درگیری فعلی ترکیه در جبهه‌های دیگری در منطقه از جمله در شمال سوریه و در مناطق کردی جنوب شرقی خود باعث می‌شود در عمل توان و ظرفیت محدودی برای ورود نظامیان خود به جبهه جنگ جدید داشته باشد.
به گزارش الوقت، اگیت بلوت' مشاور اردوغان روز یکشنبه طی سخنانی گفته است که در صورتی که هر شرکت خارجی از یونان و یا دیگر کشورها بدون اجازه ترکیه اقدام به اکشتاف نفت و گاز در سواحل قبرس و در شرق مدیترانه کنند، با حملات نیروهای مسلح ترکیه مواجه خواهند شد.
به تازگی تنش بین آتن و آنکارا برسر مساله اکتشاف گاز و نفت در سواحل قبرس به اوج خود رسیده است و نیروی دریایی ترکیه با حضور در منطقه مانع فعالیت شرکت ایتالیایی و دیگر شرکت های اروپایی و امریکایی می شوند.
شرکت ایتالیایی پس از هشدار های مکرر نیروی دریایی ترکیه و محاصره محل فعالیت آن، چندی پیش اعلام کرد که تاسیسات خود را به کشور مراکش انتقال خواهد داد.
مشاور اردوغان نیز گفته است که در حالیکه ترکیه از خود خویشتن داری نشان می دهد، کشور ایتالیا به رغم خدمات آنکارا به پناهجویان، اقدام به اعزام کشتی به منطقه کرده ولی چنانچه منافع ترکیه به مخاطره بیفتد، نیروی دریایی ترکیه با کشتی های هرکشوری که در این راستا گام بردارند، بطور جدی برخورد خواهد کرد.
ترکیه و یونان اختلافات تاریخی متعددی دارند اما تنش اخیر در ارتباط با منابع نفت و گاز در دریای مدیترانه تقریبا کم سابقه است.
روابط تاریخی پرتنش ترکیه و یونان
روابط یونان و ترکیه طی چند سال اخیر با افزایش تنش همراه بوده است. اگرچه اختلافات آتن و آنکارا به دوران حاکمیت عثمانی در یونان برمی گردد اما تلاش‌های مقطعی دولت‌مردان دو طرف برای رفع اختلافات و توسعه روابط دو جانبه ناکام مانده است.
در واقع اختلافات یونان و ترکیه پس از خروج نیروهای عثمانی از یونان براساس قرارداد 1921 لوزان با میانجیگری کشورهای اروپایی حداقل به ظاهر حل و فصل شد؛ اما از آن زمان مرتب تنش هایی با شدت های مختلف در روابط دو کشور رخ داده که با وساطت اروپا و آمریکا تاکنون از بروز جنگ جلوگیری شده است.
مسلئه دیگر در اختلافات یونان و ترکیه تنش بر سر مسئله قبرس می‌باشد. ترکیه از سال 1974 با حمله به شمال قبرس، منطقه ترک نشین این جزیره را مورد حمایت خود قرار داد. از آن زمان با وجود تشکیل جمهوری قبرس در بخش جنوبی، اما ترکیه جمهوری ترک نشین در شمال را به رسمیت می‌شناسد. براین اساس تنش بر سر قبرس یونانی نشین و ترک نشین از جمله مسائل مورد اختلاف در روابط ترکیه و سایر کشورهای اتحادیه اروپا و یونان است.
تنش‌ها در سال 1996 میان ترکیه و یونان بر سر جزایر سنگی مورد اختلاف در دریای اژه تا سر حد جنگ نظامی پیش رفت که با وساطت اروپا از بروز جنگ جلوگیری شد.
این تنش‌ها که عمدتا ناشی از مناطق مرزی و دریایی مورد اختلاف می‌باشد، همواره بصورت تاریخی ادامه داشته و حتی سفر تاریخی اخیر اردوغان به آتن در آذرماه امسال که پس از 65 سال به وقوع می‌پیوست نیز نتوانست از حجم تنش‌ها در روابط دو کشور بکاهد و پس از آنکه رئیس جمهور ترکیه خواستار بهبود در چگونگی تعریف حریم هوایی و آبی میان این دو کشور در دریای اژه شد، سخنگوی دولت یونان نسبت به احیای اختلافات مرزی دو کشور ابراز نگرانی نمود.
دمیده شدن آتش اختلافات این بار از نفت و گاز
با وجود ادامه اختلافت مرزی میان ترکیه و یونان، اما این روزها موضوع اکتشافات نفتی و گازی نیز به حوزه اختلافات دو کشور افزوده شده است.
تنش‌های جدید در روابط ترکیه و یونان از آنجا آغاز شد که قبرس جنوبی در بخش یونانی نشین، از شرکت های خارجی برای انجام عملیات اکتشاف نفت و گاز در مرزهای آبی خود در دریای اژه دعوت کرد.
با انتشار این خبر ترکیه اعلام کرد که بخش جنوبی قبرس حق ندارد قبل از حل کامل مساله دو جامعه یونانی نشین و ترک نشین قبرس، به تنهایی از منابع نفت و گاز این منطقه استفاده کند، زیرا قبرس شمالی( ترک نشین) نیز سهمی از این منابع دارد.
از طرفی یونان نیز بارها تمایل خود را برای اکتشاف نفت و گاز در نزدیکی سواحل خود اعلام و با تعدادی از شرکت های خارجی وارد مذاکره شده که آنکارا نیز با شدیدترین موضع‌گیری یعنی تهدید نظامی به آن پاسخ داد.
با این حال تهدید نظامی ترکیه علیه قبرس با واکنش اروپا روبرو شد و سران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا با انتقاد از عملکرد ترکیه در سواحل قبرس و مرزهای آبی یونان، از آنکارا خواستند که به تنش آفرینی در این نقاط خاتمه دهد. همچنین 'دونالد توسک' رئیس شورای اروپا با هشدار به آنکارا، گفت: اقدامات تحریک آمیز ترکیه در شرق دریای مدیترانه و دریای اژه، خلاف قوانین بین المللی و حسن همجواری است و بدون شک بر روابط آنکارا با اتحادیه اروپا تاثیر منفی خواهد گذاشت و سران ترکیه باید بدانند که اتحادیه اروپا درکنار یونان و قبرس قرار دارد.
در همین حال شرکت ایتالیایی'ای – ان -1' که به اکتشاف گاز و نفت در سواحل قبرس، اشتغال داشت، اعلام کرد: تمام تجهیزات این شرکت و حوالی نقاط فعالیت آن، در محاصره کشتی های نیروی دریایی ترکیه قرار دارند و مجبور است که این تاسیسات را به مغرب (مراکش) منتقل کند.
احتمال تنش نظامی ترکیه و یونان تا چه حد جدی است؟
با وجود تهدیدات نظامی که به تازگی از سوی ترکیه علیه یونان و قبرس عنوان شده، اما عملی شدن این تهدیدات چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.
در واقع این نخستین بار نیست که تنش در روابط ترکیه و یونان به مرز تهدیدات نظامی کشیده می‌شود و پیش از این نیز در سال 1996 در جریان تنش بر سر جزایر سنگی دریای اژه، رودرویی دو کشور بسیار محتمل بود که با وساطت واشنگتن و کشورهای اروپایی تلاش شد تا از بروز جنگ جلوگیری شود.
اینبار نیز به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از تشدید تنش در روابط دو طرف بکار خواهد گرفت و دلیل آن نیز عضویت همزمان ترکیه و یونان در پیمان نظامی ناتو است که در این شرایط بسیار طبیعی است که غرب از بروز تقابل نظامی میان دو عضو ناتو نگرانی جدی دارد.
همچنین درگیری فعلی ترکیه در جبهه‌های دیگری در منطقه از جمله در شمال سوریه و در مناطق کردی جنوب شرقی خود باعث می‌شود در عمل توان و ظرفیت محدودی برای ورود نظامیان خود به جبهه جنگ جدید داشته باشد. لذا محدودیت‌های ترکیه را نیز در ارتباط با احتمال بسیار کم درگیری نظامی میان ترکیه و یونان باید در نظر گرفت و در این شرایط باید گفت وقوع این درگیری‌ها تقریبا غیرمحتمل به نظر می‌رسد.
