الوقت- در حالیکه در انفجار تروریستی انتحاری در مسجد امام صادق (ع) از بزرگترین مساجد کویت، در منطقه «الصوابر» در پایتخت این کشور 27 نفر کشته و دهها تن دیگر زخمی شده‌اند؛ گروه تکفیری داعش مسئولیت این حمله تروریستی را بر عهده گرفته است. انفجار زمانی رخ داد که نمازگزاران در حال ادای نماز جمعه بودند و عامل انتحاری در رکعت آخر وارد مسجد شد. این امر موجب شد دبيرکل سازمان ملل متحد، آمريکا، رهبران و مقامات ایران، اتحاديه اروپا و شمار ديگری از کشورهای جهان روز جمعه پنجم تيرماه حملات به شهروندان در کويت را محکوم کنند. نوشتار زیر نگاهی به علل این امر دارد.
انتقاد تندروها در مورد نگاه دولت کویت به شیعیان: دولت کویت از گذشته نسبت به سایر دولتهای منطقه بهترین رفتار را با شیعیان داشته و تقریبا اهل تشیع کویت از حقوق و آزادیهای اساسی بهره مند هستند . دولت کویت نیز همیشه سعی کرده شیعیان کویت را در اطراف خود جذب کند و به طور کلی جریان مخالف شیعه در بسیاری از موارد به ویژه در مقایسه با جریان مخالف سنی نزدیک تر به حکومت بوده و یا از آن حمایت کرده است. به عبارت دیگر حکومت کویت بر خلاف سایر حکومتهای منطقه شیعه ستیز نیست، این امر بنا به دلایلی چون اینکه درصد قابل توجهي از مردم این کشور شيعه می باشند، شيعيان کويت عمدتا از قشر مرفه و تجار موفق و دارای اقامت طولاني مدت هستند ، مرجعيت طيف وسيعي از شيعيان ثروتمند شيخ نشينهاي خليج فارس را بر عهده دارند و بيشتر در مسائل سياسي مداخله نمي کنند مورد توجه است. اما این امر به نگاه جریان تکفیر مطلوب نیست و تلاش هایی برای از بین بردن این امر منجر شده است.
انسجام شیعیان در کویت :کویت یکی از کوچک‌ترین کشورهای عضو اتحادیه عرب بوده که به دلیل حضور و نفوذ احزاب و گروههای سیاسی مختلف در آن یکی از تأثیرگذارترین کشورهای حوزه خلیج فارس محسوب می‌شود. آنها از جمله مهم‌ترین گروههای سیاسی ساکن در کویت هستند که به دلیل فعالیت های گسترده و حضور فعالانه در سطح جامعه و با پیگیری های مستمر در زمینه مطالبات سیاسی از سطح حقوق مطلوبی در جامعه کویت برخوردار گشته اند. از همین رو احزاب شیعی ساکن در کویت نقش به سزایی ایفا می‌کنند و توانسته اند در تحولات نقش مهمی را ایفا کنند. در واقع وضعیت شیعیان کویت در مقایسه با همتایان خود در کشورهای مجاور به خصوص عربستان سعودی و بحرین بسیار بهتر بوده است . همین امر همواره مورد اعتراض سلفی ها و تکفیری ها در کویت بوده است.
تلاش گسترده جریان سلفی و تکفیری در شکاف شیعه- سنی در کویت: پس از فراگیر شدن بیداری اسلامی در منطقه خاورمیانه خیزش و حضور پر رنگ جریان های متنوع اسلامی در کویت را نیز می توان به وضوح مشاهده کرد، حضوری که به دلیل حمایت های خارجی از جریان های تندرو موجب خدشه وارد کردن به چهره واقعی اسلام در کویت نیز شد. چنانچه تندروهای سلفی اولین گروهی بودند که از اعتراض‌های سوریه پشتیبانی کردند. جدا از این در گذشته گروههای تکفیری وهابی در اقدامی ضمن آتش زدن پرچم ایران به کلمه الله اکبر آن هم بی حرمتی کردند . این امر در حالی است که در سالهای گذشته شاهد افزایش تحرکات گروههای تکفیری وهابی در کویت توسط سعودی و دستگاه اطلاعاتی آن بوده ایم. چنانچه اطلاعات موجود از دخالت دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی در راه اندازی تظاهرات ضد شیعی با هدف ایجاد فتنه طایفه ای در کویت حکایت دارد . همچنین دستگاه اطلاعاتی عربستان از شبکه های صفا و وصال (که برنامه ضد شیعی پخش می کنند) حمایت می کنند. در واقع سلفی ها درد سرهای زیادی را برای شیعیان کویت ایجاد کرده اند و همواره در راستای سیاست های ایران هراسی و شیعه هراسی سعی داشته شیعیان این کشور را مجری طرح ها و سیاست های ایران در این شیخ نشین کوچک مطرح می کنند . این امر به نوبه خود بستری برای فعالیت داعش در کویت شده است.
ترس از حضور گسترده تر شیعیان در کویت: جدا از رابطه تقریبا مناسب شیعیان با دولت کویت ، آنها با حضور مقتدرانه خود در پارلمان کویت عملا توانسته اند جایگاه بهتری را به دست بیاورند (در کویت شیعیان 30% جمعیت را تشکیل می دهند) اما جریان سلفی و تکفیری حضور مقتدرانه شیعیان و تعامل شیعیان با دولت، را خطرناک میداند و از هیچ تلاشی برای بحران آفرینی دست برنمی دارند.
فرزاد رمضانی بونش
