الوقت- در حالیکه در میان برخی سیاستمداران و تحلیلگران سیاسی بر سر دستاوردهای نشست های دوحه کش و قوس های فراوانی وجود دارد اما نشست دو روزه سازمان ملل درباره افغانستان با حضور نمایندگان ویژه بیش از ۲۵ کشور مرتبط با افغانستان امروز در دوحه پایتخت قطر برگزار می شود. حسن کاظمی قمی به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان در نشست امروز دوحه شرکت می کند. دور اول این نشست در اردیبهشت امسال برگزار شد و اکنون در دور دوم، این نشست یک «غایب بزرگ » دارد. مقامات طالبان اعلام کردند در این مراسم شرکت نخواهند کرد.
از طرفی نشست دوحه در حالی برگزار میشود که تاکنون جامعه بین المللی از به رسمیت شناختن حکومت امارات اسلامی خودداری و آن را منوط به برخی شروط از جمله تشکیل حکومت فراگیر و تضمین حقوق اقلیتهای قومی و دینی و رعایت حقوق زنان کرده است.
در این میان شرایط نامساعد اقتصادی همراه با تحریمهای غرب و بلوکه کردن سرمایههای دلاری افغانستان در بانکهای بین المللی موجب بدتر شدن وضعیت معیشتی مردم افغانستان در طول دو سال گذشته شده است که همین امر نتایج نشستهای منطقه ای و بین المللی درباره حمایتها از افغانستان را حائز اهمیت دوچندان کرده است.
در نشست دوحه نیز افزایش تعامل با حاکمان بالقوه افغانستان و تعیین یک نماینده ویژه برای امور افغانستان دو هدف اعلامی سازمان ملل از برگزاری این نشست دو روزه عنوان شده اما تاکنون تمایلی از سوی مقامات امارات اسلامی در راستای شکل گیری و اجرای این اهداف دیده نشده است.
در همین رابطه الوقت به منظور اطلاع از جزئیات برگزاری این نشست و همچنین تأثیرات برگزاری این نشست بر وضعیت سیاسی و اقتصادی و حفظ ثبات افغانستان، با «کاظم ظهره وند» دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی به گفت و گو نشسته است.
ابوالفضل ظهره وند در ابتدا به اهداف برگزاری نشست دوحه پرداخت و ضمن بیان اینکه این نشست بخشی از فرآیند مدیریت بحران امریکا در منطقه است و سازمان ملل در این رابطه نقش محوری را ایفا می کند، افزود: «آنها در واقع هدف شان این است که به نوعی زبان مطالبهگر زنان و جریانات مقابل طالبان شوند البته با توجه به این مورد که مسیر تعامل با طالبان را هم مورد تاکید قرار دهند. به این معنا که نماینده ویژه برای افغانستان تعیین کند و مسیر را به سمت یک دولت فراگیر سوق دهد».
این سفیر سابق ایران در تشریح رویکرد نشست دوحه نسبت به حاکمیت در افغانستان هم اظهار کرد: «رویکرد برگزار کنندگان به طور کلی این است که هم طالبان را تحت مدیریت در راستای اهداف امریکا در منطقه قرار دهند و هم در صحنه سیاست ان کشور حفظش کنند. همچنین جریانات مخالف با طالبان را هم امیدوار کند که از رهگذر نشست با طالبان میتوانند به یک معادلهای جهت همکاری و ایجاد نقش در حکومت رسیده و از ورود به منازعه جدی دو طرف و ایجاد هر گونه تشکلی در راستای براندازی طالبان اجتناب شود».
این دیپلمات سابق با اشاره به موضع صریح طالبان و خودداری از حضور در این نشست اظهار داشت: «طالبان چون خود را در موضع قدرت میبیند معتقد است قرار نیست این نشست مواضع دو طرف یعنی طالبان و مخالفان آن را به هم نزدیک کند و خود را تنها نماینده ملت افغانستان میداند. بنابراین ابتدا مقرر شده بود که ملابرادر راهی دوحه برای شرکت در این دور از نشست شود تا فقط با آقای گوترش ملاقات کند».
این کارشناس مسائل افغانستان درتشریح انتظارات ملت افغان از جامعه بین الملل گفت: «مردم افغانستان راه به جایی ندارند و سازمان ملل و نهادهای بینامللی می توانند به صدای ملت افغانستان تبدیل شده و نقطه اتکایی پیدا کنند. بنابراین با توجه به تشتت موجود که در میان جبهههای مختلف جریانات ضد طالبان وجود دارد از یک سو نبود یک رویکرد مشترک و جهت گیری روشن، و از سوی دیگر موضوع مشترک المنافع بودن با کشورهای غربی و سرگشتگی در میان ملت افغانستان و جریانات افغان موضوعاتی است که زمینه سواستفاده از این ملت را فراهم میکند. تداوم این وضعیت اضمحلال کامل ظرفیت های این کشور است. امریکا فرصت مناسبی در اختیار دارد تا با ثابت نگه داشتن وضعیت در افغانستان از این رهگذر مدیریت و مهار ایران روسیه و چین را در دستور کار داشته باشد.»
ظهرهوند با تأکید بر اینکه بازیگر مستقل در حوزه منافع ملی افغانستان وجود ندارد گفت: «برخی از کشورها با منافع طالبان و برخی با منافع امریکا و متحدینش همسو هستند. درنتیجه مردم افغانستان زبان مستقل مطالبه گر ندارند».