیس نمودند. همچنین، در 27/1/2014 کانتون کوبانی و در 29/1/2014 کانتون عفرین ایجاد شدند. سیستم ریاست مشترک برای کانتون‌ها در نظر گرفته شد و هیات وزرای 22 نفره برای اداره هر کانتون مدنظر قرار گرفت. در سال 2014 کردها مقاومت کوبانی را در برابر داعش خلق کردند و از ابتدای سال 2015 با حمایت‌های آمریکا آنها در قالب دو نیروی یگان‌های مدافع خلق (YPG) و یگان‌های محافظ زنان (YPJ) پیشروی قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند. کردها در ابتدا با شکستن حصر کوبانی، با حمایت‌های ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا موفق شدند کرانه جنوبی و جنوب شرقی استان حسکه را نیز از نیروهای داعش پاکسازی کنند. در ادامه روند پیشروی کردها با کنترل منطقه تل ابیض (گری سپی) موقعیتی خاص را برای خود ایجاد نمودند. در ادامه با فرماندهی کردهای سوریه، «نیروهای سوریه دمکراتیک» در 15 نوامبر 2015 با حمایت آمریکا تشکیل شد. نیروهای سوریه دموکراتیک پس از تاسبس به سمت غرب کانتون کوبانی پیشروی کردند و سد تشرین در شهرستان «منبج» در استان حلب را کنترل نمودند. همچنین، در ادامه نیروهای دموکراتیک سوریه در آگوست 2016 کنترل شهر استراتژیک «منبج» را در دست گرفتند.
در ادامه در میانه تحولات سال 2016 در ماه مارس، پس از دعوت نشدن کردها به مذاکرات صلح سوریه در کنفرانس ژنو 3، در 17 مارس 2016، «فدراسیون روژاوا در شمال سوریه» با حضور 200 نفر از اعضای کرد، عرب، ترکمن، آشوری و... کانتون‌های سه‌گانه و با انتخاب هیات رئیسه‌ای 31 نفره از میان این اعضاء، اعلام شد. در ادامه این روند رو به رشد، در 17 اکتبر 2017 مهم‌ترین پیروزی نیروهای دموکراتیک سوریه در رقه پایتخت داعش رقم خورد.
با تمام این پیروزی‌ها سال 2018 را می‌توان چرخش بزرگ در وضعت نیروهای دموکراتیک سوریه و کردهای سوریه تلقی کرد. در 20 ژانویه 2017 ارتش ترکیه به همراه شبه‌نظامیان تحت حمایت خود در قالب عملیات «شاخه زیتون» حمله به کانتون عفرین را آغاز کرد و پس از 58 روز مقاومت کردهای سوریه در 18 مارس موفق به اشغال این منطقه شدند. در ماجرای عفرین کردهای سوریه به شدت از عملکرد و کنش‌های آمریکا اظهار نارضایتی داشتند و به نوعی خود را قربانی خیانت آمریکا تقلی می‌کردند اما سیه بختی کردهای سوریه در سال 2018 با سقوط عفرین خاتمه پیدا نکرد، بلکه در 5 ژوئن 2018 (15 خرداد 1397) در نتیجه مذاکره مولود چاووش اغلو وزیر خارجه ترکیه و مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در واشنگتن، توافق میان دو کشور برای خروج نیروهای سوریه دموکراتیک از شهر منبج به نتیجه رسید. در نتیجه نظامیان کرد سوری مجبور به ترک منیج و حرکت به سمت شرق فرات شدند. در این وضعیت کردهای سوریه در مواضع خود نسبت به همکاری با آمریکا دچار تردیدهای بزرگی شده‌اند.
بدعهدی آمریکایی‌ها و ضرورت بازبینی در اتحاد با ائتلاف ضدداعش
مهم‌ترین علت چرخش در مواضع کردهای سوریه برای مذاکره با دمشق را می‌توان بدعهدی آمریکایی‌ها یا به عبارت خود کردهای سوریه خیانت واشنگتن به ان‌ها ارزیابی کرد. کردهای سوریه از اواخر سال 2014 در مقام بزرگ‌ترین متحد واشنگتن در صحنه سیاسی سوریه حاضر شدند و به عبارتی بسیاری از تحلیلگران آنها را پیاده نظام ارتش آمریکا در عرصه معادلات میدانی سوریه ارزیابی می‌کردند اما بر خلاف تصورات کردهای سوریه، آمریکا در مساله حمله ترکیه به عفرین هیچ حمایتی را از کردها نداشت و در منبج نیز آنها قربانی سازش پشت‌پرده واشنگتن با آنکار شدند. اکنون شاهد هستیم کردهای سوریه به این نتیجه رسیده‌اند که می‌بایست در اتحاد خود با ائتلاف ضدداعش بازبینی کنند.
در همین ارتباط صالح مسلم رئیس مشترک پیشین حزب اتحاد دموکراتیک و مسئول امور سیاست خارجی جنبش جامعه دموکراتیک (Tev - Dem) در گفتگوی با آژانس خبری «دی‌پی‌ای» آلمان در ارتباط با توافق آمریکا و ترکیه بر سر منبج اظهار می‌کند: «امیدوار بودیم که چنین رخدادی اتفاق نیافتد اما متاسفانه آنچه که نباید رخ می‌داد، اتفاق افتاد.» مسلم افزود: «در وضعیت کنونی کنترل ما در دستان خودمان است و آمریکا نمی‌تواند به جاری ما تصمیم بگیرد. بنابراین، همان‌گونه که آمریکایی‌ها منافع خود را دارند ما هم بر اساس منافع خود تصمیم می‌گیریم. ما (کردهای سوریه) برده و خدمتگزار کسی نیستیم. در نتیجه اگر منافع مااقتضا کند، با هر نیرویی از جمله روسیه و حکومت مرکزی سوریه وارد مذاکره و ائتلاف خواهیم شد. به طور حتم مناسبات ما باآمریکا همیشگی نیست و می‌تواند دچار دگرگونی شود.» ایراد این اظهارات بدین معنا است که کردهای سوریه تصمیم قطعی خود را برای مذاکره با حکومت مرکزی و دور شدن از آمریکا اتخاذ کرده‌اند.
تهدید جدی موجودیت کردهای سوریه در نتیجه تداوم اشغال‌‌گری ترکیه
دیگر دلیل کردهای سوریه برای بازبینی در مناسبات خود با آمریکا و مذاکره با حکومت مرکزی سوریه را می‌توان در ارتباط با تهدید موجودیت آنها توسط ترکیه، در نتیجه توافقات احتمالی آینده میان آنکارا و واشنگتن ارزیابی کرد. در همین ارتباط، صالح مسلم در بخشی از گفتگوی خود با آژانس خبری «دی‌پی‌ای» آلمانی اظهار می‌کند: «ما برای آزادسازی منبج از کنترل داعش با ریخته شدن خون نیروهای خود تلاش کردیم اما آمریکا خیانت کرد و ما نگران تصمیمات آتی و توافقات احتمالی آینده آنها با ترکیه هستیم. این ستمی بزرگ بود که آمریکا بر ما روا داشت؛ بنابراین هر احتمالی برای توافق با دمشق وجود دارد.» واقعیت آن است که اظهارات مسلم، نشان می‌دهد که کردهای سوریه حتی نسبت به خطر افتادن موجودیت خود نگران هستند. از اینکه ترکیه مناطق تحت کنترل آنها را اشغال و ساختار دموگرافی آن را تغییر دهد به شدت واهمه دارند.
ناچار بودن در پذیرش حاکمیت دمشق برای حفظ امنیت جانی و مالی کردهای
یکی دیگر از علت‌های رغبت نیروهای دموکراتیک سوریه برای مذاکره با حکومت مرکزی سوریه را می‌توان در روند معادلات میدانی چند وقت اخیر کشور سوریه ارزیابی کرد. در نتیجه موفقیت‌های دمشق در شکست تروریست‌ها در جبهه‌های مختلف، اکنون کردهای سوریه می‌دانند در مرحله بعدی آنها یا باید حاکمیت دمشق را بپذیرند یا اینکه وارد جنگی با ارتش سوریه شوند که شکست آنها در این جنگ حتمی به نظر می‌رسد. از سوی دیگر کردهای سوریه از این امر آگاهی دارند که بر اساس قواعد بین‌المللی و نیز قانون اساسی داخلی سوریه، حکومت مرکزی از مشروعیت کامل برای کنترل بر تمام محدوده سرزمین کشور برخوردار است. بنابراین، در وضعیت کنونی آنها با اطلاع از ابعاد این مسائل به سمت مذاکره با دولت مرکزی برای در امان ماندن از حملات ترکیه و تامین منافع خود در آینده سوریه گرایش یافته اند.
