الوقت- ترکشهای جنگ 9 ماهه گذشته در غزه به تناوب در بسیاری از مناسبات منطقه ای و بینالمللی تأثیرات خود را بر جای گذاشته است. در این میان یکی از جدیدترین حوزههای اثرپذیری سیاسی و ژئوپلتیکی از تحولات این روزهای فلسطین مربوط به روابط ناپایدار و پرچالش عربستان و یمن میباشد.
با وجود اینکه ماهها از پایین کشیده شدن فتیله جنگ میان عربستان و یمن میگذرد و دو طرف در فرآیند مذاکرات صلح به سر میبرند اما در میان رکود چندین ماهه حاکم بر فضای مذاکرات، شواهد و نشانههای امکان ملتهب شدن مجدد روابط و شروع دور جدیدی از درگیری نظامی در شبه جزیره عربستان در هفتههای اخیر رو به پررنگ شدن است. بحران قریب الوقوعی که رد پای آن را میتوان تا جنگ غزه نیز دنبال کرد.
مهمترین اتفاقی که طی روزهای گذشته در این عرصه روی داده سخنرانی سید عبدالملک بدرالدین الحوثی رهبر جنبش انصارالله یمن در مراسم عاشورا بود که وی ضمن اینکه پادشاه سعودی را قارون عصر و شاخ شیطان نامید، به عربستان درباره شروع مجدد جنگ هشدار داد.
سید عبدالملک سعودیها را مأموران آمریکاییها نامید که برای خدمت به اسرائیل و به انتقام از مردم یمن در جلوگیری از تردد کشتیهای صهیونیستی در دریای سرخ، علیه کشور متبوعش تنشها را تشدید کرده است.
گفتنی است که در ماههای اخیر دولت تحت کنترل نیروهای وابسته به عربستان و امارات در عدن، با دادن التیماتوم به تمامی بانکهای بزرگ این کشور برای انتقال شعب اصلی خود به جنوب و تحریم بانکهای سرپیچی کننده از این دستور، جنگ ارزی را علیه دولت صنعا به رهبری انصارالله کلید زده است زیرا ارز وارداتی حاصل از فروش نفت تنها به بانک مرکزی عدن واریز میشود. مقامات صنعا، عربستان سعودی و آمریکا را طراح و بازیگر اصلی پشت پرده این تصمیم بانک مرکزی عدن عنوان میکنند.
رهبر انصارلله یمن در بخشی از سخنان خود سران سعودی را مورد خطاب قرار داد و گفت: به رژیم سعودی توصیه میکنم به هشدارها و شعارهای مردم ما گوش فرا دهد و از راه اشتباه خود در طرفداری از آمریکا و اسرائیل، خدا ستیزی و اسلام ستیزی دست بردارد.
پس از این اظهارات رهبر انصارالله، ارتش و کمیته های مردمی یمن بانکی از مکانهای استراتژیک شامل فرودگاه ها، بنادر، پایگاه های نظامی،پارک های علم و فناوری و پروژه «نئوم » در عربستان سعودی میشود را از اهداف مشروع خود عنوان کرد.
همچنین گفته می شود انصارلله پرونده عربستان را از گروه مذاکره کننده به ارتش ارجاع داده است که پیام آشکاری درباره امکان بازنگری صنعا در رویکرد خود درباره تداوم روند آتش بس عنوان میشود.
با این حال حمله شب گذشته جنگندههای رژیم صهیونیستی به الحدیده امکان دامن زدن به این بحران را افزایش داده است.
جنگندههای رژیم صهیونیستی روز گذشته (شنبه ۳۱ تیر ماه ) 25 حمله به اهداف متعدد و غیر نظامی در بندر الحدیده داشتند که عمدتاً مخازن و تاسیسات نفتی یمن را شامل میشد. برخی منابع به المیادین اعلام کردند که حمله جنگندههای ارتش رژیم صهیونیستی به بندر الحدیده یمن که سه کشته و ۸۷ نفر زخمی بر جای گذاشت، با هماهنگی میان آمریکا و عربستان سعودی انجام شده است.
همچنین الجزیره با بررسی فرآیند عملیات هوایی رژیم صهیونیستی علیه بندر الحدیده به این نتیجه رسیده که به احتمال زیاد جنگندههای این رژیم از حریم هوایی عربستان سعودی برای انجام این عملیات استفاده کرده است.
بر این اساس با توجه به تهدیدات هفتههای اخیر مقامات ارشد دولت نجات ملی علیه نقشآفرینی عربستان در توطئههای مختلف اقتصادی و نظامی برای ضربه زدن به این کشور، الوقت برای بررسی چشم انداز تنشها میان یمن و عربستان سعودی و وضعیت مذاکرات صلح با «عبدالسلام تقی» کارشناس مسائل شبه جزیره و یمن و همچنین داوود احمد زاده کارشناس مسائل منطقه به گفتگو نشسته است.
در آغاز این گفتگو «عبدالسلام تقی» اظهارات تهدیدآمیز رهبر انصارالله را به تحولات جنگ در غزه مرتبط دانست و با اشاره به نقشآفرینی فعال یمن در جنگ غزه گفت: انصارالله پس از هشدارهای اولیه به رژیم در توقف کشتار مردم فلسطین در غزه، در 4 فاز وارد جنگ شد. فاز اول در روز بیستوپنجم جنگ رقم خورد و یمن، ایلات را هدف حمله موشکی و پهپادی قرار داد. در فاز دوم ارتش ملی یمن دریای سرخ را به میدان جنگ دوم تبدیل کرد. انصارالله در یک عملیات ویژه کشتی متعلق به رژیم صهیونیستی را توقیف کرد. اقدامات یمن در دریای سرخ و بابالمندب مزیت استراتژیک مقاومت را به رخ کشید. هدف قرار گرفتن تمام کشتیهای عازم اسرائیل 12 درصد تجارت بینالمللی را با اخلال مواجه کرد. ائتلاف نظامی امریکا علیه یمن در دریای سرخ هم کاری از پیش نبرد. حملات سنگین امریکا و انگلیس به خاک یمن هم بازدارنده نبود و یمنیها در پاسخ این حملات دو فروند کشتی انگلیسی را غرق کردند. حتی یکی دیگر از تحول انصارالله ناو -آیزنهاور- را هم که برای تهدید یمن به دریای سرخ آمده بود، هدف قرار داد و این ناو غولپیکر از پنتاگون دستور بازگشت دریافت کرد. و در جواب افزایش حملات رژیم صهیونستی علیه غزه همه کشتی های مربوط به رژیم هست مورد تعرض قرار گرفته که این امر باعث شده که چهره اسرائیل وامریکا وحامیان انها از بین برود و زیر سوال بروند که از منافع خودشان نمی توانند در برابر یمن دفاع کنند. در فاز چهارم حمله پهباد یمنی به عمق داخلی رژیم صهیونستی و نفوذ به مناطق حساس وامنیتی اسرائیل بوده است.
عبدالسلام ادامه داد: این پهپاد عمق تلآویو را هدف قرار داده و سامانههای دفاع هوایی این رژیم نتوانست آن را شناسایی ومنهدم کند. و در نگاهی به موضع گیری رهبر اپوزیسیون اسرائیل در واکنش به حمله یمن این گزاره را تأیید میکند. یائیر لاپید، تأکید کرد که انفجار تلآویو نشان میدهد دولت نمیتواند امنیت را تأمین کند. نخستوزیر سابق اسرائیل جمعه 29 تیر، طی توئیتی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «سرنگونی هواپیمای بیسرنشین در تلآویو، دلیل دیگری بر این است که دولت نه میداند و نه میتواند امنیت را برای شهروندان اسرائیل تأمین کند.» این یعنی پیروزی جدید یمن ومحور مقاومت علیه عربستان وامریکا ورژیم صهیونستی وحامیان انها هست. در مقابل حمله رژیم بندر الحدیده نشان دهنده ناتوانی رژیم صهیونستی وحملات را که منجر به تخریب زیرساختهای غیرنظامی بندر الحدیده و شهادت و جراحت جمعی از مردم یمن شد، بیانگر خوی تجاوزکارانه رژیم کودککش اسرائیل هست. واینکه قدرت دفاع از خود ندارد.
در بخش دیگر گفتگو، داوود احمدزاده رفتار دوگانه عربستان را عامل تهدید صنعا عنوان کرد و افزود: قبل از اغاز جنگ میان حماس و اسراییل یک صلح نسبتا پایداری میان عربستان و یمن برقرار شد. حمایت های که انصارلله از حماس انجام داد و به ظاهر عربستان دخالت چندانی در قبال محاصره باب المندب نداشت، اما در پشت پرده تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی ها در سطح کلان میان سعودی و امریکا و اسراییل وجود داشت. بنابراین اطلاع عربستان سعودی از حمله هوایی رژیم صهیونیستی به بندر الحدیده و اطلاعات امنیتی که به صورت صوتی قبل از انجام عملیات فقط به عربستان و امریکا داده شده بود، دلیل تهدید سعودی توسط رهبر انصارلله یمن بود تا از منافع ملی خود دفاع کنند. زیرا پیش از این نیز انصارلله این توانمندی را داشته است که مناطق استراتژیک و تاسیسات نفتی عربستان را چندین بار دچار آسیب های جدی کردند.
این تحلیلگر مسائل منطقه در تشریح عوامل تاثیرگذار در روابط فی مابین صنعا و ریاض تصریح کرد: در وهله اول افزایش قدرت و توانمندی انصارلله متغیر جدید و تاثیرگذار در روابط بین صنعا و ریاض است. یکی دیگر از متغیر هایی که می تواند در ایجاد تنش مجدد تاثیرگذار باشد، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است. با توجه به کنار رفتن جو بایدن نامزد دموکرات ها و به هم ریختگی جبهه دموکرات ها احتمال به قدرت رسیدن ترامپ به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. نزدیکی بیشتر عربستان سعودی به امریکایی ها میتواند اطمینان خاطری را به آنها بدهد و بن سلمان ممکن است با عدول از وعدههایی که برای ایجاد آرامش و کاهش تنشها در منطقه داشت، شاید با روابط نزدیک و دریافت کمکها و تسلیحات از آمریکا به همراهی بیشتر با سیاستهای منطقهای ایالات متحده و نزدیکی روابط با رژیم صهیونیستی ذیل طرح صلح ابراهیم ، تنش ها به روابط میان یمن و سعودی بازگردد.
احمدزاده در پایان خاطر نشان کرد: اگر روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی منجر به ایجاد تنش جدید در منطقه شود، و امنیت منطقه با چالش مواجه شود، انصارلله این توان را دارد که علاوه بر پشتیبانی از حماس ، بتوانند در جبههای دیگر منافع عربستان را با خطرات جدی روبه رو سازند.